SIÊU PHẨM GỖ NU

Chia sẻ: Nguyễn Họa My | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

138
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nếu vẻ đẹp của vân lõi các loại danh mộc là những nếp màu sắc đậm nhạt theo quy luật nhất định được hình thành trên từng giai đoạn phát triển của cây, thỉnh thoảng có chút bất ngờ nơi chia cành hoặc u bướu... thì với gỗ nu là vô vàn những họa tiết ngay trên một mặt cắt nhỏ, vân gỗ là những nét vẽ siêu hạng và ngẫu hứng của người nghệ sĩ thiên nhiên Nu quý hơn vàng

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: SIÊU PHẨM GỖ NU

SIÊU PHẨM GỖ NU
Nếu vẻ đẹp của vân lõi các loại danh mộc là những nếp màu sắc đậm nhạt theo quy luật nhất định được hình thành trên từng giai đoạn phát triển của cây, thỉnh thoảng có chút bất ngờ nơi chia cành hoặc u bướu... thì với gỗ nu là vô vàn những họa tiết ngay trên một mặt cắt nhỏ, vân gỗ là những nét vẽ siêu hạng và ngẫu hứng của người nghệ sĩ thiên nhiên Nu quý hơn vàng Vẻ đẹp của gỗ nu không chỉ riêng những vân, sớ tạo tác bất ngờ và bắt sáng lại nổi lên như điêu khắc dù mặt nhẵn bóng, cả vùng biên ngoài cũng sần lên vô tận những nốt, u, hang hốc tự nhiên và trơ lạnh nét thời gian như đá. Chỉ những tấm nu dầy mới thấy hết vẻ đẹp này. Nhà nghiên cứu Vũ Ngọc Liễn được người cháu ngành lâm nghiệp tặng cho miếng nu nhỉnh hơn tờ giấy A4, dày 1cm được mua với giá 2 triệu, ông mừng như sưu tầm được một cổ vật quý giá. Nhà ông có nhiều đồ gốm thời Minh, cả chiếc
bình rượu ngự dụng từ thời Càn Long mà ông may mắn được người thầy ở Bắc Kinh tặng, ông coi như bảo vật. Nhưng miếng nu mỏng mảnh này lại là niềm tự hào mới. Ông hãnh diện khoe khắp bàn dân thiên hạ. Bởi vì, vàng thì nhiều người có nhưng không dễ mua được nu. Nu là hàng đặc biệt quý hiếm. Thời nuôi nu đã xa lắm lắm. Trầm hương từ cây dó đang được con người chủ động nuôi trồng như nuôi trai lấy ngọc. Nhưng nu giờ chỉ may mắn tình cờ. Chứ không riêng giá cả như vàng. Năm 1986, một người Đài Loan qua tìm hiểu làm ăn ở Bình Định đã trả giá 5.000 USD cho tấm gỗ nu có cỡ kích 1,2m x 0,9m x 28cm! Hãy hình dung thời giá lúc đó số tiền trên có thể mua được mấy nhà lầu! Trong cuộc "tiếp kiến tháo mồ hôi” vì giá, chủ nhân tấm gỗ quý đã nghiến răng lắc đầu khi mẹ, vợ anh cứ loay hoay không yên vì choáng ngợp. Anh đã không bán, cam chịu cảnh khổ sống trong ngôi nhà lụp xụp vì
muốn giữ lại một vật quý hiếm mà nếu bán đi không thể nào mua lại được. Chủ nhân tấm nu trứ danh này hiện là cán bộ Sở Khoa học công nghệ Bình Định . Không riêng ông khách Đài Loan, sở hữu tấm nu bề thế này anh cũng nhiều lần khổ sở từ chối những lời đề nghị mua, đổi khó xử. Ông Nguyễn Hượt, nhà sưu tầm gốm cổ Gò Sành trứ danh từng mê mẩn và nhiều lần tới ngắm rồi đặt vấn đề. Ông cục trưởng A bạn cha anh, ông bí thư tỉnh ủy B... Có một ông gánh chiếu làm anh thực sự xúc động. Ông này là một phú gia thời trước, nay sa cơ thất thế phải gánh chiếu bán dạo. Nghe người ta kể chuyện, nhiều lần tới nhà xin anh được ngồi lên tấm nu uống ly nước. Ông cứ xoa vuốt mãi không thôi, bàn tay run lên vì xúc động, nỗi mừng vui như tận hưởng giá trị thời hoàng kim của đời mình... Cả thời giàu sang của ông, ông cũng chưa biết nu, nhưng tận mặt, người
gánh chiếu lập tức nhận ra cái đẹp vô song của nó. Và ông luôn là “thượng khách” của chủ nhân tấm nu. “Nuôi” nu, một kỳ công Trước hết xin “bật mí” gỗ nu là gì mà đặc sắc vậy. Nó không phải là tên của một loại gỗ như trắc, hương, lim, gụ, huỳnh đàn, kà te... Nu chỉ là thuật ngữ chuyên môn của ngành lâm nghiệp chỉ các phát triển riêng biệt của cây. Trừ thân cây bình thường, những nổi cộm tự nhiên hoặc do quá trình điều tiết, tự chữa chạy của cây đã tạo ra u, nu, vè, bạnh... U, vè, bạnh là phần “cộm” trên thân cây nhưng nu là phần chìm trong đất. Theo những tài liệu của “ông tổ” ngành lâm học Việt Nam từ thời thuộc Pháp Thái Công Trừng (tất nhiên cùng thời không thể không nhắc tới Đinh Công Định), kỹ thuật “nuôi” nu khá kỳ công. Với kinh nghiệm của những thực dân cũ ở Nam Mỹ,
châu Phi, người Pháp từ khi đặt nền móng đô hộ đất nước ta đã “gieo trồng” cho mùa gặt dài đến 60 năm! Bắt đầu bằng việc chọn những cây gỗ nhóm một có đường kính 30-40cm cưa ngang mặt đất, đánh dấu trên bản đồ rồi nuôi nu. Người ta trả tiền nhiều cho người vùng cao vốn trọng chữ tín rồi hướng dẫn một chương trình hàng năm khá đơn giản: cây mọc chồi lên, cứ chặt bỏ để lại 1-2 chồi. Năm sau lại đốn bỏ chồi cũ, chờ mọc lên chồi mới rồi cũng cắt bỏ chừa lại 1-2 chồi, lựa chọn mới luôn là chồi phía khác năm trước... Cứ thế đến 60 năm. Mươi năm, người chủ đi kiểm tra một lần, cho thêm tiền động viên hoặc người nhận việc đã chết sẽ giao lại cho người khác... Cuộc “ông làm cháu hưởng” kỳ dị này là bí ẩn lạ lùng của sự kiên trì, của tham vọng điên khùng con người nghĩ được, có thể từ những tình cờ của tự nhiên. Với cách “nuôi” này, cây không chết, cũng không sống được!
Phần gốc ngầm cứ phình ra năm phía này, năm phía khác, to dần và lặng lẽ tạo nên những hoa văn quặn thắt và bất ngờ đến tuyệt mỹ! Gỗ nu, thê thảm và vĩ đại. Lịch sử loài người đã có nhiều những công trình điên rồ nhằm phục vụ cho thói đồng bóng của mấy ông hoàng bà chúa. Nhưng người Pháp hầu như chưa “gặt” được những gì đã “gieo”. Cách Mạng Tháng Tám và cuộc kháng chiến của dân tộc ta đã khiến gỗ nu ngoài tầm tay người khởi xướng và những cuộc chuyển giao quyền lực, những khuất lấp của thời gian, nhất là cuộc đối đầu sinh tử tiếp theo với người Mỹ, miền rừng núi cao nguyên miền Trung căn bản nằm trong vùng tranh chấp quyết liệt, những kỳ công “nu” rơi vào quên lãng. Nhưng gỗ nu cứ âm thầm sinh sôi theo cái cách của nó, không mục nát vì là cuộc hóa thân của những danh mộc. Siêu phẩm
Có những khác nhau về màu sắc và kiểu vặn mình “thêu hoa dệt gấm”, phần nu nhân tạo hay do tình cờ (sét đánh làm cây chết phần lớn chẳng hạn...), vùng Tây nguyên chủ yếu chỉ có các loại nu hương, gõ, dổi, kà te... Nu nguyên khối đã được biết đến từ thời trước năm 75, đã được vận chuyển bí mật trên các xe “ưu tiên” những năm 80, đã vào Nam, ra Bắc... Nu được cắt mỏng lợp những bộ sa lông hộp sang trọng đế vương, hoặc treo tường thành tác phẩm tranh siêu thực hoặc như ông bạn tôi, giữ nguyên tấm làm chỗ ngồi “thần sầu” để uống trà, rượu với khách quý... Phải nhiều lần thuyết phục anh mới cho tôi viết bài này, nu đã có với anh mấy chục năm qua bao “cám dỗ”, anh sợ có lúc lạt lòng! Không có giá cụ thể cho nu. Hàng “độc” này là một thứ siêu phẩm!