Chiến tranh xứ Gaule

Chiến tranh xứ Gaule

Vercingetorix đầu hàng Caesar (người áo

đỏ) sau trận Alesia, kết thúc Chiến tranh

xâm lược xứ Gaule ("Vercingetorix quỳ

dưới chân của Julius Caesar", 1899, by

Lionel Noel Royer)

.

59 – 51 TCN Thời gian

Gaule, Germania và Địa điểm

Britannia

Cộng hòa La Mã chiến Kết quả

thắng

Gaule bị sát nhập vào La Thay đổi

Mã lãnh thổ

Tham chiến

Cộng hòa La Mã Rất nhiều bộ lạc xứ

Gaule

Chỉ huy

Julius Caesar, Vercingetorix,

Titus Labienus, Ambiorix,

Mark Antony, Commius

Quintus Cicero,

Publius Crassus

.

Bản mẫu:Campaignbox Gallic Wars

Bài này viết về chiến dịch quân sự. Đối với bài về cuộc chiến này của Julius

Caesar, xem Commentarii de Bello Gallico.

Chiến tranh xâm lược xứ Gaule là một chuỗi những chiến dịch quân sự được

thực hiện bởi các Quân đoàn Lê dương La Mã dưới sự chỉ huy của Julius Caesar

vào xứ Gaule, theo sau sự trỗi dậy của các bộ lạc xứ Gaule. Ngoài ra, người La Mã

còn tấn công cả Britannia và Germania, nhưng các cuộc viễn chinh này chẳng bao

giờ thành công hoàn toàn cả. Cuộc chiến tranh Gallic được quyết định trong Trận

đánh Alesia vào năm 52 TCN, nơi mà chiến thắng đã ấn định cho La Mã.

Mặc dù Caesar đã miêu tả đây là một cuộc chiến phòng thủ, nhưng hầu hết các sử

gia đều nhìn nhận chiến tranh là yếu tố quyết định giúp Caesar trong sự nghiệp

chính trị, và giúp ông thanh toán các khoản nợ khổng lồ của mình. Tuy nhiên,

không thể xem nhẹ vị trí quân sự quan trọng của xứ Gaule đối với La Mã, khi mà

La Mã đã từng bị rất nhiều bộ lạc Gaule tấn công trước đó. Chinh phục xứ Gaule

giúp cho La Mã đảm bảo an ninh cho khu vự biên giới sông Rhein.

Cuộc chiến này được ghi lại một cách cẩn thận bởi chính Julius Caesar trong cuốn

sách Commentarii de Bello Gallico, (cuốn sách này hiện vẫn là một tư liệu lịch sử

quan trọng). Ngoài ra, cuốn sách này còn là một tư liệu tuyên truyền chính trị quan

trọng, điều mà Caesar vẫn thường dùng để lôi kéo các đọc giả của ông tại Roma.

Mục lục

 1 Tiền đề chính trị

 2 Diễn biến

o 2.1 Chiến dịch chống bộ lạc Helvetii - Chiến tranh bắt đầu

o 2.2 Chiến dịch công bộ lạc Suebi xứ Gaermania

o 2.3 Những cuộc viễn chinh

o 2.4 Sự thống nhất và các cuộc bạo loạn

 3 Phân tích về cuộc chiến

 4 Chiến tranh xâm lược xứ Gaule trong các nền văn hóa

 5 Chú thích

 6 Xem thêm

[ ] Tiền đề chính trị

Năm 58 TCN, Caesar kết thúc nhiệm kỳ quan chấp chính của mình tại Roma, và

mang theo những khoản nợ nặng nề. Bên cạnh đó, vì đang là thành viên của Chế

độ tam đầu chế đầu tiên, Ceasar đảm bảo cho mình chức Thống Đốc hai tỉnh là

Cisalpine Gaul và Illyricum. Vì Metellus Celer, thống đốc tỉnh Transalpine Gaul

chết bất ngờ, tỉnh này cũng được giao luôn cho Caesar. Thời gian chấp chính của

ông kéo dài đến 5 năm.

Dước sự chỉ huy trực tiếp của Caesar có 4 Quân đoàn bộ binh Lê dương La Mã:

Lê Dương XII, Lê Dương XIII, Lê Dương IX xứ Hispana, Lê dương X. Các Quân

đoàn này hầu hết đều quen thuộc Caesar vì ông đã từng chỉ huy họ ở tỉnh Hispania

Ulterior và cùng với họ có các chiến dịch thành công chống người Lusitan. Ngòai

ra Caesar còn có quyền tuyển thêm quân và các đơn vị hậu cần khác.

Mục tiêu của Caesar có thể nhận thấy rõ ràng là chinh phục và thu chiến lợi phẩm

nhưng ban đầu Gaule không phải là mục tiêu của ông. Mục tiêu của Caesar là tấn công vùng Balkans chống lại vương quốc Dacia[1]

Các bộ lạc xứ Gaule/Celt, man rợ và hầu như đã bị chia rẽ hoàn toàn. Vài bộ lạc

khi buôn bán với La Mã đã bị ảnh hưởng bởi nền văn hóa La Mã, một vài bộ lạc

trong số đó đã chuyển từ thể chế công xã bộ lạc sang cộng hòa.

Người La Mã rất ngại những bộ lạc xứ Germania và Gaule kể trên. Chỉ chừng 50

năm trước, Italia đã từng bị các bộ lạc này tấn công, và chỉ được cứu sau hàng loạt

cuộc chiến đẫm máu và tốn kém dưới sự chỉ huy của Gaius Marius. Và gần đây bộ

tộc Suebi xứ Germania di chuyển vào xứ Gaule với lãnh đạo của họ là Ariovistus.

Trông có vẻ các bộ lạc trên sẽ một lần nữa di chuyển, và điều này sẽ một lần nữa

có thể sẽ đe dọa La Mã.

Tập tin:Rome archer.jpg

Cung thủ La Mã

[ ] Diễn biến

[ ] Chiến dịch chống bộ lạc Helvetii - Chiến tranh bắt đầu

Năm 61 TCN, bộ tộc Helvetii bắt đầu một cuộc di trú lớn, mà lãnh đạo là

Orgetorix. Trong khoảng thời gian này bộ tộc Helvetii rất là không hài lòng với

lãnh thổ mà mình đang có, bị bao quanh bởi các bộ tộc Germania, bộ tộc Celt

Sequani và người La Mã tại Gallia Narbonensis. Một mối quan hệ ngoại giao được

Qrgetorix thiết lập với hai bộ tộc là Sequani và Aeduians. Ngoài ra, Orgetorix còn

có mối quan hệ ngoại giao và cá nhân với bộ tộc Casticus và Dumnorix.

Thông qua một cuộc tranh luận tại hội đồng ,thủ lĩnh của người Helvetic là

Orgetorix thực hiện các cuộc đàm phán với người Sequani đầy tham vọng và

người La Mã thống trị Aeduians.