Đối mặt với... stress
Sức khoẻ là một trạng thái hoàn toàn thoải mái về thể chất và tinh thần.
Những căng thẳng và sức ép (stress) trong cuộc sống và công việc cần
được hiểu biết và khống chế bằng thay đổi cách suy nghĩ, thói quen, sự
tập luyện và sự hiểu biết đúng đắn về vệ sinh tinh thần. Phòng và giảm
tác hại của stress là cách tốt nhất để chúng ta sống vui, khoẻ, ít bệnh tật
hơn.
Tránh tâm trạng bi quan kéo dài
Khi mình mới tốt nghiệp ra trường và được
nhận vào làm tại công ty tư nhân về y tế và
môi trường tại Hà Nội. Ban đầu mình rất hào
hứng với công việc mới. Tuy nhiên, sau một
thời gian ngắn, mình bắt đầu cảm thấy mệt
mỏi với công việc và những mối quan hệ mới Chị Phạm Minh Huệ (Bắc không như những gì mình nghĩ. Căng thẳng Ninh) đến từ áp lực của giám đốc đối với mình qua
những yêu cầu khắt khe trong công việc khiến mình ngày càng cảm thấy bản
thân không tiến bộ mà thậm chí còn thấy mình kém cỏi trong công việc. Bên
cạnh đó, cuộc sống xa nhà, một mình trụ lại thành phố làm việc khiến mình
luôn trong trạng thái lo lắng, buồn rầu, chán nản và dần ít tiếp xúc với mọi
người hơn.
Tình trạng này diễn ra trong khoảng gần 1 tháng, sau đó vì cảm thấy rất bi
quan về công việc nên mình bắt đầu tìm đến với một người bạn thân để tâm
sự về những bức xúc, ức chế, lo lắng... mà mỗi ngày mình đều phải đối diện.
Mình nhận thấy rằng được giao tiếp, bộc bạch với người khác về những khó
khăn, rắc rối trong cuộc sống là cách giúp mình giải tỏa được tâm lý và cảm
thấy dễ chịu hơn. Từ đó mình không ngồi một mình khi gặp các stress nữa
mà liên lạc với những người bạn cũ và gặp gỡ các bạn, đi chơi... để giải tỏa
căng thẳng. Mình viết lại những vấn đề khiến mình trở nên bi quan vào giấy
rồi tự trả lời câu hỏi: Liệu có cải thiện được không? Rồi tìm các biện pháp
để khắc phục. Đồng thời, mình cũng đặt những mục tiêu nhỏ dễ đạt được
hơn trong công việc như: hoàn thành công việc ngay trong ngày không để
việc chồng chéo dẫn đến tâm lý ngại làm, thường xuyên nói chuyện với các
đồng nghiệp để hòa nhập hơn với môi trường mới...
Bây giờ, thường khi đối diện với stress, mình chọn cách giải tỏa ngay tránh
để tâm trạng bi quan kéo dài.
Phải biết cân bằng trong cuộc sống
Trong cuộc sống có những lúc ta bắt gặp niềm
vui quá mức, và cũng có những nỗi buồn
tưởng chừng không vượt qua được. Tất cả
những trạng thái "vượt quá ngưỡng" đó đều
gây ra những bất ổn. Bởi vậy, điều quan trọng
nhất là phải biết cân bằng trong cuộc sống.
Chị Tô Phương Thảo (Hải Mình là người sống đơn giản, biết bằng lòng
Dương) với chính mình nhưng không phải vì thế mà
không ngừng học hỏi để vươn lên. Tùy theo
những căng thẳng đến với mình như thế nào để mình có cách ứng phó phù
hợp. Có khi chỉ là ly cà phê, hay đi shopping, hoặc đến với những câu
chuyện hài hước. Đặc biệt mình hay xem những quyển sách về hạt giống
tâm hồn. Những câu chuyện rất đơn giản ở đây nhưng lại cho mình những
bài học về giá trị sống để mình suy ngẫm và học theo. Nhiều lúc những câu
chuyện ở đây thực sự là chỗ dựa cho mình về mặt tinh thần.
Cách thức để làm giảm stress cũng phải khoa học
Sống trong một xã hội hiện đại, nhiều áp lực, không ai có thể tránh khỏi
stress. Đó là những căng thẳng về cảm xúc và cơ thể gây ra do đáp ứng của
cơ thể với những áp lực từ thế giới bên ngoài. Khi stress từ bên ngoài tác
động vào, hệ limbic, trung tâm cảnh báo của não nhận biết và xác nhận như
một nguy cơ đe dọa. Sau đó hệ limbic điều khiển hệ thần kinh giao cảm để
cảnh báo cơ thể. Hệ thần kinh giao cảm thực hiện việc này bằng cách kích
thích tủy thượng thận giải phóng ra hợp chất epinephrine và norepinephrine
vào máu. Hệ limbic cũng điều khiển vùng dưới đồi, trung tâm kiểm soát của
não, tạo ra những tín hiệu hóa học để làm tăng hoạt hóa cơ thể. Dưới tác
động của tuyến yên, vỏ thượng thận giải phóng ra cortisol, một hormon quan
trọng. Việc giải phóng các chất trên là tác nhân chính tạo ra sự thay đổi khả
năng của cơ thể, giúp cơ thể đáp ứng với những nguy cơ đe dọa như làm
tăng năng lượng, tăng nhịp tim, tăng đường
máu, tăng tỉnh táo và giảm đau.
BS. Trịnh Thị Bích Huyền
(Viện Sức khỏe tâm thần -
Nguyên nhân gây stress thường rất đa dạng và Bệnh viện Bạch Mai).
có mặt ở mọi nơi, mọi chỗ trong xã hội, cuộc
sống gia đình và công việc. Ví dụ, mất đi người bạn đời, ly hôn, ly thân, mất
đi người có mối quan hệ thân thiết, bị tai nạn hoặc bị ốm, bị sa thải, mất việc
làm, nghỉ hưu hay những thay đổi lớn trong cuộc sống (chuyển nhà ở, thay
đổi công việc...).
Stress gây ra những phản ứng của cơ thể và có thể tạo thành những bệnh lý
như lo âu, trầm cảm, mất ngủ...
Biểu hiện của stress rất phong phú: hay quên, không có khả năng tập trung,
có sự thích ứng kém, nhìn sự việc xảy ra đến với mình theo hướng tiêu cực,
hay lo lắng căng thẳng, cảm giác buồn chán, không bao giờ cảm thấy hạnh
phúc, mất ngủ, xa lánh người khác, làm việc thiếu trách nhiệm, hút thuốc lá,
uống rượu hoặc sử dụng các chất kích thích khác...
Có nhiều cách khác nhau để phòng, chống stress nhưng cần có khoa học:
- Tránh những tình huống stress không cần thiết. Ví dụ bạn cần biết những
hạn chế của mình và từ chối những gì vượt quá khả năng, tránh những người
gây căng thẳng cho mình.
- Thay đổi tình huống gây stress vì bạn không thể tránh khỏi được nó.
- Học cách thích nghi với tình huống gây stress, chấp nhận những tình huống
mà bạn không thể thay đổi. Ví dụ: không nên tìm cách kiểm soát những tình
huống không thể kiểm soát nổi hoặc bạn học cách tha thứ cho người khác vì
không có ai hoàn hảo cả và mọi người đều có thể mắc lỗi.
- Có thời gian để tạo ra sự hài hước và thư giãn: đi dạo, gọi điện nói chuyện
với bạn bè, chăm sóc cây cảnh, đi massage, nghe nhạc hay đi xem phim...
- Có một cuộc sống lành mạnh: tập thể dục hàng ngày đều đặn, ít nhất mỗi
ngày 30 phút, một tuần ít nhất 3 lần.
- Một chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng sẽ giúp bạn đối phó với stress tốt hơn:
giảm đường và cafein trong chế độ ăn (hạn chế cà phê, sô cô la, nước ngọt),
không sử dụng thuốc lá, rượu, chất kích thích)... bạn sẽ cảm thấy thoải mái
và ngủ tốt hơn. Ngủ tốt và đủ sẽ làm cho đầu của bạn minh mẫn và không
mệt mỏi...
