BÀI 15 : ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I/ MỤC TIÊU:
1/Kiến thức:
- Trình bày được co chế và vai trò của đông máu
- Trình bày được nguyên tắc truyền máu và cơ sở khoa học của nó
2/ Kỹ năng: Rèn kỹ năng quan sát sơ đồ, phân tích
3/ Thái độ:
- Tránh những hoạt động gây chảy máu cho cơ thể vì sự đông máu chỉ có
tác dụng với vết thương nhỏ
II/ CHUẨN BỊ:
1/ Giáo viên:
- Sơ đồ tóm tắt quá trình đông máu
- Sơ đồ kết quả phản ứng giữa các nhóm máu
- Sơ đồ truyền máu chưa có mũi tên
2/ Học sinh
-
III/ TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:
1/ Ổn định lớp
2/ Kiểm tra bài cũ:
- Phân biệt miễn dịch tự nhiên và miễn dịch nhân tạo? Người ta
thường tiêm phòng cho true em những loại bệnh nào?
- Máu gồm những thành phần cấu tạo nào?
- Vai trò của huyết tương, hồng cầu, bạch cầu?
3/ Các hoạt động dạy và học:
a) Mở bài: Vậy tiểu cầu có vai trò gì? Chúng ta tìm hiểu qua bài ngày
hôm nay?
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bài
Hoạt động 1: Cơ chế vàvai trò I/ Đông máu:
sự đông máu - Đông máu là
Mục tiêu: HS nắm được cơ một cơ chế bảo vệ
chế đông máu và biết được vai cơ thể
trò sự đông máu - Sự đông máu
Cách tiến hành: - HS thảo luận nhóm liên quan đến hoạt
- Đọc trong phần I SGK - Các nhóm lên trình động tiểu cầu là
trang 48 trả lời các câu hỏi bày chủ yếu, để hình
sau: - HS khác nhận xét – thành một búi tơ
- Sự đông máu có ý nghĩa gì bổ sung máu ôm giữ các tế
với sự sống của cơ thể? bào máu thành một
- Sự đông máu liên quan tới khối máu đông bịt
yếu tố nào của máu? kín vết thương
- Máu không chảy ra khỏi
mạch nữa là do đâu?
- Tiểu cầu có vai trò quan
trọng gì trong quá trình đông
máu?
- Giáo dục bảo vệ cơ thể
- GV nhận xét và ghi kết luận II/ Các nguyên tắc
Hoạt động 2: Các nhóm máu ở truyền máu
người 1. Các nhóm
Mục tiêu : Hs biết được các máu ở người
nhóm máu ở người - Ở người có 4
Cách tiến hành: - HS thảo luận nhóm nhóm máu: A,
- GV treo tranh kết quả thí - Các nhóm lên trình B, AB. O
nghiệm giữa các nhóm máu bày - Sơ đồ truyền
- Cho HS đọc kỹ trong phần - HS khác nhận xét – máu
các nhóm máu ở người. GV bổ sung 2. Các nguyên
chọn 6 ô trong đó có 3 ô hồng tắc cần tuân
cầu không bị kết dính, 3 ô thủ khi truyền
hồng cầu bị kết dính máu
- Khi truyền máu - Hồng cầu máu người cho
cần làm xét có loại kháng nguyên nào?
nghiệm trước để - Huyết tương máu người
lựa chọn loại máu nhận có loại kháng thể nào?
truyền cho phù Chúng có gây kết dính hồng
hợp, tránh tai biến cầu của máu người cho
( hồng cầu người không?
cho bị kết dính - GV nhận xét – ghi bài
trong huyết tương Hoạt động 3: Các nguyện tắc
người nhận gây tắc cần tuân thủ khi truyền máu
mạch) và tránh bị Mục tiêu: HS hiểu và có ý
nhận máu nhiễm thức tuân thủ nguyên tắc
truyền máu - Họat động cá nhân các tác nhân gây
Cách tiến hành: - HS khác nhận xét – bệnh
- Dựa vào kiến thức các bổ sung
nhóm máu ở người, trả lời câu
hỏi:
- Máu có cả kháng nguyên A
và B có thể truyền được cho
người có nhóm máu O được
không? Tại sao?
- Máu có nhiễm các tác nhân
gây bệnh (virus viêm gan B,
HIV …) có thể đem truyền
cho người khác được không?
Tại sao?
- GV gọi 1 HS lên điền mũi
tên trong sơ đồ truyền máu
- Tóm lại: truyền máu phải
dựa trên nguyên tắc nào?
- GV nhận xét – kết luận
IV/ CỦNG CỐ:
- Tiểu cầu tham gia bảo vệ chống mất máu như thế nào?
- Một người nhóm máu B. hãy thiết lập sơ đồ quan hệ cho và nhận máu
của người đó
V/ DẶN DÒ:
- Học ghi nhớ
- Làm Bài tập STH
- Xem lại vòng tuần hoàn của thú.