Nguyên tắc chung của phép đo quang phổ Nguồn sáng cung cấp điều kiện để kích thích phân tử, nguyên tử các chất bức xạ hoặc hấp thụ, tán xạ, huỳnh quang…
Nguồn sáng
Dùng trong quang phổ phát xạ
Dùng trong quang phổ hấp thụ
Dùng trong quang phổ raman
•Nguồn sáng đơn sắc •Cường độ mạnh •Vạch bức xạ hẹp
•Cường độ mạnh •Vùng phổ rộng •Bước sóng thay đổi liên tục
•Phông không liên tục •Có khả năng kích thích các nguyên tố •Điều chỉnh được năng lượng kích thích
Các nguồn sáng laser
Đèn catốt rỗng, Đèn hiđro Đèn Xenon…
Ngọn lửa, hồ quang tia điện..
Các nguồn bức xạ
Nguồn sáng Vùng bức xạ
Đèn wolfram 320-2.500nm
1000-40.000nm
Thanh bán dẫn đốt nóng (SiC,Zirconi, Ytri..)
Đèn Hg áp suất thấp 185 và 254nm
Đèn Hg áp suất cao 573 và 546nm
180-370nm
Đèn H2, D2 Đèn Xenon 200-2500nm
1. ĐÈN WOLFRAM a) Đặc điểm Vùng phổ rộng từ 320-2.500nm, liên tục từ khả kiến đến
Dây tóc thường đốt nóng bằng dòng điện Vỏ đèn bằng thủy tinh thì có thể truyền qua bức xạ từ
tử ngoại
Vỏ đèn bằng thạch anh thì có thể truyền qua bức xạ từ
320-2500nm
200-3000nm
B) CẤU TẠO ĐÈN SỢI ĐỐT WOLFRAM
MỘT SỐ LOẠI ĐÈN HỒNG NGOẠI HALOGEN WOLFRAM VỎ THẠCH ANH
Chất khí Halogen có tác dụng đưa wolfram bay hơi bám trên thành đèn trở về lại dây tóc nên hiệu suất sẽ cao hơn
3. ĐÈN THỦY NGÂN
a) Đặc điểm Cho bức xạ đơn sắc Cường độ khá mạnh trong vùng khả kiến và tử ngoại Phổ bức xạ thay đổi theo áp suất
Đèn Hg áp suất thấp: 0.01-1mmHg Đèn Hg áp suất cao: 1-3mmHg Đèn Hg áp suất siêu cao: vài chục atm
b) Đối với đèn Hg áp suất cao và siêu cao:
•Hai điện cực được đặt gần nhau và sử dụng phóng điện hồ quang
•Anốt có kích thước to hơn để chịu được sự bắn phá của điện tử
Đèn Hg áp suất cao
C. ĐÈN HG ÁP SUẤT THẤP
Đèn huỳnh quang một ví dụ cho đèn Hg có áp suất thấp
Đèn huỳnh quang cho phổ vạch Năng lượng tập trung vào bước sóng 289nm và 254nm
C. ĐÈN HG ÁP SUẤT THẤP
Đèn huỳnh quang một ví dụ cho đèn Hg có áp suất thấp
Đèn huỳnh quang cho phổ vạch Năng lượng tập trung vào bước sóng 289nm và 254nm
4. ĐÈN HG - XENON
Để mở rộng phổ tử ngoại, khả kiến đến hồng ngoại người ta chế tạo đèn Hg-Xe
Cường độ mạnh hơn và độ rộng vạch phổ sắc nét hơn so với đèn Hg siêu cao
Phát sáng và sáng lại tức thời
5. ĐÈN ĐƠTÊRI D2
Cấu tạo có gốm bao quanh để ngăn sự phóng điện ngoài ý muốn
Đèn D2 sử dụng cột phóng điện dương của phóng điện hồ quang
Cho phổ liên tục trong vùng tử ngoại từ 180-370nm
6. ĐÈN XENON Có phổ bức xạ liên tục, phổ rất rộng từ 200 -2500nm Công suất cao từ 35 -10000W Đèn Xenon phóng điện hồ quang một chiều có nhiệt độ gần với nhiệt độ mặt trời do đó thường dùng làm nguồn sáng giả mặt trời
2. NGUỒN BỨC XẠ HỒNG NGOẠI
Thanh bán dẫn SiC khi đốt nóng bằng dòng điện
cho phổ hồng ngoại liên tục từ 1000-4000nm Ngoài ra có thể thay SiC bằng thanh Nemst thì
Bóng đèn Halogen Wolfram cũng dùng làm nguồn
phổ từ 400-20.000nm
hồng ngoại mạnh
CÁC MÁY TẠO BỨC XẠ ĐƠN SẮC
Máy tạo bức xạ điện từ đơn sắc làm nhiệm vụ
phân bức xạ thành các sóng có thành phần khác nhau.
Một hệ gồm thấu kính, gương và các khe hở
có liên quan đến bộ phận phân giải
Các máy tạo bức xạ điện từ đơn sắc bằng lăng kính
Máy tạo ánh sáng bức xạ đơn sắc bằng lăng kính
3- Lăng kính4- Thấu 6- Khe ra 1- Khe vào 2-Thấu kính tập hợp kính tiêu điểm 5- Mặt phẳng tiêu điểm
Quan sát phổ qua lăng kính
SƠ ĐỒ MÁY ĐƠN SẮC CÁCH TỬ ĐIỂN HÌNH
CÁC ĐETECTER TỬ NGOẠI VÀ CÁC BỨC XẠ VÙNG KHẢ KIẾN
Sơ đồ quang phổ kế “beckman” DU-20
1. Đèn vonfam 2. Gương của đèn vonfam 3. Đèn hydro hay đèn đơteri 4. Gương của đèn hydro 5. Gương vào 6. Gương chuẩn thực 7. Lăng kính Litrov 8. Các khe 9. Lăng kính hội tụ 10. Cuvet với dung dịch thử hay dung dịch so sánh 11. Đêtectơ
CÁC MÁY MỘT TIA SÁNG