Giáo án Tự động hóa và điều khiển thiết bị điện: Chương 1

Chia sẻ: Trinh _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:29

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo án Tự động hóa và điều khiển thiết bị điện: Chương 1 - Các nguyên tắc xây dựng hệ thống tự động điều khiển giới thiệu các nội dung về chức năng, yêu cầu của tự động điều khiển thiết bị điện, cấu trúc của hệ thống tự động hóa, phân tích và tổng hợp hệ thống. Mời các bạn tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án Tự động hóa và điều khiển thiết bị điện: Chương 1

tù ®éng ho¸ vµ ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ ®iÖn Më ®Çu:(1 tiÕt) Vai trß cña thiÕt bÞ ®iÖn trong c«ng nghiÖp. Xu h-íng cña viÖc tù ®éng ho¸ c¸c thiÕt bÞ ®iÖn vµ c¸c d©y chuyÒn c«ng nghÖ. Ch-¬ng 1: C¸c nguyªn t¾c x©y dùng hÖ thèng tù ®éng ®iÒu khiÓn.(10 tiÕt) 1.1 Chøc n¨ng, yªu cÇu cña tù ®éng ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ ®iÖn. 1.1.1. Chøc n¨ng cña c¸c m¹ch tù ®«ng ®iÒu khiÓn. om 1. Th«ng tin - giao tiÕp: Giao tiÕp gi÷a ng-êi vµ m¸y bao gåm mét mÆt cung cÊp cho ng-êi vËn hµnh toµn bé th«ng tin theo dâi vµ ho¹t ®éng .c cña m¸y, mÆt kh¸c nhËn c¸c lÖnh ®iÒu khiÓn cña ng-êi vËn hµnh. Tïy theo thiÕt bÞ giao tiÕp ®-îc sö dông mµ phÇn giao tiÕp cã thÓ: ng Vµo ch-¬ng tr×nh nhê c¸c bé giao tiÕp gi÷a ng-êi vµ m¸y cña c¸c thiÕt co bÞ lËp tr×nh. Giao tiÕp b»ng c¸c bé chuyÓn m¹ch. an HiÓn thÞ tr¹ng th¸i lµm viÖc cña m¸y b»ng ¸nh s¸ng vµ ©m thanh. th 2. Xö lÝ tÝn hiÖu: g Bé xö lÝ lµ bé n·o cña phÇn ®iÒu khiÓn. Bé xö lÝ mét mÆt ph¸t c¸c on th«ng tin vÒ tr¹ng th¸i cña m¸y, mÆt kh¸c ph¸t lÖnh cña ng-êi vËn hµnh m¸y. du 3. §iÒu khiÓn n¨ng l-îng u C¸c bé biÕn ®æi tÜnh (chØnh l-u, b¨m ¸p mét chiÒu, ®iÒu ¸p xoay chiÒu, cu biÕn tÇn) ®iÒu khiÓn nguån n¨ng l-îng tõ l-íi cÊp cho t¶i. §iÒu khiÓn c¸c ®éng c¬ ®iÖn xoay chiÒu lµ ®iÒu khiÓn bé biÕn ®æi ®iÖn c¬. 4. §iÒu khiÓn c¸c th«ng sè cña thiÕt bÞ ®iÖn theo yªu cÇu c«ng nghÖ nh÷ng chøc n¨ng c¬ b¶n lµ: Tù ®éng khëi ®éng, h·m, ®¶o chiÒu còng nh- æn ®Þnh tèc ®é cña c¸c ®éng c¬ ®iÖn khi thay ®æi t¶i. Trong tr-êng hîp nµy th-êng dïng khëi ®éng, h·m nhiÒu cÊp tèc ®é, khëi ®éng, h·m mÒm nh»m h¹n chÕ dßng ®iÖn vµ m«men qu¸ ®é. NhiÒu hÖ thèng th-êng gÆp lµ hÖ thèng m¹ch hë. nh÷ng hÖ thèng nµy cã -u ®iÕm lµ m¹ch ®¬n gi¶n, tin cËy. 1 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Tù ®éng ®Æt vµ gi÷ tèc ®é cho tr-íc cña ®éng c¬. HÖ thèng lo¹i nµy th-êng dïng c¸c hÖ thèng kÝn cã ph¶n håi , nã cho phÐp gi÷ æn ®Þnh tèc ®é víi ®é chÝnh x¸c cao. Trong hÖ thèng m¹ch kÝn gåm cã c¸c thiÕt bÞ nh- r¬le, c«ng t¾c t¬, c¸c bé biÕn ®æi, c¸c c¶m biÕn, ®éng c¬ ®iÖn... KiÓm so¸t c¸c tÝn hiÖu ®-a vµo hÖ thèng (hÖ tïy ®éng). Nh÷ng tÝn hiÖu ®-a vµo hÖ thèng cã thÓ thay ®æi theo mét quy luËt ®Þnh tr-íc, nh÷ng sai sè trong tr-êng hîp nµy kh«ng ®-îc v-ît qu¸ ph¹m vi cho phÐp. Chøc n¨g nµy ®-îc thùc hiÖn b»ng nh÷ng hÖ thèng tïy ®éng trong m¹ch vßng kÝn t¸c ®éng liªn tôc hay gi¸n ®o¹n. Tù ®éng ®iÒu khiÓn theo ch-¬ng tr×nh ®· ®Æt tr-íc. Chøc n¨ng nµy ®-îc thùc hiÖn b»ng m¹ch hë hay m¹ch kÝn t¸c ®éng liªn tôc hay gi¸n ®o¹n, trong phÇn m¹ch cña m×nh ngoµi nh÷ng thiÕt bÞ nh- c¸c chøc n¨ng om trªn nã cßn cã thªm c¸c bé nhí, tÝnh to¸n, biÕn ®æi tÝn hiÖu ®-a vµo ®iÒu khiÓn khèi chÊp hµnh .c Tù ®éng ®iÒu khiÓn d©y chuyÒn c«ng nghÖ. §Ó thùc ®iÖn chøc n¨ng phøc t¹p nµy hÖ thèng tù ®éng cÇn bao gåm thiÕt bÞ ®iÖn thùc hiÖn tÊt c¶ c¸c chøc n¨ng trªn. ng 5. æn ®Þnh th«ng sè - C¸c m¹ch ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ ®iÖn cÇn æn ®Þnh co c¸c th«ng sè lµm viÖc cña thiÕt bÞ. an 1.1.2. Yªu cÇu ®èi víi c¸c m¹ch tù ®éng ®iÒu khiÓn. Mét sè yªu cÇu c¬ b¶n cña viÖc tî ®éng hãa vµ ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ ®iÖn th cã thÓ lµ: g 1. Yªu cÇu vÒ kÜ thuËt: on - §¸p øng c¸c chÕ ®é lµm viÖc cña thiÕt bÞ ®iÖn du - Phï hîp vÒ d¹ng dßng ®iÖn vµ ®iÖn ¸p. - §¶m b¶o ®é t¸c ®éng nhanh vµ chÝnh x¸c. u cu - §¶m b¶o c¸c sai sè tÜnh vµ ®éng trong ph¹m vi cho phÐp. - Cã chØ tiªu chÊt l-îng (hiÖu suÊt vµ cos ) cao. - Phï hîp víi ®iÒu kiÖn m«i tr-êng 2. §iÒu khiÓn ®¬n gi¸n vµ tin cËy. 3. Linh ho¹t vµ thuËn tiÖn khi ®iÒu khiÓn. 4. DÔ dµng kiÓm tra vµ söa ch÷a nh÷ng h- háng. 5. T¸c ®éng chÝnh x¸c khi lµm viÖc ë chÕ ®é b×nh th-êng còng nh- khi gÆp sù cè. 6. ThuËn tiÖn khi l¾p ®Æt, vËn hµnh vµ söa ch÷a. 2 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
7. KÝch th-íc vµ gi¸ thµnh thÊp thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn thÊp. 8. An toµn lao ®éng vµ kh«ng bÞ c¸c sù cè nh- ch¸y, næ... kh¸c. 1.1.3. Môc tiªu cña hÖ thèng tù ®éng hãa: 1. Tù ®éng hãa nh»m môc ®Ých: Gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm: N©ng cao chÊt l-îng s¶n phÈm Kh¶ n¨ng s½n sµng ®¸p øng cña s¶n phÈm. §æi míi s¶n phÈm 2. Tù ®éng hãa linh ho¹t: om T¸c ®énh lªn nhiÒu kh©u cña d©y chuyÒn. T¸c ®éng lªn nhiÒu ph-¬ng ¸n s¶n xuÊt. .c 3. Tù ®éng hãa ph¸t triÓn: ng DÔ thay ®æi theo sù tiÕn bé cña KHKT vÒ sè l-îng, c¸c ®Æc tÝnh cña s¶n phÈm... co 1.2. CÊu tróc cña hÖ thèng tù ®éng ho¸ an 1.2.1 CÊu tróc c¬ b¶n cña hÖ thèng th Trong mét hÖ thèng tù ®éng ho¸ cã hai phÇn g PhÇn ®iÒu khiÓn (PC) PhÇn t¸c ®éng (PO) on TËp hîp c¸c bé phËn xö lÝ TËp hîp c¸c ph-¬ng tiÖn, du th«ng tin, ra lÖnh ®iÒu t¸c ®éng lªn vËt t- thiÕt bÞ khiÓn nh»m ®¶m b¶o s¶n xuÊt, u nh- ®éng c¬, c¸c m¸y s¶n cu xuÊt... TruyÒn th«ng tin thùc hiÖn theo s¬ ®å §éng c¬, thiÕt bÞ biÕn ®æi... PHÇn §K PHÇn t® C¬ cÊu ®iÒu khiÓn ¤t«m¸t lËp Th«ng tin vµo tr×nh C¶m biÕn LÖnh M¸y s¶n xuÊt ThiÕt bÞ ®iÖn 3 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Chi tiÕt mét hÖ thèng tù ®éng hãa cã s¬ ®å cÊu tróc nh- h×nh vÏ PhÇn ®iÒu khiÓn PhÇn thao t¸c §K c«ng T¸c ®éng Héi tho¹i suÊt lªn vËt t- Bé giao tÝªp C¬ cÊu t¸c ®éng TruyÒn ®éng om S¶n phÈm ra Xö lÝ d÷ Gia c«ng .c liÖu s¶n phÈm Bé xö lÝ PhÇn c¬ ng VËt t- co vµo Th«ng b¸o T¸c ®éng an lªn HT Bé liªn l¹c th C¶m biÕn g on C¸c bé c¶m biÕn ®iÒu khiÓn kh¸c du H×nh 12.1 S¬ ®å cÊu tróc hÖ thèng tù ®éng ho¸ u cu 1.2.2 C¸c phÇn tö c¬ b¶n cña hÖ thèng T§ §KTB§ Nh÷ng phÇn tö c¬ b¶n cña hÖ thèng tù ®éng ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ ®iÖn rÊt ®a d¹ng. Nh÷ng phÇn tö ®ã th-êng lµ nh÷ng thiÕt bÞ sau: m¸y ®iÖn quay, biÕn ¸p, khÝ cô ®iÖn, c¸c bé biÕn ®æi tÜnh, c¸c c¶m biÕn, m¸y ph¸t tèc, c¸c m¹ch ®iÒu khiÓn ®iÖn tö kh¸c. Lùa chän c¸c lo¹i thiÕt bÞ nµy c¨n cø vµo nh÷ng tµi liÖu chuyªn ngµnh. Khi ph©n tÝch vµ tæng hîp tù ®éng ®iÒu khiÓn ë chÕ ®é lµm viÖc tÜnh vµ ®éng nhiÒu thiÕt bÞ trong ®ã c¸c ®Æc tÝnh cÇn ®-îc tuyÕn tÝnh ho¸. hµm truyÒn cña mét sè kh©u th-êng gÆp cña hÖ thèng vµ th«ng sè cña c¸c ®¹i l-îng giíi thiÖu trªn b¶ng 1.1 4 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Tªn gäi phÇn tö Hµm truyÒn KÖ sè khuÕch ®¹i vµ c¸c h»ng sè thêi gian §éng c¬ kh«ng (p ) c s nm c M c rad W (p ) K 1 (U ) ; ®ång bé cã ®iÒu U f (p ) f U 2K U 3 s .V f M1 f khiÓn K 1 (U f ) s J nm c a) b»ng thay ®æi T1 (U )p 1 T1 (U f ) 2 ;s f 2K U ®iÑn ¸p stator M1 f ! r2 1,5 s nm ;K M1 2 2 r1 x nm c ( r1 r1 x nm ) b) b»ng thay ®æi (p ) c M c rad W (p ) K (r2* ) ; ®iÖn trë roto 2 om r2* (p ) r2* K M 2 s K 2 (r2* ) Jr 2 * T 2 (r2* ) ;s .c T 2 (r2* )p 1 K M 2 2 2 2K U r1 x r2 ng K M 2 M1 f c r roto K ; r2* r roto co c) thay ®æi tÇn sè (p ) 2 W (p ) K (f1 ) ; rad vµ ®iÖn ¸p nguån f1 (p ) 3 p an cÊp K 3 (f1 ) ! Jr r1 th 2 T 3 (f1 )p 1 T 3 (f1 ) 1 ; s 3 r1 2 4 . 10 4 x 2 2 f1 nm g on §éng c¬ mét pha (p ) c rad J W (p ) K ; , T dc ; s , cã ®iÒu khiÓn U (p ) dc b s .V b du dk 1 K dc M kd N .m M N . m .s c ; ,b ; u T dc p 1 U dk V rad cu §éng c¬ ®iÖn mét (p ) 1 rad W (p ) K ; chiÒu kÝch tõ ®éc U u (p ) dc E dc C e s .V lËp ®iÒu khiÓn L jr u K u b»ng 2 dc Tu ru ; s ,Tc c e .c ; s M TuTcp Tcp 1 a) thay ®æi ®iÖn Tc 4Tu ¸p phÇn øng (p ) T 1,2 1 1 ; s W (p ) 2 Tc U u (p ) K dc T1p 1 . T2p 1 ( khi 4Tu Tc ) 5 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Tªn gäi phÇn tö Hµm truyÒn KÖ sè khuÕch ®¹i vµ c¸c h»ng sè thêi gian b) thay ®æi dßng (p ) r kt . I u rad W (p ) K ; , ®iÖn kÝch tõ U (p ) I . r kt ceI s .V kt kt kt K 1 Jr u L kt ! Tc ; s , T kt ; s 2 T kt p 1 . Tcp 1 cec M I kt r kt ( khi Tu 0) c) khi thay ®æi t¶i (p ) W (p ) M Ct (p ) ru K dc Tup 1 c om M 2 TuTC p TC p 1 .c §éng c¬ b-íc Ph-¬ng tr×nh vi J-momen qu¸n tÝnh ®éng c¬ ph©n kh«ng xÐt -gãc quay cña trôc ®éng c¬ qu¸n tÝnh ®iÖn tõ cuén d©y ®éng c¬ M- gi¸ trÞ tøc thêi momen ®ång bé ho¸ ng co 2 ®éng c¬ d d J M 2 C - hÖ sè biÕn d¹ng an dt dt M (t) (t)- cÊp hµm thêi gian th M¸y ph¸t mét E F (p ) E F W (p ) K f1 U chiÒu g F kt U kt (p ) U kt on K F L kt TF f2 U kt ; s du T kt p 1 r kt Bé chØnh l-u U ra (p ) U ra u W (p ) K CL K CL U (p ) U cu V V Bé khuÕch ®¹i W (p ) U ra (p ) K K U ra ; Ra b¶n dÉn mét U V (p ) kd kd U V R a ri chiÒu Bé khuÕch ®¹i K kd T kd 1 p T kd 1 R tai C ; T kd 2 R tai ri C; s W (p ) b¸n dÉn xoay T kd 2 p 1 chiÒu (cã liªn hÖ b»ng tô) 6 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Tªn gäi phÇn tö Hµm truyÒn KÖ sè khuÕch ®¹i vµ c¸c h»ng sè thêi gian 1.3 KÝ hiÖu c¸c phÇn tö trong b¶n vÏ thiÕt kÕ. Tªn gäi kÝ hiÖu Tªn gäi kÝ hiÖu Lo¹i nguån ®iÖn Dßng ®iÖn mét M¸y ®iÖn ®ång bé chiÒu Dßng ®iÖn xoay om chiÒu D©y quÊn nèi sao D©y trung tÝnh N .c Nguån ba pha 3F 50 HZ D©y quÊn nèi tam 380/220V gi¸c Pin, acquy ng co D©y dÉn, mèi nèi M¸y ®iÖn D©y dÉn, nhãm an M¸y biÕn ¸p d©y, ®-êng d©y, c¸p, m¹ch th §-êng d©y ba pha g BiÕn ¸p tù ngÉu on D©y cã mµn ch¾n du C¸p ®ång trôc BiÕn dßng u Cùc, ®Çu nèi cu Chç rÏ nh¸nh PhÇn øng ®éng c¬ Hai d©y chÐo ®iÖn mét chiÒu kh«ng nèi KÝch tõ ®éng c¬ PhÝch c¾m, z¾c ®iÖn mét chiÒu nèi M¸y ®iÖn kh«ng §Çu c¸i ®ång bé r« to lång §Çu ®ùc sãc Nèi d©y b»ng dÇu M¸y ®iÖn kh«ng nèi ®ång bé r« to d©y §iÓm kiÓm tra quÊn PhÇn tö ®ãng c¾t 7 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Tªn gäi kÝ hiÖu Tªn gäi kÝ hiÖu ®ãng chËm C«ng t¾c Cuén hót r¬le, cã duy tr× thêi gian nh¶ chËm CÇu dao Cuén hót r¬le cã duy tr× thêi gian ®ãng, nh¶ chËm Aptom¸t Cuén hót r¬le, c«ng t¾c t¬ cã TiÕp ®iÓm r¬le, kho¸ liªn ®éng c¬ c«ng t¾c t¬ th-êng PhÇn tö ®èt nãng hë r¬ le nhiÖt om TiÕp ®iÓm r¬le, c«ng t¾c t¬ th-êng ThiÕt bÞ vµ .c kÝn ph-¬ng ph¸p TiÕp ®iÓm r¬le, ®iÒu khiÓn c«ng t¾c t¬ cã dËp hå quang ng ChuyÓn ®éng trÔ theo chiÒu chuyÓn co TiÕp ®iÓm r¬le, dÞch c«ng t¾c t¬ kh«ng §iÌu khiÓn b»ng an tù phôc håi nóm Ên ChuyÓn m¹ch §iÌu khiÓn b»ng th nhiÒu vÞ trÝ nóm kÐo Nót nhÊn th-êng §iÒu khiÓn xoay g hë on Nót nhÊn th-êng §iÒu khiÓn b»ng du kÝn hiÖu øng ë gÇn ThiÕt bÞ b¶o vÖ §iÒu khiÓn b»ng CÇu ch× sê tay u cu §iÒu khiÓn b»ng Ch× tù r¬i nóm Ên an toµn kiÓu ®Ëp m¹nh ThiÕt bÞ phßng næ §iÒu khiÓn b»ng Chèng sÐt van v« l¨ng Cuén d©y ®iÒu §iÒu khiÓn b»ng khiÓn pedan Cuén hót r¬le, §iÒu khiÓn b»ng c«ng t¾c t¬ cÇn §iÒu khiÓn b»ng Cuén hót r¬le cã ch×a kho¸ duy tr× thêi gian §iÒu khiÓn b»ng 8 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Tªn gäi kÝ hiÖu Tªn gäi kÝ hiÖu maniven §iÒu khiÓn b»ng bé dÕm §iÒu khiÓn b»ng §iÒu khiÓn b»ng cam phÇn tö nhiÖt §iÒu khiÓn b»ng ®éng c¬ ®iÖn §iÒu khiÓn b»ng ®ång hå §iÒu khiÓn b»ng møc chÊt láng §iÒu khiÓn b»ng l-u l-îng chÊt om láng §iÒu khiÓn b»ng .c l-u l-îng khÝ ng co an th g on du u cu 1.4. C¸ch thÓ hiÖn s¬ ®å nguyªn lÝ vµ s¬ ®å l¾p r¸p. 1.4.1 C¸ch thÓ hiÖn s¬ ®å nguyªn lÝ. 1. ThÓ hiÖn nÐt vÏ trªn s¬ ®å ®éng lùc vµ ®iÒu khiÓn §Ó cho ng-êi kh¸c cã thÓ ®äc ®-îc s¬ ®å m¹ch thiÕt kÕ cña m×nh ng-êi thiÕt kÕ cÇn ph¶i biÕt c¸ch thÓ hiÖn m¹ch theo mét nguyªn t¾c thèng nhÊt. Tr-íc tiªn ph¶i vÏ ®óng kÝ hiÖu c¸c thiÕt bÞ ®iÖn nh- ®· giíi thiÖu trong phÇn 1.3. Ngoµi ra thÓ hiÖn s¬ ®å m¹ch thiÕt kÕ cßn cÇn theo nguyªn t¾c: nÐt vÏ m¹ch ®éng lùc dËm cßn nÐt vÏ m¹ch ®iÒu khiÓn vÏ m¶nh h¬n nh- vÝ dô trªn h×nh 14.1 9 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
RD RD M K K K K D RD RD K b) a) H×nh 14.1 thÓ hiÖn s¬ ®å m¹ch ®iÖn a) s¬ ®å ®éng lùc, b) s¬ ®å m¹ch ®iÒu khiÓn 2. KÝ hiÖu trªn b¶n vÏ. Trªn b¶n vÏ ph¶i cã kÝ hiÖu c¸c linh kiÖn. KÝ hiÖu lµ chóng ta ®Æt tªn om linh kiÖn rót gän, do ®ã cÇn ®Æt sao cho ng-êi ®äc b¶n vÏ dÔ nhí. §iÒu nµy nh»m môc ®Ých cho ng-êi ®äc b¶n vÏ t×m hiÓu s¬ ®å nhanh h¬n. Ng-êi ta .c th-êng chän c¸c ch÷ c¸i ®Çu cña tªn linh kiÖn (vÝ dô r¬le – R, cÇu dao – CD, Aptomat – AT...), dïng ch÷ c¸i ®Çu cña chøc n¨ng mµ linh kiÖn thùc ng hiÖn ®Ó kÝ hiÖu (vÝ dô c«ng t¾c t¬ thuËn – T, c«ng t¾c t¬ ng-îc – N...) hay mét sè c¸ch kÝ hiÖu kh¸c. co 3. Bè trÝ linh kiÖn an Khi b¶n vÏ lín, nhiÒu linh kiÖn b¶n vÏ cÇn ®-îc ph©n khu vùc ®Ó vÏ. ViÖc ph©n khu vùc nªn theo chøc n¨ng cña tõng nhãm thiÕt bÞ, ®Ó khi ®äc th b¶n vÏ tr¸nh ph¶i ph©n t¸n suy nghÜ vµo viÖc t×m linh kiÖn. Trong mçi trang vÏ còng cÇn ph©n khu vùc theo cét ®Ó khi t×m cho dÔ vÝ dô nh- b¶n vÏ h×nh g 14.2, b¶n vÏ ®-îc chia khu vùc thµnh 8 cét. ViÖc ph©n khu vùc theo cét trªn on b¶n vÏ nh- thÕ nµy sÏ thu©n tiÖn khi chó dÉn linh kiÖn du Nh÷ng b¶n vÏ nhiÒu trang ph¶i ®-îc ®¸nh sè trang, nh÷ng ®-êng nèi m¹ch ®iÖn tõ trang nµy göi sang trang kh¸c ph¶i cã chØ dÉn. C¸ch chØ dÉn ®-îc thùc hiÖn theo nhãm sè, vÝ dô th«ng thi ®-îc viÕt 12/5 nhãm sè nµy u cu ®-îc hiÓu lµ th«ng tin cÇn biÕt t×m ë trang b¶n vÏ 12 cét sè 5 VÝ dô: Trong mét trang b¶n vÏ cã vÏ mét s¬ ®å m¹ch nh- trªn h×nh 14.3. Chóng ta hiÓu c¸c th«ng tin cÇn dÉn trong b¶n vÏ nh- sau: Muèn biÕt r¬le R1 ho¹t ®éng thÕ nµo (khi nµo ®ãng, khi nµo c¾t cÇn t×m hiÓu m¹ch ë trang 12 cét 6. R¬le R 1 sö dông hai tiÕt ®iÓm th-êng hë, mét tiÕp ®iÓm th-êng ®ãng. Hai tiÕp ®iÓm th-êng hë cña r¬ le R 1 ®-îc dïng trong m¹ch ë trang 11 cét 5 vµ trang 10 cét 6. TiÕp ®iÓm th-êng hë ®-îc dïng ®Ó ®ãng c¸t m¹ch ë trang 7 cét 4. 1 2 3 4 5 6 7 8 12/6 R1 T§ TH 10 11/5 7/4 CuuDuongThanCong.com 10/6 https://fb.com/tailieudientucntt
4. §¸nh sè ®Çu d©y §iÒu nµy cÇn thiÕt ®Ó khi ®äc s¬ ®ß cho dÔ vµ thuËn tiÖn khi l¾p r¸p. Nguyªn t¾c ®¸nh sè ®Çu d©y: b»ng ch÷ c¸i vÝ dô A, B, C; ch÷ c¸i kÌm sè vÝ om dô R1, K2...; sè tù nhiªn vÝ dô 1, 2, 3, 4... Tr-êng hîp m¹ch thùc hiÖn nhiÒu chøc n¨ng nªn cã c¸ch ®¸nh sè ®Ó ph©n biÖt c¸c chøc n¨ng, vÝ dô 503, 203 .c hai sè ®Çu mang th«ng tin vÒ chøc n¨ng c¸c sè tiÕp theo mang th«ng tin vÒ ®iÓm nèi. C¸c ®Çu d©y mang cïng mét sè ph¶i ®¼ng thÕ ®Ó khi l¾p r¸p kh«ng cã nh÷ng sai sãt ®¸ng tiÕc. ng co 1.4.2. C¸ch thÓ hiÖn s¬ ®å l¾p r¸p. an Mét thiÕt bÞ ®iÖn hay mét m¹ch ®iÖn ph¶i ®-îc l¾p r¸p vµo mét b¶ng ®iÖn, tñ ®iÖn. C¸c thiÕt bÞ ®-îc l¾p ph¶i ®¶m b¶o tÝnh kÜ vµ mÜ thuËt. L¾p th r¸p c¸c linh kiÖn nµy còng cÇn tu©n thñ theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh. g 1. Bè trÝ thiÕt bÞ on C¸c thiÕt bÞ ph¶i ®-îc bè trÝ theo hµng, cét ®Ó ®¶m b¶o tÝnh mÜ thuËt. Ngoµi ra c¸c thiÕt bÞ ®-îc g¸ l¾p theo c¸c nguyªn t¾c du Theo nguyªn t¾c träng l-îng u Nh÷ng thiÐt bÞ n¨ng nh- biÕn ¸p, ®éng c¬, chØnh l-u ®Æt d-íi thÊp, cu nh÷ng thiÕt bÞ nhÑ bè trÝ trªn cao. VÝ dô trong mét b¶ng ®iÖn ®Æt theo chiÒu th¼ng ®øng cã mét biÕn ¸p, ba c«ng t¾c t¬ vµ c¸c r¬ le. C¸c thiÕt bÞ ®-îc bè trÝ biÕn ¸p n¨ng nhÊt ®Æt d-íi cïng, c«ng t¾c t¬ nhÑ h¬n ®Æt ë tÇng thø hai, c¸c r¬le nhe nhÊt ®Æt ë hµng trªn cïng nh- giíi thiÖu trªn h×nh 14.3. R¬ le C«ng t¾c t¬ BiÕn ¸p 11 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Theo nguyªn t¾c ph¸t nhiÖt Theo nguyªn t¾c ®èi l-u kh«ng khÝ nh÷ng thiÕt bÞ Ýt ph¸t nhiÖt bè trÝ d-íi thÊp, nh÷ng thiÕt ph¸t nhiÖt nhiÒu bè trÝ trªn cao, hoÆc nh÷ng thiÐt bÞ ph¸t nhiÖt nhiÒu ®-îc ®Æt ë n¬i cã th«ng giã tèt nhÊt. Tr-êng hîp trong tñ ®iÖn cã nguån ph¸t nhiÖt lín cÇn th«ng giã c-ìng bøc b»ng qu¹t lµm m¸t. VÝ dô trªn h×nh 14.4 giíi thiÖu mÆt c¾t cña mét tñ ®iÖn m¸y hµn mét chiÒu om ®¬n gi¶n. .c B¶ng ®iÒu Van ng C¸nh khiÓn b¸n t¶n dÉn co nhiÖt Qu¹t hót giã Khe an Cuén BiÕn kh¸ng ¸p th«ng th giã g H×nh 14.4 S¬ ®å mÆt c¾t bè trÝ thiÕt bÞ mét m¸y hµn mét chiÒu on Theo nguyªn t¾c chøc n¨ng du Nh÷ng thiÕt bÞ thùc hiÖn cïng mét chøc n¨ng ®-îc bè trÝ trong cïng mét khu vùc ®Ó ®Ò thuËn tiÖn cho viÖc kiÓm tra söa ch÷a u cu Theo hä linh kiÖn Nhõnc thiÕt bÞ cïng hä th-êng cã h×nh d¸ng kivhs th-íc nh- nhau. Do ®ã, nh»m t¨ng tÝnh thÈm mÜ cña tñ ®iÖn, nh÷ng thiÕt bÞ cïng hä cã thÓ ®-îc ®Æt cïng chç. VÝ dô: r¬le ®-îc l¾p trªn cïng mét hµng, c«ngt¨ct¬ ®-îc l¾p trªn cïng mét hµng. Theo chøc n¨ng phôc vô cña nhãm thiÕt bÞ Tñ (b¶ng) ®iÖn ®-îc ph©n thµnh khu vùc, nh÷ng thiÕt bÞ thùc hiÖn mét chøc n¨ng ho¹t ®éng nµo ®ã cña m¸y cã thÓ ®-îc ®Æt gÇn nhau trong mét khu vùc, ®Ó khi kiÓm tra, söa ch÷a dÔ dµng. C¸c thÕt bÞ ®-îc g¸ ch¾c ch¾n vµo b¶ng ®iÖn tr-íc khi l¾p vµo tñ. 12 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Nãi chung nguyªn t¾c ga l¾p thiÕt bÞ chØ mang tÝnh t-¬ng ®èi. NhiÒu khi ng-êi ta ph¶i phèi hîp nhiÒu nguyªn t¾c l¹i míi cã ®-îc c¸ch l¾p tèi -u. 2. Nèi d©y ®éng lùc vµ ®iÒu khiÓn D©y ®iÖn ph¶i ®-îc ®i ®¶m b¶o tÝnh kÜ vµ mÜ thuËt. D©y nèi ph¶i ®¶m b¶o ®ñ tiÕt diÖn. TiÕt diÖn d©y nèi ®-îc tÝnh tõ dßng ®iªn ch¹y qua chóng I S (S - tiÕt ®iÖn d©y nèi, I - dßng ®iªn chay qua d©y dÉn, J - mËt ®é dßng J ®iªn chay qua d©y dÉn, mËt ®é nµy ®-îc chän theo chØ tiªu sôt ¸p cña thiÕt bÞ hay ph¸t nãng cña d©y. D©y ®éng lùc cã thÓ ®-îc sö dông b»ng thanh c¸i ®ång hay c¸p ®iÖn. Mçi ®Çu c¸p ph¶i cã ®Çu cèt (hay kÑp c¸p kiÓu lµn sãng). Sè l-îng d©y c¸p trong mét ®Çu kÑp c¸p kh«ng ®-îc qu¸ hai. C¸c m¹ch cã tÝnh chÊt hoÆc om chøc n¨ng t-¬ng tù nhau ph¶i ®-îc tËp trung trªn mét khèi hµng kÑp. D©y ®iÒu khiÓn ®-îc dïng b»ng d©y ®ång mÒm nhiÒu sîi cã bäc nhùa. .c TiÕt diÖn lâi tèi thiÓu th-êng lµ 0,5 mm2. C¸c d©y c¸p néi bé cña thiÕt bÞ ®iÖn tö cã thÓ lµ d©y cøng mét lâi cã bäc nhùa. ng §Çu ®Êu nèi cña c¸c thiÕt bÞ ph¶i tu©n theo yªu cÇu: co VËt liÖu chÕ t¹o ®Çu ®Êu nèi b»ng ®ång, hîp kim ®ång. §Çu ®Êu nèi ph¶i ®-îc cè ®Þnh v÷ng ch¾c (th-êng ®-îc Ðp b»ng k×m an Ðp ®Çu cèt hoÆc ®æ thiÕc). th §Çu nèi c¸c d©y ph¶i ®-îc ®¸nh sè trung thùc theo s¬ ®å nguyªn lÝ. C¸c sè ®Çu d©y ph¶i ®-îc viÕt trªn ghen nhùa «m lÊy ®Çu d©y, hiÖn nay cã g c¸c sè ®Çu d©y b¸n s½n trªn thÞ tr-êng cã thÓ dïng c¸c sè ®Çu d©y nµy ®Ó on lång vµo d©y rÊt thuËn tiÖn vµ ®Ñp. C¸c ®Çu d©y ph¶i cã ®Çu cèt ch¾c ch¾n. VÝ dô vÒ ®¸nh sè ®Çu d©y vµ ®Çu cèt giíi thiÖu trªn h×nh 14.5. du u cu 503 D©y dÉn Sè ®Çu d©y §Çu cèt H×nh 14.5 §¸nh sè ®Çu d©y vµ ®Çu cèt C¸c s¬ ®å hµng kÑp c¸p ph¶i cã ®ñ c¸c th«ng tin chi tiÕt sau ®©u cho mçi tñ ®iÖn, cabin bä ph©n hoÆc thiÕt bÞ kh¸c mµ c¸c ®-êng c¸p sÏ ®Êu nèi vµo: - Sè liÖu thiÕt kÕ (sè hiÖu chøc n¨ng vµ sè hiÖu vÞ trÝ) cña tñ. - Sè hiÖu ®Çu nèi (hoÆc trèng nÕu lµ dù phßng)®-îc g¾n vµo mçi ®Çu nèi. 13 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- Cho mçi sîi c¸p: Sè hiÖu thiÕt kÕ c¸p, tæng sè l-îng lâi, sè lâi dù phßng, ®Þa chØ ®Õn cña c¸p. S¬ ®å hµng kÑp ph¶i cã c¸c chØ dÉn tham chiÕu tíi c¸c s¬ ®å m¹ch liªn quan vµ sè hiÖu b¶n vÏ s¬ ®å ®Êu nèi d©y, kÓ c¶ sè hiÖu sau khi chØnh söa. C¸c th«ng tin cã thÓ tr×nh bµy d-íi d¹ng danh môc hÆc b¶ng (thÝ dô b¶n in cña m¸y tÝnh) víi ®iÌu kiÖn lµ c¸c danh môc nµy cã thÓ dÔ dµng nhËn d¹ng c¸c c¸p, lâi vµ ®Çu ®Êu nèi. D©y ®éng lùc vµ d©y ®iÒu khiÓn ®-îc t¸ch thµnh c¸c bã d©y riªng nh»m tr¸nh sù ph¸t nhiÖt tõ d©y ®éng lùc ¶nh h-ëng tíi d©y ®iÒu khiÓn vµ nhiÔu th«ng tin tõ d©y ®éng lùc sang d©y ®iÒu khiÓn. C¸c ®-êng c¸p ®iÒu khiÓn sù cè ph¶i riªng biÖt víi tÊt c¶ c¸c ®-êng c¸p kh¸c. om C¸p ®iÒu khiÓn: .c C¸c c¸p ®iÒu khiÓn th-êng lµ lo¹i c¸p nhiÒu lâi trong mét sîi. Khi sö dông c¸c lâi trong sîi c¸p cÇn cã mét sè l-îng tèi thiÓu c¸c lâi dù phßng cho mçi sîi c¸p ®iÒu khiÓn ng - Tíi 4 lâi: kh«ng cÇn lâi dù tr÷. co - Tíi 12 lâi: tèi thiÓu 2 lâi dù tr÷ an - Tíi 20 lâi: tèi thiÓu 4 lâi dù tr÷ - Trªn 20 lâi: tèi thiÓu 6 lâi dù tr÷. th C¸p ®iÒu khiÓn ph¶i lµ lo¹i trßn, bªn, lâi b¨ng ®ång, c¸ch ®iÖn PVC, g cÊp c¸ch ®iÖn 0,6/1kV. on D©y dÉn tr¸ng thiÐc chØ ®-îc dïng víi c¸c ®Çu kep c¸p kiÓu c¾m. du C¸p ®iÒu khiÓn sù cèph¶i cã vã bäc ngo¹i b»ng hîp chÊt PVC lµm chËm qu¸ tr×nh ch¸y, cã ®Æc tÝnh ng¨n sù ph¸t triÓn cña löa, h¹n chÕ khãi vµ u c¸c chÊt khÝ g©y ¨n mßn vµ ®éc h¹i. cu 3. Bè trÝ d©y trong tñ ®iÖn D©y dÉn trong tñ ®iÖn ph¶i ®-îc bè trÝ gän gµng ngay ng¾n. Cã mét sè c¸ch bè trÝ d©y: D©y dÉn ph¶i ®-îc bã thµnh bã b»ng d©y kh«ng dÉn ®iÖn. HiÖn nay trªn thÞ tr-êng rÊt phæ biÕn lo¹i d©y rót b¨ng nhùa ®Ó bã d©y, nh- trªn h×nh 14.6a. C¸ch bã d©y nh- thÕ nµy cho thÈm mÜ ®Ñp, nh-ng khi söa ch÷a nÕu ph¶i t×m ®Çu d©y th× khã kh¨n h¬n, v× ph¶i c¾t c¸c d©y buéc míi t×m d-îc ®Çu d©y. 14 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
D©y dÉn ®-îc ®Æt trong m¸ng c¸p cã xÎ r·nh nh- h×nh 14.6b. C¸ch ®i d©y kiÓu nµy rÊt thuËn tiÖn, khi söa ch÷a chØ cÇn bËt n¾p cña m¸ng d©y lµ cã thÓ kiÓm tra d©y dÉn mét c¸ch dÔ dµng. D©y ®iÒu khiÓn ®-îc sö dông mét bã d©y nhiÒu sîi (nh- h×nh 14.6c), c¸c sîi d©y ph©n biÖt b»ng mÇu, hoÆc b»ng sè cña c¸c d©y dÉn. §i d©y kiÓu nµy th-êng hay dïng cho nh÷ng m¸y mãc cã kho¶ng c¸ch d©y dÉn lín, vÝ dô ®i d©y cho thang m¸y, cho c¸c b¨ng chuyÒn. Mäi d©y c¸p ph¶i cã mét chiÒu dµi dù phßng thÝch hîp vµ ®-îc quÊn mét c¸ch gän gµng ®Î lµn ®Çu cèt míi khi ®Çu cèt ban ®Çu bÞ háng. C¸c d©y c¸p v¾t qua kho¶ng trèng gi÷a thµnh tñ vµ panel cã b¶n lÒ ph¶i ®-îc bã l¹i vµ bè trÝ sao cho cã ®é v·ng nhá nhÊt vµ kh«ng g©y ra søc c¨ng cho ®Çu ®Êu nèi c¸p. om 4. Nèi d©y gi÷a c¸c b¶ng m¹ch trong tñ ®iÖn vµ nèi ra ngoµi Nh»m l¾p ®Æt ®éc lËp gi÷a c¸c khèi ngay bªn trong mét tñ ®iÖn víi .c nhau, ng-êi ta nèi d©y gi÷a c¸c b¶ng m¹ch vµ nèi ra ngoµi b»ng c¸c cÇu ®Êu d©y hay z¾c c¾m. H×nh 14.7 giíi thiÖu mét sè lo¹i cÇu ®Êu (h×nh 14.7a) ng vµ z¾c c¾m (h×nh 14.7b) th-êng gÆp trong thùc tÕ hiÖn nay. co Tñ ®iÖn th-êng ®-îc chÕ t¹o ®éc lËp, do ®ã khi l¾p ®Æp ph¶i ®-îc nèi d©y ®éng lùc vµ ®iÒu khiÓn tõ tñ ®iÖn ra ngoµi. §Ó lµm ®-îc viÖc nµy ph¶i cã ®Çu nèi trung gian mµ ta th-êng gäi lµ cÇu ®Êu. an D©y nèi ®éng lùc ®-îc nèi qua c¸c cÇu ®Êu ®éng lùc (h×nh 14.7c), hay th cã thÓ nèi trùc tiÕp vµo thanh c¸i (h×nh 14.7d). g D©y nèi ®iÒu khiÓn tõ tñ ®iÖn ra ngoµi còng ®-îc nèi qua cÇu ®Êu hay on z¾c c¾m lo¹i nhá nh- trªn h×nh 14.7a, b. C¸c cÇu ®Êu nèi d©y ra ngoµi th-êng ®-îc bè trÝ phÝa d-íi hoÆc hai du bªn thµnh cña tñ ®iÖn 5. ThiÕt bÞ ®iÖn tö u cu C¸c b¶ng m¹ch in ph¶i ®-îc l¾p trªn c¸c khung. Khung ®-îc treo trªn gi¸ ®ì hoÆc tñ sao cho ph¶i cã mÆt tr-íc trèng hoµn toµn vµ cã thÓ tiÕp cËn tõ phÝa sau tíi c¸c b¶ng m¹ch in hoÆc c¸c d©y ®Êu nèi kh¸c, Khi cÇn thiÕt ph¶i l¾p ®Æt thiÕt bÞ phÝa sau khung, c¸c khung ph¶i cã b¶n lÒ ®Ó dÔ tiÕp cËn c¸c b¶ng m¹ch in vµ c¸c d©y ®Êu nèi. C¸c b¶ng m¹ch in, c¸c m«®un vµ c¸c z¾c c¾mc¸p ph¶i ph©n biÖt hoÆc ®¸nh dÊu theo mét c¸ch nµo ®ã ®Ó ®¶m b¶o kh«ng thÓ nhÇm vÞ trÝ khi thay thÕ. C¸c b¶ng m¹ch ph¶i ®-îc trang bÞ bé phËn cµi, khãa ®Ó chóng kh«ng bÞ bËt ra do rung ®éng hoÆc sù cè bÊt ngê. C¸c mèi ®Êu nèi d©y trong tñ vµ gi÷a c¸c tñ ®Òu kh«ng ®-îc phÐp. 15 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
C¸c th«ng tin sau ®©y ph¶i ®-îc cung cÊp cho tõng bé phËn: - Tªn nhµ chÕ t¹o. - B¶ng ghi ®Çy ®ñ c¸c sè liÖu vµ ®Æc tÝnh kÜ thuËt. TÊt c¶ c¸c bé phËn ®iÖn tö ph¶i cã gi¸ trÞ ®Þnh møc thiªn vÒ an toµn. NhiÖt ®é bÒ mÆt cña mäi bé phËn ph¶i thÊp h¬n nhiÖt ®é thÝ nghiÖm lín nhÊt cña thiÕt bÞ tèi thiÓu lµ 50C (nhiÖt ®é nµy th-êng gÆp kho¶ng 600C) 6. Vá tñ ®iÖn C¸c Panel vµ tñ ph¶i cã kÝch th-íc tiªu chuÈn vµ ®ång nhÊt. C¸c bé phËn cña thiÕt bÞ ®ãng c¾t trong tñ ph¶i ®éc lËp víi nhau vÒ ®iÖn, ph¶i cã kh¶ n¨ng tiÕp cËn víi m¸y c¾t vµ c¸c khoang ®Êu c¸p trong tñ mµ kh«ng cÇn ph¶i tahã thanh c¸i. om Tñ ph¶i cã c¸c cöa treo b»ng b¶n lÒ vµ c¸c panel ®-îc cè ®Þnh b»ng bu l«ng. .c TÊt c¶ c¸c khèi hµng kÑp, r¬le, dông cô ®o vµ chØ b¸o ph¶i ®-îc bè trÝ sao cho cã thÓ tiÕp cËn an toµn trong khi thiÕt bÞ ®ang lµm viÖc. C¸c khãa ng liªn ®éng thÝch hîp ph¶i ®-îc bè trÝ ®Ó kh«ng cho tiÕp xóc víi c¸c bé phËn mang ®iÖn. co TÊt c¶ c¸c dông cô ®o l-êng, r¬le, khãa ®iÒu khiÓn, khãa chän chÕ ®é an vËn hµnh ph¶i ®-îc l¾p ®Æt b»ng ph¶ng trªn mÆt tr-íc thiÕt bÞ ®ãng c¾t t¹i ®é cao hîp lÝ. ViÖc bè trÝ thiÕt bÞ ë trong vµ trªn vá thiÕt bÞ ph¶i ®-îc thùc th hiÖn sao cho viÖc b¶o d-ìng mét c¸ch dÔ dµng mµ kh«ng ph¶i th¸o dì c¸c thiÕt bÞ kh¸c. C¸c thiÕt bÞ thao t¸c b»ng tay ph¶i ®-îc bè trÝ ë ®é cao g 750 1800 mm so víi mÆt sµn. on ViÖc thiÕt kÕ tñ ®iÖn ph¶i sao cho cã thÓ dÔ ®µng më réng vÒ mét ®Çu du nµo ®ã. Trong tr-êng hîp c¸c dông cô ®o vµ r¬le yªu cÇu chÕ ®é vËn hµnh chÝnh x¸c, ph¶i ®Æt c¸c bé gi¶m chÊn vµ gi¶m rung. u C¸c tñ ®-îc chÕ t¹o tõ thÐp l¸ b»ng c¸ch uèn vµ hµn c¸c tÊm thÐp cã cu chiÒu dµy hîp lÝ nh-ng kh«ng nhá h¬n 1,5 mm. ThÐp c¸n cã thÓ sö dông lµm khung vµ g©n t¨ng cøng chÕ t¹o tñ lín. NÕu thiÕt bÞ ®-îc l¾p trªn Panel, thÐp tÊm dïng ®Ó chÕ t¹o panel ph¶i ®ñ dµy ®Ó chèng c¸c rung ®éng ¶nh h-ëng ®Õn sù vËn hµnh chÝnh x¸c cña thiÕt bÞ. Cöa tñ ph¶i ®-îc bè trÝ ë nh÷ng vÞ trÝ cÇn tiÕp cËn trong qu¸ tr×nh v©n hµnh b×nh th-êng cña thiÕt bÞ còng nh- khi cã sù cè, vÝ dô thay thÕ cÇu ch×, gi¶i trõ r¬le, ®-a thiÕt bÞ ra khái v©n hµnh... C¸c tñ ®iÖn bè trÝ trªn mÆt sµn ph¶i ®-îc ®Æt trªn mét ch©n ®Õ. Kho¶ng c¸ch tõ mét cöa tñ khi më ®Õn t-êng hoÆc trang thiÕt bÞ gÇn nghÊt tèi thiÓu 450 mm ®èi víi c¸c tñ cã chiÒu dµi nhá h¬n 3m vµ trªn 800 mm cho c¸c tñ dµi trªn 3 m. 16 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bè trÝ thiÕt bÞ trong vµ trªn mÆt tñ ph¶i sao cho cã thÓ tiÕn hµnh b¶o d-ìng thiÕt bÞ ®-îc dÔ dµng kh«ng ph¶i th¸o rêi c¸c thiÕt bÞ kh¸c. C¸c tÊm ®Öm rêi víi kÝch th-íc vµ sè l-îng thÝch hîp ph¶i ®-îc cung cÊp cho c¸c cöa c¸p vµo phÝa trªn nãc hoÆc phÝa ®¸y, trõ c¸c tñ ngoµi trêi kh«ng ®-îc bè trÝ c¸c ®-êng c¸p vµo tõ phÝa nãc. §èi víi c¸c tñ bè trÝ trªn mÆt sµn trong nhµ, c¸c tÊm ®Öm cöa c¸p vµo tõ phÝa ®¸y cã thÓ thay b»ng r¾c-co kÑp c¸p ®Ó ®ì c¸p. C¸c r¾c-co lµm kÝn vµ ®ì c¸p t¹i c¸c ®-êng c¸p vµo ph¶i ®-îc sö dông cho c¸c vÞ trÝ cÇn ph¶i chèng x©m nhËp cña ®éng vËt vµ c«n trïng cã h¹i. C¸c bé sÊy chèng ng-ng tô h¬i n-íc 230 V A.C ®ång bé víi c«ng t¾c c¸ch li ph¶i ®-îc bè trÝ trong c¸c hép ®Êu nèi vµ tñ cã thiÕt bÞ hoÆc r¬le ®iÒu khiÓn. Mét bé ®iÒu khiÓn nhiÖt ®é ph¶i ®-îc trang bÞ ®Ó ®iÒu khiÓn bé om sÊy. C¸c bé phËn mang nhiÖt ph¶i ®-îc che ch¾n ®Ó tr¸nh ®ông ch¹m ngoµi ý muèn. C¸c tñ cã bé sÊy ph¶i cã c¸c lç th«ng giã, lç th«ng giã ph¶i cã l-íi ®ång mÞn ®Ó ch«ng x©m nhËp cña ®éng vËt, c«n trïng. Th«ng giã ph¶i ®ñ .c kh¶ n¨ng kh«ng ®Ó x¶y ra hiÖn t-îng qu¸ nhiÖt cho thiÕt bÞ. ng §Ìn chiÕu s¸ng ph¶i ®-îc bè trÝ trong c¸c tñ ®Ó cung cÊp ®ñ ¸nh s¸ng khi lµm viÖc bªn trung tñ, trõ c¸c hép nhá. §Ìn chiÕu s¸ng ®-îc ®ãng më co b»ng c«ng t¾c l¾p trªn tñ, t¸c ®éng tù ®éng khi më hay ®ãng cöa tñ. Thanh c¸i ph¶i ®-îc chÕ t¹o b»ng ®ång ®iÖn ph©n cã tÝnh dÉn ®iÖn an cao, ®-îc b¶o vÖ thÝch hîp chèng han rØ vµ ®-îc ®ì ch¾c ch¾n trªn trªn sø c¸ch ®iÖn. C¸c thanh c¸i ph¶i ®-îc bè trÝ sao cho kh«ng bÞ lé ra khi më c¸c th cöa phÝa sau vµ phÝa tr-íc. ChØ cã thÓ tiÕp cËn thanh c¸i khi th¸o rêi c¸c vá che. Ph¶i tÝnh tíi sù gi·n në cña thanh c¸i khi thay ®æi nhiÖt ®é. C¸c bÒ g mÆt tiÕp xóc cña c¸c ®Çu nèi vµ liªn kÕt cña thanh c¸i ph¶i ph¼ng, ®-îc m¹ on b¹c hoÆc m¹ thiÕc. du TÊt c¶ c¸c thiÕt bÞ ®ãng c¾t, thanh c¸i, ®Çu nèi thanh c¸i ph¶i cã kh¶ n¨ng chÞu ®-îc tÊt c¶ c¸c øng suÊt ®iÖn, c¬ vµ nhiÖt xuÊt hiÖn trong ®iÒu u kiÖn lµm viÖc b×nh th-êng còng nh- khi sù cè. cu XÐt vÒ mäi mÆt, c¸c tñ chøa thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn hoÆc r¬le ph¶i cã ®ñ kh«ng gian ®Ó sau nµy cã thÓ bæ sung thiÕt bÞ. 1.5. Ph©n tÝch vµ tæng hîp hÖ thèng. HÖ thång tù ®éng ®iÒu khiÓn lµm viÖc ë chÕ ®é ®éng khi cã t¸c ®éng ®iÒu khiÓn hay tÝn hiÖu nhiÔu cã thÓ xuÊt hiÖn dao ®éng. Nguyªn nh©n cña nh÷ng dao ®éng nµy th«ng sè cña hÖ thèng, c¸c ®Æc tÝnh phi tuyÕn, tÝn hiÖu nhiÔu, cÊu tróc cña hÖ thèng cã sù thay ®æi. §Ó ®¬n gi¶n trong khi ph©n tÝch vµ tæng hîp hÖ thèng tù ®éng cÇn ph¶i t×m c¸ch tuyÕn tÝnh hãa c¸c ®Æc tÝnh phi tuyÕn cña c¸c kh©u trong hÖ thèng. 17 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Th-êng nh÷ng ®iÒu nµy cã liªn quan tíi ®Æc tÝnh tÜnh, tuy nhiªn muèn chÝnh x¸c tr-íc tiªn cÇn x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè ®éng cña hÖ th«ng tù ®éng (hhÖ sè khuÕch ®¹i, c¸c h»ng sè thêi gian) vµ t×m c¸c chøc n¨ng cã liªn quan kh¸c. Cã thÓ tham kh¶o tr×nh tù nghiªn cøu mét hÖ thèng tù ®éng ®iÒu khiÓn kh- sau: LËp hÖ ph-¬ng tr×nh vi ph©n cña hÖ thèng. X¸c ®Þnh c¸c th«ng sè cña hÖ thèng tõ chÕ ®é tÜnh. Lµm râ nh÷ng kh¶ n¨ng tuyÕn tÝnh hãa ®Æc tÝnh, thùc hiÖn viÖc tuyÕn tÝnh hãa ®Æc tÝnh tõng kh©u hay toµn bé hÖ thèng. Tæng hîp hÖ thèng ®· tuyÓn tÝnh hãa, x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè cña m¹ch om hiÖu chØnh. ViÕt l¹i hÖ ph-¬ng tr×nh vi ph©n cña hÖ thèng cã bao gåm c¶ c¸c kh©u .c hiªô chØnh. Ph©n tÝch hÖ thèng, TÝnh to¸n c¸c qu¸ tr×nh qu¸ ®é, ®¸nh gi¸ chÊt ng l-îng cña hÖ thèng khi cã t¸c ®éng nhiÔu. co C¸c ph-¬ng tr×nh vi ph©n ®-îc viÕt liªn tiÕp cho tõng phÇn tö d-íi d¹ng kinh ®iÓn vµ d¹ng to¸n tö Laplas¬. X¸c ®Þnh th«ng sè cña tõng kh©u an (hÖ sè khuÕch ®¹i vµ c¸c h»ng sè thêi gian) ®-îc thùc hiÖn b»ng c¸ch tÝnh to¸n hay thùc nghiÖm. th TuyÕn tÝnh hãa ®Æc tÝnh cña hÖ thèng ®-îc thùc hiÖn trªn tõng ®o¹n g ®Æc tÝnh cô thÓ víi chÕ ®éi lµm viÖc cã thÓ ®-îc phÐp cña ®éng c¬ vµ c¸c bé on biÕn ®æi. §«i khi trong chÕ ®é ®éng, th«ng sè cña hÖ thèng cã sù thay ®æi chót Ýt nh-ng sù thay ®æi nµy hoµn toµn ®-îc phÐp bá qua mµ kh«ng ¶nh du h-ëng tíi ®é chÝnh x¸c cña c¸c phÐp tÝnh. Th«ng th-êng tuyÕn tÝnh hãa ®Æc tÝnh ®-îc thùc hiÖn trªn tõng ®o¹n u ®Æc tÝnh, mçi ®o¹n ®Æc tÝnh Êy coi lµ tuyÕn tÝnh. cu Nghiªn cøu ®Æc tÝnh ®éng cña hÖ thèng ®· tuyÕn tÝnh hãa cã thÓ thùc hiÖn b»ng hµm truyÒn cña tõng kh©u vµ cña c¶ hÖ thèng. Hµm truyÒn cña hÖ thèng ®-îc x¸c ®Þnh theo s¬ ®å khèi cña hÖ thèng vµ hµm truyÒn cña tõng kh©u cÊu t¹o lªn phÇn hÖ thèng ®ang xÐt. §Ó thuËn tiÖn nh÷ng yªu cÇu ®Æc tÝnh ®éng cña hÖ thèng bao gåm c¶ c¸c kh©u hiÖu chØnh nèi tiÕp vµ song song, th«ng sè vµ s¬ ®å kh©u hiÖu chØnh ®-îc x¸c ®Þnh khi tæng hîp hÖ thèng. Tæng hîp hÖ thèng tù ®éng tuyÕn tÝnh th-êng ®-îc thùc hiÖn theo ph-¬ng ph¸p ®Æc tÝnh tÇn sè logarit. Tæng hîp hÖ thèng ®-îc tiÕn hµnh trªn tÊt c¶ c¸c ®o¹n ®Æc tÝnh tuyÕn tÝnh hãa kÓ c¶ c¸c kh©u hiÖu chØnh. 18 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
§«i khi hÖ thèng tù ®éng ®iÒu khiÓn ®ßi hái chÕ ®é lµm viÖc æn ®Þnh. Trong tr-êng hîp nµy tiÕn hµnh kiÓm tra æn ®Þnh cña hÖ thèng. Gi¶i c¸c ph-¬ng tr×nh vi ph©n cña hÖ thèng tuyÕn tÝnh cã thÓ ®-îc thùc hiÖn b»ng b»ng ph-¬ng ph¸p tÝch ph©n kinh ®iÓn hay to¸n tö Laplas¬. Nh÷ng ph-¬ng ph¸p nµy cho phÐp gi¶i c¸c ph-¬ng tr×nh ®Õn bËc 3 bëi v× chóng ®ßi hái t×m nghiÖm ph-¬ng tr×nh ®Æc tr-ng. Víi nh÷ng ph-¬ng tr×nh bËc cao h¬n khi gi¶i ®ßi hái mÊt nhiÒu thêi gian h¬n. §èi víi hÖ thèng tù ®éng ®-îc viÕt bëi nh÷ng ph-¬ng tr×nh bËc cao nªn sö dông ph-¬ng ph¸p tÇn sè ®Ó tÝnh to¸n qu¸ tr×nh qu¸ ®é, lóc ®ã kh«ng cÇn t×m nghiÖm cña ph-¬ng tr×ng ®Æc tr-ng. Khi tuyÕn tÝnh hãa ®Æc tÝnh, cho tõng ®o¹n ®Æc tÝnh x©y dùng ph-¬ng tr×nh vi ph©n tuyÕn tÝnh, h»ng sè tÝch ph©n cña chóng ®-îc t×m tõ c¸c ®iÒu kiÖn ®Çu trªn mçi ®o¹n ®Æc tÝnh. om B»ng c¸ch nµy cho ta ®é chÝnh x¸c cao khi tÝnh to¸n nh-ng mËt nhiÒu thêi gian. .c Nghiªn cøu ®Æc tÝnh ®éng cña hÖ thèng phi tuyÕn, qu¸ tr×nh qu¸ ®é cña chóng ®-îc viÕt b»ng ph-¬ng tr×nh vi ph©n phi tuyÕn, sö dông ph-¬ng ph¸p ®å thÞ gi¶i tÝch. ng co an th g on 1.6. Mét sè s¬ ®å m¹ch ®iÓn h×nh. du 1.6.1. C¸c m¹ch b¶o vÖ. u Trong c¸c hÖ thèng ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ ®iÖn h¹ ¸p (®iÖn ¸p d-íi cu 1000V). Muèn c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tr¸nh ®-îc nh÷ng h- háng kh«ng ®¸ng cã vµ t¨ng møc ®é tin cËy cña thiÕt bÞ, cÇn ph¶i sö dông ®óng c¸c lo¹i b¶o vÖ. Nh÷ng m¹ch b¶o vÖ phæ biÕn lµ: b¶o vÖ dßng ®iÖn cùc ®¹i, b¶o vÖ dßng ®iÖn cùc tiÓu, b¶o vÖ qu¸ t¶i, b¶o vÖ kh«ng, b¶o vÖ hµnh tr×nh, b¶o vÖ qu¸ ¸p vµ thÊp ¸p 1. B¶o vÖ 0 (kh«ng) §©y lµ m¹ch b¶o vÖ tr¸nh tù ho¹t ®éng l¹i sau khi mÊt ®iÖn. H×nh 16.1a giíi thiÖu mét s¬ då m¹ch b¶o vÖ 0 ®iÖn ¸p khi mÊt ®iÖn. Nhê tiÕp ®iÓm K m¾c song song víi nót nhÊn M mµ khi nhÊn nu¸t M cuén d©y K cã ®iÖn, C«ng t¾c t¬ K hót ®ãng tiÕp ®iÓm cÊp ®iÖn cho m¹ch ®iÖn nµo ®ã. Khi mÊt ®iÖn tiÕp ®iÓm K mh¶ ra cuén d©y K kh«ng tù hót khi cã ®iÖn t¶¬ l¹i. 19 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
S¬ ®å m¹ch b¶o vÖ 0 th-êng ®-îc dïng cho c¸c m¹ch ®iÖn kh¸c. H×nh 16.1b giíi thiÖu mét s¬ ®å b¶o vÖ 0 b»ng m¹ch logic. Khi ch-a nhÊn nót M dÇu ra sè 3 cña cæng AND ë møc 0, nhÊn nu¸t M ®Çu ra lªn 1, møc 1 nµy håi tiÕp ng-îc l¹i ch©n 1, gi÷ ®Çu ra ë møc 1. Khi mÊt ®iÖn ®Çu ra tr¶ vÒ 0. UCC M K M D 1 3 K 2 AND D H×nh 16.1 S¬ ®å m¹ch b¶o vÖ 0 2. M¹ch b¶o vÖ dßng ®iÖn cùc ®¹i bao gåm c¶ b¶o vÖ ng¾n m¹ch trong m¹ch ®éng lùc, nã th-êng ®-îc sö dông cÇu ch× t¸c ®éng nhanh om ¸ptomat nh- trªn h×nh 16.2, dïng r¬le dßng ®iÖn cùc ®¹i (h× nh 16.2b) Dßng ®iÖn nãng ch¶y cña cÇu ch× ICC, dßng ®iÖn t¸c ®éng IT§ cña r¬le .c dßng ®iÖn cùc ®¹i, dßng ®iÖn t¸c ®éng IT§ cña aptomat ®-îc tÝnh nh- sau: IT§ = (1,2 1,3) IK§ ng B¶o vÖ ®éng c¬ kh«ng ®ång bé roto lång sãc co IK§ - dßng ®iÖn khëi ®éng ®éng c¬ an Khi khëi ®éng b×nh th-êng, thêi gian khëi ®éng cña ®éng c¬ nhá h¬n 5 gi©y th ICC > IK§/2,5 g Khi khëi ®éng nÆng nÒ, thêi gian khëi ®éng cña ®éng c¬ lín h¬n 5 on gi©y du ICC = IK§/(1,6 2) B¶o vÖ ®éng c¬ kh«ng ®ång bé roto d©y quÊn vµ ®éng c¬ ®iÖn mét u chiÒu khi dßng ®iÖn khëi ®éng ®éng c¬ IK§ 2I®m cu a) c) b) H×nh 16.2 B¶o vÖ dßng ®iÖn ng¾n m¹ch vµ cùc ®¹i 20 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt