1
CˮSĈO L˰NG ĈINTʹKhoa KͿthutÿint͵1
Hcvin công nghb˱u chính vin thông
2
Sách tham khҧo
1. Cѫsӣkӻthuұtÿo lѭӡng ÿiӋntӱ, VNJQuý ĈiӅm, nhà xuҩt
bҧn KHKT, 2001
2. Ĉo lѭӡng ÿiӋn-vô tuyӃnÿiӋn, VNJNhѭGiao và Bùi Văn
Sáng, HӑcviӋnkӻthuұt quân sӵ, 1996
3. Electronic Test Instruments, Bob Witte, 2002
4. Radio Electronic Measurements, G.Mirsky, Mir
Publishers, Moscow, 1978
3
2.1 Các phѭѫng pháp ÿo:
1. Phѭѫng pháp ÿo trӵctiӃp: dùng máy ÿo hay các mүuÿo (các chuҭn) ÿӇÿánh giá sӕlѭӧng cӫaÿҥi lѭӧng cҫnÿo. KӃtquҧÿo chính là trӏsӕcӫaÿҥi
lѭӧng cҫnÿo.
- VD: ÿoÿiӋnápbҵng vôn-mét, ÿo tҫnsӕbҵng tҫnsӕ-mét, ÿo công suҩt
bҵng oát-mét,...
-ĈһcÿiӇm: ÿѫn giҧn, nhanh chóng, loҥi bӓÿѭӧc các sai sӕdo tính toán
2. Ĉo gián tiӃp: kӃtquҧÿo không phҧi là trӏsӕcӫaÿҥi lѭӧng cҫnÿo, mà là các
sӕliӋucѫsӣÿӇtính ra trӏsӕcӫaÿҥi lѭӧng này.
- VD: ÿo công suҩtbҵng vôn-mét và ampe-mét, ÿo hӋsӕsóng chҥybҵng
dây ÿo,...
-ĈһcÿiӇm: nhiӅuphépÿo và thѭӡng không nhұnbiӃtngay ÿѭӧckӃtquҧÿo
Chѭѫng 1. Giӟi thiӋu chung vӅÿo lѭӡng ÿiӋntӱĈnh nghƭa: ÿo lѭӡng là khoa hӑcvӅcác phép ÿo, các phѭѫng pháp và các công
cөÿӇÿҧmbҧo các phѭѫng pháp ÿoÿҥtÿѭӧcÿӝchính xác mong muӕn
aX

n
aaaFX ,...,, 21
4
3. Phѭѫng pháp ÿo tѭѫng quan: dùng ÿӇÿo các quá trình phӭc tҥp, khi không
thӇ thiӃt lұp mӝt quan hӋ hàm sӕ nào giӳa các ÿҥi lѭӧng cӫa mӝt quá trình
nghiên cӭu
-Phép ÿo tѭѫng quan ÿѭӧc thӵc hiӋn bҵng cách xác ÿӏnh khoҧng thӡi gian
và kӃt quҧ cӫa mӝt sӕ thuұt toán có khҧ năng ÿӏnh ÿѭӧc trӏ sӕ cӫaÿҥi lѭӧng
thích hӧp.
- VD: ÿo tín hiӋuÿҫu vào và ÿҫu ra cӫa mӝt hӋ thӕng
-ĈһcÿiӇm: cҫn ít nhҩt hai phép ÿo mà các thông sӕ tӯ kӃt quҧÿo cӫa chúng
không phө thuӝc lүn nhau. Ĉӝ chính xác ÿѭӧc xác ÿӏnh bҵng ÿӝ dài khoҧng
thӡi gian cӫa quá trình xét.
4. Các phѭѫng pháp ÿo khác:
- Phѭѫng pháp ÿo thay thӃ- Phѭѫng pháp hiӋu sӕ (phѭѫng pháp vi sai, phѭѫng pháp chӍ thӏ không,
phѭѫng pháp bù)
- Phѭѫng pháp chӍ thӏ sӕChѭѫng 1. Giӟi thiӋu chung vӅÿo lѭӡng ÿiӋntӱ
5
2.2 Phѭѫng tiӋnÿo và các ÿһc tính cѫ bҧn
1. Ph˱˯ng tinÿolà phѭѫng tiӋnkƭthuұtÿӇthӵchiӋnphépÿo, chúng có nhӳng
ÿһctínhÿolѭӡng ÿãÿѭӧc qui ÿӏnh.
-Phѭѫng tiӋnÿoÿѫngiҧn: mүu, thiӃtbӏso sánh, chuyӇnÿәiÿolѭӡng
-Phѭѫng tiӋnÿophӭctҥp: máy ÿo(dөng cөÿo), thiӃtbӏÿotәng hӧpvàhӋthӕng
thông tin ÿolѭӡng.
+ Mu: phѭѫng tiӋnÿodùngÿӇsao lҥiÿҥilѭӧng vұtlícógiátrӏcho trѭӟcvӟiÿӝchính xác cao. Chunlà mucó cҩp chính xác cao nhҩt. Chunlà phѭѫng tiӋnÿo
ÿҧmbҧoviӋc sao và giӳÿѫnvӏ.
+ Thitbso sánh: phѭѫng tiӋnÿo dùng ÿӇso sánh 2 ÿҥilѭӧng cùng loҥiÿӇxem
chúng “ = ”, “ > ”, “ < ”.
+ Chuynÿiÿol˱ng: phѭѫng tiӋnÿo dùng ÿӇbiӃnÿәi tín hiӋu thông tin ÿo
lѭӡng vӅdҥng thuұntiӋn cho viӋctruyӅntiӃp, biӃnÿәitiӃp, xӱlí tiӃpvàgiӳlҥi
nhѭng ngѭӡi quan sát không thӇnhұnbiӃttrӵctiӃpÿѭӧc (VD: bӝ KĈÿolѭӡng;
biӃn dòng, biӃnápÿolѭӡng; quang ÿiӋntrӣ, nhiӋtÿiӋntrӣ,...)
Chѭѫng 1. Giӟi thiӋu chung vӅÿo lѭӡng ÿiӋntӱ6
+ Dng cÿo: phѭѫng tiӋnÿo dùng ÿӇ biӃnÿәi tín hiӋu thông tin ÿo lѭӡng vӅdҥng mà ngѭӡi quan sát có thӇ nhұn biӃt trӵc tiӃpÿѭӧc (VD: vônmét, ampe mét,...)
+ Thitbÿotng hpvàhthng thông tin ÿol˱ng: là các phѭѫng tiӋnÿophӭc
tҥp dùng ÿӇkiӇmtra, kiӇmÿӏnh và ÿolѭӡng.
Chѭѫng 1. Giӟi thiӋu chung vӅÿo lѭӡng ÿiӋntӱDng cÿo
Mͱcÿt͹ÿng hóa
Dng cÿo
không t͹ÿng
Dng cÿo
t͹ÿng
Dng ca tín
hiu
Dng cÿo
t˱˯ng t͹Dng cÿosPh˱˯ng pháp
binÿi
Dng cÿobin
ÿithng
Dng cÿobin
ÿicân
bng
Các ÿil˱ng
ÿuvào
Dng cÿodòng
ÿin
Dng cÿotns...
7
2. Các ÿctínhc˯bncaph˱˯ng tiên ÿo
Các ÿһc tính tƭnh ÿѭӧcxácÿӏnh thông qua quá trình chuҭnhoáthiӃtbӏ.
+Hàm binÿi: là tѭѫng quan hàm sӕgiӳacácÿҥilѭӧng ÿҫuraY vàcácÿҥi
lѭӧng ÿҫuvàoX cӫaphѭѫng tiӋnÿo, Y=f(X)
+Ĉnhy: là tӹsӕgiӳaÿӝbiӃnthiêncӫa tín hiӋuӣÿҫuraY cӫaphѭѫng tiӋnÿo
vӟiÿӝbiӃnthiêncӫaÿҥilѭӧng ÿoÿҫuvàoX tѭѫng ӭng.
Ký hiӋu:
+Phmvi ÿo: là phҥmvi thangÿobaogӗmnhӳng giá trӏmà sai sӕchophépcӫa
phѭѫng tiӋnÿoÿӕivӟicácgiátrӏÿoÿãÿѭӧcqui ÿӏnh
+Phmvchth: là phҥmvi thangÿoÿѭӧcgiӟihҥnbӣigiátrӏÿҫuvàgiátrӏcuӕi
cӫa thang ÿo.
+Cpchínhxác:ÿѭӧcxácÿӏnh bӣigiátrӏlӟnnhҩtcӫa các sai sӕtrong thiӃtbӏÿo.
Thѭӡng ÿѭӧctínhtoánb
ҵng ÿҥisӕtѭѫng ÿӕiquyÿәi.
+Ĉphân gii: Chính là ÿӝchia cӫa thang ÿohay giátrӏnhӓnhҩtcóthӇphân biӋt
ÿѭӧc trên thang ÿo(màcóthӇphân biӋtÿѭӧcsӵbiӃnÿәi trên thang ÿo).
Chѭѫng 1. Giӟi thiӋu chung vӅÿo lѭӡng ÿiӋntӱdY
SdX
8
3. Phân loicácmáyÿo:
a) Máy ÿo các thông sӕvà ÿһc tính cӫa tín hiӋu:
VD: Vôn mét ÿiӋntӱ, tҫnsӕmét, MHS, máyphântíchphә, ...
Sѫÿӗkhӕi chung:
-TínhiӋucҫnÿoÿѭatӟiÿҫuvàomáy
-Mch vào: truyӅndүntínhiӋutӯÿҫuvàotӟiThitbbinÿi. Mҥch vào thѭӡng
là bӝ KĈ phө tҧicatӕt(Z
vào cao), thӵchiӋnphӕihӧptrӣkháng.
Chѭѫng 1. Giӟi thiӋu chung vӅÿo lѭӡng ÿiӋntӱMch vào Thitbbinÿi
ThitbchthNgun
cung cp
Ĉu
vào y(t)
9
-Thitbbinÿi: thӵchiӋnso sánh và phân tích.
Có thӇtҥo ra tín hiӋucҫnthiӃtÿӇso sánh tín hiӋucҫnÿovӟi tín hiӋumүu.
Có thӇphân tích tín hiӋuÿovӅbiên ÿӝ, tҫnsӕ, hay chӑnlӑctheothӡigian.
Thѭӡng là các mҥch KĈ, tách sóng, biӃnÿәidҥng ÿiӋn áp tín hiӋu, chuyӇnÿәi
dҥng năng lѭӧng,...
-Thitbchth:biӇuthӏkӃtquҧÿodѭӟidҥng thích hӧpvӟigiácquangiaotiӃp
cӫasinhlícon ngѭӡihay vӟitin tӭcÿѭavàobӝphұnÿiӅuchӍnh, tính toán,...
VD: ÿӗng hӗÿochӍthӏkim,ӕng tia ÿiӋntӱ, hӋthӕng ÿèn chӍthӏsӕ, thiӃtbӏnhӟ,...
Ngun cung cp: cung cҩpnăng lѭӧng cho máy, và làm nguӗntҥo tín hiӋuchuҭn.
b) Máy ÿoÿһc tính và thông sӕcӫamҥch ÿiӋn:
Mҥch ÿiӋncҫnÿo thông sӕ: mҥng 4cӵc, mҥng 2 cӵc, các phҫntӱcӫamҥch ÿiӋn.
Sѫÿӗkhӕi chung: cҩutҥogӗmcҧnguӗntín hiӋuvàthiӃtbӏchӍthӏ, (hvӁ)
VD: máy ÿoÿһc tính tҫnsӕ, máy ÿoÿһc tính quá ÿӝ, máy ÿohӋsӕphҭmchҩt,ÿo
RLC, máy thӱÿèn ÿiӋntӱ, bán dүn và IC,...
Chѭѫng 1. Giӟi thiӋu chung vӅÿo lѭӡng ÿiӋntӱ10
Chѭѫng 1. Giӟi thiӋu chung vӅÿo lѭӡng ÿiӋntӱMch ÿoĈi
t˱ng ÿo
ThitbchthNgun
tín hiu
(b)
Ngun
cung cp
Ngun
tín hiu
ThitbchthĈi
t˱ng ÿo
(a)