SỞ LAO ĐỘNG – THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI BÌNH DƯƠNG
TRƯỜNG TRUNG CẤP BÁCH KHOA BÌNH DƯƠNG
Địa chỉ: S 89 Đi l Đc Lp, khu ph Thng Nht 2, phưng D An,
thnh ph D An, tỉnh Bnh Dương.
Điện thoi: 0283.729.6689; Email: bdp.edu.vn@gmail.com
Website: bdp.edu.vn
GIÁO TRÌNH
QUẢN LÝ-TỔ CHỨC Y TẾ
Dùng cho đào tạo: Trung
cấp Ngành: DƯỢC
LƯU HÀNH NỘI BỘ
MỤC LỤC
Trang
BÀI 1. ĐẠI CƯƠNG VỀ QUẢN LÝ Y TẾ ................................................................... 1
BÀI 2. HỆ THỐNG TỔ CHỨC NGÀNH Y TẾ VIỆT NAM. ........................................ 4
BÀI 3. NHỮNG QUAN ĐIỂM, ĐƯỜNG LỐI CƠ BẢN CỦA ĐẢNG VỀ CÔNG TÁC
CHĂM SÓC VÀ BẢO VỆ SỨC KHỎE NHÂN DÂN CHIẾN LƯỢC CHĂM SÓC VÀ
BẢO VỆ SỨC KHOẺ NHÂN DÂN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY ................... 11
BÀi 4. TỔ CHỨC VÀ QUẢN LÝ BỆNH VIỆN .......................................................... 18
BÀI 5. ĐẠO ĐỨC CỦA NGƯỜI CÁN BỘ Y TẾ ........................................................ 27
BÀI 6. TỔ CHỨC VÀ QUẢN LÝ Y TẾ CƠ SỞ ......................................................... 31
BÀI 7. CHỨC NĂNG NHIỆM VỤ CỦA DƯỢC SĨ TRUNG HỌC ........................... 40
BÀI 8. LẬP KẾ HOẠCH Y TẾ .................................................................................... 50
BÀI 9. THEO DÕI ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG Y TẾ .................................................. 60
BÀI 10. GIÁM SÁT ...................................................................................................... 66
BÀI 11 LÀM VIỆC THEO NHÓM .............................................................................. 74
BÀI 12 HUY ĐỘNG SỰ THAM GIA CỦA CỘNG ĐỒNG ........................................ 81
BÀI 13. QUY ĐỊNH VỀ GIAO TIẾP VỚI ĐỒNG NGHIỆP ....................................... 87
1
BÀI 1
ĐẠI CƯƠNG VỀ QUẢN LÝ Y TẾ
MỤC TIÊU HỌC TẬP.
1.
Trình bày được định nghĩa và nguyên tắc quản lý theo mục tiêu.
2.
Trình bày và giải thích được chu trình quản lý.
3.
Kể được sự cần thiết áp dụng quản lý để nâng cao chất lượng chăm sóc sức khoẻ.
NỘI DUNG.
1.
Quản lý là gì?
- Ở những góc đ khác nhau, quản lý được định ngha như sau:
+ Quản lý là làm cho mọi việc cần làm phải được mọi ngưi làm.
+ Quản lý l sử dụng có hiệu quả (sử dụng tt nht) những nguồn ti nguyên (nhân lực,
vt lực, tiền …) có trong tay, để hon thnh nhiệm vụ no đó.
+ Quản lý l lm cho tt cả mọi ngưi, mọi b phn hot đng đều có hiệu quả (nhn
mnh tới nguồn nhân lực- nguồn ti nguyên quý nht) để đt được mục tiêu no đó.
+ Quản lý l đưa ra những quyết định: lm việc ny, chưa lm việc kia, không lm việc
đó, việc ny phải lm như thế ny để đt được mức như thế ny (lm được bao nhiêu),
việc ny phải lm ở đâu, khi no lm, bao gi th phải xong...
+ Các quyết định phải đưa ra đúng chỗ - vào lúc cần thiết - ai quyết định - quyết định gì
- khi nào - ở đâu.
2.
Nguyên tắc quản lý:
2.1.
Quyết định đúng.
-
Trong hon cảnh hiện ti của nước ta, thiếu tiền, thiếu phương tiện v thiếu cả thông
tin..., việc đưa ra những quyết định đúng l rt khó khăn cho ngưi quản lý. Trong mt
cơ sở y tế, có rt nhiều công việc phải lm, ngưi quản lý phải quyết định hiện ti
không lm việc “a”, chưa lm việc “b”, tp trung lm việc “c” v lm được bao nhiêu,
ai lm, lm bằng những nguồn lực cụ thể no, bao gi xong, sản phẩm cui cùng là gì.
-
Tóm lại: Ra quyết định phải đúng: đúng chỗ, đúng thi điểm. Do đó, cần phải đưa
ra những mục tiêu, những chỉ tiêu đúng Mục tiêu đúng l mục tiêu sát hợp, vừa sức
(tương xứng với các nguồn lực).
2.2.
Sử dụng tốt các nguồn lực.
-
Ngưi quản lý giỏi là sử dụng các “nguồn lực” của cơ quan tt, để có nhiều sản phẩm,
“nhiều lãi” phục vụ chăm sóc sức khoẻ nhân dân v phát triển cơ quan của mnh. Cần
phải phân công/ điều hnh/ phi hợp hi ho giữa các thnh viên với các công việc, các
nguồn lực trong cơ quan, trong cng đồng để hon thnh các nhiệm vụ, các mục tiêu,
các kế hoch …
-
Quản lý cũng phải biết thay thế các nguồn ti nguyên. Khi các nguồn ti nguyên đang
sử dụng bị thiếu hoặc đắt, cần phải tm nguồn ti nguyên thích hợp thay thế. Kể cả
nguồn ti nguyên quí nht l con ngưi, cũng cần được lưu ý: đo to liên tục, thay thế
vị trí cho thích hợp hoặc trẻ hoá …
2.3.
Uỷ quyền.
2
Đánh giá
Lập kế hoạch
Thực hiện kế hoạch
- Quản lý là phải biết đo to, bồi dưỡng, chia sẻ trách nhiệm và quyền hn cũng như ủy
quyền khi cần thiết. Ngưi quản lý phải dưỡng các thnh viên dưới quyền, nht l
ngưi kế cn, ngưi thay thế. Phải tin tưởng đồng nghiệp. Không đc đoán, bao biện,
nht l chia sẻ trách nhiệm v uỷ quyền khi cần thiết.
3.
Chức năng và quy trình quản lý:
3.1.
Chức năng chính của quản lý.
-
Lp kế hoch.
-
Thực hiện kế hoch.
-
Đánh giá kế hoch thực hiện.
3.2.
Quy trình cơ bản.
* lp kế hoch:
+ Thu thp những chỉ s những thông tin cần thiết : ý kiến, s liệu, sổ sách, lý do,
nguyên nhân, đề nghị... để phát hiện những vn đề của cng đồng (chẩn đoán cng
đồng).
+ Chọn ưu tiên: Những vn đề cần tp trung giải quyết trước.
+ Đề ra mục tiêu cụ thể.
+ Thành lp các đi, nhóm công tác, phân công, công việc.
+ Dự trù ngân sách.
+ Dự trù trang thiết bị, vt tư...
+ Quỹ thi gian cần thiết để thực hiện kế hoch.
*
Thực hiện kế hoch:
-
Bao gồm tổ chức thực hiện v điều hnh giám sát các nguồn ti nguyên v xử lý kịp
thi các thông tin thu nhp được, giám sát, kiểm tra trong quá trnh thực hiện.
*
Đánh giá:
-
Đánh giá là đi chiếu kết quả đã làm so với mục tiêu : đt, vượt, không đt, những
nguyên nhân dẫn đến kết quả trên.
-
Xem xét những vn đề nảy sinh trong quá trình thực hiện kế hoch.
-
Ra quyết định điều chỉnh.
-
Chuẩn bị kế hoch tiếp theo tt hơn.
3.3.
Sơ đồ quản lý.
-
Mi quan hệ giữa 3 chức năng:
1-
Trong kế hoch đã bao hàm thực hiện.
2-
Trong thực hiện đã bao hàm đánh giá.
3-
V đánh giá là xem li các kết quả làm được có như kế hoch đề ra không, từ đó định
hướng cho kế hoch tới.
3
Câu hỏi lương giá
Câu 1. Quản lý theo mục tiêu là :
A.
Làm cho tt cả mọi ngưi, mọi b phn hot đng đều có hiệu quả
B.
nhn mnh tới nguồn nhân lực - nguồn tài nguyên quý nht.
C.
là sử dụng có hiệu quả những nguồn tài nguyên có trong tay để hoàn thành
nhiêm vụ.
D.
câu A v B đúng.
Câu 2. Nguyên tắc quản lý là :
A.
Quyết định đúng.
B.
Sử dụng tt các nguồn lực.
C.
Chia sẻ trách nhiệm và ủy quyền khi cần thiết.
D.
Cả 3 câu trên.
Câu 3. Quản lý có :
A.
1 chức năng chính là lp kế hoch.
B.
2 chức năng chính là lp kế hoch và thực hiện kế hoch.
C.
3 chức năng chính l lp kế hoch, thực hiện kế hoch v đánh giá kế hoch
đã thực hiện.
D.
4 chức năng chính là lp kế hoch, điều chỉnh kế hoch, thực hiện kế hoch và
đánh giá kế hoch đã thực hiện.
Câu 4. Quy trình lp kế hoch bao gồm :
A.
Thu thp s liệu, thông tin cần thiết v chọn vn đề ưu tiên cần tp trung giải
quyết.
B.
Đề ra mục tiêu cụ thể.
C.
Dự trù ngân sách, trang thiết bị vt tư, quỹ thi gian và con ngưi.
D.
cả 3 câu trên.
Câu 5. Chẩn đoán cng đồng bao gồm các công việc :
A.
Thu thp những chỉ s, những thông tin cần thiết.
B.
Tìm thông tin qua sổ sách, s liệu, ý kiến, đề nghị .
C.
Phát hiện những vn đề của công đồng.
D.
cả 3 câu trên.
Câu 6. Quản lý có 3 chức năng chính là :
A.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
B.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
C.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Câu 7. Quản lý có 3 nguyên tắc cần thiết :
A.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
B.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
C.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
BÀI 2