1. Thông tin về giảng viên
− Họ và tên: Lê Minh
− Chức danh, học hàm, học vị: ThS
− Thời gian, địa điểm làm việc: Từ 8g đến 16h30g, P305, nhà E3, Khoa công
nghệ thông tin, Đại học công nghệ, ĐHQGHN, 144 Đường Xuân Thuỷ, Cầu
Giấy, Hà Nội.
− Địa chỉ liên hệ: P305, nhà E3, Khoa công nghệ thông tin,
trường Đại học công nghệ, ĐHQGHN, 144 Đường Xuân Thuỷ, Cầu Giấy, Hà
Nội
− Điện thoại: 7547813 Email: minhle77@gmail.com.
− Các hướng nghiên cứu chính: Tính toán song song, các phương pháp lập luận
mờ.
− TS Nguyễn Hải Châu, Khoa CNTT, E3, ĐHCN, ĐHQGHN, 144, Xuân Thuỷ,
Cầu Giấy, Hà Nội. ĐT: 7547813, Email: chaunh@vnu.edu.vn.
− ThS Đặng Thanh Hải, Khoa CNTT, E3, ĐHCN, ĐHQGHN, 144, Xuân Thuỷ,
Cầu Giấy, Hà Nội. ĐT: 7547813, Email: haidt82@yahoo.com.
− ThS Trương Thị Thu Hiền, Khoa CNTT, E3, ĐHCN, ĐHQGHN, 144, Xuân
Thuỷ, Cầu Giấy, Hà Nội. ĐT: 7547813, Email: hienttt@vnu.edu.vn.
2. Thông tin chung về môn học
− Tên môn học: Hệ điều hành Unix
− Mã môn học:
− Số tín chỉ: 02
− Môn học: - Bắt buộc:
- Lựa chọn:
− Các môn học tiên quyết: Nguyên lý hệ điều hành, mạng và truyền thông
− Các môn học kế tiếp:
− Các yêu cầu đối với môn học (nếu có):
− Giờ tín chỉ đối với các hoạt động:
• Nghe giảng lý thuyết: 15
• Làm bài tập trên lớp: 0
• Thảo luận: 3
• Thực hành, thực tập: 12
• Hoạt động theo nhóm: 0
• Tự học: 0
− Địa chỉ Khoa/ bộ môn phụ trách môn học: Bộ môn Các hệ thống thông tin,
P304-305 nhà E3, ĐHQGHN, 144 đường Xuân Thuỷ, Cầu Giấy, Hà Nội.
3. Mục tiêu của môn học
− Về kiến thức: Cung cấp cho sinh viên:
• Khái niệm, kiến thức cơ sở về hệ điều hành đa chương trình, đa người
dùng, tiêu biểu là hệ điều hành Unix
• Các lệnh cơ bản thao tác với hệ điều hành Unix và Linux như thao tác với
hệ thống tệp, thao tác với người dùng, hệ thống mạng trong Unix
• Các cách làm việc, ngôn ngữ lập trình của hệ điều hành Unix
− Về kỹ năng:
• Sinh viên bước đầu làm quen với làm việc và quản trị hệ thống trên một hệ
điều hành đa người dùng
− Thái độ, chuyên cần, nghiêm chỉnh chấp hành giờ học trên lớp và giờ tự học,
chuẩn bị tốt các câu hỏi trước khi lên lớp.
4. Tóm tắt nội dung môn học
Giới thiệu về hệ điều hành Unix, xuất xứ, các đặc trưng cơ bản của Unix so với các hệ điều hành khác.
− Giới thiệu các lệnh thao tác với hệ thống.
− Các lệnh thao tác với hệ thống tệp
− Các lệnh thao tác với việc quản trị quá trình
− Các lệnh liên quan đến việc quản lý người dùng
− Mạng và truyền thông trên Unix
− Lập trình Shell và C trên Unix
5. Nội dung chi tiết môn học
Chương 1. Giới thiệu chung về Unix
1.1. Giới thiệu về Unix
1.1.1. Xuất xứ và quá trình tiến hoá hệ điều hành
1.1.2. Một số đặc trưng của Unix
1.2. Sơ bộ về các thành phần
1.2.1. Sơ bộ về nhân
1.2.2. Sơ bộ về shell
1.3. Giới thiệu về sử dụng lệnh trong Linux
1.3.1. Các quy ước khi viết lệnh
1.3.2. Làm đơn giản các thao tác gõ lệnh
1.3.3. Tra cứu lệnh bằng man
Chương 2. Thao tác với hệ thống
2.1. Quá trình khởi động
2.2. Thủ tục đăng nhập và các lệnh thoát khỏi hệ thống
2.2.1. Đăng nhập
2.2.2. Ra khỏi hệ thống
2.3. Lệnh thay đổi mật khẩu
2.4. Lệnh thiết đặt ngày giờ, xem lịch hệ thống
2.4.1. Lệnh xem, thiết đặt ngày giờ
2.4.2. Lệnh xem lịch
2.5. Lệnh xem thông tin hệ thống
2.6. Các lệnh hệ thống khác
Chương 3. Hệ thống tệp
3.1. Tổng quan về hệ thống tệp
3.1.1. Một số khái niệm
3.1.2. Sơ bộ kiến trúc nội tại của hệ thống
3.1.3. Giới thiệu về inode, các liên kết tượng trưng
3.2. Quyền truy nhập thư mục và tệp
3.2.1. Quyền truy nhập
3.2.2. Các lệnh cơ bản
3.3. Thao tác với thư mục
3.3.1. Một số thư mục đặc biệt
3.3.2. Các lệnh cơ bản về thư mục
3.4. Các lệnh làm việc với tệp
3.4.1. Các kiểu tệp có trong Linux
3.4.2. Các lệnh tạo tệp
3.4.3. Các lệnh thao tác trên tệp
3.4.4. Các lệnh thao tác theo nội dung tệp
3.4.5. Các lệnh tìm tệp
3.5. Nén và sao lưu các tệp
3.5.1. Sao lưu các tệp
3.5.2. Nén dữ liệu
3.6. Mount và unmount
Chương 4. Quản trị tiến trình
4.1. Tiến trình trong Unix
4.1.1. Sơ bộ về tiến trình
4.1.2. Các hệ thống con trong nhân
4.1.3. Các cấu trúc điều khiển
4.2. Các lệnh cơ bản liên quan đến tiến trình
4.2.1. Lệnh fg và lệnh bg
4.2.2. Hiển thị quá trình đang chạy bằng lệnh ps
4.2.3. Hủy quá trình với lệnh kill
Chương 5. Quản trị tài khoản người dùng
5.1. Tài khoản người dùng
5.2. Các lệnh quản lý người dùng
5.2.1. Thêm người dùng
5.2.2. Thay đổi thuộc tính người dùng
5.2.3. Xóa bỏ người dùng
5.3. Các lệnh cơ bản liên quan đến nhóm người dùng
5.3.1. Thêm nhóm người dùng
5.3.2. Sửa đổi thuộc tính của nhóm người dùng
5.3.3. Xóa nhóm người dùng
5.4. Các lệnh cơ bản khác
Chương 6. Truyền thông và mạng trong Unix
6.1. Lệnh truyền thông
6.1.1. Lệnh write
6.1.2. Lệnh mail
6.1.3. Lệnh talk
6.1.4. Lệnh telnet và ssh
6.1.5. Lệnh ftp và wget
6.2. Các dịch vụ mạng trong Unix
6.2.1. Hệ thống thông tin mạng NIS
6.3. Hệ thống tệp trên mạng
6.3.1. Hệ thống mạng NFS
6.3.2. Sử dụng mount và umount với NFS
Chương 7. Lập trình Shell trên Unix
7.1. Giới thiệu về lập trình shell
7.1.1. Cách thức pipes
7.1.2. Các yếu tố cơ bản trong lập trình shell
7.2. Một số lệnh lập trình trên shell
7.2.1. Sử dụng các toán tử bash
7.2.2. Điều khiển luồng
7.2.3. Các toán tử định hướng vào ra
7.2.4. Hiện dòng văn bản
7.2.5. Lệnh read độc dữ liệu cho biến người dùng
7.2.6. Lệnh set
7.2.7. Tính toán trên các biến
7.2.8. Chương trình ví dụ
Ôn tập
6. Học liệu
6.1. Học liệu bắt buộc
[1] Hà Quang Thụy, Nguyễn Trí Thành, Hệ điều hành Unix và Linux, 2004, bản điện
tử.
6.2. Học liệu tham khảo
[2] M. J. Bach, The design of the Unix operating system, Prentice-Hall, 1986.
[3] Daniel P. Bovet, Marco Cesati, Understanding Linux Kernel, 2nd edition,
O'Reilly & Associates, 2002.
[4] W. Richard Stevens, Advanced Programming in the UNIX Environment,
Addison-Wesley, 1992.
[5] S. Kochan, P. Wood, Unix shell programming, 3rd edition, Sam Publishing, 2003.
7. Hình thức tổ chức dạy học
7.1. Lịch trình chung:
Nội dung (ND)
Hình thức tổ chức dạy học môn học
Tổng
Lên lớp Thực
hành, thí
nghiệm,
điền dã ...
Tự
học, tự
nghiên
cứu
Lý
thuyết
Bài
tập
Thảo
luận
ND 1: Giới thiệu về hệ điều
hành Unix
2.0 0.0 0 2.0