K thut thâm canh cây điu
Ngun: hoind.tayninh.gov.vn
Cây điu thích hp phát trin trên các loi đất có tng sâu dày. Cây điu ưa
đất có thành phn cơ gii nh, thoát nước tt, chu úng kém, khi b khô hn vượt
quá gii hn thì lá ngu xanh nht chuyn sang vàng, tương t như hin tượng
thiếu đạm. Điu là cây có ngun gc vùng nhit đới, ưa sáng vì vy rt mn cm
vi nhit độ thp và sương giá và độ dài ngày nh hưởng đến sinh trưởng và phát
trin.
Cây điu chu được nhit độ ti thp 50C và ti cao là 450C, tuy nhiên nếu
mun điu cho năng sut cao, thì không nên chn nhng vùng có nhit độ trung
bình hàng năm dưới 200C.
Trên vùng đất cát sâu, đất có thành phn cơ gii nh, tng đất dày, h thng
r ca cây điu phát trin mnh, ăn sâu vào trong đất, lan rng ra cho nên khong
không gian và khi lượng đất có ích cho cây rng, ln hơn so vi các loi đất
nng và có tng đất mng.
K thut trng và chăm sóc
1.Chn đất: Cn chn nhng vùng đất thoát nước, tng đất sâu hay đất
không nhim mn, nhng vùng có độ cao > 600m so vi mt bin. Hn chế nhng
vùng có lượng mưa quá nhiu hay sương mù trong thi gian cây điu ra hoa.
2.Thi v trng:
Trng thích hp t đầu tháng 6 đến cui tháng 7 hàng năm. Ngoài ra nhng
nơi có điu kin ch động được ngun nước tưới thì có th tiến hành trng quanh
năm.
3.Mt độ và khong cách trng:
Mt độ t 100 – 300cây/ha. (Tu loi đất), Thích hp nht là 200cây/ha
-Khong cách trng 6m x 8m; 5m x 10m; 10m x 10m. Tuy nhiên mt s
nước, người ta trng khong cách 6m x 10m hay 3m x 9m thì qua theo dõi hàng
năm, cách trng này cho năng sut rt cao (t 6 đến 8 ln) so vi trng theo
phương pháp ô vuông.
-Tiến hành ta thưa khi cây khép tán và nên gi mt độ c định khong
100cây/ha khi vườn cây đã thu hoch n định.
4-Ging điu:
Các ging điu được phép khu vc hoá: PN1, CH1, LG1, MH4/5 và hin
nay Vin Khoa hc Nông Lâm nghip Tây Nguyên đã chn được 4 cây đầu dòng:
ES-04, EK-24, BĐ-01, KP-11, KP12.
Gii thiu mt s ging điu được B công nhn và trng Tây Ninh
Tên
ging Hình thái Kh năng
thích nghi
Năng sut
các thành phn
năng sut
BO
1
- Lá non màu tím đỏ, phiến lá hình bu dc
và hơi xon.
- Trái non màu tím sau đó chuyn xanh và
khi chín có màu đỏ.
- Ht non màu tím đỏ, khi chín có màu xám
trng, v mng, rn ht có màu tím.
- Chi ln, lá hơi xon, phát cành mnh.
- Ra hoa sau khi trng 18 tháng, ra hoa t
- Kh
năng
chng
chu b
xít mui
và bnh
thán thư
trung
-Năng sut: 2-3
tn/ha.
-T l nhân 29 –
31%
-C ht: 165-175
ht/kg
tháng 12 – tháng 2. Hoa ra đồng lot, s
lượng hoa lưỡng tính cao. Trái đậu thành
chùm 4 – 6 trái.
- Phát chi rt mnh, thích hp cho phương
pháp ghép chi
bình.
PN
1
- Lá non màu tím đỏ, phiến lá hình bu dc
và phng.
- Trái non màu tím sau đó chuyn xanhvà
khi chín có màu vàng.
- Ht non màu tím đỏ, khi chín có màu xám
trng, có má li, rn ht có màu tím.
- Cành thng, vươn dài.
- Ra hoa sau khi trng 18 tháng, ra hoa vào
tháng 12 – tháng 2. Ra hoa nhiu đợt, s
lượng hoa lưỡng tính cao. Trái đậu thành
chùm 4 – 10 trái.
- Phát chi trung bình, ít phân chi nách,
thích hp cho phương pháp ghép chi.
- Chng
chu b
xít mui
và bnh
thán thư
trung
bình.
-Năng sut: 2 – 3
tn/ha
-T l nhân: 30 –
33%
-C ht: 145-155
ht/kg.
CH
1
- Lá non màu tím đỏ, phiến lá hình bu dc
và hơi xon.
- Trái non màu tím, sau đó chuyn xanh và
khi chín có màu đỏ.
- Ht non màu tím đỏ và khi chín có màu
xám.
- Phiến lá to và hơi xon.
- Ra hoa sau khi trng 18 tháng. Ra hoa t
tháng 12 – tháng 2. Ra hoa nhiu đợt, ra
hoa lưỡng tính cao, trái đậu thành chùm 8 –
14 trái.
- Phát chi trung bình, thích hp cho
phương pháp ghép chi.
- Kh
năng
chng
chu b
xít mui
và bnh
thán thư
trung
bình.
-Năng sut:2-3
tn/ha
-T l nhân: 27 –
29%
-C ht: 160 -
170 ht/kg.
LG
1
- Lá non màu xanh, phiến lá hình bu dc
và hơi phng.
- Trái non màu xanh và khi chín có mù đỏ.
- Ht non màu xanhvà khi chín có màu
trng xám.
- Hoa đóng thưa.
- Ra hoa sau khi trng 18 tháng, ra hoa t
tháng
12 – tháng 2. Ra hoa hơi mun, nhiu đợt,
s lượng hoa lưỡng tính cao. Trái đậu thành
chùm 6 – 10 trái.
- Phát chi trung bình, thích hp cho
- Kh
năng
chng
chu b
xít mui
và bnh
thán thư
trung
bình
- Năng sut: 2 –
3 tn/ha
- T l nhân 28 –
30%
- C ht: 150 –
155trái/kg
phương pháp ghép chi
4.Chun b cây điu ging: Cây ging ghép cn đạt các tiêu chun sau:
Bu đất màu đen, có kích thước 15 x 33cm hay 15 x 25cm.
Đường kính gc ghép t 0,7cm tr lên, chiu cao chi ghép t 10cm tr
lên.
Cây ging phi có ít nht 1 – 2 tng lá đã phát trin hoàn chnh. Tui xut
vườn t 45 ngày tr lên k t khi ghép.
5.Thiết lp vườn điu: Hàng điu nên tiến hành thiết kế và trng theo
hướng bc nam. Vùng đồi dc nên thiết kế theo đường đồng mc để hn chế xói
mòn đất.
nhng vùng có gió mnh, nên trng cây chn gió xung quanh vườn để
bo v vườn cây.
Chun b h trng: Kích thước h trng: 60 cm x 60 cm x 60 cm tr lên.
-Trn lp đất mt và phân vào h: Mi h t 10 – 20kg phân chung hoai +
0,5 – 1kg Super lân + đất mt, trn đều ri gt xung h.
Sau đó gom đất mt xung quanh đắp mt h cao hơn mt đất nn 20cm để
tránh đọng nước khi đất và phân chung trong h b d xung.
-H trng cn phi được chun b xong 1 tháng trước khi trng.
-Ri thêm 10 – 20g Furadan/h trng để hn chế kiến mi phá cây con.
Trng cây: Trước khi trng dùng dao sc ct đáy bu và ct r đuôi chut
b cun xon.
-Dùng cuc đào mt h nh chính gia h ri đặt bu cây con xung h
sao cho mt bu thp hơn mt đất nn chng 5 – 10cm để tránh cây b xói trc gc
khi mưa ln.
-Dùng dao rch theo chiu dc ca bu và kéo bao nilon lên. Nén cht đất
xung quanh bu đất.
-Trng dm ngay khi thy cây b chết.
Trng xen: Tiến hành trng xen cây ngn ngày khi vườn điu chưa khép
tán để hn chế c di, chng xói mòn và tăng thu nhp. Ngoài ra còn tn dng các
loi thân, dây, cây…không s dng được để t vào gc cho cây điu rt tt.
-Các cây trng xen được khuyến cáo theo th t ưu tiên là đậu phng, đậu
xanh, đậu đen, bông vi và mt s cây ngn ngày có tán thp khác.
-Để hn chế vic cnh tranh dinh dưỡng và ánh sáng vi điu, cây trng
xen cn trng thành băng cách mép tán điu khong 1m.
6./ Làm c, bón phân:
6.1- Làm c: - Khi cây còn nh: làm sch c xung quanh gc, cách mép tán
0,5 – 1m. Thường làm 4 – 5 đợt c mi năm.
- Khi vườn điu khép tán: làm c 3 đợt/năm
+ Hai đợt đầu: Làm c kết hp vi các đợt bón phân
+ Đợt th ba: Kết hp dn vườn chng cháy và chun b cho v thu hoch.
6.2- Bón phân: Cây điu cũng như các loi cây khác, mun thu được năng
sut cao cn bón phân đầy đủ và cân đối. Trong phm vi gii hn mc phân bón
ti ưu, năng sut ca điu t l vi mc phân được bón cho cây.