1
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép
dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu
lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
UDPM-CĐ-MH14-TCQLDN
2
LỜI GIỚI THIỆU
Môn học T chc quản l doanh nghiệp cung cấp những kiến thc cơ bản về t
chc, quản l để nâng cao hiệu quả hoạt động t chc sản xuất kinh doanh của một
doanh nghiệp trong điều kiện cạnh tranh của nền kinh tế thị trường. Với mục tiêu trang
bị cho học sinh, sinh viên những kiến thc cơ bản về t chc quản l doanh nghiệp và
kỹ năng thu thập xử l các thông tin quản l doanh nghiệp một cách hiệu quả, đồng
thời đáp ng được chương trình khung của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội,
phục vụ nhu cầu về giáo trình giảng dạy học tập và nghiên cu của học sinh, sinh viên
học nghề Công nghệ thông tin, trường Cao đng nghề Cần Thơ biên soạn bộ Giáo
trình T chc quản l doanh nghiệp (Dùng cho trình độ Cao đng nghề)
Giáo trình gồm 6 chương:
Chương 1: Thông tin trong t chc và các hệ thống thông tin
Chương 2: T chc quản l trong doanh nghiệp
Chương 3: Quản l lao động tiền lương trong doanh nghiệp
Chương 4: Quản l vật tư trong doanh nghiệp
Chương 5: Quản l vốn và tài sản trong doanh nghiệp
Chương 6: Giá cả - giá thành và lợi nhuận trong doanh nghiệp
Mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng không tránh khỏi những thiếu sót. Người biên
soạn rất mong nhận được sự đóng góp kiến của các thầy, cô giáo và các bạn học
sinh, sinh viên cùng đông đảo bạn đọc để giáo trình ngày càng hoàn thiện hơn. Xin
trân trọng cảm ơn!
Cần Thơ, ngày….. tháng…..năm 2018
Biên soạn
Ths: Trần Thị Hồng Châu
3
MỤC LỤC
................................................................................................................................................... 1
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN ...................................................................................................... 1
LỜI GIỚI THIỆU .................................................................................................................... 2
MỤC LỤC ................................................................................................................................ 3
CHƯƠNG 1 ............................................................................................................................ 10
THÔNG TIN TRONG TỔ CHỨC VÀ CÁC HỆ THỐNG THÔNG TIN ........................ 10
1.1 Thông tin và hệ thống thông tin .............................................................................. 10
1.1.1 Định nghĩa và các bộ phận cấu thành ................................................................ 10
1.1.2 Phân loại hệ thống thông tin trong doanh nghiệp .............................................. 11
1.2 Các hệ thống thông tin trong doanh nghiệp .......................................................... 12
1.2.1 Hệ thống thông tin tài chính ............................................................................... 12
1.2.2 Hệ thống thông tin marketing ............................................................................. 13
1.2.3 Hệ thống thông tin sản xuất và kinh doanh ........................................................ 13
1.2.4 Hệ thống thông tin quản trị nhân lực ................................................................. 14
CHƯƠNG 2 ............................................................................................................................ 15
TỔ CHỨC QUẢN LÝ TRONG DOANH NGHIỆP ........................................................... 15
1.3 Quản lý và các chức năng quản lý doanh nghiệp .................................................. 15
1.3.1 Khái niệm quản lý ............................................................................................... 15
1.3.2 Các chức năng quản lý doanh nghiệp ................................................................ 15
1.4 Nguyên tắc quản lý doanh nghiệp........................................................................... 18
1.4.1 Nguyên tắc thống nhất sự lãnh đạo chính trị và kinh tế ..................................... 18
1.4.2 Nguyên tắc tập trung dân chủ ............................................................................. 19
1.4.3 Nguyên tắc kết hợp Nhà nước và Xã hội (Kết hợp hài hòa các lợi ích kinh tế) . 21
1.4.4 Nguyên tắc tính kế hoạch .................................................................................... 23
1.4.5 Nguyên tắc tính cụ thể, thiết thực và hiệu quả .................................................... 23
1.4.6 Nguyên tắc trách nhiệm và phân công trách nhiệm ........................................... 25
1.5 Phương pháp quản lý doanh nghiệp ....................................................................... 26
1.5.1 Khái niệm ............................................................................................................ 26
1.5.2 Các phương pháp quản lý ................................................................................... 28
1.6 Cơ cấu tổ chức quản lý doanh nghiệp .................................................................... 29
1.6.1 Khái niệm ............................................................................................................ 29
4
1.6.2 Tác dụng của bộ máy quản lý khi được tổ chức khoa học và hợp lý .................. 30
1.6.3 Nguyên tắc xây dựng cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý doanh nghiệp.................. 30
1.6.4 Các hình thức tổ chức bộ máy quản lý ............................................................... 32
1.6.5 Quy trình, quy tắc giao nhận ca và ghi sổ nhật ký ............................................. 37
1.1 BIÊN BẢN BÀN GIAO TÀI SẢN, CÔNG CỤ ..................................................... 38
CHƯƠNG 3 ............................................................................................................................ 40
QUẢN LÝ LAO ĐỘNG TIỀN LƯƠNG TRONG DOANH NGHIỆP ............................. 40
1.2 Khái quát về tổ chức quản lý lao động ................................................................... 40
1.2.1 Khái niệm, ý nghĩa của tổ chức quản lý lao động .............................................. 40
1.2.2 Nhiệm vụ của tổ chức quản lý lao động ............................................................. 41
1.3 Định mức lao động ................................................................................................... 42
1.3.1 Khái niệm, ý nghĩa của định mức lao động ........................................................ 42
1.3.2 Phân loại, điều kiện áp dụng định mức lao động ............................................... 43
1.3.3 Các phương pháp xây dựng định mức lao động ................................................. 44
1.4 Năng suất lao động ................................................................................................... 49
1.4.1 Khái niệm và cách tính năng suất lao động ....................................................... 49
1.4.2 Tăng năng suất lao động .................................................................................... 49
1.5 Công tác tiền lương - tiền thưởng trong doanh nghiệp ........................................ 51
1.5.1 Bản chất – vai trò - chức năng của tiền lương ................................................... 51
1.5.2 Các hình thức tiền lương trong doanh nghiệp .................................................... 53
1.5.3 Các phương pháp chia lương ............................................................................. 56
c. Quỹ bảo hiểm y tế ......................................................................................................... 57
d. Kinh phí công đoàn ...................................................................................................... 57
1.5.4 Tiền thưởng trong doanh nghiệp ........................................................................ 58
CHƯƠNG 4 ............................................................................................................................ 59
QUẢN LÝ VẬT TƯ TRONG DOANH NGHIỆP .............................................................. 59
1.6 Khái quát về vật tư kỹ thuật ................................................................................... 59
1.6.1 Khái niệm ............................................................................................................ 59
1.6.2 Vai trò của vật tư trong quá trình sản xuất ........................................................ 61
1.7 Định mức tiêu dùng nguyên vật liệu....................................................................... 65
1.7.1 Khái niệm ............................................................................................................ 65
1.7.2 Phương pháp xác định mức tiêu dùng nguyên vật liệu ....................................... 66
5
1.8 Nhu cầu vật tư trong doanh nghiệp ........................................................................ 67
1.8.1 Nhu cầu vật tư cần dung ..................................................................................... 67
.......................................................................................................................................... 70
1.8.2 Nhu cầu vật tư dự trữ .......................................................................................... 70
1.8.3 Nhu cầu vật tư cần mua ...................................................................................... 72
QUẢN LÝ VỐN VÀ TÀI SẢN TRONG DOANH NGHIỆP ............................................. 74
1.9 Khái niệm và phân loại vốn sản xuất kinh doanh ................................................. 74
1.9.1 Khái niệm, vai trò của vốn .................................................................................. 74
1.9.2 Phân loại vốn ...................................................................................................... 74
1.10 Vốn cố định ........................................................................................................... 76
1.10.1 Khái niệm, phân loại vốn cố định ................................................................... 76
1.10.2 Hao mòn và khấu hao tài sản cố định ............................................................. 77
Nguồn dữ liệu
Các báo cáo đầu ra
Hóa đơn vật liệu
Thời gian thực hiện
Số liệu hàng tồn kho
Số liệu về mua hàng
Lịch tiến độ
sản xuất
Báo cáo nhu cầu vật
liệu định kỳ
Báo cáo nhu cầu vật
liệu hàn
g ngày
Báo cáo về đơn hàng
thực hiện
Khuyến cáo mua hàng
Khuyến cáo đặc biệt
(1)
Đơn hàng sớm, trễ
hoặc không cần thiết
(2)
Số lượng quá nhỏ,
hoặc quá lớn.
Chương trình hoạch
định NHU CẦU VẬT
LIỆU (Máy tính
phần m
ề
m)