CỤC HÀNG HẢI VIỆT NAM
TRƯỜNG CAO ĐẲNG HÀNG HẢI II
GIÁO TRÌNH
CAD/CAM- MASTERCAM
NGHỀ CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT CƠ KHÍ
(Ban hành theo quyết định số 395/QĐ-CĐHHII, ngày 4 tháng 8 năm 2021 của Hiệu
trưởng Trường Cao Đẳng Hàng Hải II)
( Lưu hành nội bộ)
TP.HCM, năm 2021
- 1 -
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
(font 14, Bold)
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép
dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu
lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
- 2 -
LỜI GIỚI THIỆU
Máy CNC không chỉ quan trọng trong ngành cơ khí mà còn trong nhiều ngành khác
như may mặc, giày dép, điện tử v.v. Bất cứ máy CNC nào cũng cải thiện trình độ tự động
hóa của doanh nghiệp. trong quá trình vận hành, ít xảy ra hỏng hóc, thời gian gia công
được dự báo chính xác, người vận hành không đòi hỏi phải có kỹ năng thao tác (chân tay)
cao như điều khiển máy công cụ truyền thống. Các máy CNC có thể gia công các sản phẩm
có độ chính xác và độ phức tạp cao mà máy công cụ truyền thống khó có thể làm được.
Ngành chế tạo máy là nền tảng của công nghiệp chế tạo máy. Chính vì vậy Đảng và
nhà nước ta đã và đang quan tâm đặc biệt đến ngành chế tạo máy công cụ.
Trong lĩnh vực chế tạo máy công cụ thì công nghệ chế tạo máy đóng vai trò quan
trọng. Nó nghiên cứu các quy luật tác động trong quá trình chế tạo sản phẩm nhằm nâng
cao năng suất, chất lượng và giảm chi phí gia công.
Môn học công nghệ CAD/CAM/CNC là môn học chuyên ngành trong chương trình
đào tạo cho HSSV nghề Cắt gọt kim loại của trường Cao đẳng hàng hải II, cung cấp cho
người học những kiến thức cơ bản về gia công với độ chính xác cao, giá thành, chất
lượng…
Giáo trình này dùng cho làm tài liệu cho HSSV nghề Cắt gọt kim loại thuộc hệ cao
đẳng và trung cấp trường Cao đẳng hàng hải II.
Trong quá trình biên soạn chắc chắn sẽ không tránh khỏi những sai sót, rất mong
nhận được đóng góp ý kiến của quý Thầy – Cô và các bạn HSSV.
Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2021
- 3 -
MỤC LỤC
LỜI GIỚI THIỆU..................................................................................................... 2
MỤC LỤC............................................................................................................... 3
Bài 1: Cấu tạo chung của máy phay CNC và công tác bảo quản, bảo dưỡng máy ........... 7
1. Cấu tạo chung của máy phay CNC...................................................................... 7
1.1. Phần điều khiển: ......................................................................................... 7
1.2. Phần chấp hành: ......................................................................................... 8
2. Các bộ phận chính của máy:............................................................................... 8
2.1. Trục chính:................................................................................................. 9
2.2. Ụ trục chính: .............................................................................................. 9
2.3. Bàn máy: ................................................................................................... 9
2.5. Bộ phận thay dao tự động: ........................................................................... 9
2.6. Một số dao gia công trên trung tâm gia công: ................................................ 9
3. Đặc tính kỹ thuật của máy phay CNC: ...............................................................10
4. Bảo quản, bảo dưỡng máy:................................................................................11
Bài 2. Đặc điểm, đặc trưng của máy phay CNC ..........................................................12
1. Hệ trục toạ độ và các qui ước ............................................................................12
2. Các điểm 0 (Zêrô) và điểm chuẩn: .....................................................................15
Bài 3. Trang bị đồ gá trên máy phay CNC ................................................................18
1. Đặc điểm của đồ gá sử dụng trên máy phay CNC: ...............................................18
2. Các loại đồ gá ..................................................................................................18
2.1. Êtô: ..........................................................................................................19
2.2. Đòn kẹp: ...................................................................................................19
2.3. Gá kẹp chi tiết bằng hàm kẹp: .....................................................................19
2.4. Gá kẹp chi tiết trên khối V: .........................................................................19
2.5. Đầu phân độ: .............................................................................................20
3. Cách gá và điều chỉnh êtô cặp trên máy ..............................................................20
Bài 4. Cấu trúc chương trình gia công trên máy phay CNC .........................................22
1. Cấu trúc một chương trình gia công: ..................................................................22
2. Cấu trúc một câu lệnh .......................................................................................23
Bài 5. Các chức năng vận hành .................................................................................25
1. Chức năng chọn dao: T .....................................................................................25
2. Chức năng chọn tốc độ trục chính: S ..................................................................25
3. Chức năng chọn lượng tiến dao: F .....................................................................25
4. Chức năng phụ: M............................................................................................25
Bài 6: Lập trình gia công trên máy phay CNC ............................................................28
1. Lập trình theo toạ độ tuyệt đối: G90...................................................................28
Bài 7: Lập trình gia công biên dạng có bù bán kính dao tự động (G40, G41, G42) .........32
2. Bù bán kính dao tự động bên phải Contour (G42) ...............................................32
3. Bỏ bù bán kính dao (G40) .................................................................................33
Bài 8: Kiểm tra sửa lỗi và chạy thử chương trình ........................................................35
1. Nhập (hoặc soạn thảo) chương trình vào máy .....................................................35
1.1. Gọi chương trình từ bộ nhớ.........................................................................35
2.2. Xóa chương trình trong bộ nhớ. ..................................................................36
2.3. Chỉnh sửa chương trình gia công. ................................................................36
2. Kiểm tra và sửa lỗi ...........................................................................................36
3. Chạy mô phỏng chương trình ............................................................................37
- 4 -
4. Chạy thử chương trình (Chạy không cắt gọt) ......................................................37
Bài 9: Vận hành máy phay CNC ...............................................................................39
1. Gá dao, đo kích thước dao và nhập thông số kích thước vào bộ nhớ dao................39
1.1 Cài đặt chiều dài dao ...................................................................................39
1.2 Cài đường kính dao:....................................................................................41
1.3 Lượng mòn dao theo chiều dài ....................................................................41
2. Gá phôi ...........................................................................................................42
3. Xác định điểm W .............................................................................................42
3.1. Lệnh lưu tọa độ điểm “0” của chi tiết G54-G59 ............................................42
3.2. Lệnh thiết lập tọa đọ điểm “0” của chi tiết theo vị trí của dao G92..................43
4. Thiết lập chế độ vận hành .................................................................................43
4. 1. Khởi động máy .........................................................................................43
4. 2. Cho máy về điểm “O” HOME....................................................................44
4. 3. Di chuyển bàn dao: ...................................................................................44
5. Chạy chương trình gia công ..............................................................................44
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................... 522