Vai trò của Kẽm (Zinc -Zn)
Zn là thành phần bắt buộc của enzyme
carboanhydrase xúc tác phản ứng:
H2CO3 <==> CO2 + H2O
Thiếu Zn sẽ tích tụ nhiều acid cacbonic
gây cản trở cho tiến trình oxy hóa làm rối
loạn quá trình trao đổi chất. Zn tham gia tích
cực trong quá trình oxy hóa khử. Nó là
thành phần của alcoldehydrogenase,
glutamatdhydrogenase, lactatdehydrogenase,
tham gia trong quá trình chuyển hoá các
hợp chất chứa nhóm HS.
Zn đóng vai trò quan trọng trong trao đổi
phosphore, glucid, protein, acid nucleic. Thiếu
Zn, P vô cơ tích tụ nhiều trong mô, gây cản
trở cho quá trình phosphoryl hóa oxy hóa.
Thiếu Zn hàm lượng đường khử tăng lên,
đường saccharose, tinh bột giảm xuống, acid
amine tự do tăng lên do tổng hợp protein bị ức
chế và do đó ARN và ADN giảm xuống, hoạt
tính enzyme ribonuclease tăng lên.
Zn có tác dụng thúc đẩy tổng hợp các kích
thích tố sinh trưởng đặc biệt là auxin. Zn có
vai trò tích cực trong quá trình phát triển hạt
phấn nhất là lề bào trứng và phôi. Thiếu Zn
làm ngô, đậu tương, cây gỗ và cây ăn quả,
mía, lanh, nho, cà chua dễ bị cảm ứng. Trấu
thiếu Zn thường có bệnh màu đồng của lá.
Cam, quýt lá bé, lốm đốm vàng, ngô xuất hiện
bạch tạng.
Nguồn phân chủ yếu là ZnSO4 bón ở chân
đất kiềm và cát pha.
Vai trò của Đồng (Copper -Cu)
Cu tham gia vào thành phần của hệ enzyme
oxydase. Thiếu Cu có liên quan đến dinh
dưỡng N. Cu có tác dụng lớn đến quá trình
tổng hợp protein, tham gia vào giai đoạn đầu
của quá trình đồng hóa nitratee.
Vai trò của Cu đối với tổng hợp protein có liên
quan đến quá trình trao đổi acid nucleic (ARN
giảm xuống khi thiếu Cu). Cu góp phần tích
cực trong quá trình hình thành và bảo đảm
độ bền của chlorophyll. Cu có ảnh hưởng
mạnh đến quá trình chuyển hóa glucid,
phosphatid, nucleoproteid, quá trình trao đổi
vitamine, kích thích tố sinh trưởng. Lúc bón + đòi hỏi Cu cũng tăng phân đạm nhất là NH4
lên.
Ngoài việc chống lốp đổ, Cu còn tác dụng
chống hạn, chống rét và tăng khả năng giữ
nước của mô.
Nguồn phân Cu phổ biến là CuSO4. Cũng có
thể sử dụng phế liệu sản xuất pyrid để bón
cho cây.
Vai trò của Bo (Boron - B)
B là nhân tố phụ của nhiều hệ enzyme.
Thiếu B, các điểm sinh trưởng của thân, rễ,
lá chết dần, vì B có vai trò lớn trong trao đổi
glucid. Thiếu B thì trong lá tích lũy nhiều
đường làm cho đỉnh sinh trưởng thiếu glucid
sinh ra hiện tượng dư thừa NH3 vì glucid là
chất nhận rất tốt của NH3. Gần đây người ta
cho rằng điểm sinh trưởng chết vì trao
đổi acid nucleic bị đảo lộn.
Thiếu B hàm lượng ARN và ATP trong các
điểm sinh trưởng của thân bị giảm sút rõ rệt
do quá trình trao đổi năng lượng bị giảm sút.
B còn có khả năng làm tăng hoạt tính của
dehydrogenase. B còn đảm bảo lượng O2 cho
rễ. B làm tăng sự tổng hợp protein của cây
nên B còn có tác dụng chống lốp đổ. B làm
tăng sự hút cation trong quá trình dinh dưỡng,
thúc đẩy sự vận chuyển P trong cây.
Thiếu B thì tốc độ hút Ca bị giảm xuống, làm
rối loạn quá trình hình thành vách tế bào.
Nhiều công trình nghiên cứu thấy rằng B có
ảnh hưởng đến quá trình tổng hợp sắc tố, ảnh
hưởng đến quá trình quang hợp, dinh dương
khoáng, trao đổi N, quá trình thụ phấn và đậu
quả của cây.
Nguồn phân bón B là H3BO3, Mg3(BO3)2, hàn t
he (borax): Na2BB4O7.10 H2O.
