BỘ TƯ PHÁP
TRUNG TÂM TƯ VẤN PHÁP LUẬ T
VÀ BỒI DƯỠNG NGHIỆP VỤ
Gtz
MPI – GTZ SME
Development Programme
THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ PHÁ SẢN
VÀ VIỆC HOÀN THIỆN MÔI TRƯỜNG PHÁP LUẬT
KINH DOANH TẠI VIỆT NAM
Hà Nội, tháng 11 năm 2008
2
Chủ biên: PGS, TS. Dương Đăng Huệ
Ths. Nguyễn Thanh Tịnh
Tham gia biên soạn:
1. Luật gia Từ Văn Nhũ
2. Luật gia Bùi Thị Hải
3. Luật gia Cao Đăng Vinh
4. Luật gia Trần Minh Sơn
3
Đề tài này do Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế, Bộ Tư pháp nghiên cứu, rà
soát, khảo sát, đánh giá và biên soạn với sự hỗ trợ kỹ thuật của Chương trình
phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa (Dự án GTZ của Cộng hoà Liên bang Đức)
và sự đóng góp ý kiến của ông Lê Duy Bình.
Mục đích của việc nghiên cứu đề tài này là nhằm làm rõ thực trạng giải
quyết yêu cầu mở thủ tục phá sản trong thời gian qua, phát hiện những tồn tại, hạn
chế của Luật Phá sản năm 2004, các văn bản pháp luật có liên quan cũng như các yếu
tố khác làm ảnh hưởng đến việc giải quyết yêu cầu mở thủ tục phá sản; từ đó, đề tài
cũng đưa ra những kiến nghị nhằm tháo gỡ vướng mắc, nâng cao hiệu quả giải quyết
phá sản, góp phần vào việc sửa đổi, bổ sung Luật Phá sản năm 2004 nhằm hoàn thiện
môi trường pháp luật kinh doanh và thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp nhỏ và
vừa.
4
THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ PHÁ SẢN
VÀ VIỆC HOÀN THIỆN MÔI TRƯỜNG PHÁP LUẬT
KINH DOANH TẠI VIỆT NAM
Để thực hiện chuyên đề này, Bộ Tư pháp đã phối hợp với Toà án nhân
dân tối cao, các Bộ, ngành có liên quan, Toà án nhân dân và cơ quan thi hành án
địa phương tiến hành nghiên cứu, đánh giá thực tiễn thi hành Luật Phá sản năm
2004. Ngoài ra, Bộ Tư pháp đã phối hợp với Toà án nhân dân tối cao tổ chức
Hội nghị có sự tham gia của Bộ, ngành, Toà án nhân dân và cơ quan thi hành án
dân sự địa phương để trao đổi về tình hình thực hiện Luật Phá sản năm 2004.
Trên cơ sở kết quả nghiên cứu, Bộ Tư pháp đã phối hợp với Chương trình
phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa (Dự án GTZ của Cộng hoà Liên bang Đức)
và ông Lê Duy Bình để tiến hành xây dựng chuyên đề: Thực trạng pháp luật về
phá sản và việc hoàn thiện môi trường pháp luật kinh doanh tại Việt Nam.
Nội dung chính của Báo cáo bao gồm các Phần như sau:
Phần thứ nhất: Những vấn đề chung về pháp luật phá sản
Phần thứ hai: Tình hình ban hành văn bản hướng dẫn và kết quả thực hiện
thực hiện Luật Phá sản năm 2004.
Phần thứ ba: Thực tiễn thi hành Luật Phá sản năm 2004 - Những khó
khăn, vướng mắc
Phần thứ tư: Kiến nghị hoàn thiện Luật Phá sản và cơ chế thực thi Luật
Phá sản
Phần thứ năm: Tổ chức thực hiện
5
MỤC LỤC
PHẦN THỨ NHẤT: Những vấn đề chung về pháp luật phá sản
I. Đặc điểm của thủ tục giải quyết phá sản
1. Phá sản - sản phẩm tất yếu của nền kinh tế thị trường
2. Thủ tục giải quyết phá sản - thủ tục tố tụng tư pháp đặc biệt
II. Vai trò của pháp luật phá sản trong nền kinh tế thị trường
1. Pháp luật phá sản là công cụ bảo vệ một cách có hiệu quả nhất quyền
và lợi ích hợp pháp của các chủ nợ.
2. Pháp luật phá sản bảo vệ lợi ích của con nợ, tạo cơ hội để con nợ rút
khỏi thương trường một cách trật tự.
3. Pháp luật phá sản góp phần vào việc bảo vệ lợi ích của người lao
động
4. Pháp luật phá sản góp phần bảo đảm trật tự, an toàn xã hội.
5. Pháp luật phá sản góp phần làm lành mạnh hoá nền kinh tế, thúc đẩy
hoạt động sản xuất, kinh doanh có hiệu quả hơn.
PHẦN THỨ HAI: TÌNH HÌNH BAN HÀNH VĂN BẢN HƯỚNG DẪN VÀ
KẾT QUẢ THỰC HIỆN LUẬT PHÁ SẢN NĂM 2004
I. Tình hình ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện Luật Phá sản
năm 2004
II. Tình hình thụ lý, giải quyết yêu cầu mở thủ tục phá sản và một
vài nhận định
PHẦN THỨ BA: THỰC TIỄN THI HÀNH LUẬT PHÁ SẢN NĂM 2004 -
NHỮNG KHÓ KHĂN, VƯỚNG MẮC
I. Những tiến bộ của Luật Phá sản năm 2004 so với Luật Phá sản
doanh nghiệp năm 1993
II. Những hạn chế, vướng mắc trong thực hệin Luật Phá sản năm
2004
1. Về tiêu chí doanh nghiệp lâm vào tình trạng phá sản
2. Về việc nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản.
3. Về việc thụ lý đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản; quyết định mở hoặc
8
8
8
10
12
13
13
15
15
16
17
17
18
23
23
27
27
28
32