Giấy phép-Hợp đồng kinh tế

VNECONOMY c p nh t: 04/01/2007 ậ

ậ

Đ i phó v i làn sóng gi y phép con?

ố

ớ

ấ

ủ ự ứ ấ ấ ệ ỏ ộ ố ấ ấ ệ ọ c “b n ch t s ư t đ cách làm lu t c a các c quan hành chính nên v n không thay đ i đ ổ ượ ệ ể ơ ẫ ả đang làm d y lên nh ng b c xúc trong các S “tái xu t” c a "làn sóng" gi y phép kinh doanh ữ doanh nghi p. H cho r ng vi c bãi b m t s gi y phép kinh doanh nh ng không thay đ i ổ ằ ấ ự tri ậ ủ vi c”.ệ

ủ ể ẩ ữ ng Vi n Nghiên c u Qu n lý kinh t ứ ệ ế ả ẽ ổ ng x lý s ử ng, kiêm T , v a có cu c trao đ i v i chúng tôi v v n đ này Vì sao Chính ph không th đ y lùi làn sóng gi y phép con trong nh ng năm qua, và h ấ nh th nào? Ông Đinh Văn Ân, Vi n tr Trung ệ phó T thi hành Lu t Doanh nghi p và Lu t Đ u t ậ ướ ươ ề ấ ư ế ổ ầ ư ừ ưở ậ ổ ớ ệ ề ộ

ừ doanh nghi pệ xem nh làư c s chú ý i không thu hút đ c các ạ ướ ớ i ho t đ ng kém hi u qu so v i t công tác tr S tr l ự ở ạ ủ tái ban hành các lu t l ậ ệ c a xã h i. Li u có ph i T công tác hi n t ủ i c a "làn sóng" gi y phép kinh doanh th i gian v a qua đ ả ứ ệ ượ ờ i hình th c m i nh ng các ph n ng l ư ả ạ ộ ấ cũ d ả ổ ứ ệ ạ ệ ộ ớ ổ ượ ự c? ướ

ệ ế ừ ừ ổ ướ ượ ệ ạ c kia, và m i đi vào ho t T thi hành Lu t Doanh nghi p tr ớ ậ c g n 3 tháng nay. Tu n nào chúng tôi cũng h p đ xem xét cách áp d ng c a 2 lu t và các ọ c k th a t ầ ượ ụ ủ ể ầ T công tác hi n nay đ ổ đ ng đ ậ ộ . ngh đ nh kèm theo c a các c quan qu n lý và doanh nghi p đ c g ng tháo g khó khăn th c t ự ế ị ị ể ố ắ ủ ệ ả ơ ỡ

ủ ệ ộ ị ươ ặ ng là c m t quá trình, đ c ả ộ Trong khi đó, vi c ban hành các gi y phép con c a các b , ngành, đ a ph ấ bi năm 2000 tr l i đây. t t ệ ừ ở ạ

ứ ự ệ ậ ủ ướ ạ ệ ị ề ả ẩ ị ị ng cũng giao cho T rà soát l ổ c v gi y phép, nh ng ti c là không th ư i các gi y ấ ể ướ ề ấ ế Ngoài ch c năng giám sát vi c th c hi n hai lu t này, Th t phép con. Chúng tôi đã chu n b Ngh đ nh v qu n lý Nhà n ban hành đ c.ượ

T i sao l ạ ạ i khó khăn v y, th a ông? ậ ư

Chính ph đã không th ban hành ngh đ nh này vì hai lý do. ủ ể ị ị

ệ ả ậ ơ ướ ứ ạ ả ợ ự ấ ấ ấ ồ ậ ố ộ ậ ậ ậ ệ ừ ộ ấ ẩ ậ ậ t Nam đã có Lu t Ban hành các văn b n quy ph m pháp lu t. Theo lu t này, các c quan Th nh t, Vi ạ ấ ủ so n th o c p d i và Qu c h i khi xem xét thông qua các lu t cũng đã ph i xem li u tính h p lý c a ậ ả ấ các gi y phép cài trong lu t đó và đ ng ý ch p nh n có gi y phép hay không trong t ng lĩnh v c, trong ậ t ng lu t. Vì v y, khi lu t đã ban hành (mà có cài gi y phép con) thì không còn thu c th m quy n c a ề ủ ừ Chính ph .ủ

ứ ủ ủ ệ ớ ơ ụ ể ị ị ả ề ộ ề ấ ượ ệ ị ố Th hai, Lu t Doanh nghi p m i đã quy đ nh c th là ch Chính ph và c quan trên Chính ph (Qu c ỉ ậ c quy n ban hành các văn b n quy đ nh v gi y phép con. Nghĩa là các b , ngành và chính h i) m i đ ề ấ ớ ượ ộ c quy đ nh v gi y phép con, hay đi u ki n kinh doanh trong các thông quy n đ a ph ề ươ ề t , h ẫ ư ướ ng không đ ị ng d n, hay văn b n. ả

ộ ủ ự ủ ệ ấ ổ ị ị c quy đ nh trong lu t hay pháp l nh c a Qu c h i, hay y ban Th ệ ặ Ủ ườ ủ ụ ậ ố ố N u trong m t ngh đ nh c a Chính ph mà nói s a đ i ho c không cho th c hi n m t gi y phép đã ộ ử ế ế ng v Qu c h i thì vi hi n, đ ộ ộ ượ trái pháp lu t. Đây là lý do không th có ngh đ nh này. ị ậ ể ị ị

ủ ướ ộ ệ ố ạ ổ ườ Ủ ộ ố ị i toàn b h th ng gi y phép con ấ ộ ể ề ng v Qu c h i đ đi u c Chính ph xem ủ ố ợ ấ ị ị Tuy nhiên, Th t ệ ụ i trong các lu t và sau đó s ki n ngh lên Qu c h i và y ban Th hi n t ụ ẽ ế ệ ạ ch nh lu t đó. Còn nh ng gi y phép con không phù h p cài trong ngh đ nh, thì s đ ẽ ượ ậ ỉ xét vì đây thu c quy n c a Chính ph . ủ ng đã giao nhi m v cho T công tác xem xét l ậ ữ ề ủ ộ

ế ề ở ộ ườ ằ ề ự ủ ộ ư ệ Nhi u ý ki n cho r ng các c quan hành chính th ơ qua vi c tái ban hành các lu t l ứ ướ ậ ệ các gi y phép con là vi ph m pháp lu t, và vi hi n. Ông bình lu n nh th nào? ng tìm cách m r ng quy n l c c a mình thông i hình th c m i. Nh ng rõ ràng vi c các b , ngành ban hành ớ ư ế cũ d ậ ệ ấ ế ậ ạ

ệ ộ ị ươ ử ấ ị ề ướ ệ ệ ệ ng ban hành các gi y phép cũng có tính l ch s . Hi n c pháp quy n, và h th ng văn b n đang trong quá trình hoàn ề ệ ố ả Th c ra, vi c các b , ngành, chính quy n đ a ph ự t t Nam đang th c hi n Nhà n i, Vi ự ạ thi n. ệ

ỉ ơ ậ ữ ệ ự ừ ừ ồ ừ ệ ị c quy đ nh v gi y phép và đi u ki n kinh doanh. Còn tr ộ ề ấ ướ ề ệ ộ 1/7 v a qua v a r i m i chính th c quy đ nh là ứ ớ c đó, các b và ợ ng v n có quy n ban hành các gi y phép ho c các đi u ki n kinh doanh phù h p ươ ệ ấ ị H n n a, cũng ch Lu t Doanh nghi p có hi u l c t các b và UBND không đ ị ượ chính quy n đ a ph ẫ ề ề ề v i hoàn c nh, theo yêu c u qu n lý. Cho nên, h v n còn quen v i n p cũ. ầ ả ớ ặ ớ ế ọ ẫ ả

ề ấ ạ ỏ ứ ấ ả ố ớ ớ ạ chúng ta đang có tình tr ng l m Th c t d ng gi y phép. B nào, ngành nào cũng mu n ban hành gi y phép thì m i cho r ng m i qu n lý ằ ụ đ ượ là các gi y phép con đang m c thêm, và đi u này ch ng t ọ ự ế ấ ấ c, đ y là tôi ch a nói đ n nh ng tiêu c c khác. ế ộ ư ự ữ

ơ ấ ị ủ ướ ệ ậ i nh cũ, th m chí là h n. Theo th ng kê c a VCCI thì hi n t ổ ơ ỏ ư ề ậ ủ ố c kia, nh ng nay ư i 300 i có t ệ ạ ớ ị i tr l ạ ở ạ c ban hành. H n 150 gi y phép đã b bãi b theo đ ngh c a T thi hành Lu t Doanh nghi p tr thì s gi y phép l ố ấ gi y phép đã đ ượ ấ

V y T công tác s có k ho ch nh th nào v i nh ng gi y phép m i này? ư ế ữ ẽ ế ấ ậ ạ ổ ớ ớ

ậ ớ ổ ơ ở ấ ng bãi b . Nh ng đi u quan tr ng h n là chúng tôi ph i tìm m t c ch ộ ệ ố ơ ư ề ỏ ể ơ ọ ộ ượ ự ả ủ ụ i cho doanh nghi p. ệ Sang năm m i T công tác t p trung rà soát các toàn b h th ng gi y phép, và trên c s đó ế ki n ngh v i Th t ộ ơ ị ớ ả ủ ướ ế t ng th v th ch , th t c hành chính, năng l c b máy đ đ n gi n hóa đ c qu n lý Nhà ế ể ề ể ổ ả n c nh ng t o thu n l ậ ợ ạ ư ướ Linh Đan th c hi n ệ

ự

ậ

ậ

H p đ ng và kh

c trong kinh t

th tr

ng

ế ướ

ợ

ồ

ế

ị ườ VNECONOMY c p nh t:

02/12/2006

ng m i, pháp lu t c a nhi u n , th ự ư ươ ướ ế c. ườ ậ ủ ồ ế ợ ề ặ ề ử ụ ớ ố ộ c có n n kinh t Trong giao l u dân s , kinh t th ế ị ề ạ ế ướ Ở ướ n ng phát tri n đ u s d ng hai hình th c ký k t h p đ ng ho c ký k t kh tr c ể ế ứ ta, vào công cu c đ i m i trên 20 năm, năm 2005, Qu c h i đã thông qua B lu t Dân s làm ộ ổ ự ộ ậ n n t ng cho các m i giao l u dân s , kinh t ố ề ả . ế ự ư

t c các m i giao l u k trên đ u đ ấ ả ự ư ể ậ ị ề ứ ề i 205 đi u t ậ ự ồ ụ ể ủ ừ ứ ợ ồ ề ừ ề ộ ậ ộ ế ấ ớ ị ồ ng thi t h i... Đáng chú ý là t ượ ố dùng hình th c h p đ ng, không dùng hình th c kh ế ướ có t lo i, quy n nghĩa v các bên tham gia, trách nhi m b i th ạ ỉ c Lu t Dân s và các đ o lu t khác quy đ nh ch ạ c. Nói riêng B lu t Dân s g m 777 đi u đã ủ đi u 388 đ n 593 n đ nh v các lo i h p đ ng, n i dung c th c a t ng ch ng ạ ợ ườ ụ ệ ạ ề ệ ề ồ

(2005), Lu t kinh doanh b t đ ng s n (2006) cùng s d ng hình th c h p đ ng trong t ậ ở ứ ợ ử ụ ả ồ ấ t Lu t v nhà ậ ề c các m i giao l u v b t đ ng s n và nhà ả ư ề ấ ộ ấ ộ . ở ả ố

ờ ố ệ ạ ậ ư ử ấ ộ i phóng mi n Nam có phòng ch ấ ư ệ ặ ờ ế ướ ả ự c s d ng trong đ i s ng th c ượ ử ụ c đây chúng ta có phòng qu n lý ả ế ng kh , ự ưở giao d ch dân s ị ấ ờ ề ự ứ ứ ở c). c tuy không xu t hi n trong các đ o lu t nh ng đã đ Hình th c kh ế ướ ứ lâu đ i nh vi c mua bán ru ng đ t, nhà c a tr ti n c a dân ta t ướ ừ ễ ủ c) ho c trong m t th i gian sau gi kh văn kh , (gi y t ộ ấ ờ ế ờ nay các t nh g i là phòng công ch ng có ch c năng chính là ch ng th c các gi y t ọ ỉ ứ (các giao d ch b ng kh ằ ị ế ướ

ẳ ậ ế ướ ệ ầ ớ ụ ứ ợ ạ ệ ễ c xem nó có tác d ng th c ti n ự ạ ộ ng, trong ho t đ ng th tr ế ị ườ ứ ờ ố c ta. c pháp quy n và xây d ng xã h i dân s V y nên ch ng c n phân bi gì, n u không phân bi ế c a Nhà n ướ ủ t hình th c h p đ ng v i hình th c kh t thì nó có tác h i nh th nào trong đ i s ng kinh t ề ồ ư ế ộ n ự ở ướ ự

ư ữ ừ ệ ỏ ệ ớ ữ ườ ch c v i t c th ữ ớ ổ ứ ớ ổ ứ ng ngày đ n nh ng m i quan h l n có t m bao ế ể ch c, cá nhân v i t ố ch c nói chung, đ ớ ổ ứ ầ ượ T nh ng giao l u dân s nh trong công vi c th ự quát vĩ mô, gi a cá nhân v i các nhân, t hi n 3 m i quan h l n. ệ ở ệ ớ ố

1. Quan h c nh sinh ệ ạ

ế ướ ư ế ượ ả ợ ồ c hi u nh n u hai bên ký 1 văn b n h p đ ng ho c kh ể ụ ủ ặ ụ ủ ủ ả ả i ích c a bên này là thi ệ ạ ủ ượ ủ ợ Quan h c nh sinh (antibiose) đ c thì ệ ạ quy n c a bên này ph i là nghĩa v c a bên kia, quy n c a bên kia ph i là nghĩa v c a bên này. ề ủ ề c chi u, l i ích và nghĩa v c a hai bên là ng t h i c a bên kia (và Quy n, l ề ụ ủ ợ ề i). c l ng ượ ạ

ườ ố ạ ợ ề ẫ ớ i nh n c m c , th ch p đ u là các m i quan h ng c giá th p, ng i mua mu n mua đ ấ ố ượ c chi u nên m i bên đ u n l c b o v l ệ ợ ỗ ự ả ề i đi vay, gi a ng ữ ườ ườ ấ ế ố ậ ầ ố i bán l i mu n bán v i giá cao, hai ườ ớ i ích c a mình, mâu thu n v i l i ích bên ớ ợ ủ i cho thuê, gi a ng i thuê v i ng i đi ữ ườ ườ c chi u qua ề ượ ố ề ệ Trong quan h mua bán, ng ệ i ích ng bên có l ỗ ượ kia. Trong quan h gi a ch n v i ng ủ ợ ớ ệ ữ c m c , th ch p tài s n v i ng ả ầ ườ ớ ấ i v quy n và nghĩa v gi a 2 bên. l ụ ữ ạ ề ế ề

ệ ữ ố ế ệ ộ ệ ả ệ , trong b t kỳ lĩnh v c nào: ự ng quy n... m i ỗ ề ề i ích, nghĩa v gi a các ụ ữ ề ả ợ ng. Trong quan h gi a các doanh nghi p dù là quan h qu c n i hay qu c t ố ấ ệ mua bán hàng hoá, cung c p d ch v , b o v quy n s h u trí tu , b n quy n hay th ị ề ở ữ ấ ươ ụ ả c l i th c a mình, tăng s c c nh tranh nên các quy n, l đ bên đ u ph i gi ế ủ ứ ạ ữ ượ ợ c chi u, ng bên đ u quan h ng ề ệ ượ c h ượ ướ ề ề

ữ ộ ả ệ ạ ầ ự ệ c (contrat) không nên ký m t b n ộ ả ế ớ t? Hãy xem m t b n h p đ ng có đi u gì khác v i ế ướ ộ ả ề ợ ồ c. Đã là nh ng quan h c nh sinh thì hai bên c n ký k t m t b n kh h p đ ng (convention). Vì sao c n có s phân bi ầ ồ ợ m t b n kh ộ ả ế ướ

2. Quan h c ng sinh ệ ộ

c hi u khi hai bên ký m t văn b n h p đ ng ho c kh ượ ệ ộ ế ướ ể ộ ồ ề ả ụ ưở ẻ ị ạ ộ ữ ụ ệ ặ ả ắ ợ c thì hai ng, cùng ch u, cùng chia s các ho t đ ng, th h ng k t qu . G p khó khăn các bên i cho mình. ồ ợ i ích và nghĩa v ph n l n là thu n chi u, cùng chi u, ít trái ặ ợ ế ả ặ i ho c không có l ề ầ ớ ụ ề ậ ợ Quan h c ng sinh (symbiose) đ bên đ u cùng h ưở g p nhau tìm bi n pháp kh c ph c bao g m c nh ng bi n pháp có l ệ ặ Trong quan h c ng sinh, các quy n, l ề ệ ộ c ho c không có trái ng ng c. ượ ượ ặ

ư ữ ệ ạ ầ ặ ệ ợ ộ ộ i ích theo đi u l , đ ớ ướ ưở ụ ư ự ả ợ Trong quan h thành l p m t công ty nh công ty trách nhi m h u h n, công ty c ph n, công ty h p ợ ậ ổ ộ c ngoài, các thành viên tham gia đ u cùng chung m t danh ho c 1 h p tác xã, m t liên doanh v i n ề m c đích, cùng th c hi n các nghĩa v , cùng h ợ c coi nh 1 b n h p ng các l ề ệ ượ ệ ụ đ ng g c. ồ ố

ệ ệ ệ ộ ộ ưở ề ề ố ề c ta, các bên tham gia đ u c chi u gi a các thành ữ ượ ề Trong quan h thành l p các h i, các hi p h i hi n nay, theo pháp lu t n ậ ướ ậ có các quy n, nghĩa v cùng chi u, cùng h ng, không có m i quan h ng ệ ụ viên.

ầ ượ ằ c ký k t b ng m t b n h p đ ng (convention) không th ký b ng ế ằ ộ ả ể ợ ồ Nh ng quan h c ng sinh c n đ ệ ộ c. m t b n kh ữ ộ ả ế ướ

ỷ ấ ạ ộ ế ộ ự ệ ậ ư ệ ộ ố ề t p trung, l ấ ạ ộ ế ậ ỉ ề ậ ợ ụ ụ ề ạ ệ ộ ưở ề , h ỗ ưở ứ ợ ế , Do có thói quen c a m y th p k ho t đ ng theo ch đ bao c p, các m i quan h dân s , kinh t ế c giao l u trong quan h c ng sinh, m i ho t đ ng đ u tuân theo các ch tiêu k th ươ ọ ị i nhu n nhi u hay b ho ch, các bên đ u cùng chung m t m c đích ph c v n n kinh t ụ ộ ạ i. Đã là các quan h c ng sinh, nhà l p pháp coi ng ít đ u đ c chia s qua l thua l ẻ ượ ậ ề ế ị ườ c, coi nh các quan h c nh sinh c a kinh t ng th tr hình th c h p đ ng hay h n hình th c kh ẹ ế ướ ứ ơ c là m t hình th c c n có bên c nh hình th c h p đ ng. nên không đ c p đ n hình th c kh ồ ứ ầ ộ ế ướ ủ ng m i đ u đ ượ ạ ề ề ng nhi u h ồ ề ậ ủ ứ ợ ệ ạ ạ ứ ế

ủ ế ủ ệ ộ ứ ậ ế ướ ậ c là hình th c pháp lu t ứ H p đ ng là hình th c pháp lu t ch y u c a các quan h c ng sinh – kh ch y u c a các quan h c nh sinh. ợ ồ ủ ế ủ ệ ạ

ướ ể ả ộ ươ ọ ễ ữ ụ ồ ọ ệ ộ c đ ế ướ ượ , d ch v y t ụ ự ắ ỹ ứ ợ ụ ố ồ ự ự ị ư ị ự ụ ể ị Đ ng nhiên khi mu n giao ậ ự c h p tác trong m t lĩnh v c nh t đ nh, hai bên có th tho thu n l a ấ ị ợ c mi n là cân nh c k các m i quan h c ng sinh hay c nh sinh ch n hình th c h p đ ng hay kh ứ ợ ế ướ ạ ố ề c. S l a ch n linh ho t gi a 2 hình th c h p đ ng ho c kh trong giao c áp d ng nhi u ướ ặ ạ trong ho t đ ng d ch v nh d ch v v n chuy n, d ch v xây d ng nhà ệ ặ , quan h t ng ế ở ị ụ ậ ạ ộ cho tài s n...ả

ế ả ả ấ ầ ố ế t ầ ứ c, không th có s l a ch n gi a 2 hình th c, không nên dùng hình th c ượ ự ự ướ ữ ế ướ ứ ứ ể ọ Các quan h mua bán hàng hoá, tài s n, vay m n, thuê m n, c m c , th ch p tài s n thì c n thi ệ ph i dùng hình th c kh ả h p đ ng. ợ ồ

3. Quan h ph thu c ộ ệ ụ

c hi u nh hai bên giao c, trong đó bên này ph thu c hoàn ụ ượ ư ể ướ ụ ộ Quan h ph thu c (subordination) đ ộ ệ toàn vào bên kia.

m t s n l n c thành l p ra công ty m , công ty con, các chi nhánh, văn phòng ế ớ ở ộ ố ướ c ngoài, m i quan h n i b đó đ u là các quan h ph thu c. Các t p đoàn kinh t ậ n đ i di n ệ ở ướ ạ ệ ộ ộ ố ộ ậ ề ẹ ệ ụ

đang có xu h ng thành ệ ướ c ngoài và doanh nghi p các thành ph n kinh t ệ ầ ế ướ n c ta, doanh nghi p n Ở ướ l p công ty m , công ty con. ẹ ậ

ố ệ ụ th tr ế ị ườ ệ ộ ề ệ ộ ộ ệ ữ ệ ạ ư ộ ng, cái nào thu c quan h c ng sinh, Các m i quan h ph thu c đó, xét trong đi u ki n kinh t cái nào thu c quan h c nh sinh, đ u ch a th t rõ ràng. Quan h gi a các Cty con v i nhau trong m t ộ ớ Cty m là quan h c ng sinh hay c nh sinh, ch a có l i đáp. i gi ề ạ ệ ộ ậ ư ẹ ả ờ

ự ề ượ ệ ụ ư ộ ầ ệ ả ộ t vì l c xem nh m t bên hoàn toàn có nghĩa Trong lĩnh v c thu n tuý dân s , quan h ph thu c 1 chi u đ ự ộ v , m t bên hoàn toàn có quy n. Bên có nghĩa v ph i làm (ho c không làm) nh ng công vi c c n ầ ề ữ ặ ụ ụ i ích c a bên có quy n – Lu t dân s năm 2005 g i tên là h p đ ng đ n v . thi ơ ụ ề ự ủ ế ậ ọ ợ ồ ợ

ệ ứ ứ ặ ộ ợ ồ ể ự ạ ợ ư ể ầ ồ ộ ế ướ c. ế ướ c, ụ ợ ế ướ t, l a ch n khi ký k t đ n u tranh ch p x y ra d b gi i quy t. ọ ồ ế ể ế ể ế ầ ễ ề ả ế ả ọ Hai bên trong quan h ph thu c có th l a ch n hình th c h p đ ng ho c hình th c kh c là m t lo i h p đ ng, nh ng không th coi h p đ ng là kh Đ k t lu n, c n coi kh ậ mà c n có s phân bi ấ ệ ự ự LS Nguy n Văn Th o

ễ

ả

VNECONOMY c p nh t: 02/01/2007 ậ

ậ

Ranh gi

i công ty và gia đình

ớ

ữ ừ ứ ử ẹ T nh ng c a hàng “gia công” bánh k o, Kinh Đô mua đ t kem Wall’s, “thôn tính" Tribeco và không đ ng ngoài th tr ị ố ng đ a c. ị ườ ứ

ư ả ớ ữ ỉ ầ ỗ ự ế ự ươ ủ ớ ị t l p n n qu n tr y là Ch t ch H i đ ng Qu n tr kiêm T ng giám đ c, Tr n Kim Thành Nh ng tài s n l n h n mà Kinh Đô t o l p trong nh ng năm g n đây không ch là nhà c a hay bánh ử ạ ậ ơ n ra. Linh h n c a công k o mà còn là m t n n qu n tr đem đ n t ẹ ồ ộ ề cu c thi ố ả ộ tin cho nh ng n l c m i, v ị ả ị ấ ộ ồ ữ ả ế ậ ủ ị ề ầ ổ

i ta tr m tr nh ng không ng c nhiên khi Kinh Đô mua kem Wall’s hay Tribeco, nh ng, ồ ư ườ ư Th a ông, ng gi ư đây, Kinh Đô "nh y" sang kinh doanh c đ a c? ờ ạ ả ị ố ầ ả

c ngoài, đ l ể ạ ơ ở ẹ ị ỗ n i c s buôn bán bánh k o Đô Thành, tôi và em trai tôi, ư ở ướ i v n đang có m t ti m bánh, đ a h t, l p ra Công ty TNHH Xây d ng và ư ế ậ ườ ố ộ ệ ự Khi gia đình tôi ra đ nh c Tr n L Nguyên, m i ng ch bi n th c ph m Kinh Đô. ự ệ ầ ế ế ẩ

tr c, và đã có m t quá ư ế ể ấ ấ ộ ế ả ừ ướ ộ Nói dài dòng nh th đ th y, anh em chúng tôi đã nghĩ đ n b t đ ng s n t trình chu n b cho nó, ch không ph i ch y theo. ứ ạ ẩ ả ị

th i đi m này, th a ông, đã có nhi u đ i gia "th ng lĩnh" trong lĩnh v c b t đ ng s n? Ở ờ ự ấ ộ ư ể ề ạ ả ố

i th i đi m này, hành lang pháp lý cho kinh doanh b t đ ng s n m i t ng b ờ ớ ể ớ ừ ướ ả ư ệ ấ ộ ặ ấ ị ị ố ộ ự ự ữ ề ẽ ẩ ộ c hoàn Nh ng cũng t thi n. Chúng tôi không có ý đ nh "buôn đ t" nên không nghĩ là mình đã đ t chân vào đ a c quá ch m. ậ Đã t ng có nhi u đ t phá trong lĩnh v c th c ph m, tôi tin chúng tôi cũng s có nh ng đ t phá đ t o ể ạ th ừ ng hi u cho Kinh Đô v m t b t đ ng s n. ươ ề ặ ấ ộ ệ ả

ư ơ ở ữ ủ ộ ơ ở ả ấ ắ ầ ừ ắ ượ ơ ộ ữ ạ ở ườ ứ ạ ạ Th a ông, Kinh Đô b t đ u t đình, nh n m b t đ ờ ắ các “đ i gia” này v n th ẫ tr ng. Đi u gì đã khi n cho ông không bi n mình tr thành m t “gia tr ủ ng”? quy mô c a m t c s s n xu t gia đình, có không ít nh ng c s gia ấ c c h i kinh doanh, đã giàu có r t nhanh, tr thành nh ng đ i gia. Tuy nhiên, ng thích “quát n t” và đi u hành đ i công ty c a mình theo hình th c gia ạ ộ ề ở ưở ưở ề ế ế

ụ ướ ự ụ ữ ể ớ ộ ố ạ ờ ắ ng t ữ ứ ả ả ở ị ị ỏ ấ ả ể ư ệ ả M c tiêu mà m t công ty h tìm ki m là mu n tr thành nh ng nhà qu n tr gi ph n v n l n hay có ch c hàm. Ngoài vi c làm t ứ tr thành m t nhà qu n tr th c th . Chính vì th mà tôi đã không ng ng h c h i và liên t c trau d i. ế i luôn là s phát tri n. M c tiêu mà nh ng cá nhân lãnh đ o công ty ữ i ch không ph i có quy n qu n tr nh n m gi ả ề t c đ đ a công ty phát tri n, b n thân tôi còn mu n ố ể ọ ỏ ế ố ớ ộ ầ ở ị ự ừ ụ ụ ả ồ

Và, ng i ta th y ông có m t h u h t các l p h c dành cho các doanh nhân? ườ ặ ở ầ ế ấ ớ ọ

ng có th cung c p cho h . Tôi d ấ ứ ớ ườ ế ề ộ ọ ữ ầ ầ ọ ơ ầ ư ờ h c b ng đ c và quan sát. Tôi tin vào kh năng t h c không m t m i c a mình. Các doanh nhân c n m t ki n th c l n h n nhi u cái mà nhà tr nhi u l p h c, nh ng không ch trông ch nh ng gì th y trao cho mình, t ề ớ ỉ quan tr ng. Tôi t ọ ự ể h c là m t ph n h t s c ế ứ ộ ự ọ ỏ ủ ự ọ ằ ự ọ ệ ả ọ

ng trình d y v qu n tr kinh doanh riêng cho công ty, ch ở ộ ươ ả ạ ề ạ ấ ị ượ ả ứ ữ ớ ng trình ườ ọ i h c ầ i nh ng kinh nghi m c a mình trong nh ng l p này. công ty, tôi cho m m t ch Ở đ ượ ộ ộ tr ướ c coi là m t “MBA n i b ”. Các lãnh đ o c p cao đ c truy n l ữ ươ c yêu c u ph i đ ng l p, nh ng ng ớ ộ ề ạ ủ ữ ệ

i quy mô 50-100 công ty thì l c l ng đ c đào t o t ể ớ ự ượ ượ ạ ừ ớ nh ng l p ữ Mai này, khi Kinh Đô phát tri n t “MBA” đó s tr thành nh ng nhà qu n tr . ị ẽ ở ữ ả

c h n hai năm nay, nh ng ng ườ ớ ề ạ ừ ướ ề i theo h c th m nhu n văn hoá chia s . Và ầ ẻ c khác nhau. nhi u n ề ồ ng pháp và ộ ữ nhi u ngu n, đ ộ ọ ấ c đào t o t ượ ụ ơ ủ ư ậ ươ ữ ớ ọ ch c đ L p h c đã t ượ ổ ọ ứ đi u quan tr ng là, đ i ngũ c a Kinh Đô có t ừ ộ ọ Thông qua nh ng l p h c nh v y, h s hi u cùng m t ý nghĩa, áp d ng cùng m t ph ọ ẽ ể nói cùng m t ngôn ng . ữ ộ

i Hoa l i h c theo Tây, th ông thích cách hành x c a ph ng Tây hay c a ng i Hoa ườ ạ ọ ử ủ ế ươ ủ ườ Ông là ng h n?ơ

cách hành x c a ng ẽ ử ự ươ ủ ả ọ ề ả ả ử ủ ố ủ ố i ph ườ ệ ủ ng th c y. ị ng Tây là cách hành x d a trên n n t ng c a khoa h c qu n tr Có l thay vì d a vào m i quan h c a các ông ch . Tuy nhiên, tôi k t h p c hai và tùy đ i tác nào thì ự ế ợ nghiêng h n v ph ơ ề ươ ứ ấ

ư ữ ẽ ẫ ộ ế ệ ố ư ẽ ộ ư c n a, b ượ ữ ấ ộ ể ấ ướ ề ủ Th a ông, n u Kinh Đô v n là m t công ty gia đình thì ông Thành, ông Nguyên s là nh ng ông ch g n nh tuy t đ i, nh ng v i m t Kinh Đô phát tri n nh ngày nay, ông Thành ông Nguyên s không ư ầ ể ớ th nh t c , nh t đ ng dùng “quy n huynh, th ph ” đ c phát tri n y có đôi khi làm ông ể ế ụ ấ ử ch nh lòng? ạ

ỗ ị ề ặ ậ ự ề ể ẩ ẩ ộ ố Kinh Đô đ u ph i m t m y năm chu n b v m t tâm lý đ đón nh n s thay đ i ổ t không còn là đi u ề ấ ằ ể ng s n ph m và ho t đ ng kinh doanh v n phát tri n ả i đ u th y r ng, làm ra m t s n ph m t ấ ượ ộ ả ạ ộ ả ọ ớ ẩ ẫ M i thành viên ấ ấ ở này. T i m t th i đi m nào đó, m i ng ớ ườ ề ể ờ khó n a. Cái khó h n là làm ăn l n mà ch t l ơ ữ m t cách b n v ng. ề ữ ộ

ị ả ố ở ớ ở ử ề ả ướ ả Qu n tr đóng vai trò quy t đ nh trong v n đ này. Mu n công ty tr thành công ty l n thì không có ế ị ấ cách nào khác là ph i thoát kh i cung cách qu n lý gia đình. T năm 1999 khi xu h ộ ng m c a và h i ỏ nh p đã rõ, chúng tôi nh n ra, tr c sau gì, công ty cũng ph i l n lên. ừ ả ớ ướ ậ ậ

ạ ộ ườ ố ồ ạ ỏ ề ể c là m i ng ỉ i mu n công ty ho t đ ng ch ọ ớ i đã th ng nh t v i m c tiêu này, tôi nói v i ụ ố ấ ớ nay, chúng ta s không còn quy t đ nh t M t câu h i mà các thành viên Kinh Đô cũ ph i tr l i đ ả ả ờ ượ ộ đ ki m ti n hay đ công ty t n t i lâu dài. Khi m i ng ườ ọ ể ế t c n a. h , t ấ ả ữ ọ ừ ế ị ẽ

m t ông ch sang m t ông Tr n Kim Thành CEO? B n thân ông c m th y th nào khi chuy n t ấ ể ừ ộ ủ ế ầ ả ả ộ

ả ộ ệ ố ậ ả T ch m i vi c đ u do mình quy t đ n ch ph i làm cho c m t h th ng v n hành, ph i tranh lu n ậ và nghe ph n bi n không ph i là m t đi u đ n gi n. ừ ỗ ọ ả ệ ề ệ ế ế ộ ả ả ỗ ơ ề ả

ư ả ự ơ ấ ư ế ườ ứ ự ề ấ ng nh th , tôi th y h ng thú h n r t nhi u. Th c ra thì ể ả ư ớ Nh ng, qu th c là làm vi c trong môi tr trong nhà, tôi là anh l n nh t (ông Thành sinh năm 1960, ông Nguyên sinh năm 1968), nh ng k c tr ệ ấ dùng quy n anh c đ ép bu c. c đây, tôi không bao gi ả ể ướ ề ờ ộ

ờ ẫ ộ ữ ệ ệ Tôi không bao gi không t n t ố i lâu, theo tôi là vì h không làm rõ đ i đó. l n l n m i quan h công ty v i gia đình. Có nh ng gia đình, vi c làm ăn chung ớ ớ c ranh gi ượ ồ ạ ọ

t đ n cho đ n khi ông Tr n L Nguyên (2002) g p r c r i và ông thay th ầ ư ấ ượ ế ế ặ ắ ố ế ệ ầ ế Ông g n nh r t ít đ vai trò T ng giám ổ c bi ủ đ cố c a ông Nguyên?

c đây, tôi v n là ng ng phát tri n. Nh ng vì lúc đó, ự ể ả ướ ạ ị ướ ư ể Th c ra thì k c tr Nguyên gi ổ ng h ch c T ng giám đ c, ti p xúc v i bên ngoài nhi u h n. ơ i ho ch đ nh đ ườ ề ườ ớ ữ ứ ẫ ế ố

ườ ư ộ ố ầ ệ ơ ủ i “ch i h t mình” nh ông y có lúc tuyên b , và đôi khi, nh ng ữ ớ cũng r t quan tr ng v i ấ ư ậ ấ ấ ộ ờ ọ Ông Tr n L Nguyên là m t ng cu c ch i c a ông y cũng đã gây ra m t vài đi u ti ng. D lu n bây gi Kinh Đô, hai anh em có th ng chia s v i nhau v đi u đó? ơ ế ộ ẻ ớ ề ế ề ề ườ

ữ ể ộ ườ ử ể ứ ế ể ờ ở công ty l ề ẻ ơ ớ ư ộ Em tôi đã l n, và có nh ng s thích không thu c ph m vi công ty, tôi đ cho Nguyên hành x nh m t ớ ạ ở sau l ng Nguyên, luôn làm h t mình đ dù trong i đã tr i anh, tôi luôn đ ng ng ng thành. Là ng ườ ưở ư ở ư hai nhà khác nhau, nh ng c đ cho em mình ngã. Bây gi tình hu ng nào cũng không đ hai anh em ượ ố bu i tr a n u ầ ờ i ng i ăn c m v i nhau. Đi u gì c n chia s thì chia s , khi nào c n l i ẻ ầ ồ ạ ế ở ổ ư khuyên thì khuyên.

c công chúng, hình nh c a Kinh Đô tr nên đ ượ ướ ủ ệ ả ở ấ ộ ế ả ớ ề c tin c y nhi u ậ ườ ứ i đ ng ủ T khi ông b t đ u xu t hi n tr ắ ầ ừ h n, ông có th y, v i m t công ty phát hành c phi u ra công chúng, hình nh cá nhân c a ng ổ ấ ơ đ u là h t s c quan tr ng? ầ ế ứ ọ

ư ả ạ ể ứ ụ ơ ộ ỉ ề ế ộ ổ ở ờ Tôi không ph nh n vai trò cá nhân, nh ng Kinh Đô phát tri n m nh lên không ph i ch vì do tôi làm ủ T ng giám đ c. T khi tôi thay th em tôi kiêm thêm ch c v này, th i cu c m ra nhi u c h i cho ố Kinh Đô phát tri n l n h n. ậ ừ ể ớ ơ

Ông nghĩ sao v con cái, ông có mu n con ông r i cũng tr thành m t nhà qu n tr Kinh Đô? ề ả ộ ở ố ồ ị

ố ể ố ướ ắ c m và b ươ ơ ệ n ch i t o l p s nghi p. Con cái mình cũng có ệ c ượ ướ ả ạ ậ ự ệ ự ố ỉ ẹ ể ơ ế ế ủ ằ ề ệ ừ Không nên b t con cái s ng cho mình mà hãy đ chúng s ng cho b n thân chúng. Mình cũng đã t ng ả c m c a nó, cũng mong mu n có ơ ủ ướ c m riêng c a nó thì nó m i h nh phúc. Cha m ch nên s nghi p riêng. Đ nó th c hi n đ ớ ạ ự t o đi u ki n ch cái gì cũng quy t h t thì đâu có công b ng. ứ ạ Theo Sài Gòn ti p thế ị