SỐ 02, 2025 TẠP CHÍ PC&CC ĐIỆN TỬ 1
Ngày nhận bài: 09/01/2025; Ngày thẩm định: 05/02/2025; Ngày duyệt đăng: 27/02/2025.
CÔNG TÁC ĐÀO TO, BỒI DƯỠNG NGHIP V
PHÒNG CHÁY, CHA CHÁY VÀ CU NN,
CU H ĐÁP ỨNG YÊU CU NGH QUYT
S 12-NQ/TW CA B CHÍNH TR
Trung tướng, PGS, TS LÊ QUANG BN
Hiệu trưởng Trường Đại hc Phòng cháy cha cháy
*Tác gi liên h: Lê Quang Bn
Tóm tắt: Công tác phòng cháy, chữa cháy cứu nạn, cứu hộ (PCCC&CNCH) một trong những
nhiệm vụ trọng tâm trong công tác bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội. Trước yêu cầu
đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa hội nhập quốc tế, thực hiện Nghị quyết số 12-NQ/TW ngày
16/3/2022 của Bộ Chính trị đã đang đặt ra yêu cầu nhiệm vụ mới trong công tác đào tạo, bồi dưỡng
nghiệp vPCCC&CNCH nhằm đáp ng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay. Bài viết tập trung phân
tích sở khoa học, thực tiễn đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng
nghiệp vụ PCCC&CNCH đáp ứng yêu cầu đặt ra.
Từ khoá: Nghị quyết số 12-NQ/TW, đào tạo, bồi dưỡng, phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.
Abstract: Fire and rescue operations are key tasks in safeguarding national security and maintaining
social order and safety. In the context of advancing industrialization, modernization, and international
integration, the implementation of Resolution No. 12-NQ/TW, dated March 16, 2022, by the Politburo has
introduced new demands and responsibilities for professional training in fire and rescue. This article focuses
on analyzing the scientific and practical foundations and proposing measures to improve the effectiveness
of professional training in this domain to meet current demands.
Keywords: Resolution No. 12-NQ/TW, training, retraining, fire prevention, fire fighting and rescue.
1. Thời gian qua, được s quan tâm ca lãnh
đạo Đảng, Nhà nước, s ch đạo trc tiếp ca lãnh đo
B Công an, công tác PCCC&CNCH đã đạt được
nhiu kết qu quan trng. Lực lượng Cnh sát
PCCC&CNCH đã chủ động nắm, phân tích, đánh g
tình hình, trin khai quyết lit nhiu bin pháp, gii
pháp góp phn nâng cao hiu lc, hiu qu qun lý
nhà nước v PCCC&CNCH; kim chế s v cháy, s
c, tai nn và thit hi gây ra, bảo đảm an ninh trt t,
an toàn xã hi. Tuy nhiên, tình hình cháy, n tiếp tc
din biến phc tạp, khó lường nht khi tình hình
kinh tế, hi phát trin mnh, tốc độ đô thị hóa, hin
đại hoá ngày càng nhanh, s ợng các công trình đa
chức năng kết hp gia nhà cao tng tng hm
được y dng mi ngày càng nhiu. Bên cạnh đó,
cùng với tác đng tiêu cc ca biến đổi khí hậu đang
đặt ra nhng vấn đề mi trong công tác
PCCC&CNCH. Hin nay, đối vi nhng v cháy ln,
gây thit hi nghiêm trng v người tài sản như:
đám cháy nhà cao tng, siêu cao tng; cháy tng
hm, công trình ngm quy lớn; cháy s sn
xut, s dng bo qun hoá chất; cháy phương tiện
trên sông, trên bin…, lc ng Cnh sát
PCCC&CNCH còn gp nhiều khó khăn trong quá
LÊ QUANG BỐN
SỐ 02, 2025 TẠP CHÍ PC&CC ĐIỆN TỬ 2
trình cha cháy, CNCH. Chính vậy, công tác đào
to, bồi dưỡng nghip v v PCCC&CNCH cần được
quan tâm hơn bao giờ hết.
2. Xác định nhim v công tác PCCC&CNCH
mt trong nhng nhim v trng tâm trong công tác
bo v an ninh quc gia, bảo đảm trt t, an toàn xã
hi; xây dng lực lượng Cnh sát PCCC&CNCH
chính quy, chuyên nghip, hiện đại, nm vng pháp
lut, tinh thông nghip v đáp ng yêu cu, nhim v
cha cháyCNCH trong tình hình mi. Ch trương
hiện đại hóa lực lượng Cnh sát PCCC&CNCH đã
được th hin trong nhiều văn bản quan trng ca
Đảng, Nhà nước. Mới đây nhất đó Quyết định s
819/QĐ-TTg ngày 07/7/2023 ca Th ng Chính
ph v vic phê duyt quy hoch h tng PCCC thi
k 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Quan điểm
quy hoch nhn mnh: “Đy mnh ng dng khoa
hc công ngh hiện đại, công ngh s, t động hóa,
d liu ln, trí tu nhân to các công ngh hiện đại
khác trong xây dng, qun lý, khai thác h thng h
tng PCCC; mục tiêu đến năm 2030: “Phát triển h
tầng PCCC đồng b, hiện đại, phù hp với điều kin
Vit Nam, tiến tới đạt tiêu chun của các nước tiên
tiến trên thế gii; kết nối đồng b vi h thng h tng
k thut ca quốc gia…”. [4]
Trin khai thc hin Ngh quyết s 12-NQ/TW
ngày 16/3/2022 ca B Chính tr Kế hoch s 118-
KH/ĐUCA ngày 25/5/2022 của Đảng y Công an
Trung ương về đẩy mnh xây dng lực lượng Công
an nhân dân tht s trong sch, vng mnh, chính quy,
tinh nhu, hiện đại, đáp ng yêu cu, nhim v trong
tình hình mi, ngày 15/3/2023, B Công an đã ban
hành “Đ án xây dng lực lượng Cnh sát
PCCC&CNCH tht s trong sch, vng mnh, chính
quy, tinh nhu, hiện đại”. Đây Đề án có ý nghĩa hết
sc quan trọng, làm cơ sở để định hướng ch đạo xây
dng, phát trin lực lượng Cnh sát PCCC&CNCH t
nay đến năm 2030 với mục tiêu, quan điểm ch đo,
nhim v, gii pháp hết sc c th, khoa hc; th hin
s quan tâm ch đạo của Đảng, Nhà nước, Đảng y
Công an Trung ương và Bộ Công an đối vi lực lượng
Cnh sát PCCC&CNCH, cũng như công tác
PCCC&CNCH. Trong đó, xây dng lực lượng Cnh
sát PCCC&CNCH “hiện đại” trong giai đon hin
nay th hin nhng ni dung bản sau: (1) Đội
ngũ cán bộ, chiến s trình độ, được đào tạo chuyên
sâu, năng lực duy sắc so, tác phong làm vic
khoa hc theo kp quá trình phát triển, đổi mi của đất
nước; có kh năng ứng dng có chn lc nhng kinh
nghim, kiến thc tiên tiến ca khu vc quc tế
vào các nh vực công tác, chiến đu, nhằm đáp ng
nhim v bo v an ninh quc gia trt t, an toàn
xã hi trong thi k mới. (2) Được trang b cơ sở vt
chất, phương tiện khoa hc, k thut hiện đại; h
thống lưu trữ, tra cu s dụng các thông tin liệu
khoa hc hoàn chnh, hin đại, ng dng nhng tiến
b ca công ngh thông tin, thành tu ca cách mng
khoa hc, công ngh phc v hiu qu yêu cu công
tác, chiến đấu.
Bám sát quan điểm, ch đạo ti Ngh quyết s
12-NQ/TW ngày 16/3/2022 ca B Chính tr Kế
hoch s 118-KH/ĐUCA ngày 25/5/2022 ca Đng
y Công an Trung ương, nhằm góp phn xây dng lc
ng Công an nhân dân t nay đến năm 2030 thật s
trong sch, vng mnh, chính quy, tinh nhu, hiện đại,
đáp ng yêu cu, nhim v trong tình hình mới, Đề
án đã đề ra các mc tiêu c th định hưng l trình
theo tng giai đoạn để xây dng lực lượng Cnh sát
PCCC&CNCH tht s trong sch, vng mnh, chính
quy, tinh nhu, phấn đấu đến năm 2030 tiến lên hin
đại. Tuy nhiên, thc tế cho thy, quân s cán b, chiến
s tại các đơn vị Cnh sát PCCC&CNCH chưa bảo
đảm yêu cu thc tin; s ng cán b trình độ
chuyên môn nghip v cao còn hn chế; ti mt s
đơn vị cán b, chiến s ngoài thc hin nhim v
PCCC&CNCH còn kiêm nhim thêm nhim v khác.
Trang b phương tiện, thiết b chuyên dng phc v
công tác PCCC&CNCH còn thiếu nhiu so vi yêu
cu nhim vụ; các điều kin v sở vt cht phc v
hun luyn, tp hun chuyên sâu cho các lực ng
nòng ct làm nhim v CNCH còn chưa đáp ứng yêu
cu. S ợng phương tiện thiết b phc v cha cháy
CNCH được trang b hin nay vẫn chưa bảo đảm
đáp ng yêu cu nhim v chữa cháy và CNCH đặt
LÊ QUANG BỐN
SỐ 02, 2025 TẠP CHÍ PC&CC ĐIỆN TỬ 3
ra, chưa tương xứng vi phát trin kinh tế, xã hi ca
đất nước. vy, hiện đại hóa lực lượng Cnh sát
PCCC&CNCH trong giai đoạn hin nay th hin nay
phải hướng đến mc tiêu: xây dựng đội ngũ cán bộ
trình độ chuyên môn cao, được đào to bài bn,
bản lĩnh chính trị vng vàng, nm vng pháp lut, gii
v nghip v; mt b phn cán b đủ năng lực, trình
độ làm việc trong môi trường quc tế; nâng cao tim
lc hu cn, k thut hiện đại, đồng bộ; đầu xây
dựng sở vt cht, h tng, k thuật, phương tiện,
trang thiết b PCCC&CNCH hiện đại; đy mnh ng
dng khoa hc, công ngh, nht công ngh s, t
động hóa, d liu ln, trí tu nhân to trong công tác
PCCC&CNCH phc v hiu qu u cu công tác,
chiến đấu…. Bên cạnh đó, thực hin Ngh quyết s
12-NQ/TW ngày 16/3/2022 ca B Chính tr, Ngh
định s 50/2024/NĐ-CP ngày 10/5/2024 ca Chính
phủ, Công an các đơn vị, địa phương hiện đang
soát, quyết định phân cp qun lý v PCCC&CNCH,
tăng cường đội n cán bộ v cấp sở, trang b
phương tiện cha cháy CNCH cho Công an cp
huyện để kp thi x lý khi có cháy, n xảy ra… điều
đó đặt ra nhiu yêu cu, nhim v mi trong công tác
đào to, bồi dưỡng nghip v PCCC&CNCH trong
giai đoạn hin nay.
3. Những năm qua, cấp ủy, lãnh đạo, ch huy
Công an các cấp đã quan tâm, chú trọng công tác đào
to, bồi dưỡng cán b lực lượng Cnh sát
PCCC&CNCH, nâng cao kh năng chiến đấu, sn
sàng nhn hoàn thành xut sc nhim v được giao.
T năm 2022 đến nay, lực lượng Cnh sát
PCCC&CNCH đã tổ chức hàng trăm lp tp hun,
hun luyn nghip v cha cháy và CNCH cho cán
b, chiến s. Ngoài ra còn t chc hun luyện cho hơn
10.000 chiến s nghĩa vụhơn 970 cán b, chiến s
thuc lực lượng Cảnh sát động - Công an các địa
phương tham gia công tác hun luyn cha cháy và
CNCH theo Quyết định s 6151/QĐ-BCA ngày
16/8/2022 ca B Công an v phê duyệt Đề án “T
chc hun luyn, huy động lực lượng Cảnh sát Cơ
động tham gia cha cháy, CNCH khi cn thiết”. Đối
vi hun luyn nghip v cho các đối tượng theo quy
định, lực lượng Cnh sát PCCC&CNCH t chc
2.963 lp hun luyn nghip v PCCC vi 174.514
hc viên, cp chng nhn hun luyn nghip v
PCCC cho 133.395 người; t chc 751 lp hun luyn
nghip v PCCC&CNCH vi 61.800 hc viên, cp
chng nhn hun luyn nghip v PCCC&CNCH cho
19.574 người; t chc 515 lp hun luyn nghip v
CNCH vi 19.290 hc viên, cp chng nhn hun
luyn nghip v CNCH cho 22.468 người….[2]
Bên cạnh đó, Trường Đại học PCCC sở
đào tạo duy nht trên c nước đào tạo v nghip v
PCCC&CNCH cho lực lượng Công an các ngành
kinh tế, xã hội khác. Xác định đào to cán bnâng
cao chất lượng đào tạo cán b luôn là yêu cu tt yếu
đặt ra trong sut quá trình xây dng, chiến đấu và phát
trin ca lực lượng Cnh sát PCCC&CNCH. Trưng
Đại học PCCC thường xuyên đi mi ni dung,
chương trình đào tạo nhằm đáp ng yêu cu xây dng
lực lượng Cnh sát PCCC&CNCH trong sch, vng
mnh, chính quy, tinh nhu, hiện đại. Nhà trường
thường xuyên b sung, cp nht nhng kiến thc mi
đảm bo nội dung chương trình đào tạo, bám sát thc
tin chiến đấu của ngành, để hc viên tt nghip v
Công an các đơn vị, địa phương thể phát huy
nhng kiến thức được hc trong nhà trường; chương
trình đào tạo được xây dng tiếp cận được vi các
nhân t mi, các hc phn, môn học được đưa vào
chương trình có dự báo dài hạn để học viên được tiếp
cn vi kiến nhng kiến thc mới, khi ra trường.
Tuy nhiên, công tác đào tạo, bồi dưỡng nghip
v PCCC&CNCH vn còn mt s khó khăn, vướng
mắc như: tiến độ thc hin mt s nhim v trng tâm
còn chm so với chương trình công tác đã đăng ;
mt s quy định, hướng dn v công tác giáo dục, đào
tạo điểm bt cp so vi thc tế nhưng vic b sung
điều chỉnh, ban hành văn bản thay thế chưa kịp thi;
chính sách thu hút khuyến khích đối với đội ngũ nhà
giáo trong Trường Đại học PCCC chưa nhiều đổi
mi; chất lượng tiến độ biên son mt s chương
trình, tài liu dy hc còn nhiu hn chế nhất định;
mt s tài liu ging dy có nội dung chưa thật s gn
kết cht ch vi thc tin; việc phân định khối lượng
LÊ QUANG BỐN
SỐ 02, 2025 TẠP CHÍ PC&CC ĐIỆN TỬ 4
kiến thc gia mt s môn hc, hc phn, gia các
cấp trình độ đào tạo n trùng lặp; sở vt cht,
trang thiết b phc v dy hc còn thiếu và chưa đồng
b, hiện đại; chế phân cp trong qun lý giáo dc
chưa thật s phát huy đưc tính ch động của các
s đào tạo; ngoài đào tạo, bồi dưỡng cho lãnh đạo, ch
huy thì công tác đào to, bồi dưỡng nghip v
PCCC&CNCH đối với các đối tượng khác chưa đưc
t chức thường xuyên....
4. Thi gian tới, đ đáp ứng yêu cu thc tin đòi
hi, công tác đào tạo, bi dưỡng nghip v
PCCC&CNCH cn tp trung chú ý mt s ni dung sau:
Mt là, tp trung thc hin hiu quả, đúng
tiến độ Đề án s 10 ca B Công an v xây dng lc
ng Cnh sát PCCC&CNCH tht s trong sch,
vng mnh, chính quy, tinh nhu, hiện đại. Nghiên
cứu, đổi mi, kin toàn mnh m t chc b máy ca
lực lượng Cnh sát PCCC&CNCH, xây dng, tham
kho hình chuyển đổi s của các nước tiên tiến
trên thế gii và khu vực nhưng phải đảm bo phù hp
với đc thù ca Việt Nam theo hướng “B tinh, tnh
mnh, huyn toàn diện, bám sở”. Nghiên cu
hoàn thin chức năng, nhiệm v ca lực lượng Cnh
sát PCCC&CNCH đáp ng yêu cu thách thc ca
cuc cách mng công nghiệp 4.0, đồng thi thc hin
vic phân công, phân cp mt cách triệt để, phù hp
vi tình hình thc tin trong quá trình hiện đại hóa,
chuyển đổi s trong thi gian tới, đảm bảo được tính
kết ni, liên thông d liu ca tt c các sở thuc
din quản lý nhà nước v phòng cháy và cha cháy.
Hai là, tăng cường hp tác chuyn giao công
ngh vi các tập đoàn, viện nghiên cu quc tế… để
nâng cao hiu qu chuyn giao công ngh
PCCC&CNCH, nhm sm tiếp cn, làm ch khoa hc
công ngh liên quan đến công tác PCCC&CNCH
để th t sn xut, lp ráp trang thiết b
PCCC&CNCH trong nước đáp ng nhu cu thc
tin chiến đấu. Đầu tư kinh phí để tăng cường đầu tư,
mua sm trang thiết bị, phương tiện PCCC&CNCH
hiện đại (rô bt, máy bay, trc thăng, thiết b không
người lái để chữa cháy, CNCH) đáp ng yêu cu
chiến đấu trong điều kiện đặc biệt như: như đám cháy
nhà cao tng, siêu cao tng; cháy tng hm, công
trình ngm quy mô lớn; cháy cơ sở sn xut, s dng
bo qun hoá cht; cháy phương tin trên sông,
trên bin cháy rừng. Công tác đào tạo, bồi dưỡng
cũng cn phải được thc hiện thường xuyên, kế
hoch, mc tiêu gii pháp c th, có d báo và quy
hoch dài hn, ngn hn. Ngoài ra, cn kết hợp đng
thi nhiu hình thức đào to, c t đào tạo trong đơn
v c cán b tham gia các lớp, khoá đào tạo trong
và ngoài nước.
Ba là, đổi mi chất lượng công tác đào tạo, bi
dưỡng và hun luyn nghip v cha cháy và CNCH
nhằm nâng cao trình độ, năng lực công tác ca cán b
chiến s, phải xác định đây là vấn đề then cht nhm
thay đổi v “chất” để to nên tính “chính quy, tinh
nhuệ” của lực lượng Cnh sát PCCC&CNCH trong
thi k hiện đại. Tập trung đào to, bồi dưỡng đội ngũ
cán b lãnh đạo, ch huy tht s xut sc, tiêu biu v
năng lực, trình đ, phm chất đạo đức, li sng, làm
gương để cán b, chiến s hc tập, noi theo. Đổi mi
phương pháp, cách thc t chc hun luyn nghip v
chữa cháy và CNCH theo hướng chuyên sâu, chuyên
nghiệp, tăng ni dung hun luyn thc hành gn vi
tình hình cháy, n, s c, tai nạn trên địa bàn. Bên
cạnh đó, cần chú trọng công tác đào tạo, hun luyn
v ngoi ng, tin hc và tri thc v khoa hc, k thut
tiên tiến trong thi k hi nhp quc tế để cán b,
chiến s có đủ kh năng làm chủ phương tiện, thiết b
hiện đại, góp phn hoàn thành tt nhim v được giao.
Thc hin hiu qu hp tác quc tế, tăng cường trao
đổi thông tin, chia s kinh nghim, k thut, công
ngh mi trong PCCC&CNCH với các nước. Đy
mnh hi hoá công c PCCC&CNCH; xây dng
chế độ, chính sách thu hút các quan, tổ chc,
nhân tham gia nghiên cu ng dng khoa hc công
ngh, trin khai các h thng công ngh thông tin, cơ
s d liệu dùng chung. Thường xuyên cp nht tình
hung s trong thc tế hoc cp nht các nước
trên thế gii t đó hướng dn cho các hc viên trên
các hiện trường gi lp ging vi thc tế nht giúp
hc viên tiếp thu được kiến thc d dàng vn dng
vào quá trình chiến đấu ca thc tế….
Bn là, tập trung đào tạo, bồi dưỡng ngun nhân
lc Cnh sát PCCC&CNCH chất lượng cao, trình
LÊ QUANG BỐN
SỐ 02, 2025 TẠP CHÍ PC&CC ĐIỆN TỬ 5
độ khoa hc, công ngh chuyên sâu, đ v s ng,
đảm bo v chất lượng. Xây dng phát triển đội
ngũ các nhà khoa học v PCCC&CNCH, xây dng
các trung tâm nghiên cu ng dng chuyn giao
công ngh v PCCC&CNCH, tăng cường hp tác v
giáo dc và đào to vi các nước, đầu phát triển
các phòng thí nghim, trin khai nghiên cứu các đề tài
khoa hc gn vi nhng li ích t cuc cách mng
công ngh 4.0 mang lại đặc bit trong công tác cha
cháy, t đó đáp ứng yêu cu vi thc tin.
Công tác PCCC&CNCH nhim v hết sc
quan trng, gi vai trò bảo đảm an toàn cho cng
đồng, góp phn bảo đảm an ninh, trt t s phát
trin bn vng của đất nước. Đổi mới căn bản, toàn
din công tác giáo dục đào tạo, to dng, b sung đội
ngũ cán bộ chất lượng cao. Có th coi đây chính
chìa khóa để tăng cường tim lc, sc mạnh để y
dng lực lượng Cnh sát PCCC&CNCH theo tinh
thn Ngh quyết s 12 ca B Chính tr.
TÀI LIU THAM KHO
1. B Chính tr (2022), Ngh quyết s 12-
NQ/TW ngày 16/3/2022 ca B Chính tr v đẩy mnh
xây dng lực lượng Công an nhân dân tht s trong
sch, vng mnh, chính quy, tinh nhu, hiện đại, đáp
ng yêu cu, nhim v trong tình hình mi, Hà Ni.
2. Cc Cnh sát PCCC&CNCH (2024), Báo
cáo kết qu công tác 6 tháng đầu năm phương
hướng công tác trng tâm 6 tháng cuối năm 2024 của
lực lượng Cnh sát PCCC&CNCH, Hà Ni.
3. Đảng ủy Công an Trung ương (2022), Kế
hoch s 118-KH/ĐUCA ngày 25/5/2022 của Đng
y Công an Trung ương về đẩy mnh xây dng lc
ng Công an nhân dân tht s trong sch, vng
mnh, chính quy, tinh nhu, hiện đại, đáp ng yêu
cu, nhim v trong tình hình mi, Hà Ni.
4. Th ng Chính ph (2023), Quyết định s
819/QĐ-TTg ngày 07/7/2023 ca Th tướng Chính
ph v vic phê duyt quy hoch h tng PCCC thi
k 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Hà Ni.