Phân tích chi phí - hiệu quả: Nghiên cứu tổng quan liệu pháp nội tiết chứa palbociclib so với các liệu pháp nội tiết khác trong điều trị ung thư vú

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 24 * Số 3 * 2020

Nghiên cứu

B – Khoa học Dược

NGHIÊN CỨU TỔNG QUAN HỆ THỐNG VỀ PHÂN TÍCH

CHI PHÍ - HIỆU QUẢ CỦA LIỆU PHÁP NỘI TIẾT CÓ CHỨA PALBOCICLIB

SO VỚI CÁC LIỆU PHÁP NỘI TIẾT KHÁC TRONG ĐIỀU TRỊ UNG THƯ VÚ

Trần Thị Điền Linh*, Hoàng Thy Nhạc Vũ*

TÓM TẮT

Đặt vấn đề: Palbociclib là thuốc đầu tiên thuộc nhóm ức chế CDK4/6 được sử dụng trong lâm sàng để kết

hợp với các liệu pháp nội tiết trong điều trị ung thư vú di căn/tiến xa. Phân tích chi phí - hiệu quả liên quan đến

việc lựa chọn palbociclib kết hợp với các liệu pháp nội tiết đã được thực hiện ở nhiều quốc gia trên thế giới.

Mục tiêu: Nghiên cứu tổng quan kết quả các phân tích chi phí - hiệu quả của palbociclib kết hợp với

letrozole/fulvestrant so với các liệu pháp nội tiết khác trong điều trị ung thư vú di căn/tiến xa nhằm tạo căn cứ

cho nhà hoạch định chính sách cũng như người bệnh đưa ra quyết định phù hợp trong lựa chọn điều trị.

Đối tượng - Phương pháp nghiên cứu: Quá trình tổng quan được tiến hành thông qua việc tìm kiếm và

tổng hợp thông tin về quần thể mục tiêu, quan điểm chi trả, đối tượng nghiên cứu, đơn vị hiệu quả được lựa

chọn, đặc điểm của mô hình nghiên cứu, thiết kế nghiên cứu, ngưỡng sẵn sàng chi trả (WTP) và chỉ số gia tăng

chi phí - hiệu quả (ICER) của các công bố liên quan đến chi phí - hiệu quả của palbociclib kết hợp với

letrozole/fulvestrant so với các liệu pháp nội tiết khác trong điều trị ung thư vú di căn/tiến xa trong giai đoạn

2016-2019.

Kết quả: Trong 12 kết quả được chọn để tổng hợp, có 9 nghiên cứu (75,0%) về palbociclib + letrozole, 1

nghiên cứu về palbociclib + fulvestrant, 1 nghiên cứu về palbociclib + letrozole/fulvestrant, và 1 nghiên cứu kết

hợp Palbociclib với hóa trị liệu; 41,7% nghiên cứu dựa trên quan điểm của bên cung cấp dịch vụ. Khi đánh giá

hiệu quả điều trị, 75,0% nghiên cứu dựa trên QALYs; 8,3% nghiên cứu đánh giá bằng QALMs và 16,6%

nghiên cứu trên PFSs.

Kết luận: Sử dụng palbociclib cho thấy hiệu quả lâm sàng trong điều trị ung thư vú di căn/tiến xa, nhưng

chi phí điều trị khá cao. Việc kết hợp palbociclib với các liệu pháp nội tiết chỉ thật sự đạt chi phí - hiệu quả nếu có

các chính sách tài chính hỗ trợ.

Từ khóa: palbociclib, chi phí - hiệu quả, liệu pháp nội tiết, ung thư vú di căn/tiến xa, tổng quan hệ thống

ABSTRACT

SYSTEMATIC REVIEW OF THE COST-EFFECTIVENESS ANALYSIS OF

PALBOCICLIB IN COMBINATION WITH LETROZOLE/ FULVESTRANT COMPARING TO

OTHER ENDOCRINE THERAPIES FOR BREAST CANCER

Tran Thi Dien Linh, Hoang Thy Nhac Vu

* Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Vol. 24 - No. 3 - 2020: 63 - 72

Background: Palbociclib is the first available oral CDK4/6 inhibitor which was clinically indicated for

advanced/metastatic breast cancer in combination with endocrine therapies. Cost-effectiveness analysis

involving the selection of palbociclib associating with endocrine therapies, has been conducted in many

countries around the world.

Objective: Systematic review highlights the crucial findings of cost-effectiveness studies relating to

palbociclib plus letrozole/fulvestrant in comparison to other endocrine therapies for advanced/metastatic breast

*Khoa Dược, Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh

Tác giả liên lạc: PGS.TS.DS. Hoàng Thy Nhạc Vũ ĐT: 0913110200 Email: hoangthynhacvu@ump.edu.vn

Nghiên cứu

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 24 * Số 3 * 2020

cancer’s treatment. These findings provide not only patients but also policymakers with a premise for making

appropriate decisions in treatment’s selection.

Method: The process of this review is implemented searching and aggregating data on target population,

different perspectives, specific objects, unit of study outcome, model characteristics, methodology of design, the

Willingness to pay and Incremental cost-effectiveness ratio ; which were included in specific publications related

to palbociclib plus letrozole/fulvestrant, comparing to other endocrine regimens for advanced/metastatic breast

cancer during the period 2016-2019.

Results: Of the 12 identified articles in analyzing cost-effectiveness, there are 9 articles using palbociclib +

letrozole, accounting for 75.0%; 1 article indicating palbociclib + fulvestrant, 1 article having letrozole/fulvestrant

with palbociclib and the last article using palbociclib simultaneously with chemotherapy. The perspective of

service providers in this review constitutes 41.7%. The effectiveness was evaluated by QALYs, QALMs and

PFSs, which represents 75.0%; 8.3% and 16.6%; respectively.

Conclusion: Although palbociclib increased health benefits significantly, this drug generally had higher

treatment costs relative to its clinical benefits. Adding palbociclib to the regimens including endocrine therapies

will be cost-effective only if there are potential financial-support policies.

Keywords: palbociclib, cost-effectiveness, endocrine therapy, advanced/metastatic breast cancer, systematic review

ĐẶT VẤN ĐỀ

Theo báo cáo thống kê của Viện nghiên cứu

ung thư quốc tế thuộc Tổ chức y tế thế giới

(IARC), ung thư vú là loại ung thư được chẩn

đoán phổ biến nhất thế giới, là nguyên nhân

hàng đầu dẫn đến tử vong do ung thư ở phụ

nữ(1). Năm 2018, ước tính có thêm 2,1 triệu

trường hợp ung thư vú và 627.000 ca tử vong do

ung thư vú trên toàn thế giới(1). Ung thư vú có

bốn giai đoạn, trong đó ung thư vú thứ phát giai

đoạn IV hay di căn/tiến xa là khi các tế bào ung

thư ở vú đã lan đến các phần khác của cơ thể

như gan, phổi, xương hay não. Các phác đồ điều

trị ung thư vú di căn/tiến xa được xây dựng phụ

thuộc vào nhiều yếu tố quan trọng như trạng

thái của thụ thể nội tiết (HR - hormone receptor)

và thụ thể yếu tố phát triển biểu mô 2 (HER2 -

human epidermal growth factor receptor 2); đáp

ứng lâm sàng của người bệnh; chức năng các cơ

quan cùng các yếu tố khác. Ngày nay, nhiều giải

pháp trị liệu toàn thân được ưu tiên sử dụng khi

điều trị ung thư vú như hóa trị liệu, liệu pháp

nhắm đích, liệu pháp miễn dịch, liệu pháp nội

tiết (đơn trị liệu hay liệu pháp kết hợp).

Theo thống kê, khoảng 83% trường hợp ung

thư vú có HR+, và tỉ lệ ung thư vú di căn/tiến xa

có HR+/HER2− chiếm 73% các phân nhóm ung

thư vú ở phụ nữ(2). Do đó, liệu pháp nội tiết được

khuyến khích khi điều trị ung thư vú di căn/tiến

xa có HR+ nói chung và có HR+/HER2− nói riêng.

Những liệu pháp nội tiết kết hợp với

palbociclib có thể kéo dài thời gian sống, trì hoãn

sự tiến triển của bệnh cũng như nhu cầu hóa trị,

các triệu chứng được kiểm soát, đồng thời giúp

cải thiện chất lượng cuộc sống. Cụ thể, các thử

nghiệm lâm sàng trên các liệu pháp nội tiết có

liên quan như thuốc ức chế nonsteroidal-

aromatase PALOMA-1, PALOMA-2 (palbociclib

+ letrozole), và thuốc đối kháng thụ thể estrogen

PALOMA-3 (palbociclib + fulvestrant) đã cho

thấy kết quả khả quan trong tiên lượng (kéo dài

thời gian sống bệnh không tiến triển - PFSs và

cải thiện tỉ lệ lợi ích đáp ứng trên lâm sàng -

CBRs) khi điều trị ung thư vú di căn/tiến xa so

với các liệu pháp nội tiết khác không chứa

palbociclib đã từng sử dụng trước đó.

Palbociclib là thuốc ức chế cyclin-dependent

kinases 4/6 (CDK 4/6), chỉ định trong điều trị

ung thư vú khi kết hợp với liệu pháp nội tiết

được FDA chấp thuận những năm gần đây,

trong đó việc kết hợp với letrozole được chấp

nhận năm 2015, và việc kết hợp với fulvestrant

được chấp nhận năm 2016. Vì vậy, nhiều nghiên

cứu đánh giá tính hiệu quả cả về mặt kinh tế lẫn

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 24 * Số 3 * 2020

Nghiên cứu

B – Khoa học Dược

lợi ích lâm sàng của liệu pháp nội tiết có chứa

palbociclib đã được thực hiện kể từ sau mốc thời

gian đó. Để có những thông tin tổng hợp về chi

phí - hiệu quả (CP-HQ) của palbociclib khi kết

hợp với letrozole/fulvestrant so với các liệu pháp

điều trị nội tiết khác trong điều trị ung thư vú ở

giai đoạn di căn/tiến xa, cần có một nghiên cứu

tổng quan kết quả các phân tích liên quan đã

được công bố.

ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Thiết kế nghiên cứu

Nghiên cứu tổng quan hệ thống, tiến hành

tìm kiếm và tổng hợp kết quả các nghiên cứu về

CP-HQ liên quan đến các liệu pháp nội tiết chứa

palbociclib trong điều trị ung thư vú, được công

bố trong giai đoạn từ tháng 06/2016 đến tháng

06/2019.

Phương pháp thực hiện

Trên cơ sở dữ liệu HINARI,

Medline/Pubmed có kết hợp MeSH, và

Springerlink, sử dụng các từ khóa kết hợp với

thuật ngữ BOOLEAN để tìm kiếm ở phạm vi

tiêu đề/tóm tắt, với công thức ((“cost effectiveness”

OR “cost-effectiveness” OR “cost utility” OR “cost–

utility” OR “economic evaluation”) AND

“palbociclib” AND (“metastatic breast cancer” OR

“advanced breast cancer”)).

Chọn các nghiên cứu có thời gian công bố

trong giai đoạn 2016-2019, và có bài toàn văn.

Sau đó, xem xét nội dung các nghiên cứu được

đề xuất bởi cơ sở dữ liệu để đánh giá chất lượng

theo 24 tiêu chí của bảng kiểm CHEERS(3)

(Consolidated Health Economic Evaluation

Reporting Standards), được đề xuất sử dụng để

đánh giá độ tin cậy, chính xác của các nghiên

cứu Kinh tế Dược theo quyết định 2701/QĐ-BYT

của Bộ Y tế năm 2017. Quy trình tìm kiếm 12

nghiên cứu được mô tả trong Hình 1.

Các nghiên cứu đạt yêu cầu sẽ được chọn

cho quá trình tổng hợp và đánh giá các thông tin

về quần thể mục tiêu, quan điểm chi trả, đối

tượng nghiên cứu, đơn vị hiệu quả được lựa

chọn, đặc điểm của mô hình nghiên cứu, thiết kế

nghiên cứu, ngưỡng sẵn sàng chi trả (WTP) và

chỉ số gia tăng chi phí - hiệu quả (ICER).

Dữ liệu được tổng hợp vào Microsoft Excel

365. Sự phân bố đặc điểm các nghiên cứu được

mô tả thông qua tần số và tỉ lệ phần trăm. Chi

phí của các nghiên cứu sẽ được quy đổi thống

nhất sang Đô la Mỹ (USD) và năm 2019 bằng chỉ

số giá tiêu dùng (CPI)(4).

Hình 1. Quy trình tìm kiếm và lựa chọn nghiên cứu đưa vào phân tích tổng quan

Nghiên cứu

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 24 * Số 3 * 2020

KẾT QUẢ

Đánh giá chất lượng nghiên cứu theo bảng

kiểm CHEERS

Có 14 nghiên cứu CP-HQ các liệu pháp nội

tiết chứa palbociclib trong điều trị ung thư vú đã

công bố trong giai đoạn 2016-2019 và có bài toàn

văn. Sau khi xem xét nội dung của 14 nghiên cứu

này, có 2 nghiên cứu không được đưa vào để

chấm điểm theo bảng kiểm CHEERS. Trong đó,

nghiên cứu của tổ chức Pan-Canadian Oncology

Drug (2019) là nghiên cứu đánh giá công nghệ y

tế được chuẩn bị bởi cơ quan đánh giá công

nghệ y tế quốc gia chứ không phải một phân tích

kinh tế độc lập; nghiên cứu của Matter-Walstra

K (2017) là nghiên cứu cập nhật các thông tin

liên quan đến dữ liệu về CP-HQ cho nghiên cứu

của tác giả trước đó vào năm 2016.

Kết quả chấm điểm theo bảng kiểm

CHEERS của 12 nghiên cứu còn lại(5-16) cho

thấy các nghiên cứu đều đáp ứng các tiêu chí

có trong bảng kiểm, trong đó nhiều tiêu chí

được thỏa mãn đầy đủ trong cả 12 nghiên cứu.

Những tiêu chí được ghi nhận còn chưa rõ

ràng trong một số nghiên cứu như nội dung

của tiêu đề(5), quan điểm nghiên cứu(6,7), tỉ lệ

khấu trừ(7-9); đơn vị tiền tệ theo năm và cách

quy đổi(7), lựa chọn mô hình và giả định(7,9),

nguồn tài trợ và xung đột lợi ích(2). Chỉ có 1

nghiên cứu(10) đạt tiêu chí mô tả sự không

đồng nhất giữa CP-HQ do sự khác biệt giữa

các nhóm quần thể lựa chọn.

Đặc điểm các nghiên cứu phân tích CP-HQ của

các liệu pháp nội tiết chứa palbociclib đạt chất

lượng theo bảng kiểm CHEERS

Trong 12 nghiên cứu CP-HQ được phân

tích chi tiết, quần thể mục tiêu chủ yếu là phụ

nữ ở giai đoạn hậu mãn kinh, bị ung thư vú di

căn/ tiến xa thể HR+/HER2− và chưa từng sử

dụng liệu pháp nội tiết trong điều trị. Quan

điểm chi trả được nhiều nghiên cứu lựa chọn

nhất là quan điểm của bên cung cấp dịch

vụ(5,9,11,13,15), chiếm 41,7% trong tổng số 12

nghiên cứu.

Liên quan đến đối tượng nghiên cứu, có 9

nghiên cứu(5,6,2,9,11-15) về palbociclib + letrozole,

chiếm tỉ lệ 75,0%; 1 nghiên cứu(16) về palbociclib +

fulvestrant, 1 nghiên cứu(10) về palbociclib +

letrozole/fulvestrant , và 1 nghiên cứu(7) kết hợp

palbociclib với hóa trị liệu.

Khi đánh giá hiệu quả điều trị, 9 nghiên cứu

(75,0%) dựa trên số năm sống được điều chỉnh

chất lượng (quality-adjusted life years –

QALYs)(2,5,6,10-13,15-16); 1 nghiên cứu (8,3%) đánh giá

bằng số tháng sống được điều chỉnh chất lượng

(quality-adjusted life months – QALMs)(14) và 2

nghiên cứu (16,6%) đánh giá trên thời gian sống

bệnh không tiến triển (progression-free

survivals– PFSs)(7,9).

Các nghiên cứu phân tích CP-HQ đều sử

dụng mô hình ra quyết định với các hình thức

khác nhau, trong đó có 5 nghiên cứu (41,7%) sử

dụng mô hình ngăn(2,5,11-13), một mô hình cho

phép nội tương tác và thêm vào các khoảng

chậm thời gian ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống

và quần thể nghiên cứu. Các mô hình khác cũng

được sử dụng như mô hình Markov(6,15-16), mô

hình mô phỏng sự kiện rời rạc(10,14). Phương pháp

phân tích độ nhạy xác suất (PSA) kết hợp với

phương pháp phân tích độ nhạy quyết định

(DSA) được đề cập trong 41,7% nghiên cứu(2,5,11-13).

Phương pháp phân tích kịch bản (scenario

analysis) được áp dụng trong 91,7% nghiên cứu,

và 8 trong tổng số 12 nghiên cứu có thời gian giả

định (time-horizon) trên 15 năm(5,6,2-12,15) (Bảng 1).

Các kết quả chính trong điều trị ung thư vú

giai đoạn di căn hoặc tiến xa

Kết quả về CP-HQ tương đối khác nhau giữa

các quốc gia. Trong 10 nghiên cứu sử dụng phác

đồ palbociclib kết hợp với letrozole cho phụ nữ

ung thư vú giai đoạn di căn/tiến xa, có 9 nghiên

cứu đã chứng minh rằng phác đồ này không

thật sự CP-HQ so với giải pháp so sánh khi

xem xét đến ngưỡng sẵn sàng chi trả tại quốc

gia tương ứng, bao gồm các nghiên cứu tại

Mỹ(6,10,12), Tây Ban Nha(13), Canada(14), Thụy

Điển(15), Anh(2,5,11).

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 24 * Số 3 * 2020

Nghiên cứu

B – Khoa học Dược

Bảng 1. Tổng hợp đặc điểm chung của 12 nghiên cứu giai đoạn 2016-2019 phân tích chi phí - hiệu quả của liệu

pháp nội tiết chứa palbociclib trong điều trị ung thư vú di căn/tiến xa

Đối tượng nghiên cứu

(Các nghiên cứu

liên quan)

Đặc điểm nghiên cứu

Liệu pháp nội tiết

Nội tiết (PAL)

+ hóa trị liệu

Tổng cộng

n=12(%)

PAL+LET

(n=9)

PAL+FUL

PAL+LET

và

PAL+FUL

(2,5,6,9,11-15)

(16)

(10)

(7)

Đặc điểm của phụ nữ ung thư vú trong quần thể mục tiêu

Di căn/tiến xa HR+/HER2−

2(9, 15)

1(16)

3(25,0)

Tiến xa HR+

1(14)

1(8,3)

Di căn/tiến xa

HR+/HER2− hậu mãn kinh

7(2,5,6,11-13,15)

1(10)

8(66,7)

Tiến xa và tái phát

1(7)

1(8,3)

Quan điểm chi trả

Người chi trả

3(2,12,14)

1(16)

4(33,3)

Bên cung cấp dịch vụ

6(5,7,9,11,13,15)

6(50,0)

Xã hội

1(10)

1(8,3)

Khác/ Không đề cập

1(6)

1(7)

2(16,6)

Đơn vị hiệu quả

Số năm sống được điều chỉnh

chất lượng - QALY

7(2,5,6,11-13,15)

1(16)

1(10)

9(75,0)

Số tháng sống được điều chỉnh

chất lượng - QALM

1(14)

1(8,3)

Thời gian sống bệnh không tiến triển - PFS

1(9)

1(7)

2(16,6)

Loại mô hình

Markov

2(6,15)

1(16)

3(25,0)

Mô hình ngăn PSM

5(2,5,11-13)

5(41,7)

Mô phỏng sự kiện rời rạc

1(14)

1(10)

2(16,6)

Khác

1(9)

1(7)

2(16,6)

Phân tích độ nhạy (Sensitivity analysis)

Độ nhạy xác suất PSA

1(14)

1(8,3)

Độ nhạy xác suất - một chiều

2(6,15)

1(16)

1(10)

4(33,3)

Độ nhạy xác suất - quyết định

(PSA – DSA)

5(2,5,11-13)

5(41,7)

Khác/ Không đề cập

1(9)

1(7)

2(16,6)

Phân tích kịch bản (Scenario analysis)

Có

8(2,5,9,11-15)

1(16)

1(10)

10(83,3)

Không

1(7)

1(8,3)

Thời gian giả định điều trị trong nghiên cứu (Time-horizon)

<10 năm

1(7)

1(8,3)

10 - 15 năm

2(13,14)

1(16)

3(25,0)

>15 năm

7(2,5,6,9,

11,12,15)

1(10)

8(66,7)

PAL = palbociclib; LET = letrozole; FUL = fulvestrant; QALY = quality-adjusted life years; QALM =

quality-adjusted life-months; PFS = progression-free survivals; PSM= partitioned survival model; PSA =

probabilistic sensitivity analysis; DSA = deterministic sensitivity analysis

Nghiên cứu tổng quan hệ thống về phân tích chi phí - hiệu quả của liệu pháp nội tiết có chứa palbociclib so với các liệu pháp nội tiết khác trong điều trị ung thư vú

Chủ đề:

Tài liệu liên quan

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Hỗ trợ

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi