
TRƯỜNG ĐẠI HỌC HOA LƯ
KHOA SƯ PHẠM TRUNG HỌC
ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SINH VIÊN
ĐÓNG GÓP CỦA NINH BÌNH TRONG KHÁNG CHIẾN
CHỐNG MÔNG – NGUYÊN THẾ KỶ XIII
Chủ nhiệm đề tài: PHẠM THỊ THU HIỀN
Lớp: D15LS - ĐL
Ngành: SƯ PHẠM LỊCH SỬ - ĐỊA LÍ
NINH BÌNH, 2025

TRƯỜNG ĐẠI HỌC HOA LƯ
KHOA SƯ PHẠM TRUNG HỌC
ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SINH VIÊN
ĐÓNG GÓP CỦA NINH BÌNH TRONG KHÁNG CHIẾN
CHỐNG MÔNG – NGUYÊN THẾ KỶ XIII
Chủ nhiệm đề tài: PHẠM THỊ THU HIỀN
Các thành viên: NGUYỄN THỊ THU HUẾ
Lớp: D15LS - ĐL
Người hướng dẫn khoa học: TS. ĐINH VĂN VIỄN
Xác nhận của GV hướng dẫn
Đinh Văn Viễn
Chủ nhiệm đề tài
Phạm Thị Thu Hiền
NINH BÌNH, 2025

MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN
BẢNG CHỮ VIẾT TẮT
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ...................................................................... 1
2. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 4
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................ 5
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 6
5. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu ................................................... 6
NỘI DUNG ....................................................................................................... 7
CHƯƠNG 1: KHÁI QUÁT VỀ CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG
MÔNG – NGUYÊN VÀ VÙNG ĐẤT NINH BÌNH THỜI TRẦN ............. 7
1.1. Khái quát về nhà Trần và cuộc kháng chiến chống Mông – Nguyên thế kỷ
XIII .................................................................................................................... 7
1.1.1. Khái quát về nhà Trần ............................................................................. 7
1.1.2. Ba lần kháng chiến chống Mông – Nguyên .......................................... 11
1.2. Khái quát về Ninh Bình thời Trần............................................................ 14
1.2.1. Khái quát về tỉnh Ninh Bình ................................................................. 14
1.2.2. Ninh Bình thời Trần (1226 - 1440) ....................................................... 21
Tiểu kết chương 1 ............................................................................................ 28
CHƯƠNG 2: MỘT SỐ ĐÓNG GÓP CỦA VÙNG ĐẤT NINH BÌNH TRONG
KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN MÔNG - NGUYÊN THẾ KỶ XIII ............ 29
2.1. Các cơ sở hậu cứ, kháng chiến ở Ninh Bình trong kháng chiến chống
Mông – Nguyên ............................................................................................... 29
2.1.1. Hành cung Vũ Lâm ............................................................................... 28
2.1.2. Các cơ sở khác ...................................................................................... 33
2.2. Đóng góp của một số nhân vật ở Ninh Bình trong kháng chiến chống
quân Mông - Nguyên ...................................................................................... 41
2.2.1. Đào Dương Bật ..................................................................................... 41
2.2.2. Trương Hán Siêu ................................................................................... 43
2.2.3. Trần Ngọc Một ...................................................................................... 47
2.2.4. Ngự Câu Vương .................................................................................... 49
2.2.5. Huyền Tư ............................................................................................... 50
2.3. Khái quát chung và đánh giá về vùng đất, và con người Ninh Bình……51

2.4. Phát huy giá trị các di tích ở Ninh Bình liên quan đến cuộc kháng chiến
chống Mông - Nguyên.....................................................................................54
Tiểu kết chương 2 ............................................................................................ 54
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................... 58
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 57
PHỤ LỤC

LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện đề tài NCKH “Đóng góp của nhân dân Ninh
Bình trong cuộc kháng chiến chống Mông – Nguyên thế kỷ XIII”, em xin bày tỏ
lòng biết ơn sâu sắc tới những cá nhân và tập thể đã giúp đỡ, định hướng và tạo
điều kiện thuận lợi để em hoàn thành nghiên cứu này.
Trước hết, em xin chân thành cảm ơn thầy/cô giáo hướng dẫn – người đã
tận tình chỉ bảo, định hướng khoa học, giúp em hoàn thiện nội dung và phương
pháp nghiên cứu. Những góp ý quý báu của thầy/cô là nền tảng giúp em hiểu sâu
hơn về lịch sử dân tộc và vai trò to lớn của nhân dân Ninh Bình trong công cuộc
giữ nước thời Trần.
Em cũng xin gửi lời cảm ơn tới Ban giám hiệu, tổ bộ môn Lịch sử cùng các
thư viện, bảo tàng và trung tâm lưu trữ tỉnh Ninh Bình đã cung cấp tư liệu, tài
liệu lịch sử quý giá phục vụ cho quá trình tìm hiểu và hoàn thiện đề tài.
Bên cạnh đó, em xin cảm ơn gia đình, bạn bè và đồng nghiệp đã luôn động
viên, hỗ trợ và khích lệ tinh thần trong suốt thời gian nghiên cứu và hoàn thiện
bài viết.
Mặc dù đã rất cố gắng, nhưng do kiến thức và thời gian có hạn, đề tài
không tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến
của các thầy cô và bạn đọc để bài nghiên cứu được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Ninh Bình, ngày tháng năm 2025

