Pháp luật về hối phiếu

Chia sẻ: Phương Bằng | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

732
lượt xem 198
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hối phiếu đòi nợ là giấy tờ có giá do người ký phát lập, yêu cầu người bị ký phát thanh toán không điều kiện một số tiền xác định khi có yêu cầu hoặc vào một thời điểm nhất định trong tương lai cho người thụ hưởng. Hối phiếu nhận nợ là giấy tờ có giá do người phát hành lập, cam kết thanh toán không điều kiện một số tiền xác định khi có yêu cầu hoặc vào một thời điểm nhất định trong tương lai cho người thụ hưởng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Pháp luật về hối phiếu

Pháp luật về hối phiếu 1. Điều kiện phát hành hối phiếu Trên thế giới thường có hai thuật ngữ là hối phiếu ( Bill of exchange) và Kì phiếu (Promissory Note). Theo luật các công cụ chuyển nhượng của Việt Nam 2005 thì có hai khái niệm tương ứng đó là hối phiếu đòi nợ (Bill of exchange) và hối phiếu nhận nợ (Promissory Note). Hối phiếu đòi nợ là giấy tờ có giá do người ký phát lập, yêu cầu người bị ký phát thanh toán không điều kiện một số tiền xác định khi có yêu cầu hoặc vào một thời điểm nhất định trong tương lai cho người thụ hưởng. Hối phiếu nhận nợ là giấy tờ có giá do người phát hành lập, cam kết thanh toán không điều kiện một số tiền xác định khi có yêu cầu hoặc vào một thời điểm nhất định trong tương lai cho người thụ hưởng. Hối phiếu được phát hành phù hợp với luật của địa phương nơi hối phiếu được phát hành.Theo Luật các công cụ chuyển nhượng 2005 hối phiếu chỉ có giá trị pháp lý khi thoả mãn các điều kiện sau: - Điều kiện về nội dung: hối phiếu phải có các nội dung bắt buộc sau ( gồm 8 thông tin đối với hối phiếu đòi nợ và 7 thông tin đối với hối phiếu nhận nợ). a) Tiêu đề: Cụm từ "Hối phiếu đòi nợ" được ghi trên mặt trước của hối phiếu đòi nợ hoặc "Hối phiếu nhận nợ" được ghi trên mặt trước của hối phiếu nhận nợ. b) Yêu cầu thanh toán hoặc cam kết thanh toán không điều kiện một số tiền xác định: Số tiền phải ghi rõ ràng, đơn giản, đúng tập quán quốc tế, được ghi cả bằng số và bằng chữ. Khi số tiền trên hối phiếu được ghi bằng số khác với số tiền ghi bằng chữ thì số tiền ghi bằng chữ có giá trị thanh toán. Trong trường hợp số tiền trên hối phiếu được ghi hai lần trở lên bằng chữ hoặc bằng số và có sự khác nhau thì số tiền có giá trị nhỏ nhất được ghi bằng chữ có giá trị thanh toán.
c) Thời hạn thanh toán: Thời hạn thanh toán không được ghi trên hối phiếu đòi nợ thì hối phiếu đòi nợ sẽ được thanh toán ngay khi xuất trình; d) Địa điểm thanh toán: Địa điểm thanh toán không được ghi trên hối phiếu thì hối phiếu sẽ được thanh toán tại địa chỉ của người bị ký phát (đối với hiếu phiếu đòi nợ) hoặc người phát hành (đối với hối phiếu nhận nợ) . đ) Tên đối với tổ chức hoặc họ, tên đối với cá nhân, địa chỉ của người bị ký phát (đối với hiếu phiếu đòi nợ) e) Tên đối với tổ chức hoặc họ, tên đối với cá nhân của người thụ hưởng được người ký phát (đối với hối phiếu đòi nợ) hoặc người phát hành (đối với hối phiếu nhận nợ) chỉ định hoặc yêu cầu thanh toán hối phiếu đòi nợ theo lệnh của người thụ hưởng hoặc yêu cầu thanh toán hối phiếu đòi nợ cho người cầm giữ; g) Địa điểm và ngày ký phát: Địa điểm ký phát không được ghi cụ thể trên hối phiếu đòi nợ thì hối phiếu đòi nợ được coi là ký phát tại địa chỉ của người ký phát (đối với hối phiếu đòi nợ) hoặc địa chỉ của người phát hành (đối với hối phiếu nhận nợ) . h) Tên đối với tổ chức hoặc họ, tên đối với cá nhân, địa chỉ và chữ ký của người ký phát hoặc người phát hành. - Điều kiện về cơ sở phát hành : “Điều 3. Cơ sở phát hành công cụ chuyển nhượng 1. Người ký phát, người phát hành được phát hành công cụ chuyển nhượng trên cơ sở giao dịch mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ, cho vay giữa các tổ chức, cá nhân với nhau; giao dịch cho vay của tổ chức tín dụng với tổ chức, cá nhân; giao dịch thanh toán và giao dịch tặng cho theo quy định của pháp luật. 2. Quan hệ công cụ chuyển nhượng quy định trong Luật này độc lập, không phụ thuộc vào giao dịch cơ sở phát hành công cụ chuyển nhượng quy định tại khoản 1 Điều này.”
Hối phiếu cũng là một trong các công cụ chuyển nhượng theo quy định của luật các công cụ chuyển nhượng 2005. Bởi thế cho nên cơ sở để phát hành hối hiếu bao gồm: các sở giao dịch mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ, cho vay giữa các tổ chức, cá nhân với nhau; giao dịch cho vay của tổ chức tín dụng với tổ chức, cá nhân; giao dịch thanh toán và giao dịch tặng. Tuy nhiên trên hối phiếu không nêu nguyên nhân phát sinh việc lập hối phiếu, mà chỉ ghi số tiền phải trả và những nội dung liên quan đến việc trả tiền. Hiệu lực pháp lý của hối phiếu cũng không bị ràng buộc bởi bất cứ nguyên nhân gì sinh ra hối phiếu. Hay nói cách khác hối phiếu độc lập so với giao dịch cơ sở làm phát sinh hối phiếu. - Điều kiện về chủ thể phát hành: Trước đây, Theo Pháp lệnh thương phiếu thì chỉ có các doanh nghiệp mới được phát hành hối phiếu (Điều 2 Pháp lệnh thương phiếu 1999). Như vậy pháp lệnh thương phiếu thừa nhận quyền phát hành hối phiếu của doanh nghiệp nhưng lại không cho các thương nhân là các cá nhân kinh doanh phát hành hối phiếu – không phù hợp với đường lối, chủ trương và chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển kinh tế (tạo môi trường kinh doanh bình đẳng giữa các thành phần kinh tế). Mà theo điều 220 của Luật Thương mại, các thương nhân được quyền sử dụng thương phiếu để thanh toán trong hoạt động thương mại. Khi Luật các công cụ chuyển nhượng 2005 đã bỏ quy định chưa phù hợp này. Luật công cụ chuyển nhượng không quy định về điều kiện của chủ thể phát hành hối phiếu mà chỉ quy định các quyền về nghĩa vụ của người phát hành hối phiếu. điều kiện đổi với chủ thể phát hành sẽ tuân theo những quy định chung về năng lực hành vi dân sự. 2. Điểm khác biệt giữa phát hành hối phiếu và phát hành các loại giấy tờ có giá khác ( cổ phiếu, trái phiếu)
Hối phiếu là công cụ chuyển nhượng - giấy tờ có giá ghi nhận lệnh thanh toán hoặc cam kết thanh toán không điều kiện một số tiền xác định vào một thời điểm nhất định. Séc là giấy tờ có giá do người ký phát lập, ra lệnh cho người bị ký phát là ngân hàng hoặc tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán được phép của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trích một số tiền nhất định từ tài khoản của mình để thanh toán cho người thụ hưởng. Cổ phiếu: Khi một công ty cổ phần tự huy động vốn thì số vốn cần huy động đó được chia thành nhiều phần nhỏ bằng nhau gọi là cổ phần. Người mua cổ phần gọi là cổ đông. Cổ đông được cấp một giấy chứng nhận sở hữu cổ phần gọi là cổ phiếu. Chỉ có công ty cổ phần mới phát hành cổ phiếu. Như vậy, cổ phiếu chính là một chứng thư chứng minh quyền sở hữu của một cổ đông đối với một công ty cổ phần và cổ đông là người có cổ phần thể hiện bằng cổ phiếu.Các cổ đông sở hữu cổ phiếu có quyền hạn và trách nhiệm đối với công ty như: Được chia cổ tức theo kết quả kinh doanh; Được quyền bầu cử, ứng cử vào bộ máy quản trị và kiểm soát công ty; Và phải chịu trách nhiệm về sự thua lỗ hoặc phá sản tương ứng với phần vốn góp của mình. Trái phiếu là một loại chứng khoán xác nhận nghĩa vụ trả nợ (bao gồm vốn gốc và lãi) của tổ chức phát hành trái phiếu đối với người sở hữu trái phiếu. Khi mua trái phiếu, bạn trở thành chủ nợ của tổ chức phát hành – còn gọi là bên vay (có thể là Chính phủ, chính quyền địa phương hoặc các công ty). Với tư cách là người sở hữu trái phiếu – hay còn gọi là trái chủ, bạn sẽ được ưu tiên thanh toán tài sản thanh lý khi công ty bị phá sản trước các cổ đông. Tuy nhiên, bạn không được tham gia vào những quyết định của tổ chức phát hành, và cũng không được ''chia gì'' thêm ngoài những khoản tổ chức phát hành đã cam kết. Ta xem xét sự khác nhau giữa hối phiếu với cổ phiếu và trái phiếu ở các khía cạnh:
- Chủ thể phát hành: Chủ thể phát hành hối phiếu không bị giới hạn, có thể là tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp hay thưong nhân đơn lẻ… Séc cũng không giới hạn chủ thể phát hành xong lại có một số yêu cầu nhất định đối với người phát hành như: người phát hành có tài khoản tại ngân hàng bị ký phát và trong tài khoản ngân hàng phải có số dư lơn hơn mệnh giá séc. Còn chủ thể phát hành cổ phiếu là các công ty cổ phần ; chủ thể phát hành trái phiếu có thể là chính phủ chính quyền địa phương hoặc các công ty (đồng thời để được phát hành cổ phiếu, trái phiếu ra công chúng thì các công ty này phải đạt được một số tiêu chuẩn nhất định : vốn điều lệ, hoạt động có lãi … ). - Cơ sở phát hành: Séc, hối phiếu được phát hành dựa trên các giao dich cơ sở -bởi đây là các công cụ ghi nhận quyền chủ nợ: Nhưng đối với hối phiếu thì bên bị ký phát là bên có nghĩa vụ trả nợ còn với séc thì là ngân hàng nơi người phát hành séc có tài khoản sẽ trả tiền cho người thụ hưỏng. Còn cổ phiếu , trái phiếu là công cụ huy động vốn không được phát hành dựa trên các giao dich cơ sở mà được phát hành nhằm huy động vốn. 3. Thực tiễn thị trường phát hành hối phiếu ở Việt Nam Dựa vào tiêu chí chủ thể phát hành ta thấy có hai loại hối phiếu: + Hối phiếu thương mại: Là hối phiếu do người xuất khẩu ký phát đòi tiền người nhập khẩu, liên quan đến nghiệp vụ thanh toán hàng hoá xuất khẩu hoặc cung ứng dịch vụ. + Hối phiếu Ngân hàng: Là hối phiếu do Ngân hàng phát hành lệnh cho Ngân hàng đại lý của mình thanh toán tiền nhất định cho người thụ hưởng được chỉ định trên hối phiếu ( loại hối phiếu này không thể chuyển nhượng ).Hối phiếu ngân hàng có những đặc điểm như sau: - Người kí phát hối phiếu là ngân hàng "mẹ" có quyền ra lệnh cho người bị kí phát trả một số tiền nhất định cho người thụ hưởng.