Dân ca Nam B - m t kho tàng âm đi uộ ộ ệ
dân gian phong phú
Nói đ n ngh thu t ca hát dân gian c truy n Nam B mà ch đóng khung trong m t s làn đi uế ệ ậ ổ ề ộ ỉ ộ ố ệ
v ng c hay bài b n c i l ng, ca nh c tài t , thì qu ch a đ y đ . M c d u chúng ta khôngọ ổ ả ả ươ ạ ử ả ư ầ ủ ặ ầ
ph nh n tính h p d n, y u t truy n c m gây xúc đ ng m nh c a các th lo i ca hát đó,ủ ậ ấ ẫ ế ố ề ả ộ ạ ủ ể ạ
nh ng đ ng trên góc đ nghiên c u mà xem xét, thì s phi n di n nói trên có th đ a đ nư ứ ộ ứ ự ế ệ ể ư ế
nh ng nh n đ nh không toàn di n, và hi n t ng nh m l n gi a ng n và g c có th x y ra. N iữ ậ ị ệ ệ ượ ầ ẫ ữ ọ ố ể ả ộ
dung v n đ trao đ i c a bài vi t này nh m tìm hi u tính ch t phong phú c a n n dân ca Namấ ề ổ ủ ế ằ ể ấ ủ ề
B , m t b ph n trong kho tàng âm đi u dân gian phong phú và quíy bàu c a đ t n c ta. ộ ộ ộ ậ ệ ủ ấ ướ
Nói đ n Nam B , chúng ta nghĩ đ n m t vùng đ t màu m có phong c nh thiên nhiên xinh đ pế ộ ế ộ ấ ỡ ả ẹ
h u tình, có tài nguyên giàu có, trù phú. Không th quên đ c con ng i Nam B v i tính tìnhữ ể ượ ườ ộ ớ
c i m , hào hi p, n ng nghĩa nhi u tình... mà hình nh đ t n c thiêng liêng đã dành riêng choở ở ệ ặ ề ư ấ ướ
m nh quê ph ng Nam này! T Đ ng Nai, Long Khánh, Biên Hòa, Đ t Đ ... v i nh ng lô cao suả ươ ừ ồ ấ ỏ ớ ữ
th ng t p, b t ngàn, s ng s ng hiên ngang... nh mu n v n lên hàng tri u cánh tay xanh bi c,ẳ ắ ạ ừ ữ ư ố ươ ệ ế
r m dày... che kín c kho ng tr i mênh mông... chúng ta đi d n xu ng mi n châu th C u Longậ ả ả ờ ầ ố ề ổ ử
v i nh ng cái tên nghe "là l " "d th ng" nh : M Tho, B n Tre, Long Xuyên, C n Th , R chớ ữ ạ ễ ươ ư ỹ ế ầ ơ ạ
Giá... băng qua nh ng "t m th m vàng t i" đang óng ánh trĩu cành ph i mình d i ánh n ngữ ấ ả ươ ơ ướ ắ
chói chang c a mi n g n xích đ o. ủ ề ấ ạ
Sau đó, chúng ta s đ c nh nhàng, ung dung khua t ng nh p chèo nh t khoan trên nh ngẽ ượ ẹ ừ ị ặ ữ
dòng kênh lăn tăn g n sóng, d i nh ng r ng d a xanh vào nh ng bu i chi u êm đ p... r i đợ ướ ữ ặ ừ ữ ổ ề ẹ ồ ể
có d p bâng khuâng nghe nh ng câu hò v đêm ngân vang dòng sông, b n n c... Và khi t iị ữ ề ế ướ ớ
t nh Minh H i l m cá nhi u tôm, đ t chân lên mũi Viên An, m m đ t t n cùng c a quê h ngỉ ả ắ ề ặ ỏ ấ ậ ủ ươ
ph ng Nam... nghe bi n Đông sóng v quanh năm, m t l n n a, chúng ta càng đ c kh ngươ ể ỗ ộ ầ ữ ượ ẳ
đ nh thêm v kh năng vĩ đ i chính ph c thiên nhiên, c i t o hi n th c c a con ng i tr c baoị ề ả ạ ụ ả ạ ệ ự ủ ườ ướ
nhiên bi c . Ph i chăng phong c nh thiên nhiên c a th c t i v n tràn đ y th m ng, nên càngế ố ả ả ủ ự ạ ố ầ ơ ộ
kh i ngu n âm đi u d t dào cho dân ca Nam B giàu ch t tr tình, đ m màu thi v ... ch p cánhơ ồ ệ ạ ộ ấ ỡ ậ ị ắ
cho nh ng hoài bão c m s m tr thành hi n th c... ữ ướ ơ ớ ở ệ ự
Chúng ta hãy làm quen v i m t đo n hò tâm tình: ớ ộ ạ
... hò i!... Nho nh nh ai, ch còn nho nh nh em đây luôn ch t d b n lòng. D u cho n cơ ỏ ư ớ ỏ ư ặ ạ ề ẫ ướ
Đ ng Nai có ch y c n, đá Đ ng Nai có b mòn, thì th y chung nh nh t, tr c sau em v n giồ ả ạ ồ ị ủ ư ứ ướ ẫ ữ
s t son l i nguy n... ắ ờ ề ơ
(Hò mi n Đông Nam B ) ề ộ
Hay nh ng l i "oán trách" nhau trong đi u hò Trà Vinh: ữ ờ ệ
Hò i... Tay c t tay bao n ... ru t c t ru t sao đành! M t l i th bi n c n non xanh. Chim kêuơ ắ ỡ ộ ắ ộ ộ ờ ề ể ạ
d i su i, v n hú trên nhành, qua không b b u ... mà sao b u đành b qua ...ướ ố ượ ỏ ậ ơ ơ ậ ỏ ơ ơ
Cũng nh tên nhi u mi n c a đ t n c, hò là m t đi u dân ca ph bi n Nam B nói riêng. Hòư ề ề ủ ấ ướ ộ ệ ổ ế ở ộ
đ c g n li n v i sông n c, v i khung c nh êm , ph ng l ng. V i m t âm h ng phóngượ ắ ề ớ ướ ớ ả ả ẳ ặ ớ ộ ưở
khoáng, t do, mang ít nhi u nhân t "t s ", "v nh thán", hò th ng đ c dùng đ ng i ca hayự ề ố ự ự ị ườ ượ ể ợ
đ cao m t đ o lý t t đ p nào đ y nh lòng chung th y s t son, ni m tin yêu ch t d b n lòng...ề ộ ạ ố ẹ ấ ư ủ ắ ề ặ ạ ề
Âm đi u c a các th lo i hò t ng đ a ph ng th ng không gi ng nhau v chi ti t luy n láy,ệ ủ ể ạ ở ừ ị ươ ườ ố ề ế ế
v các x lý các "âm đi u" gi a câu, hay có đôi khi cũng khác nhau v k t c u toàn b . Thí dề ử ệ ữ ề ế ấ ộ ụ
nh , hò Đ ng Tháp thì k t m t n t thu c "át âm", nh ng trong lúc đây, tuy cùng m t điêu th cư ồ ế ở ộ ố ộ ư ộ ứ
"xon", nh ng hò Mi n Đông, hò B c Liêu, hò Gia Ninh, thì l i dùng n t ch âm đ k t hoàn toàn.ư ề ạ ạ ố ủ ể ế
Vi c x lý k u c u này tùy thu c vào phong cách, vào n i dung c a t ng vùng, nh m th hi nệ ử ế ấ ộ ộ ủ ừ ằ ể ệ
đ c tính cách riêng bi t, màu s c đ c đáo, ch không ph i là không có d ng ý. Thông th ngượ ệ ắ ộ ứ ả ụ ườ
do ý nghĩa c a n i dung l i hò gi vai trò quy t đ nh, nên giai đi u c a hò này đ c ti n hànhủ ộ ờ ữ ế ị ệ ủ ượ ế
theo đ ng nét bình n, "lên d n" ho c "xu ng d n", c tránh nh ng b c nh y quãng đ t xu t,ườ ổ ầ ặ ố ầ ố ữ ướ ả ộ ấ
nh m t o ra m t phong v êm đ m, nh nhàng nh ki u "ngân nga, t s ", n ng đi vào chi uằ ạ ộ ị ề ẹ ư ể ự ự ặ ề
sâu l ng h n là m ĩ, huyên náo. Hoàn c nh xã h i ngày càng thay đ i, nên n i dung và hìnhắ ơ ầ ả ộ ổ ộ
th c hò cũng đ c c i biên và b sung cho thích h p. Ví d nh , khi M t tr n Bình dân bênứ ượ ả ổ ợ ụ ư ặ ậ
Pháp chi m đ c nhi u th ng l i trênn đ a h t chính tr , thì Nam B , k bên nh ng lo i hòế ượ ề ắ ợ ị ạ ị ở ộ ế ữ ạ
m c, hò huê tình, hò đ i, hò th , hò truy n... l i xu t hi n thêm m t lo i hò g i là hò qu c s .ộ ố ơ ệ ạ ấ ệ ộ ạ ọ ố ự
N i dung hò qu c s đ c p đ n nh ng v n đ chính tr c vũ và đ ng viên tinh th n yêu n cộ ố ự ề ậ ế ữ ấ ề ị ổ ộ ầ ướ
c a qu n chúng. Sau đây là m t đo n c a hò qu c s . ủ ầ ộ ạ ủ ố ự
N (v n): ữ ấ
Hò i ! Trên đ i m i v t b n nh ơ ờ ọ ậ ẩ ơ
Đ u nh r a n c tr nên trong lành ề ờ ử ướ ở
Đ n khi n c ph i nh tanh ế ướ ả ơ
L y gì mà r a xin anh phân cùng...ấ ử
Nam (đáp):
Hò i ! Em i tr i bao th h oai hùng ơ ơ ả ế ệ
N c nhà lâm n n anh hùng ra tay ướ ạ
Hi sinh bao qu n thân dài ả
Máu đào t ng r a, "n c" rày thành trong...ừ ử ướ
N i dung l i c a hò ph n l n d a trên c s c a l i th l c bát, nh ng khi x lý thì có th giộ ớ ủ ầ ớ ự ơ ở ủ ố ơ ụ ư ử ể ữ
nguyên, ho c có khi l i m r ng dài h n đ kh p v i âm đi u c a câu hò. Vì th vi c sáng tácặ ạ ở ộ ơ ể ớ ớ ệ ủ ế ệ
ra nh ng câu hò đ c đông đ o qu n chúng tham gia d dàng và nhanh chóng thu hút đ c sữ ượ ả ầ ễ ượ ự
hâm m c a qu n chúng. V tháng b y âm l ch, th ng là mùa c y r và cũng là lúc mà cácộ ủ ầ ề ả ị ườ ấ ộ
"v n" c y (nh ph ng, h i) đ c có d p tr tài v a c y gi i l i v a hò hay... và dĩ nhiên sauạ ấ ư ườ ộ ượ ị ổ ừ ấ ỏ ạ ừ
nh ng l n g p g , bi t m t... bi t tài nhau... là đ n nh ng l i hò h n cho nh ng ngày sau mùaữ ầ ặ ỡ ế ặ ế ế ữ ờ ẹ ữ
g t hái... ặ
K bên nh ng đi u hò tr tình, êm d u, dân ca Nam B còn bao g m nh ng bài hát lý (hay làế ữ ệ ữ ị ộ ồ ữ
nh ngđi u lý). Lý là nh ng khúc hát ng n g n, vui t i, dí d m, mang tính ch t l c quan yêu đ iữ ệ ữ ắ ọ ươ ỏ ấ ạ ờ
rõ nét v i các d p đi u phong phú và sinh đ ng. ớ ị ệ ộ
Nh bài Lý ng a ô (Nam B ): ư ự ộ
Lý con ng a... ng a ô (2 l n) ự ự ầ
Anh tra kh p b c, l c l c đ ng đen ớ ạ ụ ạ ồ
Búp sen lá đ m - Dây c ng đ m th m ậ ươ ầ ấ
Cán roi anh b t đ ng thà... ị ồ
Lá anh í a đ a nàng... là anh đ a nàng v dinh (2 l n)ư ư ề ầ
... Nh ng cũng có khi, lý l i đ c pha l n vào chút ít màu s c tr tình man mác nh bài Lý lu là: ư ạ ượ ẫ ắ ữ ư
Ai v giòng d a mà qua truông ề ứ
Nh n thăm lu là v i b u b u i ! ắ ớ ậ ơ ậ ơ
B bu n cho nàng i ! mà cho ai ? ỏ ồ ơ
B bu n cho nàng i ! mà cho anh !ỏ ồ ơ
Xét v ph ng di n âm h ng nói chung toát ra t các đi u hò và Lý Nam B , chúng ta rút raề ươ ệ ưở ừ ệ ộ
đ c ch t tinh khi t, chân th t, tuy m c m c, pha l n chút in âm đi u mênh mông c a hò, v iượ ấ ế ậ ộ ạ ẫ ệ ủ ớ
nh p đi u sinh đ ng, vui ph i ph i đ y t i mát c a các đi u lý. Đ c bi t v m t k t c u, lý cũngị ệ ộ ơ ớ ầ ươ ủ ệ ặ ệ ề ặ ế ấ
có nh ng phân bi t câu cú, khúc, đo n rõ ràng. S trình bày ph n âm đi u đ c m ch l c, cóữ ệ ạ ự ầ ệ ượ ạ ạ
tính nh t quán toàn b , và d phát hi n, không c u kỳ, ph c t p, ng n ngang. ấ ộ ễ ệ ầ ứ ạ ổ
Cách v n d ng và x lý các h th ng đi u th c dân gian 5 cung ho c 7 cung, ho c 5 cung cóậ ụ ử ệ ố ệ ứ ặ ặ
thêm b t b t th ng trong th lo i lý, càng t o thêm đ c nhi u s c thái v gi ng đi u, càngớ ấ ườ ể ạ ạ ượ ề ắ ề ọ ệ
làm phong phú thêm, m r ng ra nhi u kh năng k t h p ch t ch gi a âm đi u và ngôn ng .ở ộ ề ả ế ợ ặ ẽ ữ ệ ữ
Hi n nay, theo ch chúng tôi đ c bi t thì các c s nghiên c u đã s u t m và ch nh lý h n 40ệ ỗ ượ ế ơ ở ứ ư ầ ỉ ơ
đi u lý nh : Lý con sáo, Lý giao duyên, Lý cây bông, Lý chúc r u, Lý chia tay, Lý cây gòn, Lýệ ư ượ
con chu t, Lý bình vôi v.v... ộ
M i đi u lý nói trên đ u có m t n i dung rõ r t, ho c ph bi n nh ng kinh nghi m s n xu t (nhỗ ệ ề ộ ộ ệ ặ ổ ế ữ ệ ả ấ ư
Lý đ t dòng ch ng h n), ho c ca ng i nh ng đ c tính t t trong cu c s ng (nh Lý Ba Tri), cáiấ ẳ ạ ặ ợ ữ ứ ố ộ ố ư
đ p trong thiên nhiên (Lý cây xanh) ho c oán trách nhau (nh Lý lu là) ho c m a mai, châm bi mẹ ặ ư ặ ỉ ế
b n lý tr ng, c ng hào (nh Lý con chu t, Lý bình vôi, Lý con sam). Các ch đ nh c trongọ ưở ườ ư ộ ủ ề ạ
các đi u lý r t nhi u v , d i nh ng hình th c r t đ c đáo, nh ng l i r t quen thu c v i phongệ ấ ề ẻ ướ ữ ứ ấ ộ ư ạ ấ ộ ớ
v c truy n c a qu n chúng t lâu đ i. ị ổ ề ủ ầ ừ ờ
Trong quá trình c i biên, b sung, dĩ nhiên có m t s ch đ trong các đi u lý đ c sáng t o,ả ổ ộ ố ủ ề ệ ượ ạ
nâng cao. Trong s y, chúng ta có th l y bài Ru con làm ví d . T bái Lý giao duyên c a vùngố ấ ể ấ ụ ừ ủ
Tr Thiên, bài Lý giao duyên c a Nam B đã ti n lên trong m t quá trình hoàn ch nh h n d iị ủ ộ ế ộ ỉ ơ ướ
m t t a đ m i là Ru con. Đó cũng là m t quy lu t, m t đ c đi m c n l u ý khi nghiên c u v nộ ự ề ớ ộ ậ ộ ặ ể ầ ư ứ ố
dân gian c truy n đ chúng ta phân bi t đ c tính giao l u và tính b sung đ i m i luôn luônổ ề ể ệ ượ ư ổ ổ ớ
c a nó. ủ
L i bài hát Ru con, dân ca Nam B : ờ ộ
Gió mùa thu... M ru con ng ẹ ủ
Năm canh ch y th c đ v a năm ầ ứ ủ ừ
H i chàng... chàng i ! ỡ ơ
H i ng i... ng i i ! ỡ ườ ườ ơ
Em nh t i chàng... Em nh t i chàng ! ớ ớ ớ ớ
Hãy nín ! nín đi con !
Hãy ng ! ng đi con ! ủ ủ
Con h i... con h i... ờ ỡ
Con h i... con h i... h i con !...ỡ ờ ỡ
Toàn b n i dung c a bài hát đ c di n t trong sáu câu. Ch v i 6 câu thôi, nh ng cũng đ độ ộ ủ ượ ễ ả ỉ ớ ư ủ ể
v nên m t "b c tranh âm thanh" tuy t di u: ẽ ộ ứ ệ ệ
..."Gi a m t đêm thu tĩnh m ch... l ng nghe t ng c n gió lành l nh nh l t ngoài khung c a...ữ ộ ị ắ ừ ơ ạ ẹ ướ ử
ng i m tr y... v a ru con, v a nghĩ đ n ng i th ng... v a nghĩ đ n ng i th ng, v a ruườ ẹ ẻ ấ ừ ừ ế ườ ươ ừ ế ườ ươ ừ
con!...". Âm đi u đ n gi n, l i l ng n g n, cô đ ng đ n m c không th nào thêm đ c vào đ yệ ơ ả ờ ẽ ắ ọ ọ ế ứ ể ượ ấ
m t n t hay m t ch nào n a c ... ộ ố ộ ữ ữ ả
S k t h p nh hình v i bóng c a âm đi u và l i ca đã thúc đ y thêm nhanh chóng s g n gũiự ế ợ ư ớ ủ ệ ờ ẩ ự ầ
gi a hình t ng ngh thu t và qu n chúng. Có nh ng lúc, chúng ta nh nghe đ c c nh ngữ ượ ệ ậ ầ ữ ư ượ ả ữ
n c n , ngh n ngào... đang trào lên t ng đ t, t ng đ t nh : ứ ở ẹ ừ ợ ừ ợ ư
Hãy nín ! nín đi con
Hãy ng ! ng đi con ! ủ ủ
Con h i.. con h iờ ỡ
Toàn b bài hát đ c k t thúc b ng m t s đóng l i th th trên đ ng nét đi xu ng c a giaiộ ượ ế ằ ộ ự ạ ư ả ườ ố ủ
đi u ch m rãi... nh d n... và ch m d t... nh ng chúng ta nh v n còn th y đ ng l i đâu đâyệ ậ ỏ ầ ấ ứ ư ư ẫ ấ ọ ạ
hình nh ng i thi u ph đêm thu... ru con ng ..., hình nh c a m t s đ i ch ... c a m t lòngả ườ ế ụ ủ ả ủ ộ ự ợ ờ ủ ộ
s t son chung th y ! ắ ủ
Ch t li u dân ca Nam B đã đ c nhi u nh c sĩ quen bi t v n d ng vào nh ng ca khúc hi nấ ệ ộ ượ ề ạ ế ậ ụ ữ ệ
đ i, và có nhi u ca khúc thành công. Tr n Ki t T ng là m t tác gi , ngay t nh ng ngày đ uạ ề ầ ế ườ ộ ả ừ ữ ầ
Kháng chi n ch ng Pháp, đã có công nghiên c u và khai thác các ch t li u c truy n trong dânế ố ứ ấ ệ ổ ề
ca Nam B . Anh đã th nghi m cách áp d ng và x lý ch t li u dân ca Nam B qua nhi u tácộ ể ệ ụ ử ấ ệ ộ ề
ph m, nh ng ph i nói r ng, trong ca khúc H Chí Minh đ p nh t tên ng i... ẩ ư ả ằ ồ ẹ ấ ườ
Anh đã thành công nh t qua tác ph m này. B t ngu n t âm đi u t ng h p c a các đi u hò quêấ ẩ ắ ồ ừ ệ ổ ợ ủ ệ
h ng, ang đã rút ra đ c cái nét đ n gi n, m c m c, bình d , nh ng l i sáng chói và phong phúươ ượ ơ ả ộ ạ ị ư ạ
trong phong cách x lý và v n d ng k t h p ch t ch gi a n i dung và hình th c. Anh đã bi tử ậ ụ ế ợ ặ ẽ ữ ộ ứ ế
th i vào nh ng hình t ng m t h i th tràn đ y sinh khí m áp, quen thu c nh m t mùi h ngổ ữ ượ ộ ơ ở ầ ấ ộ ư ộ ươ
dìu d u c a đ t tr i Nam B . Trong t t c nh ng th b b n, ng n ngang này, anh đã bi t ch nị ủ ấ ờ ộ ấ ả ữ ứ ề ộ ổ ế ọ
l c và g n ra đ c nh ng nét đi n hình, cô đ ng, đ c đáo, nh ng l i r t chung, mang s c kháiọ ạ ượ ữ ể ọ ộ ư ạ ấ ứ
quát c th cho tính cách và y u t tâm lý c a dân t c, c a đ a ph ng mình. Khi chúng ta ngheụ ể ế ố ủ ộ ủ ị ươ
nh ng câu hát sau đây: ữ
Tôi hát ngàn l i ca ờ
N ng nàn h n n ng ban mai ồ ơ ắ
Đ p tình h n cánh hoa mai, v.v...ẹ ơ
Làm sao ta không liên t ng đ n phong cách đ i t nh : ưở ế ố ỉ ư
Nho nh nh ai... ch còn nho nh nh em đâyỏ ư ứ ỏ ư
(Trong hò Mi n Đông) ề
ho c: ặ
... Tay c t tay bao n ... ru t c t ru t sao đànhắ ỡ ộ ắ ộ
(Trong hò Trà Vinh)
Hình nh Bác đ c tác gi kính c n, trang nghiêm đ t vào trong tim, trong máu c a đ ng bàoả ượ ả ẩ ặ ủ ồ
Nam B m t cách sâu s c, thâm tr m. Nó g i m t cái gì r t chân tình, r t bao la, phóng khoángộ ộ ắ ầ ợ ộ ấ ấ
nh nh ng cánh cò bay d u dàng trên n n tr i xanh th m c a quê h ng Đ ng Tháp. ư ữ ị ề ờ ẳ ủ ươ ồ
Ch t li u c a âm đi u không c u kỳ, ph c t p hay v n v o, đã thâm nh p m t cách nhanhấ ệ ủ ệ ầ ứ ạ ặ ẹ ậ ộ
chóng vào tr c giác m t l t v i s chuy n đ a hình t ng trong m t nh p đi u khoan thai,ự ộ ượ ớ ự ể ư ượ ộ ị ệ
nh ng l i ca m c m c, d hi u vào nh n th c, nên ngay t phút giây đ u đã hình thành đ cữ ờ ộ ạ ễ ể ậ ứ ừ ầ ượ
h th ng thu nh n rung c m và đ c n y n liên t c m t cách t nhiên tho i máu. Cái đáng l uệ ố ậ ả ượ ả ở ụ ộ ự ả ư
ý nh t là s phát tri n lô-gích tính ch t nh t quán c a toàn bài, dù r ng đo n II, tác gi đã b tấ ự ể ấ ấ ủ ằ ở ạ ả ắ
đ u v n d ng s tái hi n ch đ có thay đ i, và chuy n d ch gi ng đi u m t quãng 4 trên. ầ ậ ụ ự ệ ủ ề ổ ể ị ọ ệ ở ộ
Chính đây cũng là tr n đ a quy t đ nh s th t b i hay thành công trong vi c áp d ng phát tri nở ậ ị ế ị ự ấ ạ ệ ụ ể
ch t li u dân ca vào m t sáng tác m i. Tr n Ki t T ng đã thành công, vì r ng anh đã bi t v nấ ệ ộ ớ ầ ế ườ ằ ế ậ
d ng các quãng m t cách linh đ ng, không chói tai, tuy có s d ng bi n hóa b t th ng đ i v iụ ộ ộ ử ụ ế ấ ườ ố ớ
m t s n t nh "xon" thăng, "đô" thăng, nh ng cái ch y u là cái nét chung, cái dáng d p, cáiộ ố ố ư ư ủ ế ở ấ
h i th c a tác ph m, ch không ph i máy móc, đ t vai trò quy t đ nh "tính dân t c" vào choơ ở ủ ẩ ứ ả ặ ế ị ộ
m t s bi n hóa t m th i. Nh th thì e r ng s làm h ng đi cái kho tàng quý báu c a dân t cộ ố ế ạ ờ ư ế ằ ẽ ỏ ủ ộ
h n là k th a nó. ơ ế ừ
Bài hát H Chí Minh đ p nh t tên ng i là m t thành công t ng đ i rõ r t nh t trong vi c v nồ ẹ ấ ườ ộ ươ ố ệ ấ ệ ậ
d ng và khai thác, x lý v n dân ca vào sáng tác đ c nhân dân c n c a thích nh : Bài caụ ử ố ượ ả ướ ư ư
may áo, Qua sông, Xuân chi n khu, Câu hò bên b Hi n L ng, Má th ng ai nh t? Cô gái Sàiế ờ ề ươ ươ ứ
Gòn đi t i đ n, Ng i con gái đ ng b ng sông C u Long, G i anh đi đ u quân, Lên ngàn... c aả ạ ườ ồ ằ ử ở ầ ủ
các nh c s Xuân H ng, Ph m Minh Tu n, Hoàng Hi p, L Nh t Vũ, Nguy n Th , H ng Loan,ạ ỉ ồ ạ ấ ệ ư ấ ễ ơ ươ
Huỳnh Th , Hoàng Vi t, v.v... B ng nh ng phong cách riêng bi t, bút pháp đ c đáo c a mình,ơ ệ ằ ữ ệ ộ ủ
các nh c sĩ k trên đã góp công m t cách đáng k vào quá trình k th a, ti p t c phát huy vàạ ể ộ ể ế ừ ế ụ
nâng cao h n n a ch t li u quý báu c truy n c a dân ca Nam B đã đ c nhân dân t th hơ ữ ấ ệ ổ ề ủ ộ ượ ừ ế ệ
này sang th h khác gìn gi và nuôi d ng... ế ệ ữ ưỡ
Dân ca là m t m nh đ t trù phú, m t kho tàng âm đi u vô t n, n i t p trung c a t t c nh ngộ ả ấ ộ ệ ậ ơ ậ ủ ấ ả ữ
nhân t th hi n tr c ti p nh t, sinh đ ng nh t tính cách dân t c c a m t đ a ph ng hay m tố ể ệ ự ế ấ ộ ấ ộ ủ ộ ị ươ ộ
dân t c nào đó. Và n n âm nh c chuyên nghi p v i t t c nh ng hình th c phong phú muônộ ề ạ ệ ớ ấ ả ữ ứ
màu muôn v c a nó cũng đ u b t ngu n t di s n dân t c, t v n c truy n c a th h tr cẻ ủ ề ắ ồ ừ ả ộ ừ ố ổ ề ủ ế ệ ướ
đ l i. Vì th , tìm hi u đ c kho tàng quý báu y đã là m t chuy n không d , nh ng cái khó h nể ạ ế ể ượ ấ ộ ệ ễ ư ơ
h t, cái quy t đ nh h n h t là c n ph i bi t g n đ a, kh i trong, ph i bi t ch n l c, l y ra cái gìế ế ị ơ ế ầ ả ế ạ ụ ơ ả ế ọ ọ ấ
"tinh" nh t đ ph c v t t cho cái hi n t i. Đó là v n đ r t thi t y u mà các nh c sĩ nghiên c u,ấ ể ụ ụ ố ệ ạ ấ ề ấ ế ế ạ ứ
sáng tác, bi u di n, hu n luy n, không riêng cho m t đ a ph ng nào, đ u nh n th y tráchể ễ ấ ệ ộ ị ươ ề ậ ấ
nhi m c a mình tr c nhân dân trong vi c xây d ng m t n n văn h c ngh thu t tiên ti n cóệ ủ ướ ệ ự ộ ề ọ ệ ậ ế
tính ch t dân t c và tính nhân dân sâu s c. ấ ộ ắ