SINH LÝ HÔ H PẤ SINH LÝ HÔ H PẤ
PGS.TS.LÊ TH TUY T LAN Ị PGS.TS.LÊ TH TUY T LAN Ị
Ế Ế
ĐI U HÒA HÔ H P ĐI U HÒA HÔ H P
Ấ Ấ
Ề Ề
NGO I MÔI Ạ
N I MÔI
Ộ
TT HÔ H PẤ
TRUNG TÂM Đi U KHI N
Ề
Ể
C HÔ H P
Ơ
Ấ
C QUAN TH C Hi N
Ơ Ự
Ệ
Ồ
Ự
Ổ
K T QU
Ế
Ả
V L NG NG C, PH I, KHÍ MÁU
CÁC RECEPTORS
BỘ PHẬN CẢM NHẬN
. C H CƠ Ọ
. HÓA H CỌ
ĐI U HÒA HÔ H P ĐI U HÒA HÔ H P
Ấ Ấ
Ề Ề
: ừ : ừ
PONS
MEDULLA
SPIRAL CORD
1. TRUNG TÂM HÔ H PẤ • Trung tâm hít vào • Trung tâm th raở • Trung tâm kích thích hô h pấ • Trung tâm gây ng ng th ư ở
Trung tâm hít vào: nh n afférents t ậ Trung tâm hít vào: nh n afférents t ậ Dây X: Hering Breuer Dây X: Hering Breuer Spinal, descending pathway: reciprocal Spinal, descending pathway: reciprocal innervations innervations Spinal, descending Spinal, descending : reciprocal pathway: reciprocal pathway innervations innervations Respiratory neurons in the brain stem. Dorsal view of brain stem; cerebellum removed.). DRG, dorsal group of respiratory neurons; VRG, ventral group of respiratory neurons; NPBL, nucleus parabrachialis (pneumotaxic center); 4th vent, fourth ventricle; IC, inferior colliculus; CP, middle cerebellar peduncle. The roman numerals identify cranial nerves.
C HÔ H P C HÔ H P
Ơ Ơ
Ấ Ấ
-HÍT VÀO: -HÍT VÀO:
BÌNH TH + BÌNH TH NGƯỜ NGƯỜ
- TH RAỞTH RAỞ
G NG S C + G NG S C Ứ Ứ Ắ Ắ
BÌNH TH + BÌNH TH NGƯỜ NGƯỜ
G NG S C + G NG S C Ứ Ứ Ắ Ắ
PH I H P T T Ố Ợ Ố PH I H P T T Ố Ợ Ố
SUDDEN INFANT DEATH SYNDROME SUDDEN INFANT DEATH SYNDROME
Ề
2. ĐI U HÒA TRUNG TÂM HÔ H P Ấ 2.1. CÁC Y U T HÓA H C Ọ
Ố
Ế
2.1.1. CÁC VÙNG C M NG
Ả Ứ
-Vùng c m ng hóa h c
cu ng não
ả ứ
ọ ở ố
Rostral (R) and caudal (C) chemosensitive areas on the ventral surface of the medulla
Stimulation of the brain stem inspiratory area by signals from the chemosensitive area located bilaterally in the medulla, lying only a fraction of a millimeter beneath the ventral medullary surface. Hydrogen ions stimulate the chemosensitive area, but carbon dioxide in the fluid gives rise to most of the hydrogen ions.
Location of carotid and aortic bodies. Carotid bodies are positioned near a major arterial baroreceptor, the carotid sinus. Two aortic bodies are shown near the aortic arch.
Organization of the carotid body. Type I (glomus) cells contain catecholamines. When exposed to hypoxia, they release their catecholamines, which stimulate the cuplike endings of the carotid sinus nerve fibers in the glossopharyngeal nerve. The glia-like type II cells surround the type I cells and probably have a sustentacular function.
IX IX
X X
TH C NH Ể Ả TH C NH Ể Ả TH Đ I Đ NG M CH Ể Ạ Ộ TH Đ I Đ NG M CH Ể Ạ Ộ
Ạ Ạ
Ư ƯỢ Ư ƯỢ
NG MÁU CAO: 2000 ml/100gr NG MÁU CAO: 2000 ml/100gr Ậ Ậ
Ỉ Ỉ
Ớ Ớ
Ạ Ạ
L U L L U L MÔ/PHÚT NÃO 54 – TH N : 420 MÔ/PHÚT NÃO 54 – TH N : 420 CH ĐÁP NG V I: Ứ CH ĐÁP NG V I: Ứ POPO22 HÒA TAN HÒA TAN H HUY T ÁP Ế H HUY T ÁP Ế NG Đ C MÔ Ộ Ộ NG Đ C MÔ Ộ Ộ
•STASIS O2 – SENSITIVE K CHANNEL – L TYPE CA2+ CHANNEL
•HYPOXIA
•CYANIDE
GLOMUS CELL (I) DOPAMINE D2 RECEPTOR OF NERVE ENDINGS IX,X IMPULSES TTHH
•NICOTINE
•LOBELINE
TYPE II
•K+
Ể Ể
Ấ Ấ
OO22 HÔ H P # CHUY N HÓA HÔ H P # CHUY N HÓA COCO22 PPaaCOCO22:: Y U T CHÍNH Ố Ế Y U T CHÍNH Ế Ố BAN NGÀY – V N Đ NG: P BAN NGÀY – V N Đ NG: P
Ộ Ộ
Ậ Ậ
± 3 mmHg aaCOCO2 2 ± 3 mmHg 63 mmHg TKPN TKPN
Ừ 63 mmHg Ừ
KHI TĂNG C P TÍNH T 40 Ấ KHI TĂNG C P TÍNH T 40 Ấ TĂNG 10 L NẦ TĂNG 10 L NẦ -- GI M TÁC D NG SAU 1-2 NGÀY DO HCO Ụ GI M TÁC D NG SAU 1-2 NGÀY DO HCO Ụ 33 C B M VÀO CSF Đ C B M VÀO CSF Đ
Ả Ả ƯỢ Ơ ƯỢ Ơ
HÔ H P # CHUY N HÓA HÔ H P # CHUY N HÓA
Ấ Ấ
Ể Ể
Ả
OO22 COCO22 ĐÁP NG C A TTHH/CO Ủ ĐÁP NG C A TTHH/CO Ủ
Ứ Ứ
Ả GI M DO: 22 GI M DO:
Ộ Ộ
Ủ Ủ
Ế Ế Ố Ứ Ố Ứ
Ế Ế
+ NGỦNGỦ + GIÀGIÀ CÁC Y U T DI TRUY N CH NG T C Ề Ố + CÁC Y U T DI TRUY N CH NG T C Ố Ề THU C C CH TTHH + THU C C CH TTHH TĂNG CÔNG HÔ H PẤ + TĂNG CÔNG HÔ H PẤ DÃN PH QU N: TĂNG HI U QU DÃN PH QU N: TĂNG HI U QU Ả Ả
Ả Ả
Ế Ế
Ệ Ệ
Ồ Ồ
TÙY N NG Đ TRONG KHÍ KÍCH THÍCH CO22 TÙY N NG Đ TRONG KHÍ Ộ KÍCH THÍCH CO Ộ
1-2%1-2% ::
KHÔNG NH H KHÔNG NH H
NG NG
Ả Ả
ƯỞ ƯỞ
5%5%
::
TĂNG TKPN TĂNG TKPN
9%9%
::
TĂNG TKPN T I ĐAỐ TĂNG TKPN T I ĐAỐ
20-30% :: 20-30%
HÔN MÊ Đ 3Ộ HÔN MÊ Đ 3Ộ
30-40% :: 30-40%
HÔN MÊ Đ 4Ộ HÔN MÊ Đ 4Ộ
40-50% :: 40-50%
CH TẾCH TẾ
PaCO2 TĂNG
KÍCH THÍCH CHEMO R TRUNG TÂM KÍCH THÍCH CHEMO R TRUNG TÂM
Ạ Ạ
fl pHpH
KÍCH THÍCH CHEMO R NGO I BIÊN QUA KÍCH THÍCH CHEMO R NGO I BIÊN QUA › PPaaCOCO2 2 , , fl
ẾN U PO Ế N U PO
Ứ Ứ
Ả Ả
CŨNG GI M, ĐÁP NG CÀNG 22 CŨNG GI M, ĐÁP NG CÀNG
M NHẠM NHẠ
›
pHpH
pH CÒN 7,1 :: pH CÒN 7,1 7,67,6 ::
TKPN TĂNG 4 L NẦ TKPN TĂNG 4 L NẦ TKPN GI M 20% Ả TKPN GI M 20% Ả
KÍCH THÍCH : CHEMO R NGO I BIÊN KÍCH THÍCH : CHEMO R NGO I BIÊN
Ạ Ạ
› fl
fl NHI UỀ NHI UỀ
CHEMO R TRUNG TÂM N U Ế › CHEMO R TRUNG TÂM N U Ế Ỉ Ỉ
Ằ Ằ
ĐI U CH NH THĂNG B NG KI M TOAN ĐI U CH NH THĂNG B NG KI M TOAN Ề Ề Ề Ề NG NGÀY CÀNG M NH NH H ƯỞ NG NGÀY CÀNG M NH NH H ƯỞ
Ạ Ạ
Ả Ả
LUTEAL PHASE LUTEAL PHASE THAI KỲ THAI KỲ
› PROGESTERONE › THÔNG KHÍ
PPaaOO22
< 60 mmHg PPaaOO22 < 60 mmHg
LÀM TĂNG THÔNG KHÍ PH NANG LÊN 1,6 L N LÀM TĂNG THÔNG KHÍ PH NANG LÊN 1,6 L N Ầ Ầ Ế Ế
KHÔNG QUAN TR NG LÚC BÌNH TH Ọ KHÔNG QUAN TR NG LÚC BÌNH TH Ọ ƯỜ ƯỜ NG (TR KHI Ừ NG (TR KHI Ừ
VÙNG NÚI CAO) VÙNG NÚI CAO)
QUAN TR NG KHI: Ọ QUAN TR NG KHI: Ọ
aaCOCO22, pH, pH
B NH PH I N NG, MÃN M T KÍCH THÍCH P + B NH PH I N NG, MÃN M T KÍCH THÍCH P Ổ Ặ Ổ Ặ Ấ Ấ Ệ Ệ
TRUNG TÂM HÔ H P B C CH + TRUNG TÂM HÔ H P B C CH Ị Ứ Ị Ứ Ấ Ấ Ế Ế
KHÔNG KÍCH THÍCH CHEMO R TRUNG TÂM PPaaOO22 KHÔNG KÍCH THÍCH CHEMO R TRUNG TÂM
Ỉ , TH Đ I Đ NG M CH , TH Đ I Đ NG M CH ỈCH KÍCH THÍCH CH KÍCH THÍCH TH C NH Ể Ả TH C NH Ể Ả Ể Ạ Ộ Ể Ạ Ộ Ạ Ạ
DENERVATION CORTICOID CHEMORECEPTOR DENERVATION CORTICOID CHEMORECEPTOR
M T PH N NG V I GI M P M T PH N NG V I GI M P Ớ Ả Ớ Ả Ả Ứ Ả Ứ Ấ Ấ Ụ Ụ Ỉ Ỉ CH CÒN TÁC D NG aaOO22 CH CÒN TÁC D NG
C CH TR C TI P TTHH C CH TR C TI P TTHH Ứ Ứ Ế Ự Ế Ự Ế Ế
M T PH N NG V I pH: 7,3 - 7,5 CH PH N NG M T PH N NG V I pH: 7,3 - 7,5 CH PH N NG Ả Ứ Ả Ứ Ả Ứ Ả Ứ Ớ Ớ Ấ Ấ Ỉ Ỉ
NGOÀI GI NGOÀI GI I H N TRÊN I H N TRÊN Ớ Ạ Ớ Ạ
GI M PH N NG V I P Ả Ứ GI M PH N NG V I P Ả Ứ Ả Ả < 30 - 35% Ớ aaCOCO22 < 30 - 35% Ớ
NG CÁC Y U T HÓA H C NG CÁC Y U T HÓA H C
Ọ Ọ
Ố Ố
Ế Ế
ƯỞ ƯỞ › 1.000% 1.000%
TKPTKP
2.1.2. NH H Ả 2.1.2. NH H Ả - CO- CO22
›
- pH- pH
› 400%400%
TKPTKP
›
› 166%166%
TKPTKP
- O- O22
S T
Ự ƯƠ
NG TÁC C A 3 Y U T Ủ
Ế
Ố
Composite diagram showing the interrelated effects of PCO2, PO2, and pH on alveolar ventilation.
›
2.2. CÁC Y U T KHÔNG HÓA H C 2.2. CÁC Y U T KHÔNG HÓA H C
Ố Ố
Ọ Ọ
Ế Ế
LU NG TH N KINH T CÁC TRUNG TÂM CAO H N - LU NG TH N KINH T CÁC TRUNG TÂM CAO H N Ơ Ơ Ừ Ừ Ồ Ồ Ầ Ầ
LU NG TH N KINH T CÁC C M TH QUAN NGO I BIÊN - LU NG TH N KINH T CÁC C M TH QUAN NGO I BIÊN Ừ Ừ Ồ Ồ Ụ Ụ Ạ Ạ Ả Ả Ầ Ầ
LU NG TH N KINH T CÁC C M TH QUAN C A PH I Ổ - LU NG TH N KINH T CÁC C M TH QUAN C A PH I Ổ Ừ Ừ Ồ Ồ Ụ Ụ Ủ Ủ Ả Ả Ầ Ầ
T TRUNG TÂM V N M CH - T TRUNG TÂM V N M CH Ừ Ừ Ạ Ạ Ậ Ậ
T CÁC ÁP C M TH QUAN ÁP SU T - T CÁC ÁP C M TH QUAN ÁP SU T Ừ Ừ Ụ Ụ Ả Ả Ấ Ấ
CÁC PH N X N I T NG - CÁC PH N X N I T NG Ạ Ộ Ạ Ạ Ộ Ạ Ả Ả
NÓNG - NÓNG
CÁC C M TH QUAN T H HÔ H P (1) CÁC C M TH QUAN T H HÔ H P (1)
Ừ Ệ Ừ Ệ
Ụ Ụ
Ấ Ấ
Ả Ả
C M TH QUAN CĂNG DÃN – PX HERINGS BREUER 1. C M TH QUAN CĂNG DÃN – PX HERINGS BREUER 1.
Ụ Ụ
Ả Ả
TRONG C TR N Đ TRONG C TR N Đ
Ơ Ơ ƯỜ Ơ Ơ ƯỜ
NG D N KHÍ Ẫ NG D N KHÍ Ẫ
THEO X THEO X
C CH HÍT VÀO, TĂNG KHI TH RA C CH HÍT VÀO, TĂNG KHI TH RA
Ứ Ứ
Ở Ở
Ế Ế
2. C M TH QUAN KÍCH THÍCH: 2. C M TH QUAN KÍCH THÍCH:
Ụ Ụ
Ả Ả
GI A CÁC T BÀO BI U MÔ Đ Ế GI A CÁC T BÀO BI U MÔ Đ Ế
Ữ Ữ
Ể Ể
ƯỜ ƯỜ
NG D N KHÍ Ẫ NG D N KHÍ Ẫ
DO KHÓI, KHÍ Đ C, B I, KHÍ L NH Ộ DO KHÓI, KHÍ Đ C, B I, KHÍ L NH Ộ
Ụ Ụ
Ạ Ạ
GÂY CO Đ GÂY CO Đ
NG D N KHÍ, TH NHANH NG D N KHÍ, TH NHANH
ƯỜ ƯỜ
Ở Ở
Ẫ Ẫ
CÁC C M TH QUAN T H HÔ H P (2) CÁC C M TH QUAN T H HÔ H P (2)
Ừ Ệ Ừ Ệ
Ụ Ụ
Ấ Ấ
Ả Ả
3. C M TH QUAN J: Ụ 3. C M TH QUAN J: Ụ
Ả Ả
THÀNH PH NANG, CO TH T THANH QU N THÀNH PH NANG, CO TH T THANH QU N
Ả Ả
Ắ Ắ
Ế Ế
Ấ Ấ
HOÁ CH T TRONG TU N HOÀN PH I, CĂNG Ổ Ầ HOÁ CH T TRONG TU N HOÀN PH I, CĂNG Ổ Ầ PH NG MAO M CH PH I, PHÙ MÔ K Ổ PH NG MAO M CH PH I, PHÙ MÔ K Ổ
Ồ Ồ
Ạ Ạ
Ẽ Ẽ
THEO X THEO X
GÂY TH NHANH, C N GÂY TH NHANH, C N
Ạ NG NG TH NG NG TH Ư Ư Ạ
Ở Ở
Ở Ở
SUY TIM, B NH PH I MÔ K Ệ SUY TIM, B NH PH I MÔ K Ệ
Ổ Ổ
Ẽ Ẽ
CÁC C M TH QUAN T H HÔ H P (2) CÁC C M TH QUAN T H HÔ H P (2)
Ừ Ệ Ừ Ệ
Ụ Ụ
Ấ Ấ
Ả Ả
5. H GAMMA: 5. H GAMMA:
Ệ Ệ
THOI CƠ THOI CƠ
LIÊN S LIÊN S
N, HOÀNH N, HOÀNH
ƯỜ ƯỜ
KHÓ TH KHI KHÓ TH KHI
Ở Ở
› CÔNG HÔ H PẤ CÔNG HÔ H PẤ
›
HÔ H P NHÂN T O HÔ H P NHÂN T O
Ạ Ạ
Ấ Ấ
ỞTH MÁY Ở TH MÁY KHÔNG D NG C Ụ KHÔNG D NG C Ụ
Ụ Ụ
GENERATION GENERATION
PACE - MAKER NEURONS PACE - MAKER NEURONS TRONG VÙNG PH C H P PRE- Ứ Ợ TRONG VÙNG PH C H P PRE- Ứ Ợ BOTZINGER GI A NUCLEAUS AMBIGUUS Ữ BOTZINGER GI A NUCLEAUS AMBIGUUS Ữ VÀ LATERAL RETICULAR N. PHÁT NH P Ị VÀ LATERAL RETICULAR N. PHÁT NH P Ị Đ U Đ N Đ U Đ N
Ặ Ặ
Ề Ề
