BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP. HỒ CHÍ MINH
--------------------
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NGHIÊN CỨU PHÂN LẬP
THÀNH PHẦN HÓA HỌC TỪ
PHÂN ĐOẠN BUTANOL CỦA
THÂN CÂY SÀI HỒ NAM
(Pluchea pteropoda Hemsl, Asteraceae)
SVTH: Nguyễn Quốc Hòa
MSSV: 20128116
GVHD: T.S. Nguyễn Linh Nhâm
Tp. Hồ Chí Minh, tháng 08 năm 2024
TÓM TẮT KHÓA LUẬN
Cây Sài hồ nam có tên khoa học là Pluchea pteropoda Hemsl (P. pteropoda) thuộc chi
Pluchea, còn được gọi với tên gọi khác như Cúc tần biển, cây Lức. Ở Việt Nam, P.
pteropoda thường phổ biến ở các tỉnh ven biển, nhiều nhất là ở miền Trung và đồng
bằng sông Cửu Long. Trong dân gian được dùng để chữa trị nhiều loại bệnh như hạ
sốt, hạ huyết áp, tức ngực, khó thở, ho, điều trị nhọt, ghẻ lở... Mặc dù phân bố rộng và
có nhiều tác dụng sinh học nhưng chưa được nghiên cứu nhiều, đặc biệt là các hợp
chất có trong cây. Với mục đích cung cấp thêm thông tin về các hợp chất có trong cây,
nhóm chúng tôi đã quyết định thực hiện đề tài phân lập các hợp chất từ thân cây P.
pteropoda.
Mẫu thân cây P. pteropoda được thu hái từ tỉnh Sóc Trăng tiến hành xử lý sơ bộ và
tiến hành điều chế cao chiết tổng EtOH bằng phương pháp chiết ngấm kiệt. Cao tổng
được phân tách thành các cao phân đoạn: cao Ether, cao EtOAc và cao BuOH bằng
phương pháp lắc chiết lỏng – lỏng. Cao BuOH tiếp tục được phân tách bằng phương
pháp sắc ký cột silica gel pha đảo RP-18 thu được 6 phân đoạn gồm H2O, Me20,
Me40, Me60, Me80 và Me. Từ phân đoạn Me40 tiến hành phân lập các hợp chất tinh
sạch bằng máy sắc ký điều chế và kiểm tra độ tinh sạch bằng máy sắc ký lỏng hiệu
nâng cao.
Kết quả phân lập từ phân đoạn Me40 được 3 hợp chất tinh sạch. Tiến hành đo các phổ
cộng hưởng từ hạt nhân và phổ khối lượng, phân tích và xác định được 3 hợp chất có
cấu trúc dicaffeoyl. Chúng đều có dạng vòng cyclopentane có 3 nhóm thế cạnh nhau
với 2 nhóm thế caffeoyl và 1 nhóm thế hydroxyl ở các vị trí khác nhau. Trong đó có 1
hợp chất mới có tên là 1α,3β-O-dicaffeoylcyclopentan-2β-ol, còn 2 hợp chất còn lại
là đồng phân lập thể với nhau. Cả 3 hợp chất đều là các hợp chất chưa được phân lập
từ cây P. pteropoda và là lần đầu tiên được báo cáo trong chi Pluchea.
i
LỜI CẢM ƠN
Bốn năm đại học đối với tôi nó cũng không ngắn cũng không quá dài. Nhưng chính
khoảng thời gian đó đã cho tôi nhiều thứ để tôi bước vào những chặng đường đời đầu
tiên. Khóa luận tốt nghiệp chính là bài kiểm tra cuối cùng và đầy đủ nhất để phản ảnh
chặng đường đại học, những gì tôi đã học được, rèn luyện được trong 4 năm học
Ngành Công nghệ Kỹ thuật Hóa học tại trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố
Hồ Chí Minh.
Lời đầu tiên, tôi muốn gửi lời cảm ơn đến toàn bộ quý thầy cô Bộ môn Công Nghệ
Hóa Học, đặc biệt là quý thầy cô chuyên ngành Hữu cơ đã truyền đạt và bổ sung rất
nhiều kiến thức không chỉ là về chuyên ngành mà còn là những kinh nghiệm trong
cuộc sống, luôn tạo điều kiện tốt nhất để tôi cũng như các bạn sinh viên khác thực
hiện các đề tài nghiên cứu một cách tốt đẹp nhất.
Tôi muốn gửi lời cảm ơn, cũng như biết ơn chân thành đến cô T.S. Nguyễn Linh
Nhâm là người hướng dẫn rất tận tình và chu đáo, luôn quan tâm cũng như thúc bách
tôi hoàn thành khóa luận một cách toàn vẹn nhất. Với sự tận tâm và kiến thức chuyên
sâu cùng với những cuộc trò chuyện, góp ý, động viên của cô đã giúp tôi vượt qua
những khó khăn thử thách trong khóa luận, đó chính là hành trang quý báu giúp tôi
tiến xa hơn trong tương lai.
Tôi xin gửi lời cảm ơn đến cô Nguyễn Thị Mỹ Lệ - quản lý phòng thí nghiệm, người
luôn tạo điều kiện tốt nhất về hóa chất cũng như dụng cụ cần thiết cho bài khóa luận.
Tôi xin gửi lời cảm ơn bạn Võ Duy Tân, người đã luôn đồng hành, chia sẻ với tôi
trong mọi hoàn cảnh, bạn Dương Minh Hiếu đã giúp đỡ tôi và cùng với các bạn sinh
viên khóa K20 đã quan tâm và góp ý vào khóa luận của tôi.
Cuối cùng tôi muốn gửi lời cảm ơn đến bố mẹ và gia đình luôn là hậu phương vững
chắc, động viên, chia sẻ cho tôi, để tôi có một quãng thời gian đại học tốt đẹp nhất.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Tác giả khóa luận tốt nghiệp
ii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan toàn bộ kết quả nghiên cứu của khóa luận tốt nghiệp là của tôi với
sự hướng dẫn của cô T.S. Nguyễn Linh Nhâm. Các số liệu, kết quả nghiên cứu hoàn
toàn trung thực và chưa từng công bố ở công trình nghiên cứu khoa học nào khác.
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 2024
Sinh viên thực hiện
NGUYỄN QUỐC HÒA
iii