Đồ án tốt nghiệp: Khảo sát hiện trạng sử dụng và đánh giá dư lượng của Glyphosate trong các trang trại trồng nho tại huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận

Chia sẻ: Diệp Nhất Thiên | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:115

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài là đánh giá hiện trạng sử dụng Glyphosate trong nông nghiệp trồng nho tại tỉnh Bình Thuận. Đánh giá mức độ ảnh hưởng của Glyphosate đối với người nông dân và mức độ tồn dư Glyphosate có trong đất, nước và trái nho tại huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận. Mời các bạn tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đồ án tốt nghiệp: Khảo sát hiện trạng sử dụng và đánh giá dư lượng của Glyphosate trong các trang trại trồng nho tại huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: KHẢO SÁT HIỆN TRẠNG SỬ DỤNG VÀ ĐÁNH GIÁ DƯ LƯỢNG CỦA GLYPHOSATE TRONG CÁC TRANG TRẠI TRỒNG NHO HUYỆN TUY PHONG TỈNH BÌNH THUẬN Khoa: VIỆN KHOA HỌC ỨNG DỤNG HUTECH Ngành: KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG Giảng Viên Hướng Dẫn: PGS.TS Thái Văn Nam Sinh Viên Thực Hiện: Trần Thị Phương Thảo 1411090429 TP. Hồ Chí Minh, 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: KHẢO SÁT HIỆN TRẠNG SỬ DỤNG VÀ ĐÁNH GIÁ DƢ LƢỢNG CỦA GLYPHOSATE TRONG CÁC TRANG TRẠI TRỒNG NHO HUYỆN TUY PHONG TỈNH BÌNH THUẬN Khoa: VIỆN KHOA HỌC ỨNG DỤNG HUTECH Ngành: KỸ THUẬT MÔI TRƢỜNG Giảng Viên Hướng Dẫn: PGS.TS Thái Văn Nam Sinh Viên Thực Hiện: Trần Thị Phƣơng Thảo 1411090429 TP. Hồ Chí Minh, 2018
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi và được sự hướng dẫn khoa học của PGS.TS Thái Văn Nam. Các nội dung nghiên cứu, kết quả trong đề tài này là trung thực và chưa công bố dưới bất kỳ hình thức nào trước đây. Những số liệu trong bảng biểu phục vụ cho việc phân tích, nhận xét, đánh giá được chính tác giả thu thập từ các nguồn khác nhau có ghi rõ trong phần tài liệu tham khảo. Ngoài ra trong luận văn còn sử dụng một số nhận xét, đánh giá cũng như số liệu của các tác giả khác, cơ quan tổ chức khác đều có trích dẫn và chú thích nguồn gốc. Nếu phát hiện có bất kỳ sự gian lận nào tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về nội dung luận văn của mình. Trường đại học Công Nghệ TP.HCM không liên quan đến những vi phạm tác quyền, bản quyền do tôi gây ra trong quá trình thực hiện. TP. Hồ Chí Minh, tháng 7 năm 2018 Sinh viên thực hiện Trần Thị Phương Thảo
ii LỜI CẢM ƠN Trước tiên, em xin cảm ơn quý thầy cô Trường Đại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh, những người đã giảng dạy, hướng dẫn và định hướng cho em trong suốt quảng thời gian bốn năm qua tại trường bằng tất cả tâm huyết và lòng yêu thương học trò. Em xin cảm ơn những người anh, người chị đã truyền đạt cho em những kinh nghiệm quý báu để em có thể sử dụng những điều ấy hỗ trợ cho quá trình học tập của bản thân. Đặc biệt, em xin cảm ơn thầy Thái Văn Nam, người đã cùng đồng hành với em trong những năm tháng sinh viên và cũng là người đã hỗ trợ, dìu dắt, định hướng cho em rất nhiều trong thời gian làm bài đồ án này để em có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Xin chân thành cảm ơn! Tp.Hồ Chí Minh, tháng 07 năm 2018 Sinh viên thực hiện Trần Thị Phương Thảo
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. ii DANH MỤC CÁC TỪ VI T TẮT.............................................................. vii DANH MỤC ẢNG IỂU .......................................................................... viii DANH MỤC H NH ẢNH .............................................................................. ix PHẦN MỞ ĐẦU .............................................................................................. 1 1.ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................... 1 2.MỤC ĐÍCH CỦA ĐỀ TÀI .......................................................................... 3 3.Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI .............................................................................. 3 3.1 Ý nghĩa khoa học ........................................................................................ 3 3.2 Ý nghĩa thực tiễn ......................................................................................... 3 4. NỘI DUNG ĐỀ TÀI.................................................................................... 4 5. PHƢƠNG PHÁP ......................................................................................... 4 5.1 Phương pháp luận ....................................................................................... 4 5.2 Phương pháp thực hiện ............................................................................... 5 5.2.1Phương pháp tổng hợp và biên hội tài liệu ............................................... 5 5.2.2Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp ........................................................ 5 5.2.3Phương pháp phân tích và tổng hợp ......................................................... 6 5.2.4Phương pháp so sánh ................................................................................ 6 5.2.5Phương pháp kế thừa ................................................................................ 6 5.2.6Phương pháp hỏi ý kiến chuyên gia .......................................................... 6 6. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU .......................................... 6 6.1 Đối tượng nghiên cứu ................................................................................. 6 6.2 Phạm vi nghiên cứu..................................................................................... 7 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ LĨNH VỰC NGHIÊN CỨU ................... 8 1.1 GIỚI THIỆU VỀ GLYPHOSATE .......................................................... 8 1.1.1 Khái niệm cơ bản về Glyphosate ............................................................. 8 1.1.2 Phân loại Glyphosate ............................................................................... 8 iii
iv 1.1.3 Cơ chế diệt cỏ dại của Glyphosate ........................................................... 8 1.1.4 Ưu – Nhược điểm của Glyphosate .......................................................... 9 1.2 HIỆN TRẠNG SỬ DỤNG GLYPHOSATE ......................................... 11 1.2.1 Trên thế giới ........................................................................................... 11 1.2.2 Tại Việt Nam.......................................................................................... 15 1.3 ẢNH HƢỞNG CỦA THUỐC DIỆT CỎ GLYPHOSATE Đ N MÔI TRƢỜNG VÀ SỨC KHỎE CON NGƢỜI ................................................. 16 1.3.1 Chu trình chuyển hóa của Glyphosate ................................................... 16 1.3.2 Ảnh hưởng của Glyphosate đến sức khỏe con người ............................ 18 1.4 TỔNG QUAN VỀ DƢ LƢỢNG GLYPHOSATE TRONG MÔI TRƢỜNG VÀ THỰC PHẨM ...................................................................... 19 1.5 CÁC NGHIÊN CỨU VỀ CỦA GLYPHOSATE ..................................... 23 1.5.1 Các nghiên cứu trên thế giới .................................................................. 23 1.5.2 Các nghiên cứu trong nước .................................................................... 28 1.5.3 Những vấn đề cần quan tâm................................................................... 29 1.6 VÀI NÉT ĐẶC TRƢNG VỀ KINH T - XÃ HỘI HUYỆN TUY PHONG TỈNH BÌNH THUẬN .................................................................... 30 1.6.1 .. Điều kiện tự nhiên – môi trường của huyện Tuy Phong tỉnh Bình Thuận ......................................................................................................................... 30 1.6.2 Điều kiện kinh tế - xã hội huyện Tuy Phong tỉnh Bình Thuận ............. 39 1.6.3 Vài nét về tình hình trồng nho ở huyện Tuy Phong tỉnh Bình Thuận ... 39 1.6.4 Ảnh hưởng của cỏ dại đến quá trình canh tác nho................................. 39 CHƢƠNG 2: VẬT LIỆU VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............. 41 2.1 VẬT LIỆU NGHIÊN CỨU .................................................................... 41 2.1.1 Dụng cụ lấy mẫu và bảo quản ................................................................ 41 2.1.2 Mẫu phân tích......................................................................................... 43 2.2 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.......................................................... 43 2.2.1 Phương pháp điều tra xã hội học ........................................................... 43 2.2.1 Phương pháp xử lý số liệu điều tra xã hội học ...................................... 44 iv
v 2.2.3 Phương pháp phân tích mẫu................................................................... 44 2.2.3.1 Tối ưu các thông số trên thiết bị GC/MS/MS ..................................... 44 2.2.3.2 Độ chọn lọc ......................................................................................... 45 2.2.2.3 Xây dựng đường chuẩn ....................................................................... 46 a.Nền mẫu nước .............................................................................................. 46 b.Nền mẫu đất: ................................................................................................ 47 c.Nền trái nho .................................................................................................. 48 2.2.3.4 Khảo sát giới hạn đo của phương pháp............................................... 50 2.2.3.5 Hiệu suất thu hồi, độ lập lại và độ tái lập của phương pháp ............... 50 CHƢƠNG 3: K T QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ................... 52 3.1 K T QUẢ KHẢO SÁT NÔNG HỘ VỀ HIỆN TRẠNG SỬ DỤNG VÀ ẢNH HƢỞNG CỦA GLYPHOSATE ......................................................... 52 3.1.1 Cách sử dụng thuốc ................................................................................ 54 3.1.2 Thời điểm sử dụng thuốc diệt cỏ chứa Glyphosate ............................... 55 3.1.3 Thời gian cách ly.................................................................................... 57 3.1.4 Cách thức quản lý thuốc BVTV và bảo hộ lao động ............................. 58 3.1.5 Nguồn nước ngầm .................................................................................. 61 3.1.6 Biểu hiện khi tiếp xúc với thuốc ............................................................ 61 3.2 .. ĐÁNH GIÁ DƢ LƢỢNG GLYPHOSATE TRONG ĐẤT, NƢỚC VÀ NHO ................................................................................................................ 62 3.2.1 Kết quả nồng độ Glyphosate ở các vị trí lấy mẫu .................................. 62 3.2.2 Kết quả nồng độ Glyphosate trong đất ở khu vực nghiên cứu .............. 62 3.2.1.1 Kết quả nồng độ Glyphosate trong nước ở khu vực nghiên cứu ........ 64 3.2.1.2 Kết quả nồng độ Glyphosate trong trái nho ở khu vực nghiên cứu .... 68 3.2.3 Đánh giá nồng độ Glyphosate ở khu vực nghiên cứu............................ 70 3.2.4 So sánh với các kết quả nghiên cứu thế giới.......................................... 71 3.3 ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP HẠN CH RỦI RO DO SỬ DỤNG GLYPHOSATE ............................................................................................. 72 3.3.1 Chính sách của Nhà nước ...................................................................... 71 v
vi 3.3.2 Đối với cơ quan quản lý địa phương ..................................................... 72 3.3.3 Đối với người dân .................................................................................. 71 K T LUẬN – KI N NGHỊ .......................................................................... 74 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 75 vi
vii DANH MỤC CÁC TỪ VI T TẮT AMPA : Axit Aminomethyl Phosphonic BTNMT : Bộ Tài Nguyên Môi Trường BVTV : Bảo Vệ Thực Vật ECHA : Cơ Quan Hóa Chất Châu Âu EFSA : Ủy ban An toàn Thực phẩm Châu Âu EPA : Cơ Quan Bảo Vệ Môi Trường Hoa Kỳ EU : Liên Minh Châu Âu GDP : Gross Domestic Product IRAC : Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế LD50 : Cách Thức Đo Lường Khả Năng Ngộ Độc Ngắn Hạn MRL : Dư Lượng Tối Đa Cho Phép QCVN : Quy Chuẩn Việt Nam THC : Tổng Lượng Tế Bào Hồng Cầu TP HCM : Thành phố Hồ Chí Minh WHO : World Health Organization (Tổ Chức Y Tế Thế Giới) vii
viii DANH MỤC ẢNG IỂU Bảng 1.1: So sánh sự khác nhau giữa thuốc Glyphosate và Glyphosate ammonium ..................................................................................................... 11 Bảng 1.2: Giới hạn Glyphosate trong thực phẩm ........................................... 20 Bảng 1.3: Kết quả phân tích Glyphosate tại Trung tâm phân tích thí nghiệm Tp HCM đối với mẫu môi trường và mẫu thực phẩm .................................... 22 Bảng 1.4: Đánh giá về độc tính lâu dài và các nghiên cứu gây ung thư được xem xét trong quá trình đánh giá của EU ....................................................... 24 Bảng 1.5 Đặc trưng khí hậu tỉnh Bình Thuận ................................................. 32 Bảng 1.6 Các đặc trưng của 07 sông chính chảy qua tỉnh Bình Thuận .......... 34 Bảng 1.7 Dân số theo cơ cấu hành chính ........................................................ 36 Bảng 2.1 Thời gian lưu, Mass và năng lượng va đập của các chất ................ 45 Bảng 2.2 Nồng độ thêm chuẩn vào mẫu nước đối chứng để xây dựng đường chuẩn ............................................................................................................... 47 Bảng 2.3: Nồng độ thêm chuẩn vào nền mẫu đất để xây dựng đường chuẩn 48 Bảng 2.4: Nồng độ thêm chuẩn vào nền mẫu trái nho để xây dựng đường chuẩn ............................................................................................................... 49 Bảng 2.5: Nồng độ và thể tích thêm chuẩn mẫu trắng để xác định độ lặp lại, độ tái lập .......................................................................................................... 50 Bảng 3.1: Danh sách các hộ khảo sát.............................................................. 52 Bảng 3.2: Nồng độ Glyphosate trong đất ở khu vực nghiên cứu ................... 64 Bảng 3.3: Nồng độ Glyphosate trong nước ngầm ở khu vực nghiên cứu ...... 66 Bảng 3.4: Nồng độ Glyphosate trong nước kênh ở khu vực nghiên cứu ....... 67 Bảng 3.5: Nồng độ Glyphosate trong trái nho ở khu vực nghiên cứu ............ 69 Bảng 3.6: Dư lượng Glyphosate trong nước mặt trên thế giới ....................... 70 viii
ix DANH MỤC H NH ẢNH Hình 1: Sơ đồ nghiên cứu ................................................................................. 5 Hình 1.1: Cấu trúc phân tử của Glyphosate ...................................................... 9 Hình 1.2: Dự kiến sử dụng ở Mỹ vào năm 2013 và tổng số sử dụng ước tính từ năm 1992 - 2013 ......................................................................................... 12 Hình 1.3: Báo cáo của IARC về khả năng ung thư của Glyphosate............... 13 Hình 1.4: Thuốc diệt cỏ Glyphosate có sử dụng hoạt chất Glyphosate.......... 16 Hình 1.5: Chu trình của Glyphosate trong môi trường ................................... 17 Hình 1.6: Đường đi của Glyphosate trong cơ thể con người .......................... 19 Hình 1.7: Vị trí địa lý tỉnh Bình Thuận........................................................... 31 Hình 1.8: Sơ đồ phân tích địa hình Tỉnh Bình Thuận..................................... 33 Hình 1.9: Bản đồ huyện Tuy Phong ............................................................... 37 Hình 2.1: Sắc ký đồ dung dịch, blank mẫu, mẫu thêm chuẩn ........................ 46 Hình 2.2: Đường chuẩn Glyphosate trên mẫu nước ....................................... 47 Hình 2.3: Đường chuẩn Glyphosate trên nền mẫu đất.................................... 48 Hình 2.4: Đường chuẩn Glyphosate trên mẫu trái nho ................................... 50 Hình 3.1: Sơ đồ vị trí lấy mẫu ......................................................................... 52 Hình 3.2: Những loại thuốc diệt cỏ chứa Glyphosate thường sử dụng .......... 54 Hình 3.3: Cách pha thuốc của người dân địa phương .................................... 54 Hình 3.4: Liều lượng Glyphosate được pha thêm........................................... 55 Hình 3.5: Số lần phun thuốc diệt cỏ có Glyphosate trong một vụ .................. 56 Hình 3.6: Thời gian cách ly kể từ lần phun cuối đến khi thu hoạch ............... 57 Hình 3.7: Nơi tập kết tiêu hủy vỏ thuốc BVTV.............................................. 58 Hình 3.8: Hình chai lọ thuốc BVTV vương vãi trên nền đất.......................... 58 Hình 3.9: Cách xử lý bình phun thuốc sau khi sử dụng.................................. 59 Hình 3.10: Sử dụng đồ bảo hộ trong quá trình phun thuốc ............................ 60 Hình 3.11: Biển hiện của người dân khi tiếp xúc với thuốc diệt cỏ Glyphosate ......................................................................................................................... 62 ix
x Hình 3.12: Qui trình xử lý mẫu đất ................................................................. 63 Hình 3.13: Qui trình xử lý mẫu nước.............................................................. 65 Hình 3.14: Sơ đồ phân tích mẫu nho .............................................................. 68 x
MỞ ĐẦU 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Sản xuất nông nghiệp là một trong những hoạt động kinh tế lớn và quan trọng nhất trên thế giới, đặc biệt là ở các nước có thu nhập thấp và trung bình, nơi mà nông nghiệp đóng góp đáng kể vào tăng trưởng GDP. Việt Nam là quốc gia có nông nghiệp trồng trọt là ngành mũi nhọn, với diện tích trồng lúa, hoa màu lớn để áp ứng nhu cầu tiêu dùng nông sản ngày càng tăng cao về số lượng và chất lượng. Trong quá trình sản xuất nông sản thường xuất hiện một số loài sâu, bệnh hại gây tổn thất nặng nề về cả năng suất và chất lượng cây trồng. Để bảo vệ cây trồng, tối ưu hóa năng suất, ngoài việc bón phân, lựa giống cây trồng thì người dân đã sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) như là một biện pháp đơn giản, nhanh chóng và hữu hiệu. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tốt mà thuốc bảo vệ thực vật mang lại là những tác động xấu đến môi trường do thuốc bảo vệ thực vật thường có độc tính cao và khó phân hủy khi thải vào môi trường. Hơn nữa, người sử dụng là nông dân nên ý thức còn hạn chế, người dân thường sử dụng quá liều quy định. Chúng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến người lao động nông nghiệp hoặc gián tiếp cho những người không trực tiếp làm việc trong nông nghiệp nhưng sử dụng hoặc tiếp xúc với nguồn nước ô nhiễm bởi vì một lượng lớn hóa chất này đi vào suối, hồ, đại dương và các nguồn nước ngầm, nước mặt do mưa lũ hoặc tưới tiêu. Các chất BVTV có thể tác động lên cơ thể người bị nhiễm độc ở nhiều mức độ như là suy giảm sức khỏe, gây rối loạn hoạt động ở hệ thần kinh, tim mạch, tiêu hóa, bài tiết, hô hấp, hệ tiết niệu, nội tiết và tuyến giáp hoặc gây các tổn thương bệnh lý ở các cơ quan từ mức độ nhẹ đến nặng thậm chí tàn phế hoặc tử vong . Nguy hiểm hơn, hầu hết các hóa chất BVTV lại là những hợp chất hữu cơ rất bền, khó bị phân hủy hóa học và sinh học, tồn tại dai dẳng trong môi trường. Vì vậy, vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người và môi trường, đang rất được quan tâm. Do điều kiện nghiên cứu độc học của Việt Nam còn hạn chế, nên có nhiều trường hợp ngộ độc hoặc nhiễm độc không cứu chữa được. Thực trạng này đang là vấn nạn bức xúc cho các nhà quản lý. Thuốc trừ cỏ được xem là tiến bộ trong sản xuất nông nghiệp hiện nay, làm nông nghiệp hiện đại không thể không dùng thuốc trừ cỏ. Hầu hết nông dân sử dụng thuốc 1
trừ cỏ trong trồng trọt để giảm công lao động vì loại thuốc này diệt cỏ nhanh, mạnh, diệt tận gốc, giá lại rẻ... Tuy nhiên, thuốc trừ cỏ chỉ có ý nghĩa về mặt kinh tế nếu sử dụng theo nguyên tắc 4 đúng trong sử dụng thuốc BVTV (đúng thuốc, đúng lúc, đúng nồng độ và liều lượng, đúng cách) thì mới không gây ra những hậu quả đáng tiếc. Việc lạm dụng loại hoá chất này đang gây ra nhiều hệ luỵ, tác động tiêu cực đến môi trường sinh thái và sức khỏe con người. Trong thập niên vừa qua, việc sử dụng chất diệt cỏ họ organophosphate – Gyphosate [(N-phosphonomethyl) glycine] ngày càng trở nên phổ biến và hiện nay là một trong những thuốc diệt cỏ được sử dụng nhiều nhất trên thế giới. Sau khi được phun tưới, Glyphosate nhanh chóng bị hấp thụ trong đất và sau đó đi vào hệ thống nước ngầm và nước bề mặt (sông ngòi). Dư lượng Glyphosate giờ đây được tìm thấy trong nhiều loại mẫu bao gồm cả mẫu thực vật [8]. Nồng độ tối đa cho phép của Glyphosate trong nước uống tại Mỹ là 0,70 mg/L [17] và 0,1 g/L tại Liên Hiệp Châu Âu [18]. Gần đây, nghiên cứu của các nhà khoa học Trung Quốc cho thấy thuốc diệt cỏ Glyphosate có tác động độc hại đối với cua nuôi do ức chế miễn diện, do sự phá hủy DNA của tế bào máu và làm suy giảm số lượng tế bào hồng cầu gây ra những thay đổi trong hoạt động của các enzyme liên quan đến miễn dịch [26]. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) mới đây cho hay, đang tiến hành phân tích thuốc trừ sâu có chứa Glyphosate – được sử dụng rộng rãi nhất tại Hoa Kỳ, và cũng là chất có thể gây ung thư ở con người. Một nghiên cứu mới được công bố bởi Hiệp hội vi trùng học và vi sinh học Hoa Kỳ trên tạp chí mBio đã chỉ ra thuóc trừ cỏ Glyphosate 2,4D và dicamba gây nên hiện tượng kháng kháng sinh đối với các loại vi khuẩn tiếp xúc với nó [23]. Thời gian qua, Bình Thuận đã tập trung phát triển nông nghiệp gắn với tái cơ cấu ngành theo hướng bền vững. Đặc biệt, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đã được Bình Thuận xác định là yếu tố then chốt nhằm tạo bước đột phá trong quá trình hội nhập và được coi là khu vực “thủ phủ” trồng nho của cả nước, sản lượng hằng năm đạt trên 400.000 tấn chiếm gần 80% sản lượng cả nước. Vì vậy việc sử dụng thuốc diệt cỏ tại khu vực này là điều khó tránh khỏi. Tại Việt nam, Glyphosate hiện chưa được kiểm soát chặt chẽ, việc đánh giá dư lượng chưa được thực hiện rộng rãi. Việc lạm dụng hiệu quả trừ cỏ của Glyphosate có thể sẽ ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe của người nông dân sử dụng phun 2
thuốc, ảnh hưởng đến người dân sống ở khu vục lân cận, và đặc biệt là ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng các sản phẩm như trái nho do một số người tiêu dùng ăn cả vỏ nho có chứa dư lượng. Vì vậy đề tài “Khảo sát hiện trạng sử dụng và đánh giá dư lượng của Glyphosate trong các trang trại trồng nho tại huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận” được thực hiện để xem xét quá trình sử dụng, thải bỏ Glyphosate ra môi trường, tích lũy trong trái nho. Qua khảo sát trực tiếp các chủ trang trại trồng nho, nghiên cứu bước đầu đánh giá độc tính của Glyphostae nhằm hạn chế hậu quả xấu nhất và bảo vệ sức khỏe cho người dân nơi đây. Dư lượng của Glyphosate trong môi trường đất, nước và trong trái nho cũng được phân tích để các nhà quản lý, nhà khoa học có bước đầu tiên về dư lượng Glyphosate tại khu vực nghiên cứu. 2. MỤC ĐÍCH CỦA ĐỀ TÀI Đánh giá hiện trạng sử dụng Glyphosate trong nông nghiệp trồng nho tại tỉnh Bình Thuận. Đánh giá mức độ ảnh hưởng của Glyphosate đối với người nông dân và mức độ tồn dư Glyphosate có trong đất, nước và trái nho tại huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận. Đề xuất một số giải pháp khả thi nhằm sử dụng Glyphosate hợp lý hơn trong sản xuất nông nghiệp, góp phần vào phát triển nông nghiệp bền vững và bảo vệ môi trường. 3. Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI 3.1 Ý nghĩa khoa học Cung cấp dữ liệu khoa học về dư lượng Glyphosate trong đất, nước và trái nho tại khu vực chuyên canh nho của Việt Nam. Đánh giá độ tin cậy và rủi ro của Glyphosate đối với người nông dân và người sử dụng cần được thực hiện. 3.2 Ý nghĩa thực tiễn Hạn chế rủi ro do sử dụng Glyphosate, bảo vệ môi trường sống và sức khoẻ của người trồng trọt cũng như người sử dụng. Kết của đề tài cung cấp dữ liệu cho nhà quản lý trong lĩnh vực môi trường và nông nghiệp để đưa ra các quyết định phù hợp. 4. NỘI DUNG ĐỀ TÀI  Nội dung 1: Tổng hợp, biện hội các tài liệu liên quan đến: 3
 Xây dựng qui trình phân tích dư lượng Glyphosate trong các mẫu môi trương khác nhau.  Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội, môi trường và tình hình trồng nho tại Huyện Tuy Phong, Tỉnh Bình Thuận.  Các nghiên cứu liên quan đến Glyphosate trên thế giới và tại Việt Nam.  Ảnh hưởng của Glyphosate đến sức khỏe người nông dân và người tiêu dùng.  Nội dung 2: Đánh giá tình hình quản lý, xử lý các loại bao bì, vật dụng chứa Glyphosate sau khi sử dụng của nông dân trong các vùng canh tác  Nội dung 3: Đánh giá khả năng gây độc cấp tính của Glyphosate đối với con người  Nội dung 4: Đánh giá mức độ tồn dư Glyphosate trong môi trường và trong trái nho tại các trang trại trồng nho  Thiết lập sơ đồ lấy mẫu đất, nước và trái nho.  Tiến hành lấy mẫu đất, nước và trái nho.  Phân tích mẫu xác định dư lượng Glyphosate trong đất, nước và trái nho.  Thiết lập bảng kết quả nồng độ Glyphosate đất, nước và trái nho tại các điểm lấy mẫu.  Nội dung 5: Đề xuất các giải pháp kiểm soát việc phân phối, sử dụng và thải bỏ Glyphosate tại các trang trại trồng nho Huyện Tuy Phong, Tỉnh Bình Thuận. 5. PHƢƠNG PHÁP 5.1 Phƣơng pháp luận Vấn đề ô nhiễm Glyphosate trong môi trường và tồn dư của nó trên các sản phẩm là mối quan tâm ngày càng lớn của con người. Con người khi tiếp xúc với đất, nước và thực phẩm có chứa Glyphosate thì sẽ bị phơi nhiễm Glyphosate qua đường tiêu hóa, hô hấp và qua da. Để đánh giá được ảnh hưởng của Glyphosate đến sức khỏe người nông dân và môi trường, chúng tôi tiến hành khảo sát thực địa, tham vấn ý kiến của người dân khu vực trồng nho người nông dân có dùng Glyphosate để diệt cỏ. Tiến hành lấy mẫu đất, mẫu nước và nho, để phân tích đánh giá dư lượng. Kết quả thu được sẽ được so sánh với tiêu chuẩn của Châu Âu, Mỹ cũng như các nghiên cứu mới nhất hiện nay trên thế giới để đánh giá ảnh hưởng của 4
dư lượng Glyphosate. Toàn bộ sơ đồ trình tự nghiên cứu được trình bày trong Hình 1. Mục tiêu nghiên cứu Tổng hợp, biên hội tài liệu liên quan Qui trình phân tích Khảo sát thực địa Khảo sát hiện trạng sử dụng, tahỉ bỏ Glyphosate ra môi trường Lấy mẫu Đánh giá khả năng gây độc cấp Phân tích mẫu tính lên cơ thể con người Đánh giá dư lượng Đề xuất giải pháp Hình 1: Sơ đồ nghiên cứu 5.2 Phƣơng pháp thực hiện 5.2.1 Phƣơng pháp tổng hợp và biên hội tài liệu Tìm hiểu các tài liệu trong nước đã nghiên cứu về Glyphosate. Ngoài ra, còn tìm hiểu, đọc thêm tài liệu nước ngoài xem các nước đã nghiên cứu những vấn đề gì về Glyphosate, mối quan tâm của nước ngoài đối với Glyphosate. Sau đó tổng hợp tài tiệu, xem ưu nhược điểm và khả năng áp dụng các nghiên cứu vào điều kiện thực tế. 5.2.2 Phƣơng pháp thu thập số liệu sơ cấp - Phương pháp điều tra, phỏng vấn: Sử dụng hệ thống câu hỏi đóng và mở phù hợp với tình hình thực tế. - Đối tượng phỏng vấn là trồng nho (11 hộ) trồng nho tại huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận. 5
- Điều tra tình hình sử dụng thuốc diệt cỏ có hoạt chất Glyphosate: loại thuốc sử dụng, cách sử dụng, liều lượng… - Ảnh hưởng của thuốc diệt cỏ có chứa hoạt chất Glyphosate đối với cơ thể người (gây độc cấp tính) - Khảo sát thực địa: Khảo sát tình hình sử dụng, thu gom và xử lý bao bì thuốc có chứa chất Glyphosate, thuốc diệt cỏ Glyphosate dư thừa. Đánh giá sơ bộ về công tác quản lý và khả năng gây ảnh hưởng đến cộng đồng và môi trường. 5.2.3 Phƣơng pháp phân tích và tổng hợp Các mẫu đất, nước mặt, nước ngầm, trái nho đều được phân tích nồng độ Glyphosate. Việc phân tích được tiến hành lặp lại 3 lần và lấy giá trị trung bình nhằm tránh các sai số cơ học. 5.2.4 Phƣơng pháp so sánh Kết quả phân tích chất lượng sau xử lý được so sánh với QCVN, cùng với các kết quả thu được trong quá trình thực hiện đề tài được biện luận và so sánh với các nghiên cứu trước đó, từ đó rút kết các vấn đề đạt được và chưa đạt của đề tài. 5.2.5 Phƣơng pháp kế thừa Dùng số liệu nghiên cứu và các phương pháp nghiên cứu trước để ứng dụng vào nghiên cứu này. Dựa theo quy trình phân tích Glyphosate trong mẫu môi trường, thực phẩm của đề tài “Nghiên cứu xây dựng qui trình xác định dư lượng Glyphosate trong môi trường - Ứng dụng đánh giá dư lượng Glyphosate tại các trang tại trồng nho Huyện Tuy Phong Tỉnh Bình Thuận”, đề tài tiếp tục đánh giá dư lượng Glyphosate trong đất, nước mặt và nước ngầm và trái nho tại các trang trại trồng nho. 5.2.6 Phƣơng pháp hỏi ý kiến chuyên gia Trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện, đề tài được góp ý và bổ sung chỉnh sửa nhiều lần thông qua những chuyên gia trong lĩnh vực môi trường, và các chuyên gia về phân tích và lấy mẫu môi trường. Tham khảo các phương pháp của các chuyên gia nghiên cứu về lĩnh vực môi trường để có thể đưa ra các biện pháp phù hợp. Cụ thể phương pháp thựuc hiện được trình bày ở chương 2. 6. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU 6.1 Đối tƣợng nghiên cứu 6