intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Bài giảng Bản đồ học: Chương 2 - Châu Phương Khanh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:60

Thêm vào BST
Báo xấu
3
lượt xem 1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Bản đồ học" Chương 2 - Cơ sở toán học của bản đồ, cung cấp cho sinh viên những kiến thức như: Khái niệm; Cơ sở trắc địa-thiên văn; Các hệ tọa độ thường dùng trong bản đồ; Tỷ lệ bản đồ; Phép chiếu bản đồ, phân loại; Phân mảnh; Khung và bố cục bản đồ. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Bản đồ học: Chương 2 - Châu Phương Khanh

  1. 1/12/2024 MINI GAME 1- Xác định khoảng cách thực tế của các đoạn thẳng sau: AB, CD, AD, BD? 2- Khoảng cách nào lớn nhất, nhỏ nhất?
  2. 1/12/2024 Đáp án: ??? Bản đồ sai chăng?? Useful Map Properties: Distances and Scale Can Distances be Accurately Measured? Xích đạo
  3. 1/12/2024 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ TOÁN HỌC CỦA BẢN ĐỒ NỘI DUNG 1. Khái niệm 2. Cơ sở trắc địa-thiên văn 3. Các hệ tọa độ thường dùng trong bản đồ 4. Tỷ lệ bản đồ 5. Phép chiếu bản đồ, phân loại. 6. Phân mảnh 7. Khung và bố cục bản đồ
  4. 1/12/2024 1. KHÁI NIỆM -Cơ sở trắc địa - thiên văn Quan trọng Cơ sở toán học -Tỷ lệ bản đồ không thể của bản đồ gồm thiếu các yếu tố: -Phép chiếu bản đồ -Bố cục bản đồ, khung và hệ thống chia mảnh 2. CƠ SỞ TRẮC ĐỊA - THIÊN VĂN Cơ sở trắc địa - thiên văn kích thước hệ thống tọa độ ellipsoid và độ cao Nhà nước
  5. 1/12/2024 a. Kích thước ellipsoid * Khái niệm về bề mặt trái đất Là bề mặt vật lí của trái đất => Không thể biểu diễn bởi mô hình toán học + Mặt geoid làm mặt so sánh về độ cao phương dây dọi vuông góc với mặt geoid
  6. 1/12/2024 * Khái niệm về bề mặt trái đất Thay thế mặt geoid + Mặt Là bề mặt toán học của trái đất ellipsoid Dùng để xác định tọa độ các điểm trên mặt đất phương dây dọi không vuông góc với mặt ellipsoid + Mặt ellipsoid -Tâm ellipsoid trùng với tâm trái đất, m/p xích đạo ellipsoid trùng với m/p xích đạo trái đất 3 điều kiện - Khối lượng ellipsoid của ellipsoid bằng khối lượng trái đất trái đất -Tổng bình phương các chênh cao giữa mặt ellipsoid và mặt geoid đối với mặt đất là nhỏ nhất. H2 +h2 = min
  7. 1/12/2024 Moái quan heä giöõa caùc maët: Traùi ñaát – Geoid - Ellipsoid Moái quan heä giöõa caùc maët: Traùi ñaát – Geoid - Ellipsoid H2 +h2 = min
  8. 1/12/2024 * Kích thước ellipsoid Kích thước của ellipsoid trái đất được tính theo tài liệu đo của: - trắc địa-thiên văn và - trọng lực. * Kích thước ellipsoid Ellipsoid ñöôïc taïo bôûi 2 baùn truïc: Baùn truïc lôùn: a Baùn truïc nhoû: b b a a b Ñoä deït ñöôïc tính baèng coâng thöùc:   a
  9. 1/12/2024 * Kích thước ellipsoid Bán trục lớn và bán trục nhỏ đã được nhiều nhà bác học trên thế giới đo đạc TÊN NĂM a(m) b(m) ĐỘ DẸT Besel 1841 6377397 6356079 1/299,15 Clark 1880 6378249 6356515 1/293,5 Everrest 1930 6377276 6356075 1/300,8 Kraxovxki 1946 6378245 6356863 1/298,3 WGS-72 1972 6378145 6356760 1/298,25 WGS-84 1984 6378137 6356752,3 1/298,257 * Định hướng ellipsoid Đặt đúng ellipsoid ở thể trái đất gọi là định hướng ellipsoid. Định hướng ellipsoid khác nhau sẽ dẫn đến sự khác nhau về tọa độ.
  10. 1/12/2024 * Định hướng ellipsoid Coù hai loaïi ellipsoid: - Ellipsoid traùi Ñaát (toaøn caàu) - Ellipsoid quy chieáu (ñòa phöông). Back
  11. 1/12/2024 b. Hệ thống tọa độ và độ cao Nhà nước Việt Nam * Từ năm 1954 - 2000: +Hệ thống tọa độ: - Sử dụng kích thước ellipsoid Kraxôpski - Điểm gốc tọa độ N00 đặt tại Pucovo. Gọi là hệ thống tọa độ HN-72 +Hệ thống độ cao: Lấy mặt nước biển tại Hòn Dấu - Hải Phòng làm mặt so sánh. b. Hệ thống tọa độ và độ cao Nhà nước Việt Nam * Từ năm 2000 đến nay: +Hệ thống tọa độ: - Sử dụng kích thước ellipsoid WGS-84 được định vị lại cho phù hợp với lãnh thổ Việt Nam trên cơ sở sử dụng điểm GPS cạnh dài có độ cao thủy chuẩn phân bố đều trên toàn lãnh thổ. - Gốc tọa độ N00 đặt tại Viện Nghiên cứu Địa Chính, đường Hoàng Quốc Việt, Hà Nội. Gọi là hệ thống tọa độ VN-2000 +Hệ thống độ cao: Lấy mặt nước biển tại Hòn Dấu - Hải Phòng làm mặt so sánh. Back
  12. 1/12/2024 3. Caùc heä toïa ñoä thöôøng duøng trong traéc ñòa - baûn ñoà: a. Heä toïa ñoä vuoâng goùc khoâng gian b. Hệ tọa độ địa lý c. Hệ tọa độ vuông góc phẳng d. Hệ tọa độ cực cầu e. Hệ tọa độ cực phẳng Back a. Heä toïa ñoä vuoâng goùc khoâng gian Vò trí cuûa moät ñieåm ñöôïc xaùc ñònh qua 3 thoâng soá (X,Y,Z). - Goác toïa ñoä O laø taâm cuûa ellipsoid - Truïc OZ truøng vôùi truïc quay (baùn truïc nhoû) cuûa ellipsoid - Truïc OX laø giao tuyeán cuûa maët phaúng xích ñaïo vaø maët phaúng kinh tuyeán goác - Truïc OY laø giao tuyeán cuûa maët phaúng xích ñaïo vaø maët phaúng kinh tuyeán vuoâng goùc vôùi maët phaúng kinh tuyeán goác. Heä toïa ñoä naøy ñöôïc söû duïng nhieàu trong traéc ñòa veä tinh vaø coâng ngheä GPS.
  13. 1/12/2024 a. Heä toïa ñoä vuoâng goùc khoâng gian Truïc OZ: truøng baùn truïc nhoû ellipsoid Truïc OX: giao tuyeán mp. xích ñaïo vaø mp.k/t goác Truïc OY: giao tuyeán mp.x.ñaïo vaø mp.k/t vuoâng goùc vôùi mp.k/t goác Z Kinh tuyeán goác O Y Mp. xích đao X Back b. Heä toïa ñoä ñòa lyù Cô sôû ñeå xaùc ñònh heä toïa ñoä ñòa lyù laø heä thoáng kinh tuyeán, vó tuyeán. Vò trí cuûa caùc ñieåm treân maët ellipsoid traùi ñaát ñöôïc xaùc ñònh baèng caùc toïa ñoä ñòa lyù laø kinh ñoä λ và vĩ độ φ. Kinh độ địa lý λ của một điểm là góc hợp bởi mặt phẳng kinh tuyến đi qua điểm đó và mặt phẳng kinh tuyến gốc. Các kinh độ được tính từ kinh tuyến gốc (00 ) về 2 phía Đông – Tây. Những điểm nằm ở phía Đông kinh tuyến gốc đến 1800 có kinh độ Đông và những điểm nằm ở phía Tây kinh tuyến gốc đến 1800 có kinh độ Tây. Năm 1884, hội nghị Thiên văn quốc tế họp ở Washington đã thống nhất lấy kinh tuyến đi qua đài thiên văn Greenwich, gần Luân Đôn, thủ đô nước Anh làm kinh tuyến gốc (kinh tuyến 00 ).
  14. 1/12/2024 b. Heä toïa ñoä ñòa lyù Vĩ độ địa lý φ của 1 điểm là trị số của góc hợp bởi đường pháp tuyến đi qua điểm đó và mặt phẳng xích đạo. Vĩ độ địa lý được tính từ xích đạo về phía 2 cực, nhận giá trị từ 00 đến 900 . Từ xích đạo đến cực Bắc được gọi là vĩ độ Bắc và từ xích đạo đến cực Nam gọi là vĩ độ Nam. Phương dây dọi qua A Mặt geoid A Kinh tuyến gốc   Kinh Mặt phẳng tuyến xích đạo thiên văn Back qua A c. Heä toïa ñoä vuoâng goùc phaúng Thöôøng chæ ñöôïc xaây döïng ôû caùc baûn ñoà tyû leä lôùn (1/200 000). Kyù hieäu A(x,y) vôùi x laø giaù trò theo höôùng Baéc – Nam (kinh tuyeán) vaø y laø giaù trò theo höôùng Ñoâng – Taây (vó tuyeán). OX laø truïc ñöùng, laø kinh tuyeán giöõa muùi. OY laø truïc ngang, laø ñöôøng xích ñaïo. Ñeå x,y luoân döông, ngöôøi ta dòch OX veà phía Taây 500km, ôû Nam baùn caàu dòch theâm OY veà phía Nam 10.000 km
  15. 1/12/2024 c. Heä toïa ñoä vuoâng goùc phaúng Muùi chieáu Gauss vaø heä toïa ñoä vuoâng goùc phaúng Gauss-Kruger Dòch chuyeån truïc OX ñi 500km veà phía Taây Ví dụ: Tọa độ vuông góc phẳng của điểm P: x= 2150000m y = 18 572000m c. Heä toïa ñoä vuoâng goùc phaúng Muùi chieáu UTM vaø heä toïa ñoä vuoâng goùc phaúng UTM Dòch chuyeån truïc OX ñi 500km veà phía Taây vaø 10 000 km xuoáng phía Nam Baéc 500 000m Taây Ñoâng 0B 10 000 000m 0N Nam Back
  16. 1/12/2024 d. Heä toïa ñoä cöïc caàu: Khi xây dựng bản đồ có tỷ lệ: 1:1 000 000 ta có thể coi bề mặt trái đất là mặt cầu. Vị trí của các điểm trên mặt cầu trái đất được xác định bằng: -tọa độ địa lý ( và ). hoặc -tọa độ cực cầu (z và a) d. Heä toïa ñoä cöïc caàu: Trên hình cầu trái đất ta có thể chọn bất kỳ đường kính nào, để làm trục quay trái đất (khác với hình ellipsoid trái đất) Mặt ellipsoid Mặt cầu
  17. 1/12/2024 d. Heä toïa ñoä cöïc caàu: Các đường tọa độ của -vòng thẳng đứng hệ thống tọa độ cực cầu -vòng đồng cao là: (không phải là kinh tuyến và vĩ tuyến) d. Heä toïa ñoä cöïc caàu: Vòng thẳng đứng đi qua đường kính QQ’ (không đi qua trục quay PP’ của trái đất) Vòng đồng cao là vòng tròn nhỏ, vuông góc với vòng thẳng đứng P Vòng đồng cao Q Trục quay trái đất C Bán kính QQ’ Q’ Vòng thẳng đứng P’
  18. 1/12/2024 d. Heä toïa ñoä cöïc caàu: Vò trí cuûa ñieåm A ñöôïc xaùc ñònh baèng khoaûng caùch thieân ñænh Z vaø goùc phöông vò a. P Vòng đồng cao Q a A z C Q’ Vòng thẳng đứng P’ d. Heä toïa ñoä cöïc caàu Z- ñoä lôùn cuûa cung QA P Vòng đồng cao Q a a- goùc nhò dieän hôïp bôûi z A mp chöùa ñöôøng kinh tuyeán PQ vaø mp voøng C thaúng ñöùng qua A Q’ P’ Vòng thẳng đứng
  19. 1/12/2024 Z- laø haèng soá cho caùc voøng ñoàng cao (treân 1 voøng ñoàng cao, seõ coù Z nhö nhau) a- laø haèng soá cho caùc voøng thaúng ñöùng. (treân 1 voøng thaúng ñöùng, seõ coù a nhö nhau) P Vòng đồng cao Q a z A1 A2 A3 C Q’ Vòng thẳng đứng P’ Khoảng cách thiên đỉnh Z thay đổi tứ 0o đến 90º, (tính theo cung của vòng thẳng đứng) từ cực Q đến vòng đồng cao lớn nhất Taïi cöïc Q, Z=0 P Taïi voøng ñoàng cao lôùn nhaát Z lôùn nhaát Q a z1 A1 Z2 A4 C Z4 Vòng đồng Q’ cao lớn nhất Vòng thẳng đứng P’
  20. 1/12/2024 Xoay trục QQ’ thẳng đứng, ta sẽ thấy vòng đồng cao và vòng thẳng đứng giống như vòng kinh, vĩ tuyến (vòng đồng cao lớn nhất giống như vòng xích đạo) Q a P Z1 A Vòng đồng cao Z2 Vòng đồng cao lớn nhất C Z3 B Taïi cöïc Q, Z=0 Taïi voøng ñoàng cao lôùn nhaát P’ Z seõ coù giaù trò lôùn nhaát Q’ Vòng thẳng đứng Góc phương vị a biến đổi từ 0o đến 360º , tính từ đường kinh tuyến PQ đến vòng tròn thẳng đứng QA theo chiều kim đồng hồ. P Q a A Kinh tuyeán z qua cöïc Q C Q’ Vòng thẳng đứng P’
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright ©2025 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
27=>0