Tuyến tuỵ nội tiết
2. Tác dụng của insulin
Insulin được hình thành từ
preproinsulin, rồi proinsulin. Các
enzym chuyển (converting enzym)
cắt chuỗi polypeptid C của
proinsulin để tạo ra insulin. Là một
polypeptid có 51 acid amin, phân tử
lượng 6.000, gồm hai chuỗi
polypeptid A và B nối với nhau
bằng hai cầu nối disulfua.
Cấu tạo của insulin
Insulin được tổng hợp sớm nhất, và
ngày nay, nhờ kỹ thuật gen và công
nghệ sinh học, insulin đã được sản
xuất hàng loạt, nhanh và rẻ hơn. 1
đơn vị quốc tế của insulin là
0,04167 mg tinh thể (1 mg xấp xỉ
24 đơn vị).
Chu trình sản xuất insulin của
tuyến tụy
Trong cơ thể, insulin có các tác
dụng sau:
- Tham gia chuyển hóa glucid, cụ
thể là làm giảm hàm lượng đường
glucose trong máu. Nó thúc đẩy sự
vận chuyển tích cực đường glucose
qua màng vào nội bào nhờ các
enzym, ATP và sự có mặt ion
Mg++. Ở màng tế bào, nó hoạt hóa
enzym adenylylcyclase. Đến lượt
mình, adenylylcyclase xúc tác tạo
thành AMPV (có mặt Mg++) từ
ATP. AMP vòng tác dụng tăng
tổng hợp enzym hexokinase và hoạt
hóa nó để chuyển glucose thành
glucose-6 phosphat, từ đó thực
hiện quá trình tổng hợp
glycogen dự trữ, dị hóa glucose
trong chu trình Krebs hình thành
protein và lipid dự trữ.
- Đối với lipid thì làm tăng acid
béo và mỡ trung tính (từ đường
glucose).
- Đối với protein làm giảm
nồng độ acid amin trong máu,
tăng tổng hợp protein, giảm sự
phân giải protein ở gan và cơ, cho
nên thiếu insulin cơ thể phải huy
động protein và tăng cường dị hóa
chúng, làm teo cơ, sút cân, gầy
mòn, cân bằng nitơ âm.
- Đối với nước và muối khoáng,
giúp cho sự thấm ion K+ qua màng
vào trong tế bào và ion Na+ ra
ngoài dễ dàng hơn. Có tác dụng giữ
nước trong cơ thể.
- Insulin còn ức chế sự tiết kích tố
phát triển (STH) của thùy trước
tuyến yên để giải phóng hexokinase
trong quá trình phosphoryl hóa
đường glucose.