Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc tÝch hîp theo chñ ®Ò trong ch¬ng tr×nh gi¸o dôc mÇm non
I. Môc ®Ých: - Häc viªn hiÓu ®óng kh¸i niÖm “tÝch hîp” vµ c¸c h×nh thøc tÝch hîp ®Ó tæ chøc ho¹t ®éng tÝch hîp trong trêng MN.
- ThÓ hiÖn ph¬ng ph¸p ®Æc trng cña m«n häc, lo¹i tiÕt d¹y phï hîp víi chñ ®Ò, løa tuæi cña trÎ vµ ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c, tÝnh hÖ thèng.
Quan t©m lùa chän c¸ch tÝch hîp hîp lý. II. Néi dung TÝch hîp theo chñ ®Ò:
1- Kh¸i niÖm: - Kh¸i niÖm tÝch hîp trong ch¬ng tr×nh GDMN: TÝch hîp lµ thiÕt kÕ c¸c néi dung vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng thµnh mét thÓ thèng nhÊt, trong khung c¶nh cã ý nghÜa ®Ó trÎ phèi hîp ¸p dông vµ ph¸t triÓn c¸c kinh nghiÖm, kü n¨ng tõ c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau khi t×m hiÓu mét sù viÖc, th«ng qua viÖc trÎ tham gia tÝch cùc vµ trùc tiÕp mét c¸ch tù nhiÖn.
- Chñ ®Ò: Chñ ®Ò trong GDMN ®îc hiÓu lµ mét phÇn néi dung kiÕn thøc, kü n¨ng cïng ph¶n ¸nh mét vÊn ®Ò nµo ®ã mµ trÎ cã thÓ t×m hiÓu, kh¸m ph¸ vµ häc theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau díi sù tæ chøc, híng dÉn cña gi¸o viªn trong mét kho¶ng htêi gian thÝch hîp.
1
2- C¸c lo¹i tÝch hîp: 2-1. TÝch hîp theo chñ ®Ò: * TÝch hîp theo chñ ®Ò lµ viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng xoay quanh néi dung mét chñ ®Ò nµo ®ã, gióp GV t×m ra c¸c c¸ch d¹y míi, s¸ng t¹o h¬n vµ ®¹t hiÖu tèt nhÊt.
VÝ dô: Thùc hiÖn chñ ®Ò “C¸c lo¹i hoa”. Trong giê häc cã chñ ®Ých : GV cho trÎ lµm quen c¸c lo¹i hoa; trong giê ho¹t ®éng gãc: cho trÎ vÏ, t« mµu c¸c lo¹i hoa; trong giê ho¹t ®éng ngoµi trêi: Cho trÎ quan s¸t vên hoa, häc ®Õm c¸c lo¹i hoa, hoÆc lµm hoa b»ng giÊy mµu…
- ViÖc kÕt hîp th«ng qua sö dông c¸c bµi d¹y dùa trªn c¸c chñ ®Ò vµ c¸c chñ ®Ò kÕt hîp vui ch¬i víi c¸c ho¹t ®éng cã sù híng dÉn cña c« gi¸o, nh»m kh¸m ph¸ kü mét vÊn ®Ò, mét ®èi tîng nµo ®è sÏ ®em l¹i cho trÎ sù høng thó vµ ham thÝch tham gia ho¹t ®éng. C¸ch thiÕt kÕ ch¬ng tr×nh nµy ®Æc biÖt phï hîp víi trÎ mÇm non.
- Chñ ®Ò chÝnh lµ t©m ®iÓm, quanh nã c¸c ho¹t ®éng phï hîp ®îc ®a ra, cho phÐp c« gi¸o tÝch hîp mét sè m«n häc, mét sè lÜnh vùc kh¸c nhau vµo ho¹t ®éng cã ý nghÜa gi¸o dôc trÎ. C¸c chñ ®Ò cã thÓ l«i cuèn trÎ vµo c¸c ho¹t ®éng kh¸m ph¸, t×m tßi vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. Sù høng thó cña trÎ hoÆc s¸ng t¹o cña GV ®Òu cã thÓ cã ®îc tõ c¸c chñ ®Ò. C¸c bµi häc dùa vµo c¸c chñ ®Ò cã thÓ phï hîp víi c¶ kiÓu häc theo nhãm vµ ho¹t ®éng c¸ nh©n trong nhãm.
- X©y dùng mét néi dung vµ triÓn khai c¸c ho¹t ®éng lÜnh héi kinh nghiÖm häc tËp xoay quanh mét chñ ®Ò ®îc lùa chän ®Ó trÎ cã c¬ héi kh¸m ph¸ s©u, kh«ng phiÕn diÖn, tiÕp thu mét c¸ch cã hÖ thèng. - C¨n cø vµo ch¬ng tr×nh hiÖn hµnh, dùa trªn kh¶ n¨ng cña trÎ vµ ®iÒu kiÖn thùc tÕ (tr×nh ®é GV, CSVC, tµi chÝnh…) mµ lùa chän néi dung phï hîp víi chñ ®Ò vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ ®Ó triÓn khai chñ ®Ò. Do ®ã, chñ ®Ò më ra cã thÓ lín (réng) hoÆc nhá (hÑp), tiÕn hµnh khai th¸c toµn bé hay chØ mét phÇn (nh¸nh) cña chñ ®Ò ®ã vµ chñ ®Ò thùc hiÖn trong thêi gian dµi hoÆc ng¾n.
2
2.2. TÝch hîp trong mét ho¹t ®éng:
- Khai th¸c nhiÒu mÆt ph¸t triÓn kh¸c nhau ë trÎ khi tiÕn hµnh triÓn khai thùc hiÖn mét ho¹t ®éng thóc ®Èy mét lÜnh vùc nµo ®ã. Ho¹t ®éng nµy ph¶i lµ chñ ®¹o, ®ång thêi kÕt hîp thËt hîp lý c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ho¹t ®éng träng t©m, (kh«ng lång ghÐp mét c¸ch gîng Ðp).
VD: Ho¹t ®éng chung: T×m hiÓu vÒ c¸c con vËt sèng
trong gia ®×nh, líp 4 tuæi.
+ Cho trÎ ch¬i t¹o d¸ng, b¾t chíc tiÕng kªu cña c¸c con
vËt
+ Cho trÎ kÓ tªn c¸c con vËt ®· biÕt, ®· thÊy, ®· nu«i… + C« gi¸o viÕt tªn c¸c con vËt lªn b¶ng. + C« ®äc tªn c¸c con vËt, cho trÎ lÊy tranh cña chóng, ph©n lo¹i con vËt theo nhãm dùa vµo ®Æc ®iÓm cña chóng nh: 4 ch©n, 2 ch©n, ®Î trøng, ®Î con, m«i trêng sèng, thøc ¨n…vµ ghÐp lªn b¶ng cµi, kÕt hîp ®Õm sè lîng c¸c con trong nhãm.v.v.v
+ H¸t vµ vËn ®éng theo nhÞp bµi h¸t vÒ c¸c con vËt: Gµ trèng, MÌo con vµ cón con, §µn vÞt con. §äc bµi th¬: NghÐ ngä.
+ VÏ vµ t« mµu c¸c con vËt theo ý thÝch.
3
- TÝch hîp c¸c lÜnh vùc néi dung trong 1 ho¹t ®éng tøc lµ khai th¸c néi dung cña c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng kh¸c nhau vµo qu¸ tr×nh tæ chøc mét ho¹t ®éng nµo ®ã. VD: GV tæ chøc ho¹t ®éng cã chñ ®Ých thuéc lÜnh vùc ph¸t triÓn thÓ chÊt, GV cã thÓ khai th¸c nh÷ng néi dung cã liªn quan ë c¸c lÜnh vùc kh¸c nh: ©m nh¹c, th¬, truyÖn, t¹o h×nh…nhng cÇn lu ý viÖc khai th¸c c¸c néi dung ®ã ph¶i thùc hiÖn mét c¸ch linh ho¹t, nhÑ nhµng, kh«ng lµm mÊt ®i tÝnh träng t©m cña néi dung chÝnh cña giê ho¹t ®éng. Th«ng thêng ngêi ta tÝch hîp c¸c néi dung kh¸c vµo ®Çu hoÆc cuèi giê häc.
3.3. TÝch hîp mäi ho¹t ®éng trong ngµy vµo chñ
®Ò:
C¸c ho¹t ®éng ch¨m sãc – gi¸o dôc trÎ diÔn ra trong mét ngµy ë trêng MN b¾t ®Çu tõ lóc ®ãn trÎ cho ®Õn khi tr¶ trÎ ®îc tæ chøc theo mét chñ ®Ò. Gi¸o viªn cã thÓ tÝch hîp c¸c néi dung vµo ho¹t ®éng trong ngµy theo chñ ®Ò ®· chän mét c¸ch hîp lý, tù nhiªn.
VD: Chñ ®Ò thùc vËt – Rau. (trÎ 5 tuæi). - TrÎ trß chuyÖn kÓ tªn vÒ c¸c lo¹i rau theo mïa: rau ¨n
cñ, ¨n l¸, ¨n qu¶ mµ trÎ ®· biÕt, ®· ®îc ¨n.
- Tham quan, ch¨m sãc vên rau xanh. - VÏ vµ t« mµu c¸c lo¹i rau. - §äc th¬, kÓ chuyÖn vÒ c¸c läai rau - Tham gia nhÆt rau víi c¸c c« nu«i dìng. - Lµm sinh tè cµ chua, cµ rèt. - Lµm thÝ nghiÖm: Gieo h¹t n¶y mÇm: H¹t c¶i Tãm l¹i: D¹y trÎ MN theo híng tÝch hîp nh trªn lµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng trùc tiÕp cña b¶n th©n trÎ víi thÕ giíi xung quanh, th«ng qua sinh ho¹t tù nhiªn vµ kinh nghiÖm cña trÎ. Nhê ®ã trÎ lÜnh héi c¸c kiÕn thøc cÇn thiÕt cho cuéc sèng thùc tiÔn sau nµy. §Çy lµ quan ®iÓm tèi u phï hîp h¬n víi ®Æc ®iÓm ph¸t triÓn t©m lý cña trÎ vµ mang tÝnh hiÖu qu¶ cao trong viÖc ph¸t triÓn trÎ mét c¸ch toµn diÖn, tù nhiªn, ®¸p øng víi yªu cÇu cña sù ph¸t triÓn x· héi.
- Ho¹t ®éng thiÕt kÕ theo híng tÝch hîp, chñ ®Ò sö dông h×nh thøc “m¹ng më” gióp gi¸o viªn nh×n râ c¸c mèi liªn quan gi÷a c¸c néi dung kiÕn thøc vµ c¸c ho¹t ®éng mang tÝnh tÝch hîp trong ph¹m vi chñ ®Ò vµ víi c¸c chñ ®Ò kh¸c
Cho phÐp gi¸o viªn linh ho¹t trong viÖc x¸c ®Þnh, lùa
chän./.
III- TÝch hîp néi dung GDBVMT vµo c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc:
4
1- Nguyªn t¾c tÝch hîp néi dung BVMT:
- Néi dung GDBVMT cã mèi liªn quan víi néi dung gi¸o dôc, nu«I dìng. - Néi dung GDBVMT ®a vµo mét c¸ch cã hÖ thèng, phï hîp víi trÎ, kh«ng trïng lÆp, kh«ng g©y qu¸ t¶I ¶nh hëng ®Õn viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng chÝnh.
- Nh÷ng vÝ dô biÓu hiÖn vÒ hiÖn tr¹ng m«I trêng ph¶I gÇn gòi, kh«ng xa l¹ víi trÎ, cã thÓ nªu cô thÓ ë trêng, líp hoÆc ë gia ®×nh, ®Þa ph¬ng.
- Nh÷ng biÖn ph¸p b¶o vÖ m«I trêng ®a ra ph¶i phï hîp
víi kh¶ n¨ng nhËn thøc cña trÎ.
2- TÝch hîp néi dung gi¸o dôc b¶o vÖ m«I trêng lång
ghÐp vµo chñ ®Ò:
3- TÝch hîp néi dung GD BVMT vµo c¸c ho¹t ®éng gi¸o
dôc:
4- TÝch hîp néi dung BVMT ®a vµo ho¹t ®éng mét ngµy
5
cña trÎ t¹i trêng mÇm non: