Lưu ý khi làm trần thạch cao
Có nhiều loại trần nhà, tuỳ theo điều kiện kinh tế và ý thích. Trước kia người ta
hay dùng trần ván ép, rồi sơn hay dán simili, trần carton, cũng có một số nhà xưa
người ta làm trần giả đúc bằng cách đổ vữa xi măng lên trên các tấm lưới sắt lỗ
nhỏ, giống như đổ bê tông, cũng hai tám ngày dỡ cốt pha, trần này có ưu điểm là
đẹp, bền theo thời gian nhưng hiện nay không còn dùng nữa.
Cũng có khi người ta làm trần nhà bằng simili, đệm mút (giống như đệm salon)
dành cho các phòng có kích thước nhỏ, sử dụng cách âm... Trần nhà thông dụng
hiện nay là trần nhựa hay trần thạch cao. Trần nhựa là các tấm nhựa ghép mí lại
với nhau, có nhiều màu sắc như trắng, vàng, xanh; để cách âm, cách nhiệt người ta
bỏ xốp lên trên. Trần nhựa có ưu điểm là đẹp, nhẹ, không sợ bị ố do mái dột, giá
thành rẻ, nhưng không bền (khoảng 5 năm, nhựa sẽ bị lão hoá). Hiện nay, trần nhà
cao cấp được ưa chuộng nhất là trần thạch cao.
Trần thạch cao có ưu điểm là đẹp (giống như trần đúc), bền, mát, cách âm, tạo
được hoa văn, chống phản xạ âm. Trần thạch cao là trần được lắp ghép bằng nhiều
tấm thạch cao. Giá thành trần thạch cao gấp hai lần trần nhựa . Hiện nay, trên thị
trường có các loại tấm thạch cao của các nhà sản xuất: Việt Nam liên doanh,
Singapore, Thái Lan, Trung Quốc, Nhật... Giá cả các loại này không chênh lệch
nhau nhiều. Hai loại thạch cao tấm đang được ưa chuộng là liên doanh (chữ in trên
tấm thạch cao màu đỏ) và Thái Lan (chữ in trên tấm màu đen). Một tấm thạch cao
có kích thước 1,2x2,4m (bằng kích thước tấm ván ép), hai mặt được dán bằng một
loại giấy đặc biệt để trét mastic.
Trần thạch cao được thi công như sau: từ trên xà gồ của trần mái tôn hay mái ngói,
người ta cho định hình từng thanh nhôm kẽm bằng các sợi dây thép có đường kính
tối thiểu 5 mm, bắt bát, ghép vít, tạo thành hình chữ nhật có kích thước khoảng
400x1000 (mm), sau đó ghép từng tấm thạch cao vào.
Có hai loại trần thạch cao: trần nổi và trần chìm.
* Trần nổi: được thi công bằng cách thả từ trên xuống từng tấm thạch cao được cắt
ra có kích thước bằng khung định hình (khung định hình chữ L có thể bằng nhôm
hay kẽm, nếu bằng nhôm sáng bóng thì không cần dán chỉ trang trí bên dưới để
che, nhưng nếu là khung nhôm kẽm thì cần dán chỉ trang trí). Trần nổi có ưu điểm
là nếu sau này cần sửa chữa điện, hay hư tấm nào tháo ra thay tấm đó, tuy nhiên
trần nổi không đẹp bằng trần chìm.
* Trần chìm: là trần được thi công bắt vít từng tấm thạch cao từ dưới lên. Khung
định hình bằng nhôm kẽm chữ U được bắt vít gắn kết với nhau, sau đó người ta
ghép từng tấm thạch cao (nguyên kích thước) vào. Trần chìm có ưu điểm là đẹp,
tạo mặt phẳng hoàn thiện (không thấy mí ghép), có thể tạo nhiều hoa văn bằng
cách cắt từng tấm thạch cao gắn vào hay bằng cách tô xi măng. Nếu tô xi măng tạo
chỉ trang trí thì trần sẽ đẹp và bền hơn, nhưng giá thành sẽ cao. Khuyết điểm của
trần chìm là nếu hư, ố không sửa chữa được tấm mà phải gỡ nguyên trần, bởi vì khi
ghép trần thạch cao kéo theo nhiều thứ như: đèn trang trí, chỉ trang trí... Trần thạch
cao sau đó sẽ được trét mastic và sơn như trần nhà đúc.
Trần thạch cao còn áp dụng cho cả nhà đúc, để dấu các dây điện, hộp gen, hay để
tạo cho một căn phòng có trần thấp, ấm cúng, cách âm... Để thi công trần thạch cao
cho nhà đúc thì khi đúc phải tính toán chừa các móc sắt để treo khung định hình.
Hiện nay, không chỉ làm trần, mà người ta còn dùng từng tấm thạch cao ốp vào
tường với mục đích tạo sự cách âm, cách nhiệt... cho các căn phòng đặc biệt kín,
thu thanh...
Những điều cần lưu ý khi làm trần thạch cao:
Tuy là bền và đẹp nhất so với các loại trần hiện nay nhưng trần thạch cao đặc biệt
tối kỵ nước. Trước khi thi công ghép trần phải kiểm tra tuyệt đối mái tôn hay mái
ngói không được có lỗ rò. Cần chú ý nhất là mái ngói, khi mưa có gió lớn tạt vào
các khe hở của mái rất dễ bị nhỏ nước xuống trần, chỉ cần một ít nước nhỏ xuống
là trần thạch cao sẽ bị ố vàng ngay, rất xấu xí. Những nơi bị ố sẽ phải chà, trét
mastic và sơn lại, và tất nhiên sẽ không đồng màu với trần nhà cũ. Thạch cao vẫn
bị co ngót vật liệu, cho nên phải chấp nhận hiện tượng nứt trần ở các chỗ trét
mastic (điều này thường xảy ra ở trần chìm), những vết nứt này có khi chỉ giống
như một sợi tóc chạy ngang, nhưng sẽ tạo sự khó chịu cho chủ nhân và lâu ngày
vết nứt sẽ lớn dần, mất thẩm mỹ. Trần thạch caocó tính bền vững, nếu thi công kỹ
càng, mái không bị rò nước, trần thạch cao vẫn còn đẹp sau 5 năm, và sau 10 năm
mới hư hỏng
