Phát hành trái phiếu quốc tế: cần chọn chính xác
“điểm rơi”
- Việc phát hành trái phiếu quốc tế của các doanh nghiệp Việt Nam tất nhiên
không thuận lợi bằng các doanh nghiệp tại các nước có hệ số tín nhiệm cao hơn
Việt Nam. Do đó, chiến lược thực hiện giao dịch và lựa chọn “điểm rơi” thị trường
hết sức quan trọng và sẽ quyết định thành công của giao dịch.
Chớp thời điểm để phát hành trái phiếu quốc tế là điều không dễ dàng, thưa
ông?
Thị trường đang biến động rất nhanh và chúng ta không thể chắc chắn được năm
sau, tình hình kinh tế thế giới có khả quan hơn thời điểm hiện nay hay không. Do
đó, việc chọn thời điểm ra thị trường quốc tế là hết sức quan trọng và cần được
xem xét kỹ.
Nếu doanh nghiệp Việt Nam có nhu cầu vốn trung và dài hạn và muốn mở một
kênh huy động vốn mới từ thị trường vốn quốc tế, các doanh nghiệp nên chuẩn bị
sẵn các yếu tố cần thiết như sự chấp thuận của cơ quan quản lý nhà nước, các tài
liệu liên quan đến quá trình phát hành trái phiếu như bản cáo bạch, báo cáo tài
chính có kiểm toán… Bất cứ khi nào thị trường có cơ hội phát hành do có tin tức
tốt, doanh nghiệp cần chớp thời cơ. Rất nhiều khả năng cửa sổ cơ hội chỉ được mở
trong thời gian rất ngắn.
Nhưng, việc phát hành trái phiếu quốc tế chưa hẳn sẽ mang về nguồn vốn rẻ
nhất cho doanh nghiệp?
Nếu muốn tìm nguồn vốn rẻ nhất thì nhà phát hành sẽ không xem xét kênh huy
động thông qua phát hành trái phiếu quốc tế. Vay vốn trong nước hoặc vay một
ngân hàng nước ngoài thường có chi phí vốn rẻ hơn. Tuy nhiên, kỳ hạn có thể
không phù hợp với nhu cầu sử dụng vốn và nguồn vốn ngoại tệ trong nước sẽ cạn
dần, hạn mức các ngân hàng nước ngoài cho vay các doanh nghiệp/ngân hàng Việt
Nam chỉ có hạn và đa phần dành cho các khoản vay ngắn hạn. Ngoài ra, khủng
hoảng nợ của châu Âu hiện nay sẽ ảnh hưởng tới khả năng cung cấp vốn trên thị
trường trong nước.
Việc phát hành trái phiếu quốc tế sẽ phù hợp nhất nếu nhà phát hành đặt mục tiêu
tái cấu trúc nguồn vốn theo hướng tăng tỷ trọng nguồn vốn trung dài hạn, nâng cao
các tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động kinh doanh và tăng cường quan hệ với
cộng đồng đầu tư quốc tế, hình thành kênh thu hút vốn mới cho doanh nghiệp,
phát huy thương hiệu của tổ chức phát hành và hội nhập với thị trường quốc tế.
Theo ông, để đánh giá lợi tức trái phiếu rẻ hay đắt, cần dựa trên những yếu tố
cơ bản nào?
Khi so sánh lợi tức trái phiếu doanh nghiệp A đắt hay rẻ hơn lợi tức trái phiếu
doanh nghiệp B, cần phải kết hợp với mức xếp hạng tín nhiệm của tổ chức phát
hành.
Ngoài ra, lợi tức trái phiếu sẽ còn tùy thuộc vào việc phát hành lần đầu hay phát
hành tiếp theo. Thông thường, trái phiếu phát hành lần đầu thường cần có lợi tức
cao hơn do cần thu hút nhà đầu tư và nhà đầu tư cũng chưa hiểu rõ về sức mạnh tài
chính của tổ chức phát hành. Tổ chức phát hành có vị trí chiến lược trong nền kinh
tế cũng sẽ được hưởng lợi ở mức lợi tức thấp hơn.
Đồng thời, lợi tức phát hành cần phù hợp với thực tế thị trường quốc tế và tiềm
năng phát triển của tổ chức phát hành, đảm bảo hiệu quả đầu tư. Trên thực tế, các
nhà đầu tư quốc tế sẽ có rất nhiều lựa chọn các danh mục đầu tư. Nếu lợi tức của
trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam thấp hơn lợi tức trái phiếu một doanh nghiệp
khác có cùng mức xếp hạng tín nhiệm, các nhà đầu tư quốc tế sẽ lựa chọn trái
phiếu doanh nghiệp kia.
Hiện nay, tại thị trường Việt Nam, dù lãi suất huy động USD ngắn hạn có thể thấp
hơn, song việc huy động nguồn vốn USD trung, dài hạn là hầu như không khả thi,
đặc biệt là tại các kỳ hạn từ 3 năm trở lên.
Trong khi đó, thị trường nhiều bất ổn dẫn đến nhiều nhà đầu tư quốc tế bắt đầu
giảm việc đầu tư vào trái phiếu xếp hạng ở mức dưới đầu tư, cũng như khá quan
ngại về Việt Nam. Do đó, mức lợi tức phát hành cần phù hợp và hấp dẫn hơn so
với các lựa chọn đầu tư đến từ những đối thủ là ngân hàng, định chế tài chính tại
các thị trường mới nổi có cùng xếp hạng và đặc điểm tín dụng tương tự.
Những bước không thể thiếu để phát hành trái phiếu quốc tế thành công là gì?
Việc phát hành trái phiếu quốc tế của các doanh nghiệp Viêt Nam tất nhiên không
thuận lợi bằng các doanh nghiệp tại các nước có hệ số tín nhiệm cao hơn
Việt Nam. Do đó, chiến lược thực hiện giao dịch và lựa chọn “điểm rơi” thị trường
là hết sức quan trọng và sẽ quyết định thành công của giao dịch.
Thông thường, tổ chức phát hành sẽ lựa chọn 2 - 3 nhà tư vấn phát hành có nhiều
kinh nghiệm phát hành trái phiếu quốc tế, có mối quan hệ chặt chẽ với các nhà đầu
tư quốc tế. Đồng thời, các nhà tư vấn sẽ có sức mạnh tương hỗ cho nhau.
Ở đây, tổ chức phát hành nên lựa chọn nhà tư vấn dựa trên thực lực sức mạnh và
kinh nghiệm hơn là cần đóng mức phí thấp nhất hoặc dựa trên mối quan hệ. Tuy
nhiên, các tổ chức phát hành Việt Nam cũng cần thực tế trong việc hoạch định cho
mình những mục tiêu, cũng như lựa chọn tổ chức tư vấn phù hợp, vì điều đó sẽ
ảnh hưởng đến thành công của giao dịch và uy tín của tổ chức phát hành
