Science 2.0, mạng của các nhà khoa học

Science 2.0, mạng của các nhà khoa học

Thế hệ thứ nhất của World Wide Web đã biến đổi nhanh chóng tiềm năng

của lĩnh vực bán lẻ và tìm kiếm thông tin. Nhiều thuộc tính gần đây như

blogging (viết nhật ký mạng), gắn từ khóa chính – thẻ (tagging), mạng xã

hội, thế hệ Web 2.0 không chỉ nhanh chóng mở rộng năng lực của con người

trong khai thác thông tin mà còn tác động đến năng lực xuất bản, biên tập,

cộng tác – ảnh hưởng nên những cơ chế cũ như tạp chí giấy, kinh doanh

thương mại (marketing), các sự kiện vận động chính trị, buộc hầu như tất cả

phải suy nghĩ và thực thi theo những cách thức mới.

Mạng của các nhà khoa học

Khoa học có thể là lĩnh vực tiếp theo. Tuy mới chỉ có ít, nhưng hiện

đang có sự tăng lên đáng kể số lượng các nhà nghiên cứu (trong số đó

không phải chỉ có những người trẻ) bắt đầu tiến hành công việc họ

qua những công cụ mở của Web 2.0. Mặc dù những nỗ lực của họ vẫn

còn quá thưa thớt để có thể được coi là phong trào, song những kinh

nghiệm của họ cho đến nay gợi ý rằng loại hình nghiên cứu khoa học

dựa trên nền tảng web, Science 2.0, không chỉ giống mà còn kế thừa

khoa học truyền thống. Christopher Surridge, biên tập viên của Nhà

xuất bản Thư viện Khoa học PLoS (http://www.plos.org) khẳng định:

“Khoa học xảy ra không chỉ bởi mọi người làm các thí nghiệm mà còn

bởi vì họ thảo luận về các thí nghiệm này”.

Science 2.0 sẽ là một công cụ tuyệt vời hay rủi ro lớn? Lấy gì để tự cân

đối tài chính cho cho hoạt động cộng tác trên mô hình web này?

Science 2.0 được coi là mạng của các nhà khoa học vận hành trên nền

tảng công nghệ web 2.0 với ý tưởng “truy cập mở” nghiên cứu khoa

học: cho phép đăng tải trực tuyến toàn văn các kết quả nghiên cứu

của các nhà khoa học ở dạng dữ liệu thô, người dùng được truy cập

và tái sử dụng miễn phí.

Dự án OpenWetWare

Một trong những thành công sớm là dự án OpenWetWare của Học

viện Công nghệ Massachusetts (www.openwetware.org). Khởi động

vào năm 2005 bởi nhiều nghiên cứu sinh làm việc trong các phòng thí

nghiệm sinh học của hai kỹ sư Drew Endy và Thomas Knight tại MIT,

dự án độc đáo bởi đó là cách tốt giúp cho website của hai phòng thí

nghiệm luôn được cập nhật. OpenWetWare là một trang mạng dạng

wiki (sử dụng phần mềm đã dung để xây dựng lên Bách khoa toàn thư

mở Wikipedia) - cho phép bất kỳ ai cũng có thể hiệu chỉnh khi truy

nhập vào. Các nhà nghiên cứu, nhóm làm việc trong ngành sinh học

và sinh học kỹ thuật đã đón nhận trang web với thái độ hồ hởi, họ bắt

đầu đăng các công trình nghiên cứu tại đấy