Tình trạng răng khôn hàm dưới mọc lệch, ngầm ở các dạng hình thái mặt theo chiều trước sau

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 2 * 2018 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> TÌNH TRẠNG RĂNG KHÔN HÀM DƯỚI MỌC LỆCH, NGẦM<br /> Ở CÁC DẠNG HÌNH THÁI MẶT THEO CHIỀU TRƯỚC SAU<br /> Đinh Thị Thanh Thủy*, Nguyễn Thị Bích Lý**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mở đầu: Răng khôn hàm dưới mọc lệch, ngầm gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức<br /> khỏe và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Quá trình mọc răng khôn hàm dưới là một quá trình phức tạp phụ<br /> thuộc vào nhiều yếu tố. Từ lâu, sự phát triển không đầy đủ của khoảng hậu hàm đã được xem là một trong các<br /> nguyên nhân dẫn đến sự mọc lệch, ngầm của răng khôn hàm dưới. Kích thước của khoảng trống này có liên quan<br /> đến quá trình tăng trưởng của hệ thống sọ mặt theo chiều trước sau.<br /> Mục tiêu: Nghiên cứu được tiến hành nhằm xác định và so sánh tỉ lệ cũng như hình thái mọc lệch, ngầm<br /> của răng khôn hàm dưới ở các dạng hình thái mặt theo chiều trước sau.<br /> Phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang mô tả được tiến hành trên mẫu thuận tiện gồm 90 phim sọ nghiêng và<br /> 90 phim toàn cảnh của bệnh nhân đến khám và điều trị tại khoa Răng Hàm Mặt – Đại học Y Dược thành phố Hồ<br /> Chí Minh. Các biến số gồm số đo góc ANB được xác định trên phim sọ nghiêng nhằm phân loại bệnh nhân thành<br /> ba nhóm hình thái mặt khác nhau theo phân tích Steiner: hạng I, hạng II và hạng III; tỉ lệ và hình thái mọc lệch,<br /> ngầm của răng khôn hàm dưới được nhận định trên phim toàn cảnh dựa trên phân loại của Pell – Gregory và<br /> Winter.<br /> Kết quả: tỉ lệ mọc lệch, ngầm của răng khôn hàm dưới thấp nhất ở nhóm hạng III (76,67%) và cao hơn ở<br /> nhóm hạng I và II (cùng bằng 83,30%), sự khác biệt giữa các nhóm là không có ý nghĩa thống kê (p>0,05). Hình<br /> thái mọc thường gặp nhất ở cả 3 nhóm là vị trí II, A. Ở vị trí II, nhóm hạng III chiếm tỉ lệ thấp nhất và nhiều nhất<br /> là nhóm hạng I. Tại vị trí A, hạng III chiếm đa số và ít nhất là hạng II. Hướng mọc lệch gần là phổ biến nhất ở<br /> nhóm hạng I và II; trong khi đó, ở nhóm hạng III là hướng mọc thẳng đứng (p0.05). In all of the three skeletal facial types, the II, A was the most prevalent position of mandibular<br /> third molars.The mesioangular impaction was the most prevalent position of class I and II; meanwhile, vertical<br /> position is the most popular in class III (p0,05) (bảng 3).<br /> 2Bảng 4. Phân bố hướng lệch của răng khôn giữa các dạng hình thái mặt<br /> Thẳng đứng Lệch gần Lệch xa Nằm ngang Tổng<br /> Hạng I 24 (40,00%) 27 (45,00%) 7 (11,67%) 2 (3,33%) 60<br /> Hạng II 15(25,00%) 31 (51,67%) 13(21,67%) 1 (1,67%) 60<br /> Hạng III 26 (43,33 %) 17 (28,33%) 11 (18,33%) 6 (10,00%) 60<br /> Tổng 65 (36,1%) 75 (41,7%) 31 (17,2%) 9 (5,0%) 180<br /> p= 0,032 phép kiểm Chi bình phương<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 58 Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 2 * 2018 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> 70,00%<br /> 60,00%<br /> 50,00%<br /> 40,00% Loại A<br /> 30,00% Loại B<br /> 20,00% Loại C<br /> 10,00%<br /> 0,00%<br /> Hạng I Hạng II Hạng III<br /> <br /> Biểu đồ 3. Phân bố vị trí răng khôn theo chiều đứng giữa các dạng hình thái mặt<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Biểu đồ 4. Phân bố vị trí răng khôn theo hướng lệch giữa các dạng hình thái mặt<br /> BÀN LUẬN dưới là yếu tố quan trọng cho việc mọc đến vị trí<br /> chức năng của răng này(4,11,16). Nghiên cứu của<br /> Quá trình mọc của răng khôn hàm dưới chịu Jakovljevic(6) đã cho thấy sự gia tăng có ý nghĩa<br /> tác động của nhiều yếu tố. Trong cuộc sống hiện khoảng trống hậu hàm ở nhóm xương hạng III<br /> đại, đa số các dân tộc có xu hướng mất cân đối<br /> so với nhóm xương hạng I và II.<br /> kích thước giữa răng và xương hàm, vì thế răng<br /> Kết quả được báo cáo từ các nghiên cứu về<br /> vĩnh viễn mọc sau càng có nguy cơ bị lệch và<br /> tỉ lệ răng khôn lệch, ngầm ở các dạng hình thái<br /> ngầm do thiếu chỗ.<br /> mặt theo chiều trước sau vẫn còn nhiều tranh<br /> Khảo sát tỉ lệ răng khôn hàm dưới mọc lệch, cãi, nên vẫn chưa thể đi đến một kết luận về<br /> ngầm giữa các dạng hình thái mặt trong nghiên mối liên quan về tỉ lệ này giữa các nhóm có<br /> cứu này cho thấy tỉ lệ thấp nhất ở nhóm hạng III dạng hình thái mặt khác nhau. Hơn nữa, quá<br /> và cao hơn ở nhóm hạng I và II, tuy nhiên sự trình mọc lệch của răng khôn còn do tác động<br /> khác biệt này là không có ý nghĩa thống kê của nhiều yếu tố phối hợp trong quá trình<br /> (p>0,05). Trong khi đó, kết quả được tìm thấy ở phát triển sọ mặt nên chưa thể căn cứ vào yếu<br /> nghiên cứu của Jakovljevic (2015)(6) với tỉ lệ răng tố hình thái xương hàm để chẩn đoán chính<br /> khôn mọc lệch ngầm thấp nhất ở nhóm xương xác quá trình này.<br /> hạng III và cao nhất ở nhóm xương hạng II, sự<br /> Trong tương quan theo chiều ngang, chúng<br /> khác biệt có ý nghĩa thống kê (p