Bài giảng Chẩn đoán hình ảnh X quang xương khớp

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:107

Thêm vào BST

Báo xấu

121
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

"Bài giảng Chẩn đoán hình ảnh X quang xương khớp" tìm hiểu vai trò của các kỹ thuật hình ảnh chẩn đoán bệnh xương khớp; giải phẫu XQ xương bình thường 3; nắm được các dấu hiệu tổn thương cơ bản của X quang xương; mô tả được phim X quang gãy xương, u xương, viêm xương; nhận diện được một số bệnh lý X quang khớp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Chẩn đoán hình ảnh X quang xương khớp

CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH X QUANG XƯƠNG KHỚP BS. NGUYỄN THỊ THÙY LINH 1
MỤC TIÊU 1. Nắm được vai trò của các kỹ thuật hình ảnh chẩn đoán bệnh xương khớp 2. Nắm được giải phẫu XQ xương bình thường 3. Nắm được các dấu hiệu tổn thương cơ bản của X quang xương 4. Mô tả được phim X quang gãy xương, u xương, viêm xương 5. Nhận diện được một số bệnh lý XQ khớp 2
NỘI DUNG 1. Các kỹ thuật hình ảnh trong chẩn đoán bệnh xương khớp 2. Giải phẫu và triệu chứng học XQ xương 3. Mô tả, phân biệt u xương lành / ác trên XQ 4. Mô tả hình ảnh viêm xương tủy xương / XQ 5. Mô tả gãy xương trên phim XQ 6. Hình ảnh một số bệnh lý trên phim XQ khớp 3
CÁC KỸ THUẬT HÌNH ẢNH TRONG CHẨN ĐOÁN BỆNH XƯƠNG KHỚP 4
CÁC PHƯƠNG TIỆN CHẨN ĐOÁN 1) X quang thường quy 2) Cắt lớp điện toán (CT scan) 3) Siêu âm 4) Cộng hưởng từ (MRI) 5) Xạ hình xương (SPECT) 5
1. X QUANG THƯỜNG QUY  Đơn giản, cơ bản, phổ biến nhất  Đánh giá gãy xương, u xương, viêm xương khớp  quan trọng để ∆ & θ.  Nhược điểm: + Chỉ PB 4 đậm độ cơ bản: khí, mỡ, nước, xương + Chỉ cho hình chiếu trên 2 mặt + Hạn chế đánh giá mô mềm, các tổn thương nhỏ và nằm sâu 6
2. CT SCAN  Đánh giá gãy xương phức tạp & u xương tốt hơn XQ (sự xâm lấn của xương, màng xương và tổn thương mô mềm)  Phân biệt gần 4000 đậm độ xám (Hounsfield), mô tả chi tiết về hình thái, đo tỉ trọng xương  Khảo sát nhiều mặt cắt, tái tạo ảnh 3 chiều 7
XQ: Không rõ tổn thương CT Scan: Gãy xương cùng XQ mặt khớp ít cấp kênh CT mâm chày lún, cấp kênh mặt khớp nhiều 8 CT
3. SIÊU ÂM  Dùng khảo sát mô mềm, màng xương và các tổn thương bề mặt như rách gân, tụ máu, tràn dịch khớp, …  Đánh giá phân bố mạch máu, tưới máu mô  Nhược điểm: khó đánh giá mô xương Nang hoạt dịch cổ tay 9
Rách gân chóp xoay Rách bán phần gân gót 10
4. CỘNG HƯỞNG TỪ - MRI Đánh giá tốt các tổn thương:  Rách gân cơ, dây chằng, sụn chêm, sụn khớp, mô mềm của các khớp  TVĐĐ cột sống (chèn ép thần kinh, tủy sống…)  Chẩn đoán sớm khối u qua sự thay đổi tín hiệu của tủy xương  Khảo sát mức độ, sự lan rộng của u/viêm xương qua sự xâm lấn các cấu trúc xung quanh 11
Rách bán phần gân cơ chóp xoay Rách dây chằng thuyền – nguyệt 12
DCCT bình thường Đứt DCCT U xương tạo xương Viêm cơ - xương Thoát vị đĩa đệm 13
5. XẠ HÌNH XƯƠNG  Tiêm ĐVPX vào tĩnh mạch. Máy sẽ ghi mức độ tập trung ĐVPX trên xương toàn cơ thể  Độ nhạy cao trong phát hiện tổn thương (tìm K di căn xương, viêm xương ổ nhỏ) nhưng độ đặc hiệu thấp  Vùng tăng ngấm thuốc có thể do u, viêm, gãy xương.  Vùng ít ngấm thuốc do nang xương, nhồi máu xương. 14
Bướu dạng xương 15
TÓM TẮT  U xương, chấn thương  X quang + CT scan  Gân, cơ, mô mềm  Siêu âm  Gân, cơ, mô mềm, sụn, dây chằng, đĩa đệm, tủy sống, u/viêm xương  MRI  Di căn đa ổ  Xạ hình xương 16
GIẢI PHẪU X QUANG XƯƠNG 17
CẤU TRÚC GIẢI PHẪU XƯƠNG Cấu tạo mô xương gồm:  Chất căn bản Mucopolysaccharit  Tế bào: cốt bào, tạo cốt bào, hủy cốt bào  Sợi keo collagen  Chất khoáng: Ca, P, Mg,… Canxi là thành phần quan trọng để tạo đậm độ xương trên X quang 18
CẤU TRÚC GIẢI PHẪU XƯƠNG Các cấu trúc chính của xương  Màng xương + hệ thống mạch máu màng xương  Xương (xương đặc – vùng thân xương và xương xốp – vùng đầu xương)  Ống tủy (tủy xương, hệ thống mạch máu trong ống tủy) Sự phát triển của xương:  Tạo xương trong sụn ở sụn tiếp hợp  phát triển xương theo chiều dài  Tạo xương trực tiếp từ màng ngoài xương  phát triển xương theo đường kính ngang 19
GIẢI PHẪU X QUANG XƯƠNG Trẻ < 18 tháng tuổi có Đầu xương các nhánh động mạch ở hành xương chạy xuyên qua sụn tiếp hợp tới đầu xương Viêm nhiễm hành xương có thể lan rộng lên đầu xương qua các mạch Hành xương 20