CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ CỦA
NHẬT BẢN TỪ SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI BÀI HỌC
KINH NGHIỆM CHO VIỆT NAM
Đề cương đề tài mã số: 20421
L I M Đ U Ờ Ở Ầ ..................................................................................................0
CH ƯƠ Ể NG 1: C S LÝ LU N CHUNG V CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N Ơ Ở Ậ Ề
Ế DOANH NGHI P V A VÀ NH C A NH T B N T SAU CHI N Ỏ Ủ Ừ Ừ Ậ Ả Ệ
TRANH TH GI I TH II: 1.1 . B I C NH CHUNG CÁC DOANH Ế Ớ Ố Ả Ứ
NGHI P V A VÀ NH (SMES) C A NH T B N SAU CHI N TRANH Ủ Ệ Ừ Ỏ Ậ Ả Ế
TH GI I TH II Ế Ớ Ứ ...........................................................................................2
1.1.1 B i c nh ố ả ..................................................................................................2
c 1.1.1.1. B i c nh trong n ố ả ướ ...........................................................................2
1.1.1.2. B i c nh qu c t ố ả ố ế.................................................................................2
1.1.2. Tình hình phát tri n các doanh nghi p v a và nh c a Nh t B n t sau ỏ ủ ả ừ ừ ể ệ ậ
chi n tranh th gi i th 2 ế ớ ế ứ ................................................................................3
1.2. KHÁI NI M CHUNG V CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N DOANH Ệ Ề Ể
NGHI P V A VÀ NH Ệ Ừ Ỏ...............................................................................10
1.2.1. Khái ni m v Chính sách phát tri n doanh nghi p v a và nh ệ ừ ệ ề ể ỏ.........10
1.2.2.Khái ni m v doanh nghi p v a và nh ệ ừ ệ ề ỏ..............................................10
1.2.3. Đ c đi m c a các doanh nghi p v a và nh ệ ừ ủ ể ặ ỏ......................................10
1.3. C S C A CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N DOANH NGHI P V A VÀ Ơ Ở Ủ Ệ Ừ Ể
NHỎ................................................................................................................11
CH NG 2: N I DUNG C A CHÍNH SÁCH DOANH NGHI P V A VÀ ƯƠ Ệ Ừ Ộ Ủ
NH C A NH T B N T SAU CHI N TRANH TH GI I TH II Ả Ừ Ỏ Ủ Ế Ớ Ậ Ế Ứ .....16
Hệ thống Website :
Thông tin Liên hệ Ban biên tập:
Hotline trực tiếp: 093.658.3228 (Mr. Minh)
Điện thọai hỗ trợ: 043.99.11.302
● http://thuvienluanvan.com ● http://timluanvan.com ● http://choluanvan.com
Email: Thuvienluanvan@gmail.com
2.1. L CH S CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N SMES C A NH T B N Ả ......16 Ử Ủ Ậ Ể Ị
2.2. N I DUNG CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N DOANH NGHI P V A VÀ Ệ Ừ Ộ Ể
NH C A NH T B N T SAU CHI N TRANH TH GI I TH 2 Ả Ừ Ỏ Ủ Ế Ớ Ậ Ế Ứ .....20
.................................................................20 2.2.1. M c tiêu c a các chính sách ủ ụ
2.2.2. N i dung c a chính sách ......................................................................21 ủ ộ
2.2.2.1. Ban hành lu t đ c bi t ậ ặ ệ ......................................................................22
2.2.2.2. Bi n pháp thu ệ ế..................................................................................23
2.2.2.3. Tài tr v n ợ ố .........................................................................................25
............................................................25 2.2.2.4. C p tín d ng theo chính sách ụ ấ
2.3. ĐÁNH GIÁ HI U QU C A CÁC CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N SMES Ả Ủ Ệ Ể
.........................................................................................................................26
2.3.1.Đánh giá các chính sách hi n đ i hóa SMEs ........................................26 ệ ạ
2.3.2. Đánh giá chung v chính sách phát tri n SMEs ..................................28 ể ề
CH NG III: S L ƯƠ Ơ ƯỢ Ệ C TÌNH HÌNH PHÁT TRI N DOANH NGHI P Ể
V A VÀ NH C A VI T NAM HI N NAY .............................................33 Ỏ Ủ Ừ Ệ Ệ
3.1. QUAN ĐI M , Đ NH H Ể Ị ƯỚ Ủ NG, M C TIÊU PHÁT TRI N SMES C A Ụ Ể
VI T NAM .....................................................................................................33 Ệ
3.1.1. Quan đi m phát tri n doanh nghi p v a và nh c a Vi t Nam ........33 ệ ừ ỏ ủ ể ể ệ
3.1.2. M c tiêu phát tri n doanh nghi p v a và nh trong giai đo n 2006-2010 ệ ừ ụ ể ạ ỏ
.........................................................................................................................34
3.1.2.1. M c tiêu t ng quát: ...........................................................................34 ụ ổ
3.1.2.2. M c tiêu c th : ụ ể ................................................................................34 ụ
................34 3.2. TH C TR NG PHÁT TRI N DNNVV TH I GIAN QUA Ể Ờ Ự Ạ
– xã h i giai đo n 2006-2010: ................................34 3.2.1. B i c nh kinh t ố ả ế ạ ộ
3.2.1.1. B i c nh qu c t ố ả ố ế..............................................................................35
c 3.2.1.2. B i c nh trong n ố ả ướ ........................................................................36
3.2.2. Các thách th c đ i v i công tác phát tri n DNNVV th i gian t i: ứ ố ớ ể ờ ớ . . .37
3.2.3.Th c tr ng phát tri n đ i ngũ doanh nghi p v a và nh c a Vi t Nam ỏ ủ ừ ự ể ệ ạ ộ ệ
th i gian v a qua. ...........................................................................................40 ừ ờ
Hệ thống Website :
Thông tin Liên hệ Ban biên tập:
Hotline trực tiếp: 093.658.3228 (Mr. Minh)
Điện thọai hỗ trợ: 043.99.11.302
● http://thuvienluanvan.com ● http://timluanvan.com ● http://choluanvan.com
Email: Thuvienluanvan@gmail.com
3.2.3.1. Tình hình phát tri n doanh nghi p v a và nh t Nam hi n nay 40 ệ ừ Vi ỏ ở ệ ể ệ
3.2.3.2. Nh ng t n t i, y u kém trong phát tri n DNNVV ...........................58 ồ ạ ế ữ ể
ờ 3.2.3.3 Nguyên nhân d n đ n nh ng y u kém trong phát tri n DNNVV th i ữ ế ể ế ẫ
gian qua:.........................................................................................................62
CH ƯƠ NG IV: BÀI H C KINH NGHI M ÁP D NG CHO VI T NAM Ệ Ọ Ụ Ệ
Ệ TRONG B I C NH HI N NAY T S PHÁT TRI N DOANH NGHI P Ừ Ự Ố Ả Ệ Ể
V A VÀ NH C A NH T B N. Ỏ Ủ Ả ...............................................................64 Ừ Ậ
4.1. NH N XÉT V B I C NH CHÍNH SÁCH C A 2 N C- XÉT TÍNH Ề Ố Ả Ủ Ậ ƯỚ
T NG THÍCH V MÔI TR NG CHÍNH SÁCH .................................64 ƯƠ Ề ƯỜ
4.2. M T S BÀI H C KINH NGHI M RÚT RA T CHÍNH SÁCH PHÁT Ệ Ộ Ố Ừ Ọ
TRI N DOANH NGHI P V A VÀ NH C A NH T B N Ệ Ừ Ỏ Ủ Ả ....................65 Ậ Ể
c ban hành m t cách có h 4.2.1. K ho ch, chi n l ạ ế ượ ế c phát tri n SMEs đ ể ượ ộ ệ
th ng trong t ng giai đo n và đ ừ ạ ố ượ c đi u ch nh cho phù h p v i k ho ch phát ợ ớ ế ề ạ ỉ
tri n kinh t chung, cũng nh nh ng thay đ i c a môi tr ng. ..................65 ể ế ư ữ ổ ủ ườ
4.2.2 Cùng v i vi c đ ra các bi n, chính ph cũng đ ng th i thành l p các t ệ ề ủ ệ ậ ớ ồ ờ ổ
ch c, c quan chuyên trách hay các ch ứ ơ ươ ng trình nh m th c hi n chính sách ự ệ ằ
ng xuyên và hi u qu . h tr các SMEs m t cách th ỗ ợ ộ ườ ả ...............................67 ệ
4.2.3. M t s bi n pháp chính sách mà chính ph Nh t đã áp d ng thành công ộ ố ệ ủ ụ ậ
nh m phát tri n, b o v các SMEs trong nh ng đi u ki n và hoàn c nh c ữ ể ệ ề ệ ả ằ ả ụ
th .ể ..................................................................................................................70
DANH M C TÀI LI U THAM KH O Ả ........................................................73 Ụ Ệ
DANH M C B NG BI U Ụ Ả Ể
Bi u đ 1: T tr ng s l ỷ ọ ố ượ ể ồ ệ ng doanh nghi p v a và nh so v i doanh nghi p ừ ệ ỏ ớ
l n năm 2001(đ n v : nghìn doanh nghi p) ị ớ ệ .....................................................4 ơ
Bi u đ 2: T tr ng s l ng nhân công trong các doanh nghi p SMEs và các ỷ ọ ố ượ ể ồ ệ
doanh nghi p l n năm 2001(đ n v : nghìn công nhân) ...................................5 ệ ớ ơ ị
Hệ thống Website :
Thông tin Liên hệ Ban biên tập:
Hotline trực tiếp: 093.658.3228 (Mr. Minh)
Điện thọai hỗ trợ: 043.99.11.302
● http://thuvienluanvan.com ● http://timluanvan.com ● http://choluanvan.com
Email: Thuvienluanvan@gmail.com
Bi u đ 3: T tr ng giá tr s n xu t c a các doanh nghi p SMEs và các doanh ấ ủ ỷ ọ ị ả ệ ể ồ
nghi p l n năm 2001(đ n v : T Yên). ...........................................................5 ệ ớ ị ỷ ơ
B ng 1: S l ng các SMEs theo các ngành ...................................................6 ố ượ ả
B ng 2: Giá tr gia tăng và hi u su t c a giá tr gia tăng c a SMEs và các ấ ủ ủ ệ ả ị ị
doanh nghi p l n giai đo n 1995-2002 ...........................................................7 ệ ớ ạ
B ng 3: Ngân sách dành cho chính sách đ i v i SMEs giai đo n 1960-1980 24 ố ớ ả ạ
ng v n c a các ngành công B ng 4: Bi n đ ng v năng su t và hàm l ề ế ả ấ ộ ượ ủ ố
nghi p đ .......27 ệ ượ ự c l a ch n trong Lu t xúc ti n hi n đ i hóa (10 000 Yên) ế ệ ậ ạ ọ
B ng 5: S l ng c s s n xu t kinh doanh Vi t Nam .........................42 ố ượ ả ơ ở ả ấ ở ệ
B ng 6: S l ngđăng ký kinh doanh m i t ố ượ ả ớ ừ năm 2000 (đ nv :doanhnghi p) ơ ị ệ
.........................................................................................................................43
B ng 7: T ng v n đ u t các Doanh nghi p Vi t Nam ..............................46 ầ ư ả ố ổ ệ ệ
B ng 8: Doanh thu các doanh nghi p ệ ............................................................47 ả
B ng 9: Thu và các kho n phí khác n p NSNN c a các doanh nghi p năm ủ ệ ế ả ả ộ
2002.................................................................................................................48
B ng 10 : C c u n i b nhóm doanh nghi p siêu nh theo quy mô .........49 ơ ấ ệ ả ộ ộ ỏ
B ng 11: C c u n i b các doanh nghi p h gia đình theo vùng .............50 ộ ộ ơ ấ ệ ả ộ
B ng 12. L ng tr cho ng i lao đ ng ả ươ ả ườ ộ ......................................................52
B ng 13: s l ng máy tính trong các doanh nghi p ố ượ ả ệ ..................................52
Hệ thống Website :
Thông tin Liên hệ Ban biên tập:
Hotline trực tiếp: 093.658.3228 (Mr. Minh)
Điện thọai hỗ trợ: 043.99.11.302
● http://thuvienluanvan.com ● http://timluanvan.com ● http://choluanvan.com
Email: Thuvienluanvan@gmail.com
LỜI MỞ ĐẦU
Trong nh ng th p niên 50, 60 c a th k tr c c th gi ế ỉ ướ ả ế ớ ủ ữ ậ i đã ph i kinh ả
c s “th n kì” c a Nh t B n. Th gi ng c tr ạ ướ ự ậ ả ế ớ ủ ầ i ch a t ng đ ư ừ ượ ế c ch ng ki n ứ
nhanh nh v y tr c đó. Cũng k t t c đ phát tri n kinh t ố ộ ể ế ư ậ ướ ể ừ đó ph n còn l ầ ạ i
i đã ph i nghiên c u nhi u h n v Nh t B n, đ đi tìm câu tr l c a th gi ủ ế ớ ậ ả ả ờ i ứ ề ể ề ả ơ
lý gi i nguyên nhân c a s “th n kì” đó. M t trong nh ng y u t ả ủ ự ế ố ữ ầ ộ ọ quan tr ng
khi n Nh t B n có th duy trì t c đ tăng tr ể ậ ả ố ộ ế ưở ủ ng nhanh trong nhi u năm c a ề
th i kỳ này đó là chi n l c phát tri n h th ng doanh nghi p v a và nh ế ượ ờ ệ ố ừ ể ệ ỏ
(SMEs). Chính SMEs là đ ng l c và là n n t ng v ng ch c cho s thăng hoa ề ả ữ ự ự ắ ộ
c a n n kinh t ủ ề ế ậ Nh t. M c dù không th ph nh n vai trò to l n c a các t p ớ ủ ủ ể ậ ặ ậ
đoàn l n, các công ty xuyên qu c gia hàng đ u th gi i c a đ t n ế ớ ủ ấ ướ ầ ớ ố ặ ờ c m t tr i
m c nh ng rõ ràng s n đ nh và s linh ho t c a c n n kinh t c t o ra đ ạ ủ ả ề ự ổ ự ư ọ ị ế ượ ạ
h th ng các doanh nghi p v a và nh nh tính u vi t v kh năng thích t ừ ệ ố ừ ư ệ ỏ ờ ệ ề ả
ng nhanh v i nh ng thay đ i l n c a môI tr ứ ổ ớ ủ ữ ớ ườ ộ ớ ng. Đó có th coi là m t l p ể
đ m c a n n kinh t ủ ề ệ ế giúp gi m nh nh ng cú s c, nh ng kh ng ho ng. Cũng ố ẹ ữ ữ ủ ả ả
chính b i v y, trong b i c nh n ở ậ ố ả ướ ệ c ta đang đ y m nh công nghi p hóa- hi n ệ ẩ ạ
ầ đ i hoá, bên c nh vi c c n thành l p các t p đoàn m nh đóng vai trò là đ u ạ ệ ầ ạ ậ ậ ạ
, cũng r t c n thi tàu cho n n kinh t ề ế ấ ầ ế ệ ố t ph I xây d ng và phát tri n h th ng ự ể ả
còn giúp n đ nh kinh t , xã h i. SMEs m nh ngoài l ạ ợ i ích v kinh t ề ế ổ ị ế ộ
Trên th c t , v n đ này ch a t ng đ c đ t ra m t cách bài b n tr ự ế ấ ư ừ ề ượ ặ ả ộ ướ c
ệ đó, chúng ta không tránh kh i s m i m và thi u kinh nghi m. Vì v y , vi c ỏ ự ớ ẻ ế ệ ậ
c đI tr c là h c h i m t cách thông minh, có ch n l c kinh nghi m các n ọ ọ ọ ệ ỏ ộ ướ ướ
vi c làm c n thi t. Góp ph n nh vào m c đích chung đó, tài li u này nghiên ệ ầ ế ụ ệ ầ ỏ
ậ c u kinh nghi m chính sách phát tri n doanh nghi p v a và nh c a Nh t ể ứ ỏ ủ ừ ệ ệ
B n và rút ra các bài h c có th h c h i đ i v i Vi ỏ ố ớ ể ọ ả ọ ệ ể ự t Nam hi n nay. Đ th c ệ
hi n ý đ đó, tài li u bao g m các ph n sau: ệ ệ ầ ồ ồ