Bài giảng Bệnh giang mai (Syphillis) - Bs. Trần Thị Tường Vi

Tài liệu này trình bày tổng quan về bệnh giang mai, một bệnh lây truyền qua đường tình dục do xoắn khuẩn Treponema pallidum gây ra, bao gồm các khía cạnh về nguyên nhân, đường lây truyền, phân loại, và chẩn đoán.

Tài liệu này được biên soạn nhằm cung cấp kiến thức chuyên sâu cho sinh viên y khoa, bác sĩ, và các chuyên gia y tế về bệnh giang mai, giúp họ nắm vững nguyên nhân, cơ chế lây truyền, các giai đoạn lâm sàng, phương pháp chẩn đoán và định hướng điều trị bệnh.

Bệnh giang mai là một bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STD) do xoắn khuẩn Treponema pallidum gây ra, có khả năng gây tổn thương đa hệ thống bao gồm da-niêm mạc, cơ, xương, khớp, hệ tim mạch và thần kinh. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính giang mai chiếm khoảng 2% trong số hơn 35 triệu trường hợp STD mới mắc hàng năm trên toàn cầu. Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc giang mai dao động từ 2-5% tổng số các bệnh STD và đang có xu hướng gia tăng. Bệnh lây truyền chủ yếu qua đường tình dục, nhưng cũng có thể lây qua đường máu, từ mẹ sang con trong thai kỳ, hoặc qua tiếp xúc trực tiếp với tổn thương. Tài liệu phân loại giang mai thành giang mai mắc phải (bao gồm giang mai mới với các giai đoạn I, II, giang mai kín sớm; và giang mai muộn với giang mai kín muộn, giang mai giai đoạn III) và giang mai bẩm sinh (sớm, muộn, di chứng). Chẩn đoán xác định bệnh dựa trên tiền sử bệnh, tiền sử sinh hoạt tình dục, các biểu hiện lâm sàng và kết quả xét nghiệm huyết thanh. Giang mai giai đoạn I đặc trưng bởi săng giang mai (chancre) xuất hiện 3-4 tuần sau lây nhiễm, thường là vết trợt nông, hình tròn hoặc bầu dục, nền cứng như tờ bìa, không ngứa, không đau, và thường kèm viêm hạch vùng lân cận. Săng có thể tự khỏi nhưng bệnh vẫn tiến triển. Giang mai giai đoạn II xuất hiện khoảng 6-8 tuần sau săng, khi xoắn khuẩn đã vào máu và lan tỏa khắp cơ thể, gây ra phản ứng huyết thanh dương tính rất mạnh. Các biểu hiện lâm sàng đa dạng bao gồm đào ban, mảng niêm mạc, vết loang trắng đen, viêm hạch lan tỏa, nhức đầu, và rụng tóc kiểu 'rừng thưa'. Giang mai giai đoạn II tái phát có thể biểu hiện bằng sẩn giang mai (sẩn vảy, đa hình thái) hoặc sẩn phì đại (condyloma lata) ở vùng hậu môn sinh dục, cùng với các biểu hiện ở các cơ quan khác.