Đề tài nghiên cứu khoa học sinh viên: Thiết kế hoạt động khởi động trong dạy học môn Tiếng Việt lớp 3 theo định hướng phát triển năng lực học sinh

Trong bối cảnh Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 đang chú trọng phát triển năng lực học sinh, môn Tiếng Việt ở bậc tiểu học giữ vai trò trọng yếu. Hoạt động khởi động, giai đoạn mở đầu mỗi bài học, đóng vai trò then chốt trong việc khơi gợi hứng thú, tạo động lực và chuẩn bị tâm thế cho học sinh. Tuy nhiên, việc thiết kế các hoạt động khởi động hiệu quả, đa dạng và phù hợp với định hướng phát triển năng lực, đặc biệt cho môn Tiếng Việt lớp 3 theo bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống, còn là một thách thức đối với nhiều giáo viên. Nghiên cứu này nhằm mục tiêu thiết kế các hoạt động khởi động cụ thể, góp phần nâng cao chất lượng dạy học và hỗ trợ giáo viên, sinh viên ngành Giáo dục Tiểu học trong việc triển khai chương trình mới.

Giáo viên tiểu học, đặc biệt là giáo viên dạy môn Tiếng Việt lớp 3; sinh viên ngành Giáo dục Tiểu học; các nhà quản lý và nghiên cứu giáo dục quan tâm đến phương pháp dạy học phát triển năng lực.

Nghiên cứu này tập trung vào việc thiết kế hoạt động khởi động trong dạy học môn Tiếng Việt lớp 3 theo định hướng phát triển năng lực học sinh, phù hợp với Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Báo cáo bắt đầu bằng việc tổng quan tình hình nghiên cứu, chỉ ra tầm quan trọng của các hoạt động này trong việc tạo hứng thú và động lực học tập, đồng thời nêu bật những khó khăn mà giáo viên đang gặp phải khi triển khai chương trình mới, đặc biệt với bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống. Phần cơ sở khoa học của đề tài làm rõ khái niệm năng lực theo định nghĩa của CT GDPT 2018, phân tích các loại năng lực và phương pháp dạy học phát triển năng lực. Điều này đặt nền tảng lý thuyết vững chắc cho việc thiết kế các hoạt động. Tiếp theo, nghiên cứu khái quát yêu cầu cần đạt và nội dung dạy học môn Tiếng Việt lớp 3, cụ thể hóa các mục tiêu về đọc, viết, nói, nghe và kiến thức tiếng Việt, đảm bảo phù hợp với định hướng phát triển năng lực. Phương pháp nghiên cứu bao gồm việc phân tích lý thuyết, tổng hợp các công trình liên quan, và khảo sát thực trạng thiết kế, tổ chức hoạt động khởi động tại các trường tiểu học ở Ninh Bình. Từ đó, đề tài đưa ra các thiết kế hoạt động khởi động cụ thể, sáng tạo, không chỉ giúp học sinh lớp 3 hứng thú hơn với bài học mà còn tích cực phát triển các năng lực chung và năng lực đặc thù của môn Tiếng Việt. Giá trị ứng dụng của nghiên cứu là cung cấp tài liệu tham khảo thiết thực cho giáo viên tiểu học và sinh viên ngành Giáo dục Tiểu học, góp phần nâng cao chất lượng dạy học Tiếng Việt và thực hiện hiệu quả mục tiêu giáo dục theo định hướng phát triển năng lực.