Bài giảng Hệ cơ sở dữ liệu: Chương 2

HHỆỆ CƠ S

CƠ SỞỞ DDỮỮ LILIỆỆUU

GV: GV: ThS.Tr ThS.Trịịnhnh ThThịị NgNgọọcc LinhLinh

ngoclinhnl@yahoo.com Email: ngoclinhnl@yahoo.com Email:

Chương 2 2 Chương NG CƠ SỞỞ DDỮỮ LILIỆỆU U MÔI TRƯỜỜNG CƠ S MÔI TRƯ

PARC 3--mmứứcc ANSI--PARC 3 ngôn ngngữữ cơcơ ssởở ddữữ liliệệuu

CSDL đađa ngưngườờii ddùùngng

2.1. KiKiếếnn trtrúúcc ANSI 2.1. 2.2. CCáácc ngôn 2.2. 2.3. MôMô hhììnhnh ddữữ liliệệuu 2.3. 2.4. HHệệ ququảảnn trtrịị CSDL 2.4. 2.5. TTừừ điđiểểnn ddữữ liliệệuu 2.5.

2.1. KiKiếếnn trtrúúcc ANSI 2.1.

ANSI--PARC 3

PARC 3--mmứứcc

CSDL ccóó 3 3 mmứứcc bibiểểuu didiễễnn: :

 MMộộtt CSDL

 MMứứcc vvậậtt lýlý ((mmứứcc trong trong))

 MMứứcc logic ( logic (mmứứcc khkhááii niniệệmm) )

 MMụụcc đđííchch: : gigiảảii phphóóngng đađa ssốố ngưngườờii ddùùngng khkhỏỏii ssựự

quan tâmtâm vvềề lưulưu trtrữữ vvàà bbảảoo trtrìì ddữữ liliệệuu quan

 MMứứcc khung khung nhnhììnn ((mmứứcc ngongoààii))

2.1.1. MMứứcc vvậậtt lýlý 2.1.1.

 MMứứcc vvậậtt lýlý mômô ttảả ddữữ liliệệuu đưđượợcc lưulưu

trtrữữ nhưnhư ththếế nnààoo trong

trong CSDLCSDL

 ĐâyĐây llàà mmứứcc ththểể hihiệệnn ccáácc ccààii đđặặtt ccóó

CSDL đđểể đđạạtt ttíínhnh chchấấtt vvậậtt lýlý ccủủaa CSDL đưđượợcc ssựự ttốốii ưuưu khikhi ththựựcc hihiệệnn ccáácc thao ttáácc ttììmm kikiếếmm vvàà lưulưu trtrữữ thao

2.1.1. MMứứcc vvậậtt lýlý ((tttt)) 2.1.1.

 VVíí ddụụ: : BiBiểểuu didiễễnn mmứứcc vvậậtt lýlý đơnđơn gigiảảnn ddữữ liliệệuu vvềề

nhân viênviên ccủủaa công nhân

công tyty

 mãmã nhân nguyên nhân viênviên -- kikiểểuu ssốố nguyên

 mãmã chi chi nhnháánhnh mmàà nhân nguyên nhân viênviên đđóó llààmm viviệệcc -- kikiểểuu ssốố nguyên

 hhọọ đđệệmm -- kikiểểuu chuchuỗỗii

 têntên -- kikiểểuu chuchuỗỗii

 ngngààyy sinhsinh -- kikiểểuu ngngààyy

 lương lương -- kikiểểuu ssốố ththựựcc

 vvàà mmộộtt con theo con trtrỏỏ đđếếnn bbảảnn ghighi titiếếpp theo

logic 2.1.2. MMứứcc logic 2.1.2.

 MMứứcc logic

logic mômô ttảả nhnhữữngng ddữữ liliệệuu nnààoo đưđượợcc lưulưu trtrữữ quan hhệệ nnààoo gigiữữaa CSDL vvàà ccóó nhnhữữngng mmốốii quan

quan tâmtâm đđếếnn ccááchch ththứứcc đđểể lưulưu trtrữữ

Không quan

logic bibiểểuu didiễễnn::

trong CSDL trong chchúúngng  Không  MMứứcc logic

 CCáácc ththựựcc ththểể, , ccáácc thuthuộộcc ttíínhnh, , vvàà ccáácc mmốốii quan quan hhệệ gigiữữaa ccáácc

ththựựcc ththểể đđóó

 CCáácc rrààngng bubuộộcc trêntrên ddữữ liliệệuu, , ccáácc thông thông tin tin vvềề ngngữữ nghnghĩĩaa ccủủaa

ddữữ liliệệuu

 CCáácc thông thông tin tin vvềề an an ninhninh vvàà totoàànn vvẹẹnn ccủủaa ddữữ liliệệuu

2.1.2. MMứứcc logic ( 2.1.2.

logic (tttt) )

logic nhưnhư sausau::

 VVíí ddụụ:: BBiiểểuu didiễễnn mmứứcc logic  CôngCông tyty ggồồmm ccáácc phòng

phòng ban (Department), ban (Department), mmỗỗii phòng

ban phòng ban (Location), nhau, , mmộộtt đđịịaa chchỉỉ (Location),

ccóó mmộộtt ssốố hihiệệuu, , têntên ggọọii khkháácc nhau (Telephone) ccáácc ssốố điđiệệnn thothoạạii (Telephone)

 CCóó mmộộtt ngưngườờii llààmm trưtrưởởngng phòng phòng ban,

ban, hhààngng nămnăm đưđượợcc ccấấpp Expense_Budget), ), vvàà

mmộộtt khokhoảảnn kinhkinh phphíí đđểể hohoạạtt đđộộngng ((Expense_Budget phphảảii đđạạtt mmộộtt doanh Revenue_Budget)) doanh thuthu ((Revenue_Budget

 MMỗỗii phòng ban ccóó ththểể ccóó ttừừ mmộộtt đđếếnn nhinhiềềuu nhân nhân viênviên

nhân viênviên ccóó mmộộtt mãmã ssốố nhân nhân viênviên

công viviệệcc llààmm (Job),

(Job), mmộộtt khokhoảảnn titiềềnn theo ban. CCóó ththểể theo (Salary), ssốố hihiệệuu phòng

phòng ban (Employee). MMỗỗii nhân (Employee). ((EmpNo EmpNo), ), têntên ggọọii, , mmộộtt công lương hhààngng ththáángng (Salary), lương dõidõi thêmthêm ngngààyy sinhsinh ((BirthDay phòng ban. (Sex)... BirthDay), ), gigiớớii ttíínhnh (Sex)...

2.1.3. MMứứcc khung 2.1.3.

khung nhnhììnn

khung nhnhììnn mômô ttảả phphầầnn CSDL

CSDL liênliên quan

quan đđếếnn

chương trtrììnhnh ứứngng ddụụngng

NSD hay chương

chương trtrììnhnh ứứngng ddụụngng::

 MMứứcc khung NSD hay ccáácc chương NSD hay  NSD hay

 CCóó ththểể không thông không đưđượợcc bibiếếtt vvềề ccấấuu trtrúúcc ttổổ chchứứcc lưulưu trtrữữ thông

CSDL, têntên ggọọii ccủủaa ccáácc loloạạii ddữữ liliệệuu hay hay têntên ggọọii ccủủaa trong CSDL,

tin trong tin ccáácc thuthuộộcc ttíínhnh

 ChChỉỉ llààmm viviệệcc trêntrên phphầầnn CSDL CSDL theo theo ccááchch ""nhnhììnn" do " do ngưngườờii

khung chương trtrììnhnh ứứngng ddụụngng quyquy đđịịnhnh, , ggọọii llàà khung

ququảảnn trtrịị hay hay chương (View) nhnhììnn (View)

2.1.3. MMứứcc khung 2.1.3.

khung nhnhììnn ((tttt) )

 VVíí ddụụ: :  Phòng

nhân viênviên đang công viviệệcc ccụụ

phòng ban danh ssááchch nhân trong ttừừngng phòng đang llààmm ccáácc công ban vvớớii ccáácc mmứứcc lương lương ththỏỏaa

nhân viênviên

công tyty  Lãnh

nhân viênviên, , ttổổngng ssốố lương Phòng KKếế totoáánn  ThThấấyy danh ththểể trong thuthuậậnn  không không đưđượợcc ththấấyy lýlý llịịchch ccủủaa ccáácc nhân Lãnh đđạạoo công  ThThấấyy ssốố lưlượợngng nhân

lãnh đđạạoo ccủủaa ttừừngng phòng lương phphảảii trtrảả vvàà aiai ban phòng ban

 Phòng nhân ssựự

llàà ngưngườờii lãnh Phòng TTổổ chchứứcc nhân  CCóó ngưngườờii đưđượợcc xemxem lýlý llịịchch ccủủaa ttấấtt ccảả ccáánn bbộộ, , công công

công tyty

nhân viênviên vvớớii mmứứcc lương lương ttừừ n n đđồồngng trtrởở công nhân

nhân viênviên ccủủaa công nhân  Nhưng Nhưng ccóó ngưngườờii chchỉỉ đưđượợcc xemxem lýlý llịịchch ccủủaa nhnhữữngng ccáánn bbộộ, , công xuxuốốngng

Mức khung nhìn

…

Khung nhìn n

Khung nhìn 1

Khung nhìn 2

Khung logic

Khung vật lý

ThuThuậậnn llợợii ccủủaa kikiếếnn trtrúúcc ANSI

ANSI--PARC 3

PARC 3--mmứứcc

thay đđổổii khung

khung nhnhììnn ccủủaa hhọọ, ,

 MMỗỗii ngưngườờii ddùùngng ccóó ththểể thay

không llààmm ảảnhnh hưhưởởngng đđếếnn nhnhữữngng khung không ccủủaa nhnhữữngng ngưngườờii ddùùngng khkháácc đang

khung nhnhììnn ddữữ liliệệuu CSDL chung CSDL

đang ddùùngng chung

tương ttáácc ccủủaa ngưngườờii ddùùngng vvớớii CSDL

 NhNhữữngng tương

không CSDL không trong lưulưu trtrữữ ddữữ

phphụụ thuthuộộcc vvààoo nhnhữữngng vvấấnn đđềề chi chi titiếếtt trong liliệệuu

thay đđổổii ccấấuu trtrúúcc lưulưu trtrữữ

CSDL ccóó ththểể thay không llààmm ảảnhnh hưhưởởngng đđếếnn nhnhữữngng

 NgưNgườờii ququảảnn trtrịị CSDL CSDL mmàà không ccủủaa CSDL khung nhnhììnn ccủủaa NSDNSD khung

ThuThuậậnn llợợii ccủủaa kikiếếnn trtrúúcc ANSI

ANSI--PARC 3

PARC 3--mmứức (c (tttt))

thay đđổổii vvềề khkhííaa ccạạnhnh vvậậtt lýlý trong

 NhNhữữngng thay

thay mmộộtt thi

trong lưulưu trtrữữ, , thiếếtt bbịị nhnhỏỏ ththứứ ccấấpp mmớớii, ,

không ảảnhnh hưhưởởngng đđếếnn ccấấuu trtrúúcc bênbên trong

trong ccủủaa

chchẳẳngng hhạạnn nhưnhư thay ccóó ththểể không CSDLCSDL

CSDL ccóó ththểể thay

 NgưNgườờii ququảảnn trtrịị CSDL

thay đđổổii ccấấuu trtrúúcc ttổổngng không CSDL mmàà không

ququáátt hayhay ccấấuu trtrúúcc khkhááii niniệệmm ccủủaa CSDL llààmm ảảnhnh hưhưởởngng đđếếnn ttấấtt ccảả ngưngườờii ddùùngng

2.1.4. LưLượợcc đđồồ vvàà ththểể hihiệệnn ccủủaa CSDLCSDL 2.1.4.

CSDL CSDL đưđượợcc ggọọii llàà lưlượợcc đđồồ CSDL

 ToToàànn bbộộ mômô ttảả CSDL schema)) database schema ((database

 Tương

Tương ứứngng vvớớii baba mmứứcc truytruy xuxuấấtt ddữữ liliệệuu nnóóii trêntrên ccóó baba loloạạii lưlượợcc đđồồ::

 ỞỞ mmứứcc khung khung nhnhììnn ccóó nhinhiềềuu lưlượợcc đđồồ ngongoààii ((hayhay còncòn ggọọii llàà con) lưlượợcc đđồồ con)

 ỞỞ mmứứcc logic logic ccóó lưlượợcc đđồồ khkhááii niniệệmm ((hayhay còncòn ggọọii llàà lưlượợcc đđồồ

logic) ) logic

 ỞỞ mmứứcc vvậậtt lýlý ccóó lưlượợcc đđồồ trong trong ((hayhay còncòn ggọọii llàà lưlượợcc đđồồ vvậậtt

lýlý))

Khung nhìn 1

Khung nhìn 2

MaNV Hodem Ten Tuoi

Luong

MaNV Ten Ma_chi_nhanh

Mức logic

MaNV Hodem Ten

Tuoi

Luong Ma_chi_nhanh

struct

Mức vật lý

NHANVIEN { int MaNV; int Ma_chi_nhanh; char Hodem[15]; char Ten[15]; struct date Ngay_sinh; float Luong; struct NHANVIEN next;/*Con trỏ đến bản ghi tiếp của tệp NHANVIEN*/

} index MaNV; /*Xác định các chỉ mục cho tệp NHANVIEN*/ index Ma_chi_nhanh;

CSDL (tt) 2.1.4. LưLượợcc đđồồ vvàà ththểể hihiệệnn ccủủaa CSDL (tt) 2.1.4.

trong CSDL

 ToToàànn bbộộ ddữữ liliệệuu trong

CSDL ttạạii mmộộtt ththờờii điđiểểmm nhnhấấtt database CSDL (database

đđịịnhnh đưđượợcc ggọọii llàà mmộộtt ththểể hihiệệnn ccủủaa CSDL ( instance) instance)

TenKH

SoCMT

NoiO

TaiKhoan

031803491 044803581 037120582 035671241

A-101 A-215 A-102 A-305

Trần Văn Ban Nguyễn Thị Giao Hoàng Thị Kim Dung Trần Thị Lan Anh

Hà Nội Hải Phòng Hà Nội Bắc Ninh

2.1.5. TTíínhnh đđộộcc llậậpp ddữữ liliệệuu 2.1.5.

 ĐĐộộcc llậậpp ddữữ liliệệuu đưđượợcc hihiểểuu theo

không bbịị ảảnhnh hưhưởởngng khikhi ccóó ssựự thay

theo nghnghĩĩaa ccáácc lưlượợcc đđồồ ởở thay đđổổii ccáácc

mmứứcc trêntrên không lưlượợcc đđồồ ởở ccáácc mmứứcc dưdướớii

 CCóó 2 2 loloạạii::

năng ssửửaa đđổổii lưlượợcc đđồồ

 ĐĐộộcc llậậpp ddữữ liliệệuu mmứứcc vvậậtt lýlý: : LLàà khkhảả năng thay đđổổii lưlượợcc đđồồ logic, logic, nhưnhư vvậậyy không không đòiđòi

không thay vvậậtt lýlý mmàà không hhỏỏii viviếếtt llạạii ccáácc trtrììnhnh ứứngng ddụụngng

 ĐĐộộcc llậậpp ddữữ liliệệuu mmứứcc logic năng ssửửaa đđổổii lưlượợcc đđồồ

không llààmm thay logic: : LLàà khkhảả năng khung thay đđổổii ccáácc lưlượợcc đđồồ ngongoààii ((ccáácc khung

logic mmàà không logic nhnhììnn), ), nhưnhư vvậậyy không không đòiđòi hhỏỏii viviếếtt llạạii ccáácc trtrììnhnh ứứngng ddụụngng

2.1.5. TTíínhnh đđộộcc llậậpp ddữữ liliệệuu ((tttt)) 2.1.5.

Lược đồ ngoài

Ánh xạ mức ngoài/mức khái niệm

Độc lập dữ liệu mức logic

Lược đồ khái niệm (lược đồ logic )

Ánh xạ mức khái niệm/mức trong

Độc lập dữ liệu mức vật lý

Lược đồ trong (lược đồ vật lý )

2.2. CCáácc ngôn 2.2.

ngôn ngngữữ cơcơ ssởở ddữữ liliệệuu

CSDL cung

cung ccấấpp haihai kikiểểuu ngôn

ngôn ngngữữ khkháácc

 MMộộtt hhệệ CSDL

nhau: : nhau

 MMộộtt ngôn ngôn ngngữữ đđịịnhnh

ngôn ngngữữ đđặặcc ttảả sơsơ đđồồ ddữữ liliệệuu, , ggọọii llàà ngôn Data Definition Language) nghnghĩĩaa ddữữ liliệệuu ((DDLDDL -- Data Definition Language)

 MMộộtt ngôn CSDL, ngôn ngngữữ bibiểểuu didiễễnn ccáácc truytruy vvấấnn vvàà ccậậpp nhnhậậtt CSDL,

ngôn ngngữữ thao Data Manipulation thao ttáácc ddữữ liliệệuu ((DMLDML -- Data Manipulation

ggọọii llàà ngôn Language ) Language )

(DDL) 2.2.1. NgônNgôn ngngữữ đđịịnhnh nghnghĩĩaa ddữữ liliệệuu (DDL) 2.2.1.

 NgônNgôn ngngữữ đđịịnhnh nghnghĩĩaa ddữữ liliệệuu chocho phphéépp khai

CSDL, mômô ttảả ccáácc mmốốii quan

khai bbááoo, , quan hhệệ

hihiệệuu chchỉỉnhnh ccấấuu trtrúúcc CSDL, ccủủaa ddữữ liliệệuu, , ccáácc quyquy ttắắcc áápp đđặặtt lênlên ddữữ liliệệuu

 KKếếtt ququảả biênbiên ddịịchch ccáácc llệệnhnh ccủủaa DDL DDL llàà ttậậpp hhợợpp ccáácc

trong mmộộtt ttậậpp tin

tin đđặặcc bibiệệtt đưđượợcc

bbảảngng đưđượợcc lưulưu trtrữữ trong ggọọii ttừừ điđiểểnn ddữữ liliệệuu hayhay thưthư mmụụcc ddữữ liliệệuu

CREATE (ttạạoo), ), ALTER(s

DROP ALTER(sửửaa) ) vvàà DROP

 CREATE (

(DDL) 2.2.1. NgônNgôn ngngữữ đđịịnhnh nghnghĩĩaa ddữữ liliệệuu (DDL) 2.2.1.

 ĐĐịịnhnh nghnghĩĩaa mimiềềnn::

> < Type > CREATE DOMAIN < têntên mimiềềnn > < Type > CREATE DOMAIN < char( 30 ); hoten char( 30 ); VVíí ddụụ: CREATE DOMAIN

: CREATE DOMAIN hoten

 TTạạoo bbảảngng

1 > , 1 > < mimiềềnn gigiáá trtrịị thuthuộộcc ttíínhnh 1 > ,

n > < mimiềềnn gigiáá trtrịị thuthuộộcc ttíínhnh n> ,n> ,

CREATE TABLE < têntên bbảảngng > ( > ( CREATE TABLE < < < ThuThuộộcc ttíínhnh 1 > < ...... < < ThuThuộộcc ttíínhnh n > < < < rrààngng bubuộộcc totoàànn vvẹẹnn 1 > , 1 > , ...... < < rrààngng bubuộộcc totoàànn vvẹẹnn k > ) k > ) VVíí ddụụ:: CREATE TABLE customer ( CREATE TABLE customer ( CHAR( 20 ) not null, customer_name CHAR( 20 ) not null, customer_name CHAR( 30 ), customer_street CHAR( 30 ), customer_street CHAR( 30 ), customer_city CHAR( 30 ), customer_city PRIMARY KEY( customer_name PRIMARY KEY(

customer_name) );) );

(DDL) 2.2.1. NgônNgôn ngngữữ đđịịnhnh nghnghĩĩaa ddữữ liliệệuu (DDL) 2.2.1.

> ADD < thuthuộộcc ttíínhnh > < > < mimiềềnn gigiáá trtrịị >>

 XoXoáá bbảảngng DROP TABLE < têntên bbảảngng >> DROP TABLE <  ThêmThêm thuthuộộcc ttíínhnh vvààoo bbảảngng ALTER TABLE < têntên bbảảngng > ADD < ALTER TABLE <  XoXoáá bbỏỏ mmộộtt thuthuộộcc ttíínhnh khkhỏỏii bbảảngng ALTER TABLE < TênTên bbảảngng > DROP < ALTER TABLE <

> DROP < têntên thuthuộộcc ttíínhnh >>

2.2.2. NgônNgôn ngngữữ thao 2.2.2.

thao ttáácc ddữữ liliệệuu DMLDML

 NgônNgôn ngngữữ thao

thao ttáácc ddữữ liliệệuu chocho phphéépp ngưngườờii ddùùngng ththựựcc hihiệệnn

thao ttáácc trêntrên ddữữ liliệệuu nhưnhư ttììmm kikiếếmm, , chchèènn, , ssửửaa đđổổii, , xoxoáá bbỏỏ

ccáácc thao thông tintin thông

DELETE INSERT, UPDATE vvàà DELETE

 INSERT, UPDATE  CCóó haihai kikiểểuu ngôn

 DML DML ththủủ ttụụcc (procedural DML):

(procedural DML): YêuYêu ccầầuu NSD NSD phphảảii xxáácc đđịịnhnh ddữữ liliệệuu

nnààoo hhọọ đang

đang ccầầnn vvàà xxáácc đđịịnhnh ccááchch ththứứcc đđểể ccóó đưđượợcc ddữữ liliệệuu đđóó

(Nonprocedural DML): YêuYêu ccầầuu NSD NSD xxáácc đđịịnhnh ddữữ liliệệuu

 DML phi

không yêuyêu ccầầuu NSD NSD xxáácc đđịịnhnh ccááchch ththứứcc đđểể ccóó

đang ccầầnn, , chchứứ không

DML phi ththủủ ttụụcc (Nonprocedural DML): nnààoo hhọọ đang ddữữ liliệệuu đđóó. .

 SQL (Structured Query Language) SQL (Structured Query Language)

ngôn ngngữữ thao thao ttáácc ddữữ liliệệuu: :

2.3. MôMô hhììnhnh ddữữ liliệệuu 2.3.

 MôMô hhììnhnh ddữữ liliệệuu llàà mmộộtt ttậậpp ccáácc khkhááii niniệệmm vvàà kýký phpháápp quan hhệệ ccủủaa ddữữ liliệệuu, ,

ddùùngng đđểể mômô ttảả ddữữ liliệệuu, , ccáácc mmốốii quan vvàà rrààngng bubuộộcc trêntrên ddữữ liliệệuu ccủủaa mmộộtt ttổổ chchứứcc

 NhưNhư vvậậyy, , ccóó ththểể xemxem mmộộtt mômô hhììnhnh ddữữ liliệệuu ccóó baba

ththàànhnh phphầầnn::

 PhPhầầnn mômô ttảả ccấấuu trtrúúcc ccủủaa CSDLCSDL

thao ttáácc, , đđịịnhnh nghnghĩĩaa ccáácc phphéépp totoáánn đưđượợcc

 PhPhầầnn mômô ttảả ccáácc thao phphéépp trêntrên ddữữ liliệệuu

 PhPhầầnn mômô ttảả ccáácc rrààngng bubuộộcc totoàànn vvẹẹnn đđểể đđảảmm bbảảoo ssựự chchíínhnh

xxáácc ccủủaa ddữữ liliệệuu

2.3. MôMô hhììnhnh ddữữ liliệệuu 2.3.

 MôMô hhììnhnh ddữữ liliệệuu đưđượợcc chiachia ththàànhnh ccáácc nhnhóómm sausau::

 MôMô hhììnhnh ththựựcc ththểể kkếếtt hhợợpp

 MôMô hhììnhnh hưhướớngng đđốốii tưtượợngng

 MôMô hhììnhnh ngngữữ nghnghĩĩaa

 MôMô hhììnhnh ddữữ liliệệuu chchứứcc năng năng

 MôMô hhììnhnh logic logic trêntrên cơcơ ssởở đđốốii tưtượợngng: :

quan hhệệ

 MôMô hhììnhnh quan

 MôMô hhììnhnh mmạạngng

phân ccấấpp

 MôMô hhììnhnh phân

 MôMô hhììnhnh logic logic trêntrên cơcơ ssởở bbảảnn ghighi: :

2.3.1. MôMô hhììnhnh ththựựcc ththểể kkếếtt hhợợpp 2.3.1.

 MôMô hhììnhnh ththựựcc ththểể kkếếtt hhợợpp đưđượợcc xâyxây ddựựngng ddựựaa trêntrên nhnhậậnn ththứứcc rrằằngng ththếế gigiớớii ththựựcc mmàà chchúúngng tata mumuốốnn phphảảnn ảảnhnh llàà mmộộtt ttậậpp hhợợpp ccáácc đđốốii tưtượợngng cơcơ ssởở vvàà ccáácc mmốốii quan

(entity) vvàà ““mmốốii

quan hhệệ gigiữữaa chchúúngng  DDùùngng ccáácc khkhááii niniệệmm ““ththựựcc ththểể”” (entity)

(relationship) quan hhệệ”” (relationship) quan

2.3.1. MôMô hhììnhnh ththựựcc ththểể kkếếtt hhợợpp ((tttt)) 2.3.1.

MaHP

Hocky

Diem

Nam

Gvien

(1,1)

(0,n)

HOC

HPHAN

MO

mhoctruoc

(0,n)

MaSV

(1,n)

MaMH

Ten

TenMH

SVIEN

MHOC

Lop

Khoa

Tinchi

Nganh

(0,n)

DIEUKIEN

(0,n)

mhocsau

2.3.1. MôMô hhììnhnh ththựựcc ththểể kkếếtt hhợợpp ((tttt)) 2.3.1.

SVIEN (sinhsinh viênviên): ): ggồồmm thuthuộộcc ttíínhnh khkhóóaa llàà MaSVMaSV ((mãmã sinhsinh

 ThThựựcc ththểể SVIEN (

viênviên), ), ccáácc thuthuộộcc ttíínhnh Ten (

Ten (têntên sinhsinh viênviên), Lop (

), Lop (llớớpp), ), Nganh

Nganh ((ngngàànhnh))

HPHAN (hhọọcc phphầầnn): ): ggồồmm thuthuộộcc ttíínhnh khkhóóaa llàà MaHPMaHP ((mãmã

 ThThựựcc ththểể HPHAN (

hhọọcc phphầầnn))

 ThThựựcc ththểể MHOC (

MHOC (mônmôn hhọọcc): ): ggồồmm thuthuộộcc ttíínhnh khkhóóaa llàà MaMHMaMH ((mãmã mônmôn Tinchi ((ttíínn

TenMH ((têntên mônmôn hhọọcc), ), KhoaKhoa ((KhoaKhoa), ), Tinchi

hhọọcc), ), ccáácc thuthuộộcc ttíínhnh TenMH chchỉỉ))

SVIEN vvàà HPHAN

HPHAN ccóó quan

HOC (hhọọcc), ), quan

quan hhệệ HOC (

 GiGiữữaa ththựựcc ththểể SVIEN

nnààyy ccóó thuthuộộcc ttíínhnh Diem (

quan hhệệ Diem (điđiểểmm ccủủaa sinhsinh viênviên khikhi hhọọcc hhọọcc phphầầnn đđóó))

HPHAN vvàà MHOC

MHOC ccóó quan

quan hhệệ nnààyy

quan hhệệ MO (MO (mmởở), ), quan Nam (nămnăm), ), HKyHKy ((hhọọcc kkỳỳ), ), GvienGvien ((gigiááoo viênviên))

MHOC còncòn ccóó quan

quan hhệệ đđệệ quyquy DIEUKIEN (

DIEUKIEN (điđiềềuu

 GiGiữữaa ththựựcc ththểể HPHAN ccóó ccáácc thuthuộộcc ttíínhnh Nam (  NgoNgoààii rara ththựựcc ththểể MHOC

kikiệệnn) ) chocho bibiếếtt mônmôn nnààoo hhọọcc trưtrướớcc, , mônmôn nnààoo hhọọcc sausau

2.3.2. MôMô hhììnhnh hưhướớngng đđốốii tưtượợngng 2.3.2.

 MôMô hhììnhnh hưhướớngng đđốốii tưtượợngng ddựựaa trêntrên cơcơ ssởở ccáácc đđốốii tưtượợngng

 MMộộtt đđốốii tưtượợngng chchứứaa ccáácc thuthuộộcc ttíínhnh đưđượợcc lưulưu trtrữữ trong

trong ccáácc

bibiếếnn ththểể hihiệệnn ởở bênbên trong trong đđốốii tưtượợngng

 MMộộtt đđốốii tưtượợngng còncòn chchứứaa ccáácc phphầầnn mãmã thao

thao ttáácc trêntrên đđốốii tưtượợngng, ,

 CCáácc đđốốii tưtượợngng chchứứaa ccùùngng ccáácc kikiểểuu thuthuộộcc ttíínhnh vvàà ccũũngng ccáácc

phphầầnn mãmã đđóó ggọọii llàà phương phương ththứứcc

 ChChỉỉ ccóó mmộộtt ccááchch theo

phương ththứứcc nhưnhư nhau phương nhau đưđượợcc nhnhóómm ththàànhnh ccáácc llớớpp

theo đđóó mmộộtt đđốốii tưtượợngng ccóó ththểể truytruy ccậậpp ddữữ liliệệuu phương ththứứcc ccủủaa đđốốii tưtượợngng

ccủủaa mmộộtt đđốốii tưtượợngng khkháácc llàà ggọọii ttớớii phương thông bbááoo ttớớii đđốốii tưtượợngng) ) khkháácc đđóó ((ggửửii mmộộtt thông

2.3.2. MôMô hhììnhnh hưhướớngng đđốốii tưtượợngng ((tttt)) 2.3.2.

SVien

HPhan

Hoc

Ten Lop Nganh

Ten SLuong

1..* 1..*

0..* 0..*

LapTKB() InBangDiem()

1 1

Diem

DiemTH DiemLT DiemPrj

0..* 0..*

SuaDiem()

MHoc

+MHoc truoc

Ten Khoa SoTinChi

0..* 0..*

CapNhatSTC()

0..*

+MHoc sau

2.3.2. MôMô hhììnhnh hưhướớngng đđốốii tưtượợngng ((tttt)) 2.3.2.

 ĐĐốốii tưtượợngng SVien Lop (llớớpp), ), Nganh Lop ( ththờờii khkhóóaa bibiểểuu), ), InBangDiem

SVien ((sinhsinh viênviên): ): ggồồmm ccáácc bibiếếnn Ten ( Nganh ((ngngàànhnh) ) vvàà ccáácc phương phương ththứứcc LapTKB Ten (têntên sinhsinh viênviên), ), LapTKB ((llậậpp

InBangDiem (in (in bbảảngng điđiểểmm))

HPhan ((hhọọcc phphầầnn) ) ggồồmm ccáácc bibiếếnn Ten ( Ten (têntên hhọọcc

SLuong ((ssốố lưlượợngng))

Diem (điđiểểmm) ) ggồồmm ccáácc bibiếếnn DiemTH

 ĐĐốốii tưtượợngng HPhan phphầầnn), ), SLuong  ĐĐốốii tưtượợngng Diem ( hhàànhnh), ), DiemLT phương ththứứcc SuaDiem phương

DiemTH ((điđiểểmm ththựựcc DiemPrj ((điđiểểmm đđồồ áánn), ), vvàà DiemLT ((điđiểểmm lýlý thuy thuyếếtt), ), DiemPrj

SuaDiem ((ssửửaa điđiểểmm))

 ĐĐốốii tưtượợngng MHMHọọcc ggồồmm ccáácc bibiếếnn Ten ( phương ththứứcc CapNhatSTC

SoTinChi ((ssốố

Ten (têntên), ), KhoaKhoa, , SoTinChi CapNhatSTC ((ccậậpp nhnhậậtt ssốố ttíínn chchỉỉ)) ttíínn chchỉỉ) ) vvàà phương

2.3.3. MôMô hhììnhnh mmạạngng 2.3.3.

 Trong

Trong mômô hhììnhnh mmạạngng, , ddữữ liliệệuu đưđượợcc bibiểểuu didiễễnn bbởởii quan hhệệ đưđượợcc mmộộtt ttậậpp ccáácc bbảảnn ghighi, , còncòn ccáácc mmốốii quan bibiểểuu didiễễnn bbởởii ccáácc mmốốii nnốốii ccóó ththểể xemxem nhưnhư nhnhữữngng con trtrỏỏ ((gigiốốngng nhưnhư đđồồ ththịị)) con

 XuXuấấtt phpháátt ttừừ mmộộtt đđốốii tưtượợngng ((bibiểểuu didiễễnn bbằằngng mmộộtt bbảảnn

quan hhệệ đđếếnn nhnhữữngng đđốốii luôn quan hhệệ đđóó luôn quan hhệệ vvàà nhnhữữngng

ghighi) ) ccóó ththểể ccóó nhinhiềềuu mmốốii quan Trong nhnhữữngng quan nhau. . Trong tưtượợngng khkháácc nhau phân bibiệệtt đđốốii tưtượợngng llàà chchủủ ccủủaa quan phân đđốốii tưtượợngng ththàànhnh phphầầnn ccủủaa quan

quan hhệệ

2.3.3. MôMô hhììnhnh mmạạngng ((tttt)) 2.3.3.

MHoc

SVien

MHOC_SAU

MHOC_MO

MHOC_TRUOC

SVIEN_DIEM

DKien

HPhan

KQUA_HPHAN

KQua

2.3.4. MôMô hhììnhnh phân 2.3.4.

phân ccấấpp

phân trong mômô hhììnhnh phân

 DDữữ liliệệuu bibiểểuu didiễễnn bbằằngng ttậậpp ccáácc bbảảnn ghighi, , vvàà mmốốii quan quan hhệệ gigiữữaa ddữữ liliệệuu bibiểểuu didiễễnn bbằằngng ccáácc mmốốii nnốốii nhưnhư ccáácc con trtrỏỏ con  MMốốii quan

quan hhệệ gigiữữaa haihai đđốốii tưtượợngng trong theo kikiểểuu chacha--concon

ccấấpp ththểể hihiệệnn theo

quan hhệệ gigiữữaa chchúúngng ccóó

 SơSơ đđồồ ccáácc bbảảnn ghighi ccùùngng ccáácc quan ccấấuu trtrúúcc nhưnhư ccáácc câycây chchứứ không

không phphảảii ccáácc đđồồ ththịị

2.3.4. MôMô hhììnhnh phân 2.3.4.

phân ccấấpp ((tttt))

KQua

Mức 1:

DiemTH

DiemLT

HPhan

SVien

Mức 2:

TenHP

SLuong

TenSV

Lop

Nganh

MHoc

Mức 3:

TenMH

Khoa

TinChi

2.3.5. MôMô hhììnhnh quan 2.3.5.

quan hhệệ

quan hhệệ, , ddữữ liliệệuu đưđượợcc ththểể hihiệệnn

 Trong Trong mômô hhììnhnh quan trong ccáácc bbảảngng trong

dòng ((thưthườờngng ggọọii llàà bbảảnn ghighi hay hay

 MMỗỗii bbảảngng ggồồmm ccáácc dòng

bbộộ) ) vvàà ccộộtt ((thưthườờngng ggọọii llàà trưtrườờngng))

2.3.5. MôMô hhììnhnh quan 2.3.5.

quan hhệệ ((tttt))

SVien

Hoc

HPhan

MaSV

MaHP

Ten

MaHP

SLuong

Lop

DiemLT

MaMH

Nganh

DiemTH

MHoc

DKien

MaMH

TenMH

MaMH

Khoa

MaMHTruoc

TinChi

2.3.5. MôMô hhììnhnh quan 2.3.5.

quan hhệệ ((tttt))

Cột

MaSV

Ten

Lop

Nganh

Trần Thị Lan

T001

03T1

CNTT

Nguyễn Văn Dũng

T002

03T1

CNTT

Dòng

Lý Hải

T003

03T1

CNTT

2.4. HHệệ ququảảnn trtrịị CSDL 2.4.

CSDL đađa ngưngườờii ddùùngng

 MMộộtt hhệệ xxửử lýlý ttừừ xaxa baobao ggồồmm mmộộtt mmááyy ttíínhnh vvàà mmộộtt ssốố trtrạạmm đđầầuu

cucuốốii

 TTấấtt ccảả ccáácc xxửử lýlý đđềềuu đưđượợcc ththựựcc hihiệệnn trêntrên ccùùngng mmộộtt mmááyy ttíínhnh  CCáácc trtrạạmm đđầầuu cucuốốii đđềềuu đưđượợcc nnốốii vvớớii mmááyy ttíínhnh trung

trung tâmtâm bbằằngng

dâydây ccáápp

 TrTrạạmm đđầầuu cucuốốii ggửửii ccáácc thông

thông điđiệệpp yêuyêu ccầầuu đđếếnn chương chương trtrììnhnh

 CCáácc thông ccũũngng theo

ứứngng ddụụngng ccủủaa ngưngườờii ddùùngng ((khikhi ssửử ddụụngng ccáácc ddịịchch vvụụ ccủủaa hhệệ thông CSDL), nhnhờờ vvààoo hhệệ ththốốngng điđiểểuu khikhiểểnn truytruyềềnn thông ququảảnn trtrịị CSDL), ccủủaa hhệệ điđiềềuu hhàànhnh

thông điđiệệpp ggửửii trtrảả vvềề chocho trtrạạmm đđầầuu cucuốốii ccủủaa ngưngườờii ddùùngng theo con con đưđườờngng đđóó

2.4. HHệệ ququảảnn trtrịị CSDL 2.4.

CSDL đađa ngưngườờii ddùùngng

 Trong

qua con ngưngườờii đãđã đđạạtt đưđượợcc nâng caocao khkhảả trong viviệệcc nâng nhân vvàà phpháátt tritriểểnn công

công nghnghệệ

Trong nhnhữữngng nămnăm qua con công llớớnn trong nhnhữữngng ththàànhnh công năng ccủủaa mmááyy ttíínhnh ccáá nhân năng mmạạngng mmááyy ttíínhnh

 NNảảyy sinhsinh haihai kikiếếnn trtrúúcc mmớớii chocho hhệệ ththốốngng đađa ngưngườờii

ddùùngng

 KiKiếếnn trtrúúcc mmááyy chchủủ -- ttệệpp

 KiKiếếnn trtrúúcc mmááyy khkhááchch -- chchủủ

2.4.1. KiKiếếnn trtrúúcc mmááyy chchủủ -- ttệệpp (File 2.4.1.

Server) (File -- Server)

không ttậậpp

trung tâmtâm mmàà đưđượợcc phân

phân ttáánn

 Trong Trong kikiếếnn trtrúúcc mmááyy chchủủ -- ttệệpp, , ccáácc xxửử lýlý không trung vvààoo mmộộtt mmááyy ttíínhnh trung trung trêntrên mmạạngng, , thưthườờngng llàà mmạạngng ccụụcc bbộộ

tin ddữữ liliệệuu

 MMááyy chchủủ (File(File--Server)

Server) lưulưu gigiữữ ccáácc ttậậpp tin (database). MMááyy chchủủ hohoạạtt đđộộngng đơnđơn gigiảảnn nhưnhư mmộộtt đđĩĩaa (database). ccứứngng chchứứaa ddữữ liliệệuu ccóó ththểể chiachia ssẻẻ

 CCáácc ứứngng ddụụngng vvàà ccáácc hhệệ ququảảnn trtrịị CSDL

(workstation) yêuyêu ccầầuu ccáácc ttậậpp tin

CSDL chchạạyy trêntrên mmỗỗii tin ddữữ liliệệuu

trtrạạmm llààmm viviệệcc (workstation) ởở mmááyy chchủủ khikhi ccầầnn. .

2.4.1. KiKiếếnn trtrúúcc mmááyy chchủủ -- ttệệpp ((tttt)) 2.4.1.

 KiKiếếnn trtrúúcc nnààyy ccóó nhnhữữngng nhưnhượợcc điđiểểmm chchíínhnh

sausau đâyđây::

 LưLượợngng ddữữ liliệệuu truytruyềềnn qua

qua llạạii trêntrên mmạạngng rrấấtt nhinhiềềuu

 MMỗỗii trtrạạmm llààmm viviệệcc phphảảii ccààii đđặặtt mmộộtt bbảảnn saosao đđầầyy

đđủủ ccủủaa hhệệ ququảảnn trtrịị CSDLCSDL

 ViViệệcc gigiảảii quyquyếếtt ccáácc vvấấnn đđềề tương

tương tranh

khôi tranh, , khôi

phphụụcc ddữữ liliệệuu vvàà bbảảoo đđảảmm ttíínhnh nhnhấấtt ququáánn ccủủaa ddữữ liliệệuu ssẽẽ phphứứcc ttạạpp hơnhơn do do ccóó nhinhiềềuu hhệệ ququảảnn trtrịị CSDL truytruy ccậậpp vvààoo ccùùngng ccáácc ttậậpp tin CSDL

tin ddữữ liliệệuu

2.4.2. KiKiếếnn trtrúúcc mmááyy khkhááchch -- chchủủ (Client 2.4.2.

Server ) (Client -- Server )

 Trong

Trong kikiếếnn trtrúúcc mmááyy khkhááchch -- chchủủ, , ccáácc bbộộ phphậậnn phphầầnn mmềềmm tương

nhau ttạạoo nênnên hhệệ ththốốngng: :

tương ttáácc vvớớii nhau

 TiTiếếnn trtrììnhnh mmááyy khkhááchch (client)

(client) yêuyêu ccầầuu cung (server) cung nguyên cung ccấấpp ttààii nguyên nguyên cung ccấấpp ttààii nguyên

nnààoo đđóó vvàà titiếếnn trtrììnhnh mmááyy chchủủ (server) đđóó

 Thông

Thông thưthườờngng titiếếnn trtrììnhnh mmááyy chchủủ vvàà titiếếnn trtrììnhnh mmááyy khkhááchch đđặặtt ttạạii ccáácc điđiểểmm khkháácc ccủủaa mmạạngng

2.4.2. KiKiếếnn trtrúúcc mmááyy khkhááchch -- chchủủ ((tttt)) 2.4.2.

 MMộộtt ssốố ưuưu điđiểểmm  KhKhảả năng

năng truytruy ccậậpp rrộộngng rãirãi đđếếnn ccáácc CSDLCSDL

 NângNâng caocao khkhảả năng năng ththựựcc hihiệệnn: : NNếếuu titiếếnn trtrììnhnh mmááyy chchủủ vvàà

nhau ccóó ththểể ccùùngng chchạạyy song song song

nhau ccáácc mmááyy khkhááchch llààmm viviệệcc ởở trêntrên ccáácc mmááyy ttíínhnh khkháácc nhau song, , mmỗỗii ththìì ccáácc CPU CPU khkháácc nhau CPU CPU ththựựcc hihiệệnn titiếếnn trtrììnhnh ccủủaa nnóó

 Chi Chi phphíí chocho phphầầnn ccứứngng ccóó ththểể đưđượợcc gigiảảmm do do chchỉỉ ccầầnn mmááyy chchủủ ccóó ccấấuu hhììnhnh đđủủ mmạạnhnh đđểể lưulưu trtrữữ vvàà ququảảnn trtrịị CSDLCSDL

2.4.2. KiKiếếnn trtrúúcc mmááyy khkhááchch -- chchủủ ((tttt)) 2.4.2.

 MMộộtt ssốố ưuưu điđiểểmm ((tttt))

 Chi Chi phphíí chocho truytruyềềnn thông trong thông đưđượợcc gigiảảmm do do mmộộtt phphầầnn trong

thao ttáácc ccủủaa ứứngng ddụụngng đưđượợcc gigiảảii quyquyếếtt trêntrên mmááyy

thông trêntrên mmạạngng chchỉỉ baobao ggồồmm: : yêuyêu ccầầuu vvềề

CSDL ccủủaa mmááyy khkhááchch ggửửii đđếếnn mmááyy chchủủ vvàà ddữữ

ccáácc thao khkhááchch, , truytruyềềnn thông truytruy ccậậpp CSDL liliệệuu kkếếtt ququảả ttừừ mmááyy chchủủ ggửửii chocho mmááyy khkhááchch

 NângNâng caocao đưđượợcc khkhảả năng năng đđảảmm bbảảoo ttíínhnh nhnhấấtt ququáánn ccủủaa ddữữ

liliệệuu. . MMááyy chchủủ ccóó ththểể kikiểểmm sosoáátt đưđượợcc ttíínhnh totoàànn vvẹẹnn bbởởii ccáácc rrààngng bubuộộcc nnààyy đưđượợcc đđịịnhnh nghnghĩĩaa vvàà kikiểểmm tratra chchỉỉ ttạạii đđóó

2.5. TTừừ điđiểểnn ddữữ liliệệuu 2.5.

 Trong

CSDL, mmộộtt ttừừ điđiểểnn ddữữ liliệệuu llàà (table) (read only) ccủủaa ccáácc bbảảngng (table)

Trong mmộộtt hhệệ ququảảnn trtrịị CSDL, mmộộtt ttậậpp hhợợpp chchỉỉ đđọọcc (read only) vvàà khung

(view) khung nhnhììnn (view)

 Thông

Thông thưthườờngng mmộộtt hhệệ ththốốngng ttừừ điđiểểnn ddữữ liliệệuu chchứứaa ccáácc thông

tin: thông tin:

 TênTên, , kikiểểuu, , kkííchch thưthướớcc ccáácc bbảảnn ghighi

 TênTên ccủủaa ccáácc mmốốii quan quan hhệệ, , ccáácc rrààngng bubuộộcc totoàànn vvẹẹnn trêntrên ddữữ

liliệệuu

 TênTên nhnhữữngng ngưngườờii ccóó quyquyềềnn truytruy ccậậpp vvààoo CSDLCSDL