TRƯỜNG TRUNG CẤP QUỐC TẾ MEKONG
GIÁO TR
NH
MÔN HỌC: VỆ SINH PHÒNG BỆNH – KỸ NĂNG GIAO TIẾP
VÀ GIÁO DỤC SỨC KHỎE
NGÀNH: Y SỸ, Y SỸ YHCT
TR
NH ĐỘ TRUNG CẤP
Ban hành kèm theo Quyết định số 39/2024/QĐ-TCQTMK ngày 25 tháng 01 năm 2024
của Hiệu trưởng Trường Trung cấp Quốc tế Mekong
Thành phố Cần Thơ, tháng 01 năm 2024
Lưu hành nội bộ
LỜI GIỚI THIỆU
Giáo tnh Vệ sinh phòng bệnh – Kỹ năng giao tiếp & Giáo dục sức khỏe được
biên soạn dựa trên cơ sở chương tnh khung đă được phê duyệt.
Giáo tnh Môn học này trang bị cho người học được những kiến thức để giải thích
được mối liên quan giữa môi trường – sức khoẻ và biện pháp nâng cao sức khoẻ, dự
png bệnh tật; Mô tả các yếu tố nguy cơ gây bệnh thường gặp có liên quan đến sức khoẻ
cá nhân và cộng đồng, đề xuất các biện pháp giải quyết.
Trong quá tnh biên soạn giáo tnh này, tổ biên soạn đă cố gắng bám sát khung
chương tnh đào tạo, cập nhật các kiến thức từ nhiều nguồn tài liệu, nhằm thể hiện được
kiến thức cơ bản, hiện đại và thực tiễn. Trường rất mong nhận được những ý kiến đóng
góp của các chuyên gia, các đồng nghiệp, các độc giả để giáo tnh hoàn thiện hơn trong
lần ban hành sau.
Xin cảm ơn các cơ quan liên quan, các đơn vị và cá nhân đă tham gia.
Cần Thơ, ngày 25 tháng 01 năm 2024
Hiệu trưởng
(đă kư)
DSCKII. Nguyễn Văn Ảnh
LỜI NÓI ĐẦU
Gio trình Vệ sinh phòng bệnh – kỹ năng giao tiếp – gio dục sức khỏe được bin
soạn dựa trên cơ sở chương trình khung đ được ph duyệt. gio trình được tổ bin soạn theo
phương châm: Kiến thức cơ bản, hệ thống; nội dung chính xc, khoa học; cập nhật cc tiến
bộ khoa học, kỹ thuật hiện đại v thực tiễn ở Việt Nam. Gio trình ny l tiền đề để cc gio
vin v học sinh trường cĩ thể p dụng phương pháp dạy - học tích cực.
Gio trình Vệ sinh phòng bệnh – kỹ năng giao tiếp – gio dục sức khỏe được
Hội đồng Nhà trường thẩm định ti liệu dạy - học trung cấp, với những mục tiu:
- Về kiến thức: Giải thích được mối lin quan giữa môi trường – sức khoẻ v biện
php nng cao sức khoẻ, dự phịng bệnh tật; Mơ tả cc yếu tố nguy cơ gây bệnh thường gặp
có liên quan đến sức khoẻ c nhn v cộng đồng, đề xuất cc biện php giải quyết.
- Về kỹ năng: Thực hiện được cc kỹ năng cơ bản trong giao tiếp nhằm gio dục
cho người dn biết phịng bệnh thông thường, nâng cao được sức khỏe cho mình v cho
mọi người.
- Về năng lực tự chủ v trch nhiệm: Có tính độc lập v trung thực xử lý cc vấn đề
pht sinh trong chuyn mơn.
Lần đầu thực hiện, gio trình khĩ trnh khỏi những thiếu sĩt, chng tơi mong nhận
được ý kiến đóng góp của đồng nghiệp v cc bạn học sinh để lần bin soạn sau gio trình
được hồn thiện hơn.
Xin trn trọng cảm ơn! TM. Tổ bin soạn
(đ ký)
ThS. La Thanh Chí Hiếu
MỤC LỤC
BÀI 1. MÔI TRƯỜNG VÀ SỨC KHỎE
1. Đại cương
2. Môi trường
3. Sức khỏe
4. Anh hưởng của môi trường đến sức khỏe
BÀI 2. DỊCH TỄ HỌC ĐẠI CƯƠNG
1. Định nghĩa
2. Mục tiêu của dịch tễ học
3. Nhiệm vụ của dịch tễ học
4. Vai trò của dịch tễ học
5. Một số nguyên lý, khái niệm thông thường dùng trong dịch tễ học
6. Các cấp độ dự phòng
7. Một số khái niệm về nguyên nhân
8. Phân loại các bệnh truyền nhiễm
9. Các bệnh truyền nhiễm qua đường tiêu hoá
10. Bệnh truyền nhiễm qua đường hô hấp
11. Nhóm bệnh truyền nhiễm qua đường máu
12. Các bệnh truyền nhiễm qua đường da và niêm mạc
BÀI 3. CUNG CẤP NƯỚC SẠCH
1. Đại cương
2. Vai trò của nước sạch
3. Tiêu chuẩn một nguồn nước sạch
4. Các nguồn nước trong thiên nhiên
5. Các hình thức cung cấp nước ở các vùng
6. Các biện pháp làm sạch nước
BÀI 4. XỬ LÝ CHẤT THẢI
1. Chất thải là gì?
2. Phân loại chất thải
3. Tác động của chất thải đến môi trường và sức khỏe
4. Các biện pháp xử lý chất thải
BÀI 5. PHÒNG VÀ DIỆT CÁC CÔN TRÙNG TRUYỀN BỆNH
1. Đại cương
2. Một số côn trung và sinh vật truyền bệnh thường gặp
BÀI 6. VỆ SINH CÁ NHÂN
1. Vai trò của vệ sinh cá nhân
2. Nội dung của vệ sinh cá nhân:
3. Vệ sinh thân thể và các giác quan
4. Vệ sinh trang phục
5. Vệ sinh ăn uống
6. Vệ sinh trong học tập, lao động, vui chơi giải trí và trong giấc ngủ
BÀI 7. VỆ SINH TRƯỜNG HỌC
1. Đại cương
2. Yêu cầu vệ sinh xây dựng trường học
3. Yêu cầu vệ sinh của phòng học
4. Yêu cầu vệ sinh của bàn, ghế, bảng
5. Bệnh học đường – nguyên nhân và các biện pháp phòng tránh
BÀI 8. VỆ SINH BỆNH VIỆN – TRẠM Y TẾ
1
1
1
2
2
8
8
8
9
9
9
10
11
11
12
12
13
14
15
15
15
16
18
19
23
26
26
26
27
28
36
36
36
45
45
45
45
48
48
49
53
53
53
54
54
56
60
1. Đại cương
2. Chế độ vệ sinh ở bệnh viện
3. Công tác vệ sinh trong các khoa, phòng của bệnh viện
4. Quy trình vệ sinh ở các khoa, phòng
5. Phương pháp khử khuẩn, tiệt khuẩn trong bệnh viện
6. Cơ sở hạ tầng trạm y tế
7. Trang thiết bị trong trạm y tế
8. Nhân lực
9. Y tế thôn bản
BÀI 9. VỆ SINH LAO ĐỘNG
1. Đại cương
2. Biến đổi sinh lý trong quá trình lao động
3. Mệt mỏi trong lao động
4. Vi khí hậu trong lao động
5. Tiếng ồn trong lao động sản xuất
6. Rung chuyển trong sản xuất
7. Ecgonomi
BÀI 10. PHÒNG CHỐNG TAI NẠN, THƯƠNG TÍCH
1. Đại cương
2. Định nghĩa
3. Phân loại
4. Các yếu tố nguy cơ
5. Các tổn thương thường xảy ra trên cơ thể người bị tai nạn
6. Hậu quả của tai nạn thương tích
7. Các biện pháp phòng ngừa tntt
BÀI 11. PHÒNG DỊCH, BAO VÂY, DẬP TẮT MỘT VỤ DỊCH
Ở CỘNG ĐỒNG
1. Định nghĩa
2. Yếu tố liên quan đến quá trình dịch
3. Các hình thái và mức độ dịch
4. Nguyên lý phòng chống dịch
5. Những yêu cầu cơ bản trong công tác điều tra một bệnh truyền nhiễm
6. Biện pháp phòng ngừa bệnh truyền nhiễm
7. Biện pháp kiểm soát và thanh toán bệnh truyền nhiễm
8. Biện pháp chống dịch chủ yếu
9. Điều tra xử lý một vụ dịch ở cộng đồng
BÀI 12. ĐẠI CƯƠNG VỀ TÂM LÝ VÀ TÂM LÝ Y HỌC
1. Khái niệm
2. Bản chất tâm lý và phương pháp nghiên cứu tâm lý người bệnh
3. Một số yếu tố chính tác động đến tâm lý người bệnh
4. Biện pháp cơ bản để giao tiếp tốt với người bệnh
BÀI 13. HÀNH VI VÀ THAY ĐỔI HÀNH VI SỨC KHỎE
1. Khái niệm về hành vi và hành vi sức khỏe
2. Các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi sức khỏe
3. Quá trình thay đổi hành vi sức khỏe
BÀI 14. GIAO TIẾP VÀ KỸ NĂNG GIAO TIẾP
1. Khái niệm giao tiếp
2. Tầm quan trọng của giao tiếp đối với điều dưỡng
60
60
63
64
65
68
69
70
70
72
72
72
73
75
76
77
78
82
82
83
83
84
85
86
86
89
89
89
91
91
92
92
93
93
94
97
97
101
107
112
117
117
119
123
130
130
130