1
BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
TRƯỜNG CAO ĐẲNG CƠ GIỚI NINH BÌNH
GIÁO TRÌNH
MÔ ĐUN: KỸ THẬT ĐIỆN TỬ
NGHỀ: ĐIỆN CÔNG NGHIỆP, KỸ THUẬT MÁY LẠNH VÀ ĐIỀU HÒA
KHÔNG KHÍ
TRÌNH ĐỘ CAO ĐẲNG
Ban hành kèm theo Quyết định số: /QĐ-TCGNB ngày….tháng….năm 2021
của Trường Cao đẳng Cơ giới Ninh Bình
Tam Điệp, năm 2021
2
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được
phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh
doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
3
Lời giới thiệu
Ngày nay có thể nói lĩnh vực điện tử đã và đang mang đến cho chúng ta những
sản phẩm công nghệ cải thiện đáng kể trong đời sống vật chất và tinh thần. Các
ứng dụng của nó trở nên quá gần gũi và như là một nhu cầu gần như không thể
thiếu trong cuộc sống hiện đại. Các sản phẩm tồn tại và đang hoàn thiện phát triển
một cách nhanh chóng. Quyển sách này không mang tham vọng sẽ đưa đến cho
người đọc những kiến thức bách khoa, toàn diện, chuyên sâu về tất cả các thiết bị
điện tử hiện nay vì đó là điều không thể!
Cuốn sách này được thiết kế cho sinh viên hệ cao đẳng Điện công nghiệp, cao
đẳng Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí, nhằm trang bị cho người học một
phần những kiến thức cơ bản, nền tảng về điều khiển tự động hệ thống điều hòa
không khí và các mạch điện tử ứng dụng.
Cuốn sách được chia thành 9 bài, từ bài 1 đến bài 8 là những kiến thức cơ bản
về linh kiện điện tử, bài 9 là những mạch điện tử ứng dụng.
Vì thời gian và kiến thức còn hạn hẹp nên chắc chắn quyển sách này còn rất
nhiều sai sót, rất mong sự góp ý chân thành của quý thầy cô, đồng nghiệp và các
bạn sinh viên.
Ninh Bình, ngày tháng năm
Tham gia biên soạn
4
MỤC LỤC
Đề mụcTrang
Lời giới thiệu............ .............................. .................... .................... ........... … …. ...3
BÀI 1: ĐIỆN TRỞ (RESISTOR = R) .................................................................. 7
1. Tổng quát ....................................................................................................... 7
2. Các tham số cơ bản của điện trở ..................................................................... 8
3. Ký hiệu – Các cách ghi trị số trên điện trở ..................................................... 9
4. Phân loại điện trở ......................................................................................... 13
5. Phương pháp ghép điện trở .......................................................................... 18
6. Ứng dụng của điện trở .................................................................................. 19
BÀI 2: TỤ ĐIỆN (Capacitor = C) ...................................................................... 25
1. Tổng quát ..................................................................................................... 25
2. Các tham số cơ bản của tụ điện .................................................................... 26
3. Cách đọc trị số trên tụ điện ........................................................................... 27
4. Phân loại tụ điện........................................................................................... 29
5. Đặc tính của tụ điện đối với dòng điện DC và dòng điện AC ....................... 31
6. Các cách ghép tụ điện .................................................................................. 35
1. Cơ sở từ học ................................................................................................. 39
2. Tương tác điện từ ......................................................................................... 41
3. Cuộn dây tự cảm (coiL = L) ......................................................................... 47
4. Máy biến thế (Transformer-T) ...................................................................... 53
5. Rơle (Relay = RL = K) ................................................................................. 56
BÀI 4: DIODE BÁN DẪN ................................................................................ 59
1. Chất bán dẫn ................................................................................................ 59
2. DIODE bán dẫn............................................................................................ 62
3. Phân loại Diode ............................................................................................ 68
4. Ứng dụng của Diode .................................................................................... 73
5. Lọc điện ....................................................................................................... 78
BÀI 5: TRANSITOR LƯỠNG CỰC ...................................................... ………82
1. Cấu tạo ......................................................................................................... 82
2. Nguyên lý hoạt động .................................................................................... 83
3. Hình dáng và cách thử Transistor ................................................................. 85
4. Đặc tính kỹ thuật của Transitor .................................................................... 87
5. Ba trạng thái hoạt động của transistor: ......................................................... 88
6. Các thông số kỹ thuật của transistor ............................................................. 89
7. Các cách phân cực Transitor ........................................................................ 90
8. Ba kiểu ráp cơ bản của transistor .................................................................. 91
9. Cách ghép Transistor.................................................................................... 95
BÀI 6: LINH KIỆN ĐIỆN TỬ CÔNG SUẤT .................................................... 99
5
1. THYRISTOR (Silicon Controlled Rectifier = SCR) ..................................... 99
2. TRIAC ....................................................................................................... 105
3. Diac (Diode AC) ........................................................................................ 107
4. Ứng dụng của Triac và Diac ....................................................................... 107
5. MOSFET .................................................................................................... 109
6. IGBT (Insulated Gate Bipolar Transistor) .................................................. 113
7. OPTO COUPLER (quang nối) ................................................................... 121
BÀI 7: VI MẠCH TÍCH HỢP .................................................................... …..125
1. Các khái niệm............................................................................................. 126
2. Phân loại vi mạch tích hợp ......................................................................... 126
3. IC ổn áp họ 78xx và 79xx ........................................................................... 127
4. IC OPAMP: ( Operational Amplifier = Bộ khuếch đại thuật toán) ............. 128
BÀI 8: ĐỘNG CƠ BƯỚC (STEPPING MOTOR) ........................................... 137
1. Tổng quan .................................................................................................. 137
2. Mạch điện điều khiển ................................................................................. 139
BÀI 9: CÁC MẠCH ĐIỆN TỬ ỨNG DỤNG ……………………………………141
1. Mạch điều khiển máy điều hoà không khí…………………………………..141
2. Mạch điều khiển máy giặt……………………………………...…………...165
3. Mạch điều khiển bếp từ……………………………………………………..169
Tài liệu tham khảo………………………………………………………………178