intTypePromotion=1
 » 
 » 

Cơ sở triết học phương đông trong lý luận y học cổ truyền phương đông (đông y) về sức khoẻ và bệnh tật

Chia sẻ: Sunshine_6 Sunshine_6 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

0
Thêm vào BST
Báo xấu
77
lượt xem 7
download

Cơ sở triết học phương đông trong lý luận y học cổ truyền phương đông (đông y) về sức khoẻ và bệnh tật

Mô tả tài liệu
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Những năm gần đây, dưới ánh sáng của tri thức khoa học hiện đại, các quan niệm của chúng ta về sức khoẻ và bệnh tật ngày càng được mở rộng, các phương pháp phòng, điều trị bệnh tật và nâng cao sức khoẻ cũng trở nên phong phú và đa dạng hơn. Tuy nhiên, nếu đi sâu nghiên cứu tư tưởng của người xưa, đặc biệt là trong triết học và y học phương Đông cổ đại, chúng ta thấy ngay từ rất sớm, người phương Đông đã xây dựng một quan niệm khá toàn diện về các vấn...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Cơ sở triết học phương đông trong lý luận y học cổ truyền phương đông (đông y) về sức khoẻ và bệnh tật

  1. TCNCYH 22 (2) - 2003 C¬ së triÕt häc ph−¬ng ®«ng trong lý luËn y häc cæ truyÒn ph−¬ng ®«ng (®«ng y) vÒ søc khoÎ vµ bÖnh tËt Ph¹m C«ng NhÊt Bé m«n M¸c-Lªnin - §¹i häc Y Hµ Néi Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, d−íi ¸nh s¸ng cña tri thøc khoa häc hiÖn ®¹i, c¸c quan niÖm cña chóng ta vÒ søc khoÎ vµ bÖnh tËt ngµy cµng ®−îc më réng, c¸c ph−¬ng ph¸p phßng, ®iÒu trÞ bÖnh tËt vµ n©ng cao søc khoÎ còng trë nªn phong phó vµ ®a d¹ng h¬n. Tuy nhiªn, nÕu ®i s©u nghiªn cøu t− t−ëng cña ng−êi x−a, ®Æc biÖt lµ trong triÕt häc vµ y häc ph−¬ng §«ng cæ ®¹i, chóng ta thÊy ngay tõ rÊt sím, ng−êi ph−¬ng §«ng ®· x©y dùng mét quan niÖm kh¸ toµn diÖn vÒ c¸c vÊn ®Ò søc khoÎ vµ bÖnh tËt: tõ néi dung quan niÖm, cho tíi viÖc x©y dùng c¸c ph−¬ng ph¸p phßng, ®iÒu trÞ vµ n©ng cao søc khoÎ. Nghiªn cøu c¸c quan niªm cña ng−êi x−a vÒ søc khoÎ vµ bÖnh tËt cã mét ý nghÜa hÕt søc to lín ®èi víi sù nghiÖp ch¨m sãc søc khoÎ nh©n d©n ë n−íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay. i. ®Æt vÊn ®Ò cøu cña c¸c t¸c gi¶ nµy ch−a thµnh hÖ thèng. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, d−íi ¸nh s¸ng cña tri KÕ thõa c¸c kÕt qu¶ ®ång thêi kh¾c phôc c¸c thøc khoa häc hiÖn ®¹i, c¸c quan niÖm cña nh−îc ®iÓm trong c¸c nghiªn cøu trªn, chóng chóng ta vÒ søc khoÎ (SK) vµ bÖnh tËt (BT) t«i muèn tËp trung nghiªn cøu s©u h¬n vÒ vÊn ngµy cµng ®−îc më réng, c¸c ph−¬ng ph¸p ®Ò nµy ®Ó t¹o ra kÕt qu¶ cã tÝnh hÖ thèng h¬n. phßng vµ ®iÒu trÞ BT còng trë nªn phong phó, ii. ®èi t−îng, giíi h¹n vµ ph−¬ng ®a d¹ng h¬n. Tuy vËy, còng cã ý kiÕn l¹i cho ph¸p nghiªn cøu. r»ng, thËt ra nh÷ng quan niÖm ®−îc gäi lµ - §Ò tµi thùc hiÖn víi 3 môc tiªu c¬ b¶n sau: “míi” cña chóng ta ngµy nay vÒ BT vµ SK cña Xem xÐt mét c¸ch cã hÖ thèng néi dung quan con ng−êi cã lÏ còng kh«ng hoµn toµn “míi niÖm cña ng−êi x−a (chñ yÕu lµ trong triÕt häc h¬n” quan niÖm cña cha «ng ta x−a (®Æc biÖt lµ vµ y häc ph−¬ng §«ng) vÒ c¸c kh¸i niÖm SK vµ trong triÕt häc vµ y häc Ph−¬ng §«ng) vÒ vÊn BT. X¸c ®Þnh nh÷ng −u ®iÓm vµ h¹n chÕ trong ®Ò nµy, tõ ®ã ®· t¹o ra nh÷ng cuéc tranh luËn néi dung c¸c quan niÖm kÓ trªn. ChØ ra ý nghÜa kh¸ s«i næi trong lÜnh vùc nghiªn cøu. VËy thùc cña c¸c quan niÖm nµy ®èi víi qu¸ tr×nh ph¸t chÊt quan niÖm cña ng−êi x−a vÒ SK vµ BT lµ triÓn sù nghiÖp CSSKND ë n−íc ta hiÖn nay. g×? Nghiªn cøu vÊn ®Ò nµy cã ý nghÜa nh− thÕ 1. §èi t−îng nghiªn cøu ®−îc ®Ò tµi x¸c nµo ®èi víi sù nghiÖp ch¨m sãc søc khoÎ nh©n d©n (CSSKND) hiÖn nay? §ã lµ nh÷ng vÊn ®Ò ®Þnh lµ toµn bé lÞch sö c¸c t− t−ëng trong triÕt ®Æt ra cho chóng ta nghiªn cøu ®Ó lµm s¸ng tá. häc vµ y häc ph−¬ng §«ng vÒ SK vµ BT. §Ò tµi nµy ®−îc ®Æt ra nghiªn cøu lµ nh»m gãp 2. Giíi h¹n nghiªn cøu ®−îc ®Ò tµi x¸c ®Þnh lµ phÇn lµm s¸ng tá c¸c vÊn ®Ò trªn. VÊn ®Ò quan c¸c t− t−ëng triÕt häc vµ y häc cña Trung Quèc vµ niÖm vÒ SK vµ BT cña ng−êi x−a ®−îc thÓ hiÖn ViÖt Nam vÒ SK vµ BT trong c¸c thêi kú cæ vµ trong triÕt häc vµ y häc ph−¬ng §«ng tr−íc ®©y trung ®¹i. còng nh− hiÖn nay ®−îc nhiÒu t¸c gi¶ c¶ trong 3. VÒ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu, ®Ò tµi sö dông vµ ngoµi n−íc quan t©m. Tuy vËy, v× nhiÒu lý chñ yÕu c¸c ph−¬ng ph¸p l«gic - lÞch sö, ph©n tÝch - do kh¸c nhau mµ kÕt qu¶ nghiªn cøu ch−a ®−îc tæng hîp. Ngoµi ra chóng t«i cßn sö dông mét sè bao nhiªu. V¶ l¹i, do viÖc nghiªn cøu ®an xen ph−¬ng ph¸p kh¸c nh− ph−¬ng ph¸p hÖ thèng - cÊu víi nhiÒu vÊn ®Ò kh¸c nhau nªn kÕt qu¶ nghiªn tróc, m« h×nh ho¸. 77
  2. TCNCYH 22 (2) - 2003 iii. kÕt qu¶ vµ bµn luËn - Tu©n Tö (298 - 238 tr CN): “Con ng−êi 1. C¬ së triÕt häc trong lý luËn y häc cæ kh«ng chØ cã khÝ, cã sinh (søc khoÎ sinh lý - truyÒn ph−¬ng ®«ng vÒ søc khoÎ vµ bÖnh tËt. chóng t«i thªm vµo), mµ cßn cã trÝ, cã nghÜa (søc khoÎ t©m thÇn - chóng t«i thªm vµo), nªn 1.1. Néi dung trong c¸c quan niÖm vÒ SK con ng−êi lµ loµi tèi linh (quý nhÊt) trong v¹n vµ BT. vËt” (V−¬ng ChÕ) . HoÆc: “H×nh thÓ ®Çy ®ñ N¨m 1978, t¹i Alma - Ata (thñ ®« n−íc sinh ra tinh thÇn. Sù tèt xÊu cã liªn quan ®Õn Céng hoµ Kazakstan thuéc Liªn X« tr−íc ®©y), c¸c tr¹ng th¸i cña tinh thÇn, tøc thÊt t×nh (hØ, W.H.O ®−a ra ®Þnh nghÜa: “SK lµ tr¹ng th¸i né, −u, bi, è, ai, l¹c) ®Òu cã ®ñ trong th©n thÓ tho¶i m¸i c¶ vÒ thÓ chÊt, t©m thÇn vµ x· héi, ng−êi ta” (Thiªn LuËn)[3]. chø kh«ng giíi h¹n trong t×nh tr¹ng kh«ng cã BT hoÆc kh«ng cã chÊn th−¬ng” (4) - §Æc biÖt, ph¸i ©m d−¬ng gia víi c¸c Thùc ra, quan niÖm coi søc khoÎ con ng−êi thuyÕt: “¢m d−¬ng ngò hµnh” vµ “Thiªn nh©n lµ sù tho¶i m¸i vÒ thÓ chÊt, t©m thÇn vµ x· héi hîp nhÊt” kh«ng chØ lµ mét thÕ giíi quan duy kh«ng ph¶i b©y giê míi xuÊt hiÖn, mµ cã tõ rÊt vËt biÖn chøng, th« s¬ vµ chÊt ph¸c cña ng−êi sím trong triÕt häc Ph−¬ng §«ng, ®Æc biÖt lµ ph−¬ng §«ng cæ x−a vÒ con ng−êi vµ vÒ thÕ trong triÕt häc Trung Quèc cæ ®¹i. Ch¼ng h¹n: giíi, mµ cßn lµ c¬ së triÕt häc trùc tiÕp cho viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cu¶ lý luËn y häc cæ - Ng−êi trung Quèc (thêi tiÒn cæ) cho r»ng: truyÒn ph−¬ng §«ng trong quan niÖm vÒ SK vµ con ng−êi lµ loµi tèi linh trong v¹n vËt, sù tån BT.[3]. t¹i cña “®êi sèng hiÖn thùc” con ng−êi kh«ng - Theo c¸c t¸c gi¶ cña s¸ch Hoµng §Õ néi chØ phô thuéc vµ ®iÒu kiÖn thÓ x¸c mµ cßn phô kinh th×: SK cña con ng−êi lµ sù thèng nhÊt bëi thuéc vµo ®iÒu kiÖn tinh thÇn. SK vµ bÖnh tËt c¸c yÕu tè ©m d−¬ng vµ ngò hµnh t−¬ng øng cña con ng−êi cã liªn quan tíi c¸c yÕu tè: sù víi tõng bé phËn, chøc n¨ng hay qu¸ tr×nh vËn c−êng tr¸ng, sù tho¶i m¸i, hay sù tæn th−¬ng, ®éng sèng cña mçi ng−êi. HoÆc: BT ë mçi rèi lo¹n vÒ thÓ x¸c hay tinh thÇn cña mäi ng−êi ng−êi lµ sù thiªn lÖch cña ©m d−¬ng, lµ sù bÊt → Hä cho r»ng: muèn n©ng cao SK hay ch÷a cËp hay th¸i qu¸ cña ngò hµnh t−¬ng øng víi trÞ BT cÇn ph¶i chó ý tíi c¸c yÕu tè kÓ trªn. tõng bé phËn, chøc n¨ng hay qu¸ tr×nh vËn - Trong s¸ch T¶ truyÖn (thÕ kû VI tr CN) cã ®éng sèng cña ng−êi ®ã [1]. nãi: Mét lÇn vua n−íc TrÞnh bÞ bÖnh, quan ngù - ë ViÖt Nam, H¶i Th−îng L·n ¤ng - Lª y khi kh¸m bÖnh cho nhµ vua ®· chÈn ®o¸n H÷u Tr¸c (1724 – 1791), trong c¸c t¸c phÈm y r»ng: èm ®au lµ t×nh tr¹ng cña linh hån nhµ vua häc cña m×nh còng cã quan niÖm: "SK lµ khÝ ®ang chÕt dÇn (quan ®iÓm duy t©m t«n gi¸o vÒ huyÕt l−u th«ng, ©m d−¬ng b×nh hoµ".[2]. BT vµ SK). Nh−ng khi hái tíi Tö S¶n (mét t−íng quèc cña n−íc TrÞnh, ®ång thêi lµ mét Nh− vËy, dï quan niÖm cßn ®¬n gi¶n (chÊt nhµ c¶i c¸ch theo khuynh h−íng duy vËt thêi ph¸c, ng©y th¬), song c¸ch hiÓu cña ng−êi x−a ®ã) vÒ SK vµ BT th× Tö S¶n gi¶i thÝch r»ng: vÒ BT vµ SK cña con ng−êi còng kh«ng n»m "Víi lèi sèng vµ c¸ch ¨n uèng ®iÒu ®é, mõng ngoµi 3 yÕu tè: giËn, lo nghÜ võa ph¶i th× kh«ng BT nµo cã thÓ ®Õn víi ta ®−îc ”. - L·o Tö (560 - 480 tr CN): “Ham ¨n, ham uèng lµm khã cho th©n x¸c, ham danh, ham lîi lµm khã linh hån” (§¹o ®øc kinh) [3]. 78
  3. TCNCYH 22 (2) - 2003 ThÓ chÊt - t©m thÇn - x· héi Trªn nÒn t¶ng ®êi sèng hiÖn thùc cña tõng c¸ nh©n. Quan niÖm nµy vÒ c¬ b¶n kh«ng kh¸c mÊy W.H.O nh÷ng n¨m gÇn ®©y vÒ vÊn ®Ò nµy cã víi quan niÖm cña W.H.O hiÖn nay vÒ SK vµ ®−îc më réng h¬n. BT. Tuy vËy, thËt ng¹c nhiªn khi c¸ch ®©y h¬n 1.2. Quan niÖm vÒ c¸c yÕu tè t¸c ®éng tíi 2000 n¨m, lý luËn y häc cæ truyÒn Ph−¬ng SK vµ BT. §«ng khi dùa vµo c¸c häc thuyÕt "¢m d−¬ng Khi bµn tíi SK vµ BT kh«ng thÓ kh«ng bµn ngò hµnh" vµ "Thiªn nhiªn hîp nhÊt" ®· cho tíi c¸c yÕu tè t¸c ®éng cña nã. Trong y häc r»ng: SK vµ BT cña mçi ng−êi th−êng xuyªn truyÒn thèng ph−¬ng T©y, do ¶nh h−ëng bëi chÞu sù t¸c ®éng bëi nhiÒu yÕu tè, trong ®ã ph¶i ph−¬ng ph¸p t− duy siªu h×nh nªn ng−êi ta vÉn kÓ tíi 3 yÕu tè chñ yÕu. §ã lµ: cho r»ng SK vµ BT cña mçi ng−êi chØ liªn quan - Tè chÊt di truyÒn tõ thÕ hÖ tr−íc (BÈm khÝ trùc tiÕp ®Õn c¸c ®iÒu kiÖn sèng cña hä (¨n tiªn thiªn) uèng ®Çy ®ñ dinh d−ìng sÏ cã SK tèt, c¬ thÓ bÞ Theo H¶i Th−îng L·n ¤ng th× chÝnh: “Thuû tæn thÊt sÏ sinh ra BT), mÆc dï quan niÖm cña ho¶ tiªn thiªn” lµ nguån gèc sinh ra con ng−êi . Qu¸ tr×nh ®ã ®−îc diÔn ®¹t b»ng s¬ ®å sau: Giao hîp Con c¸i Nam giíi (d−¬ng) KhÝ giao (©m, d−¬ng, thuû, ho¶ N÷ giíi (©m) KhÝ giao ≡ nguyªn khÝ ≡ bÈm khÝ tiªn thiªn Cã bÈm khÝ tiªn thiªn míi ph¸t triÓn thµnh + T− t−ëng nµy ®−îc thÓ hiÖn rÊt râ trong h×nh thÓ (thÓ x¸c) vµ thÇn th¸i (s¾c th¸i, tinh häc thuyÕt vÒ vËn khÝ khi vËn dông vµo viÖc thÇn). gi¶i thÝch c¸c vÊn ®Ò y häc, tr−íc tiªn lµ nãi râ Còng theo H¶i Th−îng L·n ¤ng, ng−êi ta ¶nh h−ëng cña m«i tr−êng khÝ hËu vµ c¸c ®iÒu nhê cã ch©n thuû, ch©n ho¶ (2 yÕu tè c¬ b¶n ®Ó kiÖn tù nhiªn bªn ngoµi t¸c ®éng ®èi víi c¬ thÓ t¹o ra bÈm khÝ tiªn thiªn) nªn c¬ thÓ míi cã sù con ng−êi. Tõ ®ã, lý luËn §«ng y chØ ra c¸c «n d−ìng vµ nhu d−ìng. NÕu ©m d−¬ng bÊt tóc, nh©n tè g©y bÖnh th«ng qua lý thuyÕt vÒ sù t¸c thuû ho¶ kh«ng c©n b»ng th× con ng−êi ta ngay ®éng qua l¹i gi÷a lôc d©m - lôc khÝ - lôc tµ, c¨n khi míi sinh ra dï cã sèng trong nhung lôa cø vµo c¸c tÝnh chÊt kh¸c nhau cña nguyªn còng kh«ng tr¸nh ®−îc phËn chÕt yÓu” nh©n bÖnh vµ vËn dông thuyÕt "¢m d−¬ng ngò - Sù t¸c ®éng cña m«i tr−êng tù nhiªn hµnh" ®Ó gi¶i thÝch, biÖn chøng sù ph¸t sinh BT, gióp cho viÖc chÈn ®o¸n thuËn lîi vµ dÔ Dùa vµo c¸c thuyÕt "¢m d−¬ng ngò hµnh" dµng x¸c ®Þnh ®−îc c¸c nguyªn t¾c ch÷a bÖnh. vµ "Thiªn nh©n hîp nhÊt", lý luËn §«ng y cho r»ng: c¬ thÓ con ng−êi vµ m«i tr−êng tù nhiªn + V× tÝnh chÊt nguyªn nh©n bÖnh kh«ng lu«n cã sù t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau. VÊn ®Ò gièng nhau, thÓ chÊt cña mçi ng−êi còng cã sù SK vµ BT cña con ng−êi do ®ã còng chÞu sù t¸c kh¸c nhau nªn t¹ng phñ kinh l¹c bÞ bÖnh hiÖn ®éng cña m«i tr−êng xung quanh. ra c¸c chøng tr¹ng còng kh¸c nhau. Ch¼ng h¹n: “N¨m §inh, n¨m Nh©m ®Òu thuéc méc vËn. 79
  4. TCNCYH 22 (2) - 2003 Nh©m lµ méc vËn th¸i qu¸, §inh lµ méc vËn Qua ®ã cã thÓ thÊy, ng−êi x−a ngay tõ rÊt bÊt cËp. Méc bÊt cËp th× t¸o khÝ v−îng thÞnh , sím ®· ®Æc biÖt chó ý yÕu tè x· héi trong viÖc cßn méc th¸i qu¸ th× phong khÝ h÷u hµnh. V× ®¸nh gi¸ SK vµ BT cña con ng−êi. vËy khi nã ¶nh h−ëng (t¸c ®éng) ®Õn c¬ thÓ con 2.3. Quan niÖm vÒ c¸c ph−¬ng ph¸p ®iÒu ng−êi th× thÓ hiÖn ra c¸c chøng tr¹ng BT kh¸c trÞ BT vµ n©ng cao SK nhau” (Hoµng §Õ néi kinh Tè vÊn, thiªn Giao Dùa trªn c¬ së triÕt häc ph−¬ng §«ng, lý biÕn ®¹i luËn), [1]. luËn §«ng y cho r»ng c¬ thÓ con ng−êi lµ mét Nh− vËy, tõ kinh nghiÖm thùc tiÔn cña thÓ thèng nhÊt, c¬ n¨ng sinh lý cña con ng−êi m×nh, ng−êi x−a ®· kh¸i qu¸t thµnh lý luËn y cã kh¶ n¨ng thÝch øng víi m«i tr−êng chung häc hÕt søc ®éc ®¸o ®Ó chØ ra sù t−¬ng quan quanh. Quan ®iÓm ®ã ®· t¹o ra nguyªn t¾c h÷u c¬ gi÷a SK vµ BT cña con ng−êi víi m«i “toµn diÖn”, mét nguyªn t¾c c¬ b¶n trong chÈn tr−êng bªn ngoµi. §iÒu nµy còng cã ý nghÜa ®o¸n vµ ®iÒu trÞ cña §«ng y. ®Æc biÖt quan träng trong c«ng t¸c chÈn ®o¸n - VÒ chÈn ®o¸n, §«ng y víi c¸ch nh×n vµ ®iÒu trÞ cña §«ng y “chØnh thÓ” vËn dông lý luËn cïng víi ph−¬ng - Sù t¸c ®éng cña m«i tr−êng x· héi ph¸p biÖn chøng (th«ng qua tø chÈn (väng, v¨n, §©y còng lµ yÕu tè ®−îc c¸c nhµ t− t−ëng vÊn, thiÕt) vµ b¸t c−¬ng (biÓu lý, hµn nhiÖt, h− ph−¬ng §«ng ®Ò cËp tõ rÊt sím. YÕu tè x· héi ë thùc, ©m d−¬ng) ®Ó ph©n tÝch vµ suy ®o¸n BT, ®©y ®−îc hiÓu trªn nhiÒu ph−¬ng diÖn nh−: lèi lµm c¨n cø cho viÖc phßng vµ ®iÒu trÞ BT sèng (thãi quen sinh ho¹t, ¨n uèng), quan hÖ - VÒ ®iÒu trÞ, §«ng y cho r»ng bÖnh tËt nÈy giao tiÕp vµ ®Æc biÖt lµ quan hÖ vÒ lîi Ých kinh sinh ch¼ng qua chØ lµ sù “thiªn th¾ng” hay “ tÕ, chÝnh trÞ. gi÷a c¸c giai cÊp, c¸c tÇng líp thiªn suy” cña ©m d−¬ng, sù th¸i qu¸ hay “bÊt ng−êi kh¸c nhau trong x· héi cã giai cÊp. cËp” cña ngò hµnh. Do ®ã nguyªn t¾c trÞ bÖnh * Kinh thi: chØ ra mèi t−¬ng quan vÒ s¶n lµ ®iÒu chØnh c©n b»ng sù thiªn lÖch cña 2 mÆt xuÊt gi÷a nh©n d©n lao ®éng víi giíi quý téc ©m d−¬ng, ®iÒu chØnh ®−îc sù th¸i qu¸ hay bÊt thêi T©y Chu cho r»ng: cËp cña ngò hµnh, t−¬ng øng víi tõng bé phËn, “Cã kÎ th× nghØ ng¬i an nhµn, cã kÓ th× vÊt chøc n¨ng hay qu¸ tr×nh vËn ®éng sèng cña c¬ v¶ suèt ngµy thÓ. Tõ ®ã ®−a c¬ thÓ con ng−êi tõ chç thiªn Cã kÎ th× kh«ng hÒ nghe nh÷ng lêi than v·n lÖch, mÊt c©n b»ng trë vÒ tr¹ng th¸i t©m - sinh - bªn ngoµi, cã kÎ th× khã nhäc thë kh«ng ra h¬i. lý b×nh th−êng. §ã tøc lµ ch÷a vµo gèc bÖnh (trÞ bÖnh tÊt cÇu kú b¶n) §©y lµ ph−¬ng ph¸p Cã kÎ th× n»m m¸t th¶nh th¬i, cã kÎ th× viÖc ch÷a bÖnh kh¸ ®éc ®¸o cña §«ng y so víi c¸c vua bÒ bén nÒn y häc truyÒn thèng kh¸c tr−íc ®©y. Cã kÎ th× chÌ chÐn say s−a cã kÎ th× buån - VÒ dù phßng BT vµ n©ng cao SK, dùa trªn sÇu lo. (TiÓu nh·), [3]. c¬ së triÕt häc ph−¬ng §«ng lý luËn §«ng y * MÆc tö (MÆc §Þch): “ ChiÕn tranh, ®Êu cho r»ng: C¬ thÓ con ng−êi lµ mét vò trô thu tranh bao giê còng dÉn tíi kÕt côc: bän “®¹i nhá (Th©n nh©n tiÓu thiªn ®Þa). Cho nªn, vÒ phu” (quan l¹i) ngµy cµng bÐo tèt phÌ phìn, nguyªn t¾c trêi ®Êt cã ©m d−¬ng th× cã c¬ thÓ cßn lò “d©n ®en” th× ngµy cµng “tiÒu tuþ, x¸c con ng−êi còng cã ©m d−¬ng (“Thiªn- §Þa- x¬". (Phi c«ng), [3]. Nh©n ©m d−¬ng t−¬ng øng”). SK con ng−êi cã * ThiÖu Tö (Khang TiÕt): “BÖnh tËt cã nÆng ®−îc lµ nhê sù c©n b»ng cña c¸c yÕu tè ©m nhÑ kh¸c nhau, còng nh− ng−êi bÖnh cã kÎ d−¬ng. Do vËy, thuËn theo ©m d−¬ng th× sèng, sang hÌn kh¸c nhau". (Y huÊn) (4) tr¸i víi ©m d−¬ng th× lo¹n. 80
  5. TCNCYH 22 (2) - 2003 Tõ lý luËn nµy, §«ng y ®· ®Ò ra ph−¬ng 2. ý nghÜa trong quan niÖm cña §«ng y ph¸p d−ìng sinh nh»m môc ®Ých b¶o tr× vµ vÒ SK vµ BT ®èi víi sù nghiÖp CSSKND n©ng cao SK. Theo ph−¬ng ph¸p nµy, ®Ó n©ng hiÖn nay. cao SK vµ ng¨n ngõa BT, con ng−êi cÇn ph¶i ¨n - Gióp chóng ta hiÓu s©u h¬n vÒ c¸c gi¸ trÞ uèng sinh ho¹t ®óng phÐp vÖ sinh, dïng thùc khoa häc trong lý luËn cña §«ng y vÒ SK vµ phÈm ®Çy ®ñ dinh d−ìng, n¨ng ho¹t ®éng thÓ BT, quý träng thªm c¸c kinh nghiÖm cña cha dôc, thÓ thao ®Ó gi÷ cho c¬ thÓ ®−îc c−êng «ng ta ®èi víi sù nghiÖp CSSKND tr−íc ®©y. tr¸ng, khoÎ m¹nh. - Lµ ®éng lùc thóc ®Èy viÖc ®i s©u nghiªn §øng trªn quan ®iÓm cña y häc hiÖn ®¹i cã cøu vµ kÕ thõa kinh nghiÖm tõ y häc truyÒn thÓ coi ph−¬ng ph¸p d−ìng sinh trong y häc cæ thèng, t¹o nÒn t¶ng v÷ng ch¾c ®Ó x©y dùng nÒn truyÒn ph−¬ng §«ng lµ mét ph−¬ng ph¸p dù y häc ViÖt Nam ngµy cµng hiÖn ®¹i, song còng phßng vµ ch÷a bÖnh tÝch cùc (ng¨n ngõa vµ kh«ng kÐm phÇn ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc. ®iÒu trÞ BT khi ch−a xuÊt hiÖn). Cã thÓ coi ®©y - Lµ c¬ së ®Ó hiÓu vµ thùc hiÖn tèt chñ lµ ph−¬ng ph¸p ch÷a bÖnh kh¸ ®éc ®¸o Ýt thÊy tr−êng kÕt hîp §«ng - T©y y cña §¶ng vµ Nhµ trong c¸c nÒn y häc truyÒn thèng kh¸c tr−íc n−íc ta trong chiÕn l−îc ph¸t triÓn ngµnh y tÕ ®©y. n−íc ta hiÖn nay Tãm l¹i, ngay tõ thêi cæ x−a, ng−êi ph−¬ng §«ng ®· ®−a ra mét quan niÖm kh¸ toµn diÖn IV. KÕt luËn vÒ SK vµ BT. Cã thÓ hiÓu quan niÖm ®ã víi 3 1. LÞch sö triÕt häc vµ y häc ph−¬ng §«ng néi dung c¬ b¶n sau: cho thÊy, ngay tõ rÊt sím ng−êi ph−¬ng §«ng Mét lµ, SK vµ BT cña mçi ng−êi kh«ng chØ ®· x©y dùng mét quan niÖm kh¸ toµn diÖn vÒ ®¬n thuÇn lµ sù c−êng tr¸ng (tho¶i m¸i) hay tæn c¸c vÊn ®Ò SK vµ BT cña con ng−êi, mµ nh÷ng th−¬ng ®èi víi thÓ chÊt mµ nã cßn liªn quan tíi néi dung c¬ b¶n trong c¸c quan niÖm trªn rÊt sù tho¶i m¸i hay rèi lo¹n cña c¸c yÕu tè t©m gÇn víi y häc hiÖn ®¹i ngµy nay vÒ SK vµ BT. thÇn vµ x· héi ®èi víi tõng c¸ nh©n sèng. 2. C¸c néi dung trong quan niÖm vÒ SK vµ Hai lµ, SK vµ BT cña mçi ng−êi th−êng BT cña §«ng y ®Òu xuÊt ph¸t tõ c¬ së trong c¸c xuyªn chÞu sù t¸c ®éng bëi nhiÒu yÕu tè trong quan niÖm cña triÕt häc ph−¬ng §«ng, qua ®ã ®ã cã c¸c yÕu tè c¬ b¶n nh−: tè chÊt di truyÒn, cho thÊy trong sù ph¸t triÓn cña y häc truyÒn m«i tr−êng tù nhiªn, m«i tr−êng x· héi. thèng ph−¬ng §«ng (§«ng y), cã sù g¾n bã chÆt chÏ víi c¸c t− t−ëng triÕt häc ph−¬ng Ba lµ, ®Ó ch÷a trÞ BT vµ n©ng cao SK cho §«ng, ®Æc biÖt lµ triÕt häc Trung Quèc cæ, con ng−êi, ng−êi thÇy thuèc ph¶i ®øng trªn trung ®¹i. quan ®iÓm toµn diÖn, nghÜa lµ ph¶i xem xÐt SK vµ BT cña mçi ng−êi trong sù t¸c ®éng bëi 3. C¸c kÕt luËn trªn ®©y còng cho thÊy, viÖc nhiÒu yÕu tè, nªn c¸c ph−¬ng ph¸p chÈn ®o¸n, nghiªn cøu vµ øng dông c¸c thµnh tùu cña nÒn ®iÒu trÞ vµ dù phßng BT ph¶i hÕt søc linh ho¹t, y häc cæ truyÒn ph−¬ng §«ng hiÖn nay kh«ng ®a d¹ng vµ hiÖu qu¶. thÓ t¸ch rêi víi viÖc nghiªn cøu vµ häc tËp mét c¸ch cã hÖ thèng c¸c t− t−ëng triÕt häc ph−¬ng Cã thÓ nãi, mÆc dï c¸c quan niÖm trªn ®©y §«ng nãi chung, triÕt häc Trung Quèc cæ, cßn ®¬n gi¶n (chÊt ph¸c, ng©y th¬) song nã trung ®¹i nãi riªng, trong ®ã cÇn ®Æc biÖt l−u ý còng rÊt gÇn víi quan niÖm cña chóng ta ngµy tíi mét sè häc thuyÕt triÕt häc cã ¶nh h−ëng vµ nay vÒ SK vµ BT cña con ng−êi. liªn quan tíi lý luËn §«ng y nh− ¢m d−¬ng gia, Nho gia, §¹o gia v.v 81
  6. TCNCYH 22 (2) - 2003 4. ViÖc lµm râ quan niÖm vÒ SK vµ BT trong d©n téc thµnh phè Hå ChÝ Minh kÕt hîp víi triÕt häc vµ y häc cæ truyÒn ph−¬ng §«ng cã Héi Y häc d©n téc T©y Ninh kÕt hîp t¸i b¶n. mét ý nghÜa rÊt lín ®èi víi sù nghiÖp CSSKND 3. NhiÖm KÕ Dò (chñ biªn) (1974) - Trung ë n−íc ta hiÖn nay vµ còng cã ý nghÜa h¬n khi Quèc triÕt häc sö gi¶n biªn. Nh©n d©n xuÊt x·, chóng ta ®ang x©y dùng ngµnh y häc y tÕ ViÖt B¾c Kinh, (B¶n tiÕng Trung Quèc). Nam ph¸t triÓn mang ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc. 4. Ph¹m C«ng NhÊt (2001) - T− t−ëng triÕt Tµi liÖu tham kh¶o häc vÒ con ng−êi qua c¸c t¸c phÈm Y häc cña 1. Hoµng §Õ néi kinh Tè vÊn (NguyÔn Tö H¶i Th−îng L·n ¤ng. LuËn ¸n TiÕn sÜ triÕt Siªu dÞch vµ chó thÝch) (2001), Nxb. V¨n ho¸ häc. Häc viÖn ChÝnh trÞ quèc gia Hå ChÝ Minh, th«ng tin, Hµ Néi. Hµ Néi. 2. Lª H÷u Tr¸c - H¶i Th−îng y t«ng t©m lÜnh (t¸c phÈm gåm 6 tËp) (1987). Héi Y häc Summary Basic of the Orient philosopher in the Orient traditional medicine of health and illness Recent years, in the light of the modern scientific knowledge, own opinions of health and illness expand more and more, methods for preventing, treating illness and improved health also become more abundant and various. However, if going deeply to study ideology of ancient people, especially in Philosopher and the ancient Orient medicine, we can see that established a pretty comprehensive opinion of health and ill issues in early stage by the Orient people: coming from its content to establish preventing, treating and developing health methods. Studying opinions of ancient people to health and illness have a great significance into Vietnamese population's t health care work in recent period. 82

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA
165 tài liệu
1557 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline:0933030098

Email: support@vdoc.com.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2009-2019 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản