Trần lãi suất dồn ngân hàng yếu vào đường cùng

Áp dụng trần lãi suất hay không tiếp tục là vấn đề được tranh cãi. Tuy nhiên,

việc bỏ trần không chỉ phục thuộc vào yếu tố điều hành thị trường mà còn

phụ thuộc vào mục tiêu tái cơ cấu ngân hàng.

việc lập trần đã tạo lập ra các nhóm ngân hàng "khỏe" và "yếu" và đây là

biện pháp dồn các ngân hàng "yếu" vào đường cùng, thực hiện đến cùng

mục tiêu tái cơ cấu.

Trong khi đó, ông Vũ Đình Ánh - Học viện Tài chính thì ủng hộ quan điểm

tiếp tục giữ trần lãi suất huy động cho đến khi thị trường ổn định hơn. Căn

cứ trong trường hợp cụ thể, sự cải thiện của tình hình thanh khoản thì khả

năng Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có thể bỏ trần lãi suất huy động hoàn

toàn trong tháng 6 hoặc tháng 7 năm 2012.

Mặc dù, NHNN thông báo có thể tiếp tục giảm trần lãi suất huy động 1 điểm

phần trăm cho mỗi quý cho đến khi nó đạt đến 10% trước cuối năm nay,

nhưng các chuyên gia vẫn lo ngại về việc giữ trần lãi suất huy động mà

không khống chế lãi suất cho vay.

Với trần lãi suất và phân bổ tín dụng như hiện nay, các ngân hàng lớn chỉ

phải trả 12%/năm cho vốn huy động của đa số dân cư tìm đến ngân hàng,

nhưng lại được thả lỏng để cho vay đối với doanh nghiệp, người dân ở mức

thỏa thuận riêng đã từng lên trên 18 - 20%/năm.

Theo chuyên gia Phạm Đỗ Chí, cần bỏ trần lãi suất để thị trường cho chúng

ta câu trả lời. Vì thực tế, bản thân các ngân hàng khi tín dụng hạn chế cũng

không thể huy động quá cao. Hoặc giải pháp thứ 2 dường như an toàn hơn là

áp dụng cả biện pháp hành chính với hoạt động cho vay, chỉ để một khoảng

chênh lệch giữa lãi suất huy động và cho vay, khoảng hơn 4%, chứ không

nên để ngân hàng hưởng chênh lệch lớn như hiện nay, không thực hiện được

được mục tiêu hỗ trợ vốn cho doanh nghiệp.

Đồng tình với ý kiến trên, theo Nguyên Bộ trưởng Bộ Thương mại Trương

Đình Tuyển, việc vừa áp trần đối với cả lãi suất huy động và cho vay có thể

được áp dụng nếu NHNN vẫn giữ lại biện pháp "trần".

Một "tuyên ngôn" bất thành văn khác cũng đã từ lâu lan truyền trên vỉa hè

của giới kinh doanh: làm thế nào mà nhóm doanh nghiệp sản xuất được vay

vốn nếu chính doanh nghiệp BĐS không được cứu? Còn giờ đây, hẳn nhiên

là doanh nghiệp BĐS đang tràn đầy hy vọng được tiếp tục bơm vốn cho

những dự án vẫn còn nguyên dang dở, và do vậy không nhiều thì ít, dòng

vốn từ ngân hàng tuôn ra cũng phần nào làm giảm nhẹ hình ảnh "ruộng khô

lúa cháy" mà chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành đã dùng để mô tả tình trạng

doanh nghiệp Việt Nam vào đầu năm nay.

Vấn đề còn lại chỉ là "rẻ" đến mức độ nào mà thôi. Mà muốn đạt đến sự hợp

lý như thế, điều rất cần cho doanh nghiệp là không phải thái độ quy thuận

như trước đây, mà họ cần phải mặc cả với ngân hàng, về từng khoản vay và

cả từng điều khoản vay, với thái độ không phải của kẻ sắp chết đuối, mà là

người cầm dao đằng chuôi.

Tuy vậy, tình thế hiện thời đã khác cơ bản với thời kỳ "làm mưa làm gió"

của NHNN và nhóm lợi ích ngân hàng. Điều kiện then chốt cho sự thay đổi

đột ngột về tình thế như vậy không phải bắt nguồn từ lòng hảo tâm của

nhóm ngân hàng khi nhìn thấy các doanh nghiệp rơi vào thế kiệt quệ, mà

chính bởi khối doanh nghiệp đã thật sự bị tống vào một đường hầm tối tăm

không lối thoát, để từ đó, doanh nghiệp sản xuất đã có điều kiện tốt nhất để

nhận ra "gót chân Asin" của nhóm lợi ích ngân hàng.