Bài giảng Hệ thống phanh ABS trên ô tô

Ệ Ố

H  TH NG PHANH ABS TRÊN Ô TÔ Anti lock Braking System

Ế Ơ Ở

Ệ Ố ệ ố

ế

ể

C  S  LÝ THUY T I. H  TH NG PHANH ABS TRÊN ÔTÔ CON 1. H  th ng phanh ABS và các liên h p: ọ H  th ng ABS g i theo các ch  vi ố t b  ch ng tr ủ ợ ữ ế ắ ủ t t ượ ế t l ớ ế ị c hi u là thi ứ ợ ả ợ

ố ị ủ ổ ộ ọ

ượ ệ ố t c a ti ng Anh: “Anti Lock Brake   ế   ượ t t bánh xe khi phanh. Ngày nay thi System” và đ ượ ị   c tích h p ch c năng c a ABS v i kh  năng ch ng tr t quay bánh xe b  này đã đ ả ủ ộ ch  đ ng (Acceleration Slip Control: ASR), kh  năng  n đ nh đ ng h c c a ôtô   (Vehicle Stability Control: VSC) khi s  d ng.  t H  th ng ABS b t đ u đ

t c  các bánh xe vào năm 1971, ch ể ậ ố ướ ỹ ử ụ ố c b  trí  ệ ệ ố ạ

ề ể ộ ố ừ ố sau năm 1992 m t s  qu c gia phát tri n đã coi ABS là m t h ế  ng đi u khi n k  thu t s  vào   ộ ệ

ộ ủ ắ ố

ệ ủ ự ế ấ c t

ở ấ ả ắ ầ ạ t o hàng lo t năm 1978, sau đó hoàn thi n theo h năm 1984 và t th ng phanh tiêu chu n b t bu c c a ôtô con. ượ ổ ợ ừ  h p t ơ ỉ ẩ ệ ố Hi n nay h  th ng ABS đ ậ ự ộ ệ ử

ề ỉ

ề ố ấ ộ ằ ọ

ự ọ ỉ ề ệ ệ ố ể ứ ạ ặ ộ ứ ầ

ệ   ơ  các k t c u: c  khí, th y l c, đi n ệ ố ử ớ ỹ    đ ng đi u ch nh “C  – đi n t ” dùng cho h  th ng phanh. Trên t , v i k  thu t t ợ ơ ở ủ ệ ố c  s  c a h  th ng ABS b  trí trên ôtô đã hình thành các liên h p đi u ch nh khác   ử ụ   ộ nh m hoàn thi n tính ch t đ ng h c và đ ng l c h c. Tùy theo đ c đi m s  d ng ợ   và yêu c u, h  th ng ABS và các liên h p đi u ch nh có m c đ  ph c t p khác nhau.

ệ ố ả ề ể  v  quá trình hoàn thi n và phát tri n h  th ng phanh ABS và các liên Mô t

ể

ệ ợ   h p trên ôtô con có th  trình bày qua hình 1.1.

ệ ệ

ợ

Hình   1.1:   Quá   trình   hoàn   ố   ể thi n   và   phát   tri n   h   th ng phanh ABS và các liên h p trên   ôtô con

ữ ế ắ Các ch  vi t t t trên hình có

ý nghĩa sau:

 ASR: Thi t quay bánh xe, thi ể ự

ố   ế ị t b  ch ng ộ ế ị t b  là m t ph n c a h  th ng TRC (Traction Control) dùng

ượ tr ể ề đ  đi u khi n l c kéo trên các bánh xe ch  đ ng c a ôtô.

ể

ươ ệ ố ầ

ươ ng trình là m t ph n c a h  th ng VSC, đ ườ ị ả ị ổ   ng trình ki m soát  n đ nh ể  ượ c dùng đ   ng vòng hay

ủ ng c a ôtô khi phanh, khi đi trên đ ộ ướ ạ ự ộ ủ ẫ ể ầ ủ ệ ố ủ ủ ộ  ESP:  Electronic Stability Program – Ch ộ ọ ủ đ ng h c c a ôtô. Ch ổ ể ki m soát kh  năng  n đ nh h ặ ẳ chuy n đ ng th ng g p ngo i l c ng u nhiên tác đ ng

ệ ố ả ự ở ộ ươ ế ể ố ộ ệ   ủ ự  SBC:  Sensoelectric Braking Control – H  th ng phanh th y l c đi n ề   ờ ng trình đi u c b  trí theo s  m  r ng ki m soát nh  các c m bi n và ch

ợ ủ ử ượ , đ t ể khi n thích h p c a ôtô con.

1

ủ ự ệ ử    là

 EHB:  Electrohydraulic brake – H  th ng phanh th y l c  đi n t  có s  h  tr  c a h  th ng th y l c.

ệ ố ự ỗ ợ ủ ệ ố ủ ự ệ ử ộ ủ ệ ố m t phân khúc c a h  th ng phanh đi n t

 BBW:  Brake – By – Wirre – H  th ng phanh đi n là m t phân khúc

ệ ệ ố

ủ ự

ỹ ộ ế t trình bày ti p sau.

ụ ệ ố ệ ố

ả ề

ữ ề ị

ự ạ

ệ ở

c th c hi n b i ABS và các liên h p. Ph ề ự ộ ổ ợ ế ọ ơ ị ớ   i ệ   ế ả i quy t hoàn thi n ng. Gi ể ề   ng và đi u khi n khác nhau ượ ự   ươ ợ c l a ng pháp đ ử  ệ ỉ   đ ng   đi u   ch nh   c   đi n   t d ng   các   t

ộ ự ỗ ợ ủ ệ ố ệ ử ủ ệ ố  không có s  h  tr  c a h  th ng th y l c. c a h  th ng phanh đi n t ậ ủ ẽ ượ ầ ượ N i dung k  thu t c a các h  th ng này s  đ c l n l ế ị ơ ả ủ t b  ABS trên ôtô: 2. M c đích c  b n c a vi c b  trí thi ạ ể Kh  năng đi u khi n ôtô nói chung và trong tr ng thái phanh nói riêng b  gi ự ặ ườ ạ ở h n b i giá tr  các l c truy n gi a bánh xe và m t đ ề ặ ườ ấ ượ ng l c truy n này trong các tr ng thái m t đ ch t l ự ệ ụ ượ ộ là m t nhi m v  đ ử ụ ấ ch n   trong   k t   c u   là   s   h p   t (Mechatronic) trên c  s  c a h  th ng phanh ôtô.

ứ ể ả c s  d ng đ  duy trì kh  năng không bó c ng bánh xe H  th ng ABS đ

trong các tr ng thái phanh ng t v i các m c đích:

ơ ở ủ ệ ố ượ ử ụ ặ ớ ể ướ ụ ủ ườ ệ ố ạ ị ữ ổ   n đ nh h

ạ ố

ứ ẽ ể

ộ ớ ớ ể ả ế ạ ừ ườ

ạ ng vòng, hay trên ng chuy n đ ng c a xe khi phanh trên đ ­ Gi ể ị  ườ ng có tr ng thái khác nhau. V i ôtô không b  trí ABS các bánh xe có th  b đ ố ộ   khóa c ng và gây xoay thân xe. V i ôtô b  trí ABS khi phanh ôtô s  chuy n đ ng ề   ặ ạ ộ ổ ng cong, ho c trên n n i, k  c  khi ho t đ ng trên đ n đ nh đ n khi nào d ng l ườ đ

ể ề

ặ ề ệ ệ ử ụ ằ ườ ở ườ   ng đ t khi s  d ng ng phanh đ c bi

ố t

Ề Ứ Ơ Ả

ự

ở ọ

ộ ề ấ ượ

: ch t l ạ ố ủ ề ặ

ị ng có tr ng thái khác nhau. ả ­ Duy trì kh  năng đi u khi n ôtô b ng vành lái. ắ ạ ­ T o đi u ki n rút ng n quãng đ ậ ố t, v n t c cao. Ế II. CÁC KI N TH C C  B N V  ABS ộ ượ ọ ủ t d c c a bánh xe khi phanh: 1. Đ  tr ề ặ ườ ự ự ọ ủ   ng c a L c d c (l c phanh hay l c kéo) trên b  m t đ ẳ   ả ọ ế i tr ng th ng ng (t ệ ố ườ   ng. H  s  bám ề ặ ườ ng, tính ng b  m t đ   ế ụ  ướ ư c h t ph ớ ẽ  ế t c a bánh xe. N u h  s  bám l n s

i.

ộ ượ ủ ề

t c a bánh xe đ ự ẳ ọ ậ ự ọ ớ ượ ắ ị ả  do không ch u t

ứ ề ườ

ớ ộ ượ ả

ễ

ị ủ ộ Ở    đây

ố ợ ậ ỉ

Đ  tr bánh xe lăn t ằ ị b ng không, khi bánh xe b  phanh bó c ng trên n n đ ượ ẽ ằ tr ế thi ể bánh xe. Quan h  v t lý này đ ư ậ lu t nh  v y cũng g n gi ng gi a bánh xe b  phanh và bánh xe ch  đ ng.  ị ch  nêu lên trong tr ề ố

S  tr ế ượ ị ạ ố ớ ề ể ươ ng đ i v i n n, và đ ớ   t d c c a bánh xe g n li n v i s  bi n d ng theo chu vi l p. Các l p   c xác

ộ ượ ự ượ các bánh xe liên quan tr c ti p b i tr ng l ớ ề ủ ệ ố ứ đ ng) và h  s  bám c a bánh xe v i n n đ ụ ế ố ph  thu c vào nhi u y u t ấ ủ ớ ch t c a l p ph  b  m t, lo i l p xe, nh ng tr ệ ố ộ ượ ủ ộ ấ ớ thu c r t l n vào đ  tr ượ ạ ế cho phép bánh xe ti p nh n l c d c l n, và ng c l ế   ệ ớ c g n li n v i khái ni m: n u ộ ượ   t i tr ng th ng đ ng, đ  tr ứ ộ  ng đ ể ạ ượ ệ ố ầ   c h  s  bám cao khi phanh c n t s  b ng 100%. Đ  đ t đ ệ ủ ệ ố ủ   ố t lx c a t kh o sát m i quan h  c a h  s  bám j v i đ  tr ượ ệ ậ c bi u di n trên hình 1.2. Qui   ầ ữ ườ ng h p bánh xe b  phanh. ự ượ ọ ủ ắ ị ế t Lamdax. ớ ự ế ở ạ  vùng ti p xúc b  bi n d ng, gây nên d ch chuy n t ằ ị đ nh b ng đ  tr

2

ờ ộ ượ ượ ị Đánh giá s  tr t d c c a bánh xe nh  đ  tr t Lamdax và đ c đ nh nghĩa

ườ ị ự ượ ọ ủ ợ ng h p bánh xe b  phanh: trong tr

ị ạ ế ế ậ ố   i v t ti p xúc, w.rd là v n t c

ọ ủ ủ i v t ti p xúc.

ớ ề

ự ọ ở

ự ượ ấ ự ớ ạ ả i h n, s  tr

ọ ự ượ ả t hoàn toàn x y ra. ượ ớ ộ ượ

ậ ố Trong đó: v là v n t c d ch d c c a bánh xe t ạ ế ế ọ ủ ự ị d ch d c c a bánh xe do s  quay c a bánh xe gây nên t ể ả ư ậ ự ượ ủ ị ự   ệ t c a bánh xe v i n n xu t hi n k  c  khi bánh xe ch u l c Nh  v y s  tr ớ   ế ỏ ọ d c nh . N u càng gia tăng l c d c (  đây là l c phanh) s  tr t x y ra càng l n. ị ủ ự ự ọ ượ t quá giá tr  c a l c bám gi Khi l c d c v ệ ố ệ ữ ố M i quan h  gi a h  s  bám d c jx v i đ  tr ặ ườ ạ ệ ướ

ượ ọ ị

nghi m trên các lo i m t đ ả băng (4) mô t ỷ ố ữ ự ọ ằ b ng t ế ả t l x y ra

ự ệ ố Quá trình di n bi n h  s  bám d c jx theo đ  tr ồ ễ ạ ẹ ả

ộ ượ t cũng s  tăng, h  s  bám tăng t

ng: bêtông khô (1), afan  ệ ố ặ i tr ng đ t lên bánh xe. ộ ượ ậ ố ệ ố ả ớ ả ự ủ ể ỉ

ẫ ớ ị ọ

ư ậ ồ ị ả ệ ổ ị

ự   c th c t lx khi phanh đ ề   ế ề t (2), n n tuy t (3), n n ệ ự  trên hình 1.3. Trong th c nghi m h  s  bám d c lx đ   c đ nh nghĩa ớ ả ọ  s  gi a l c d c (l c phanh) v i t ở ạ ọ ườ    d ng đ ng ị ộ ượ ấ   ằ t th p. i. Trong tr ng thái phanh nh  nh m gi m v n t c ôtô, giá tr  đ  tr cong l ộ ị ớ   ẽ ế ự i m t giá tr  l n N u càng tăng l c phanh, đ  tr ẽ  ệ ố ắ ầ ấ nh t (đi m đ nh – B c a hình 1.4) và b t đ u suy gi m. S  suy gi m h  s  bám s ậ ự ế ứ i b  bó c ng. không cho phép tăng kh  năng ti p nh n l c d c và bánh xe d n t   ấ ổ   Nh  v y đ  th  quan h  trên chia ra làm hai vùng: vùng  n đ nh và vùng m t  n ị đ nh.

ấ ế ọ

Trong các c u trúc ABS giá tr  đ ỉ

ặ ườ ạ ổ ị ượ ự ả c l a ch n trong kho ng 10% đ n 30%, và ứ ng  ng trên hình 1.4 và A, B, C. Tuy nhiên, qui ị ng khác nhau b  thay đ i, do

ố ư ươ i  u t ộ ượ ố ố ề ọ g i là vùng đi u ch nh t ậ ủ ệ ố lu t c a h  s  bám và đ  tr ế ổ ậ ầ v y c n thi t trên các lo i m t đ t b  sung thông s  gia t c góc bánh xe.

ả ố Trên các ôtô ngày nay s  d ng c  hai thông s  gia t c phanh (a) và đ  tr

ử ụ ưỡ ủ ề ấ ố ổ ỉ ộ ượ   ố t ủ   ng đi u ch nh thay đ i áp su t phanh c a bánh (l) c a bánh xe làm thông s  ng

3

ồ ờ ử ụ ụ ứ ả ả ấ ớ ả

ỉ xe, đ ng th i s  d ng ch  đ  đi u ch nh m c th p v i m c đích đ m b o kh ả năng qu n lý đ  tr t

ế ộ ề ị ổ  vùng  n đ nh. ọ ủ ớ ộ ượ ở t bánh xe:

ờ ệ ự ề ự ọ ả

ộ ượ ở ệ ậ ễ ệ ủ ự ọ ự

ệ ở

ị ự ế

ẽ ả ầ

ấ ươ ị

ị ự ứ ẫ ướ ướ ứ ể ề

ệ 2. Quan h  v t lý c a bám d c, bám ngang v i đ  tr ự   ự ồ Trong th c ti n, bánh xe đ ng th i th c hi n kh  năng truy n l c d c và l c ư ớ ệ ố ồ ị bên, đ  th  quan h  c a l c d c, l c bên v i h  s  bám nh  trên hình 1.5. Khi bánh   ự ấ ế ệ ạ  các bánh xe. xe bi n d ng ch u l c bên, còn kèm theo s  xu t hi n góc l ch bên a  ậ ớ ộ ượ ổ ủ Qui lu t bi n đ i c a jy v i đ  tr t bánh xe Lamdax. ẽ ạ ệ ố ạ   ạ ­ H  s  jy s  đ t giá tr  c c đ i khi lamdax = 0, sau đó s  gi m d n và đ t ị ấ ế ề   ớ ạ ứ đ n giá tr  th p nh t t ng  ng v i tr ng thái b  bó c ng bánh xe hoàn toàn. Đi u ả ị này có nghĩa: khi bánh xe d n h   ng ôtô ng b  bó c ng, kh  năng đi u khi n h ả ẽ ằ b ng vành lái s  không còn hi u qu .

ạ ố ư ể ạ ượ ­ Tr ng thái t i  u cho phép đ  đ t đ c kh

ế

ậ ự ọ ầ ế ạ ự ế ị ả t h n ch  giá tr  đ  tr

ộ ượ ằ ỉ ả  ạ   ớ năng ti p nh n l c d c và l c bên l n (c  jx và jy đ t ị ộ ượ ọ ủ   giá tr  cao), c n thi t d c c a   bánh xe trong vùng l0 = (10 + 30)% và h  th ng ABS ẽ ề s  đi u ch nh đ  tr t n m trong vùng t

ệ ố ố ư i  u đó. ặ ủ

ồ ẽ ả ẽ ủ ơ

ả ị ộ ượ ố ư ­ Khi xem xét bánh xe đàn h i có m t c a góc   ệ   ị ệ l ch bên anpha, giá tr  Fix, Fiy s  gi m khi góc l ch ị tăng lên, kh  năng  n đ nh c a ôtô s  kém h n. i  u l0 = (10 + 30)% là vùng t ổ t t

ố   i ạ ượ   c. u mà h  th ng phanh có thi

ự ệ Giá tr  đ  tr ệ ố i  u này đ

ầ ế ị t b  ABS c n đ t đ ự ế ố   ụ ượ ứ c  ng d ng th c t  trên ôtô thông qua các th c nghi m đ i ố ấ ố ư ạ ư Vùng t ớ ừ v i t ng lo i ôtô và c u trúc ABS, b  trí trên xe.

ự

ự

ộ ể

ộ ể ể ủ ủ ạ

ự

ầ ướ ệ ầ c và xu t hi n trên c u sau s

ầ

ộ ậ c đi u khi n đ c l p trên hình: 1.6.

3. S  quay thân xe: ệ   S   quay   thân   xe   khi   phanh   gây   nên   l ch ướ   h ng chuy n đ ng c a ôtô và làm khó khăn cho ệ   vi c   ki m   soát   quĩ   đ o   chuy n   đ ng   c a   ôtô ằ ấ   b ng vành lái. Tuy nhiên, s  quay thân xe xu t ệ ẽ  ấ hi n trên c u tr ế ưở ả nh h ng khác nhau đ n quá trình phanh. ả ự S  quay thân xe x y ra trên c u tr ầ Mô t ị ướ ng này trên ôtô có c u tr ượ ề ể ứ c: ể ướ c xác đ nh theo bi u th c:

ả

ế ố

ề ộ ư ậ ự ị ả ưở ủ ọ ượ ộ ả ệ ượ  hi n t Mô men gây quay thân xe Mz đ Mz = (Pp1 – Pp2+) B ự Pp1 và Pp2 là l c phanh sinh ra trên các bánh xe trái và ph i. ủ B: chi u r ng c a hai v t l p. Nh  v y s  quay thân xe còn ch u  nh h ng c a tr ng l ng toàn b  ôtô

ủ

ề ộ ả ự ầ ả ờ ị (thông qua Jz) và chi u r ng c a ôtô B. S  quay thân xe x y ra trên c u tr ề   i lái còn có kh  năng k p th i đi u

ỉ ấ ạ ạ ướ ộ ườ c, ng ủ ch nh vành lái, l y l

ể i quĩ đ o chuy n đ ng c a ôtô. ầ ự ả S  quay thân xe x y ra trên c u sau:

4

ự ưở ữ ả ầ ả ả S  quay thân xe x y ra trên c u sau  nh h

i kh  năng gi ả ng nhi u t ệ ề ớ ớ ộ

ườ quĩ ạ ệ   ủ ể đ o chuy n đ ng c a ôtô, ch  có các lái xe có kinh nghi m m i có kh  năng hi u ỉ ch nh vành lái trong tr ỉ ợ ng h p này.

ạ

ặ ẽ ả ậ

ọ

ả ị ệ ả ầ ả ổ   H n ch  kh  năng quay thân xe do c u sau s  đ m b o hi u qu   n đ nh ậ   ế ố ả ộ ả ấ ả  gi m kh  năng t n ng chuy n đ ng khi phanh, m c dù ph i ch p nh n y u t ỉ ộ ề ổ ng bám. Do v y trên các bánh xe c u sau có b  sung b  đi u ch nh   ấ ầ ầ ủ ầ ậ ớ

i các bánh xe c a c u sau. ề

ủ ự ệ ố ố ộ ế ể ướ h ượ ụ d ng tr ng l ằ cân b ng áp su t d u phanh t ộ ủ 4. Nguyên lý chung c a m t m ch đi u khi n phanh ABS: ượ H  th ng phanh c a ABS đ ạ ẫ   c b  trí cho d n đ ng phanh th y l c và d n

ủ ớ ổ

ư ể ẫ ộ   đ ng phanh khí nén v i các nguyên lý t ng quát nh  nhau.

ủ ự ABS trong h  th ng phanh th y l c là m t h

ỉ ự ộ ệ ố ề

ợ

ạ ừ ư ế ộ ượ ế ủ t l

ộ ệ  ấ ầ ố  đ ng đi u ch nh áp su t d u đ a vào xy th ng t   ủ   ớ lanh bánh xe sao cho phù h p v i ch  đ  lăn c a ả ằ   t c a bánh bánh xe nh m lo i tr  kh  năng tr xe khi phanh. ạ ề ộ

ồ

ơ ấ ố ố

ườ ố ế

ể ệ ừ ỉ 5 (ECU); c m bi n đo t c đ ề ự ầ ố ộ  ả     3   đi u   ch nh   áp   l c   d u   phanh

ộ ề ủ ự ể ạ ộ   ể M t   m ch   đi u   khi n   phanh   ABS   cho   m t   bánh xe bao g m: xy lanh chính 4, xy lanh bánh xe ư ạ   2,   c   c u   phanh   (gi ng   nh   m ch   b   trí   phanh ệ ử thông th ng), và b  trí thêm: b  đi u khi n đi n t góc   bánh   xe   1   (Sensor),   van   th y   l c   đi n   t ề (Actuator). S  đ  m t m ch đi u khi n trình bày trên hình 1.7.

ộ ộ

ệ ị ủ ố ộ ả ủ ế ố C m bi n t c đ  bánh xe 1 có ch c năng xác đ nh t c đ  quay c a bánh xe,   ộ ượ   c

ơ ồ ộ ế ố ư ộ ộ ế ể ệ ố ệ ử  (tín hi u vào ECU – ABS).

ể ộ ề ư ộ ươ 5 làm vi c nh  m t máy tính nh  theo ch

ụ

ế ươ ử

ộ ượ ỏ ộ ế ộ ể ơ ấ ệ ể ề ng trình   ệ ủ    (output signal) ph  thu c vào tín hi u c a ệ ủ   ị ng trình vi x  lý, xác đ nh ch  đ  làm vi c c a ừ   t), đ a ra tín hi u đi u khi n van đi u khi n (c  c u th a

ở ả ứ ệ làm vi c nh  m t b  đ m s  vòng quay, tín hi u c a b  c m bi n t c đ  đ ư ề ộ ề đ a v  b  đi u khi n đi n t ệ ử ệ B  đi u khi n đi n t ệ ử ể ề ệ ặ ẵ đ t s n. Tín hi u đi u khi n van đi n t ả c m bi n (input signal) và ch bánh xe (theo đ  tr hành), thi

ỉ ế ậ t l p ch  đ  đi u ch nh áp su t d u phanh  ể ề ư ế ộ ề ấ ỉ

ụ ủ ủ ệ ạ

bánh xe. ự ự ệ ộ

ề

ủ ự ượ ạ ệ ử ự ỉ ổ ể ấ

ế ả

ự ữ ầ ượ ồ ổ ề ấ ầ ừ   ề ơ ấ Van đi u ch nh áp su t 3 (hay môdun đi u khi n áp l c phanh), là c  c u th a ầ ừ  ở ườ ng d u t hành c a ABS (Actuator). Nhi m v  c a nó là t o nên s  đóng, m  đ ế ủ ể ề   xy lanh chính đ n xy lanh bánh xe tùy thu c vào tín hi u đi u khi n c a ECU – ấ ề   ượ ấ ủ c đi u t th y l c đ ABS. C u trúc c a van đi u ch nh áp su t là các van con tr ổ   ự ằ khi n b ng đi n t . S  thay đ i áp su t trong xy lanh bánh xe t o nên s  thay đ i mômen phanh bánh xe ti n hành phanh hay nh  phanh. Ngoài ra trong ABS còn có ngu n b  sung năng l ng nh : bình d  tr  d u áp

ấ ầ ấ ả ơ ư ệ ố su t th p, b m c u, bình tích năng gi m xung, van an toàn h  th ng.

ư

ắ ầ ế ả ộ

ầ ề ộ ề ệ ủ ả ứ ể

ị ầ ự ế ộ ư ể ể ệ ề ề ọ ỉ ệ ơ ả ủ Nguyên lý làm vi c c  b n c a ABS nh  sau: ạ   ớ ố Khi b t đ u phanh, bánh xe quay v i t c đ  quay gi m d n, n u bánh xe đ t ế i giá tr  g n bó c ng, tín hi u c a c m bi n chuy n v  b  đi u khi n trung tâm.   ấ giữ ớ t ECU­ABS l a ch n ch  đ , đ a ra tín hi u đi u khi n van đi u ch nh áp su t (

5

), l c phanh

ng d u t ượ ữ ở ơ ấ ự ộ ng lăn v i t c đ  cao lên, tín hi u t ớ ầ ừ  xy lanh chính t i xy lanh bánh xe ớ ố ướ c n a, bánh xe có xu h

ấ ệ ể ụ

ự ắ ườ hay c t đ không tăng đ bi n l đi n t

ậ ả ủ

ờ ể ề ứ ế ề

ố ự ứ ế ầ

ẳ ụ ừ ư ậ

ả ệ ố ạ

ể ự ừ ỳ ề c  c u phanh ệ ừ ả    c m ủ ự   ế ạ ư ề i đ a v  ECU­ABS. ECU­ABS cung c p l nh đi u khi n c m van th y l c ả ệ ừ , gi m áp l c phanh, sao cho bánh xe không bó c ng. ậ ố ế ế ạ   N u v n t c góc c a bánh xe l i tăng cao, c m bi n ti p nh n thông tin này ạ ư ề ộ ề ệ ử ể đ a v  b  đi u khi n đi n t i tăng ti p áp l c đi u khi n, nh  đó bánh xe    và l ượ ặ   ớ ộ ả ạ ị i b  phanh và gi m t c đ  quay t c l p i khi g n bó c ng. Quá trình x y ra đ l ệ ử  ỳ ứ ớ ạ i khi bánh xe d ng h n. C  nh  v y, h  th ng đi n t i theo chu k  liên t c, t l ị ượ ủ ế ộ ể ki m soát ch  đ  lăn có tr   t c a bánh xe, trong lúc v  trí bàn đ p phanh không thay đ i.ổ ộ

ạ

ứ ượ

ư ẩ ơ

ề ạ

ề ể ữ  cho các bánh xe làm vi c  ả ứ ệ ể   ượ ổ ợ c t  h p là nhi u m ch (kênh) đi u khi n ệ ở  ự   i  u và không x y ra s  khóa c ng các bánh

ế ơ ấ

ệ ố ờ

ệ ướ ự c th c hi n nh  các thông s  sau: t cho tr c;

ị

ố

ệ s  gi a v n t c góc bánh xe v i gia t c ch m d n c a nó.  vi c xác đ nh tr c ti p đ  tr

ớ ế ộ ượ ấ t nhanh chóng v

ầ ủ ậ ặ t r t khó khăn, đ c bi ớ ạ i h n đ  tr t quá gi ư ậ ố ượ ị ấ ộ ẽ t là khi   ộ ượ   t   i  u, b  ECU c a ABS s  tính toán thông qua các giá tr  khác nh : v n t c góc,

ố

ủ ử ụ ế ả

ậ ố ậ ố ứ ủ ệ ố ậ ờ ủ ố

ệ ộ

ượ ệ ệ   ậ ả M t chu k  đi u khi n th c hi n kho ng ch ng 1/10 s, do v y ABS làm vi c ớ ộ ượ ố ư   ằ ệ ấ ả t t r t hi u qu , giúp cho bánh xe luôn n m trong tr ng thái phanh v i đ  tr i  u, ấ   ư ự ể ệ ượ ng bó c ng bánh xe. Quá trình này có th  coi nh  s  nh p tránh đ c hi n t ụ ủ ầ ố  ứ ộ ườ i lái khi phanh, nh ng m c đ  chu n xác cao h n và t n s phanh liên t c c a ng ơ ườ ớ ề ớ i lái xe có kinh nghi m. l n h n nhi u so v i ng ế ấ ự ế ệ ố  h  th ng đ Trong k t c u th c t ộ ố ừ khác nhau cho t ng bánh xe hay m t s  bánh xe. Đ  gi ệ ố ượ ố ư ớ ự t l0 v i l c phanh t vùng có h  s  tr ẫ ấ ầ ỉ ề ầ ả xe c n ph i đi u ch nh áp su t d u d n đ n c  c u phanh. ộ ượ ể 5. Ki m soát đ  tr t bánh xe: ượ ề ỉ Vi c đi u ch nh đ ị ộ ượ ­ Theo giá tr  đ  tr ủ ố ­ Theo gia t c góc c a các bánh xe b  phanh; ị ỷ ố ữ ậ ố ­ Theo giá tr  t ị ự ế ệ ự Trong th c t ị ộ ượ ơ ề phanh g p trên n n tr n, giá tr  đ  tr ủ ố ư t ố gia t c góc c a bánh xe và gia t c dài c a xe. ờ   Các h  th ng ABS ngày nay s  d ng c m bi n đo v n t c bánh xe theo th i   gian và xác l p các m i quan h  say đây trong ECU: v n t c t c th i c a bánh xe, ủ gia   t c   góc   c a   bánh   xe,   đ tr

ả ể ố t bánh xe. Mô t

quá trình ki m soát ố t theo gia t c trình bày

ươ ả

ộ ượ đ  tr trên hình 1.8. ng   pháp   qu n   lý   đ Ph ượ ủ t   c a   bánh   xe   trên   c   s

ế

ế ộ  ơ ở  ậ ừ ả    c m ả   i c gi

ệ ậ ố ư tr các tín hi u ti p nh n t ượ bi n v n t c bánh xe đ thích nh  sau:

6

ể ủ ượ ơ ở ậ ố   c hình thành trên c  s  các v n t c

ị ượ ộ V n t c chuy n đ ng c a ôtô Vxe đ ị ượ c xu t phát t c giá tr  gia t c gi

ớ ạ i h n (­a) đ ằ

ớ ứ

ề ể ề ỏ ị ậ   ừ  giá tr  v n ế ộ ượ ố ư   i  u. N u giá t t ị ậ ố ớ ạ i h n v   ế ộ  ể i h n ­a dùng đ  đi u khi n chuy n ch  đ ượ ạ c l

i. Giá tr  gi  áp hay gi m áp.

ế ộ ề ệ ỉ T i giá tr  v n t c bánh xe, th c hi n ch  đ  đi u ch nh, t c đ  bánh xe đ

ậ ố ủ quay c a các bánh xe b  phanh Vk. ệ ấ ị ố Vi c xác đ nh đ ớ ạ ủ ớ ố i h n c a bánh xe là v (l1) v i l1 n m trong vùng đ  tr t c gi ị ệ ố ị tr  tuy t đ i l1 càng l n (bánh xe b  phanh bó c ng nhi u), giá tr  v n t c gi ị ớ ạ ể (l1) càng nh  và ng ả ế ộ ữ tăng áp sang ch  đ  gi ị ậ ố ộ ạ ớ ạ ệ ố

ố ộ ị ậ ố ế

ổ ậ ố ả ộ ượ ằ ề ả ị ượ   c ể ể   i h n theo   t v(l1). Quá trình thay đ i Vdd bám sát quá trình bi n đ i v n t c ôtô, cho   t n m sát ổ ạ ấ i l y theo Vk. Đi u này đ m b o đ  tr

ạ ự ậ ghi nh n là t c đ  đ i di n vdd và dùng đ  ki m soát giá tr  v n t c gi ộ ượ đ  tr ớ t i khi giá tr  Vk = Vdd, Vdd l vùng t i  u l0.

ả ạ ượ ươ ố ố ư Khi nh  phanh, bánh xe đ t đ ng, giá tr  gi i h n +a th c gia t c d

ơ ị ớ ạ ớ ố ằ

ị ể ề ế ộ ể ả ườ   ng ế ự ị ớ   i  áp hay gi m áp sang ch  đ  tăng áp.

ạ ệ ố ủ ấ th p h n giá tr  tuy t đ i c a ­a, nh m h n ch  s  tăng gia t c góc l n. Giá tr  gi ế ộ ữ ể ạ h n +a dùng đ  đi u khi n chuy n ch  đ  gi Ơ Ồ Ố

ạ ẫ ộ ủ ự III. CÁC S  Đ  B  TRÍ ABS TRÊN ÔTÔ CON NGÀY NAY 1. Các lo i d n đ ng phanh th y l c:

ế ạ

ộ ẫ ơ ả

ơ ồ ế ấ ộ ậ Ngày nay trên ôtô con ch  cho phép ch  t o d n đ ng phanh hai dòng, xy ộ ầ ể

ố ố ể

ạ ớ

ấ ạ ẫ ỉ

ớ ộ ẫ ộ ẫ ơ ở ủ ề ứ ộ ấ ặ ầ ứ ạ ế ấ ộ ẽ ấ ố

ỉ ẫ lanh “tăngđem” v i các s  đ  k t c u d n đ ng phanh c  b n sau ừ ­ B  trí d n đ ng đ c l p cho t ng c u (ki u T); ­ B  trí d n đ ng chéo (ki u K). ệ   Trên c  s  c a hai d ng, hình thành các c u trúc ABS khác nhau, v i vi c ụ ố   b  trí c m van đi u ch nh áp su t đ t trên các m ch d n đ ng phanh khác nhau. ộ   Tùy thu c vào m c đ  ph c t p yêu c u các c u trúc ABS s  có các k t c u b  trí khác nhau.

ể 2. Các c u trúc đi u khi n h  th ng ABS:

ươ ấ Trong các ch

ề ng trình thi ệ ố ề ế

ấ ươ ề ể ề

ạ ả ắ ộ ậ ừ ộ ộ ố ề ể ệ ể ề

ộ ậ ả ể ể ệ ố ể ế ậ ủ   t l p c a ECU­ABS, các môđun đi u khi n áp ế ậ   ớ su t có liên quan trong h  th ng v i nhau. Tùy thu c vào lo i c m bi n, thi t l p ể   ch ng trình đi u khi n có th  phân chia ra m t s  nguyên t c đi u khi n khác ấ   nhau: đi u khi n theo đi u ki n bám th p “SL”, đi u khi n đ c l p t ng bánh xe “IR”, đi u khi n đ c l p c i biên “IRM”

ắ ả

ả ả

ư ề ề Các   khái   ni mệ   ề   ể ề đi u khi n này g n li n ả   ớ v i   kh   năng   đ m   b o ệ hi u qu  phanh và tránh   quay   thân   xe   khi   phanh  nh  đã trình bày.

ả ệ

làm Hi u   qu ệ ủ ệ ố   vi c c a h  th ng phanh ự  ộ ụ ABS   ph   thu c   vào   s ủ ấ ả ệ t c  các làm vi c c a t   ụ  ế ướ c   h t   ph bánh   xe,   tr

7

ộ ộ ố ẫ ạ ấ

ỉ ộ ấ ẫ ệ ố ơ ả ủ ụ

ỉ ộ ẫ ề ươ ề ơ ở ạ ế ấ

ạ ầ ủ ỉ ề

ề ể Các bánh xe c u tr

ế

ầ ề ạ ệ ẫ

ướ ườ ướ ể ớ

thu c vào các c u trúc b  trí ABS trên các m ch d n đ ng phanh c  b n c a ôtô. ộ   Các m ch d n đ ng phanh có đi u ch nh áp su t trong h  th ng ABS ph  thu c ấ   ng pháp đi u ch nh áp su t vào k t c u d n đ ng phanh c  s , yêu c u c a ph ế ố ộ ả ề ố ượ ố ớ ng kênh đi u ch nh, c m bi n t c đ  bánh xe. đ i v i các bánh xe và s  l ể ẫ ộ ế ả ể   a. Lo i có 4 c m bi n – 4 kênh đi u khi n, ki u d n đ ng T: ộ ậ ượ ầ ướ ờ   c đi u khi n đ c l p (hình 2.1) nh  các c, c u sau đ ẽ ể ề ấ ộ ậ ể ả   c m bi n và van đi u khi n áp su t đ c l p “IR/IR”. Do đi u khi n riêng r  cho ượ ừ ễ ng d  dàng t ng bánh xe nên t o đ   c hi u qu  phanh cao, các bánh xe d n h ử  ể ề ng chuy n đ ng. C u trúc phù h p v i ôtô con th đi u khi n h ng xuyên s ồ ụ ở ậ ố d ng

ợ ấ t, đ ng nh t. ệ ố ả ấ ng t ườ ự ộ ề ườ  v n t c cao, trên n n đ ề Tuy nhiên, khi đi trên n n đ

ả ẽ ữ ệ ấ

ằ ụ ự ứ ệ ở

ấ ấ ổ ề ể ế ệ ả ồ

ố   ng có h  s  bám khác nhau, l c phanh sinh ra   không b ng nhau gi a bánh xe trái và ph i, s  xu t hi n mômen quay thân xe xung ệ   quanh tr c đ ng l n, các l c bên   các bánh xe khác nhau nhi u. Vi c xu t hi n ị ự l c bên đ ng th i x y ra góc l ch bên bánh xe, k t qu  có th  làm x u  n đ nh   ướ h ớ ờ ả ộ ể ng chuy n đ ng.

ơ ồ ứ ụ ớ ươ ề ự ớ ố Trong s  đ  cho phép  ng d ng v i các ph ng pháp b  trí truy n l c v i ký

hi u đ

ướ

ơ ặ ướ ơ ặ ướ

ấ ơ ở

ng xe đ ướ ệ ượ ộ ộ ớ ấ ọ ả ủ ộ ủ ộ ượ c và t

ầ ả ự ặ ớ ả ọ ề c ghi: ầ c, c u tr c ch  đ ng (Front engine, Front drive – FF); ­ Đ ng c  đ t tr ầ c, có c u sau ch  đ ng (Front engine, Rear drive – FR) ­ Đ ng c  đ t tr ướ ượ ọ c đ t l n h n  V i c u trúc FF, tr ng l  trên các c u tr ầ ở ủ  phía tr i tr ng c a xe tăng  ủ

ầ ậ ầ ướ

ậ ạ ế ầ ề

ầ

ố ư ể trên tuy không hoàn toàn t

ệ ố ớ

ở ổ   ề ẽ ở i  u v  tính  n ượ ử ụ ư ợ   c s  d ng v i các h  th ng có ABS và liên h p ầ  các ph n sau).

ị đ nh h ề đi u khi n (s  trình bày  ả ể ẫ ộ ề ế

ạ

c s

ấ ớ

ả ư c, khi ố ướ   i tr ng phanh b  trí cho c u tr phanh t c ằ ế ế chi n kho ng 70% l c phanh c a toàn xe. Đi u này có nghĩa r ng: h u h t năng   ọ ớ   ị ệ ố ượ c và c n đ t đ n giá tr  h  s  bám d c l n ng phanh t p trung trên c u tr l ạ ộ ể   ướ ử ụ ấ nh t khi ABS ho t đ ng, do v y trên các bánh xe c u tr c s  d ng đi u khi n ế ộ ậ đ c l p là c n thi t. ề ạ Lo i ABS đi u khi n riêng r   ướ ng khi phanh, nh ng đ ẽ ể ạ b. Lo i có 4 c m bi n – 3 kênh đi u khi n d n đ ng T:   Lo i   có   4 ả ế c m bi n – 3 kênh   ể ượ ử  ề đi u khi n đ ổ ế ụ d ng ph  bi n trên   xe   có   ABS   đ nơ     gi n v i 3 c u trúc nh  trên hình 2.2.

ấ   C u   trúc (2+1):  Các bánh xe  ề   ướ ầ c u   tr c   đi u ộ ậ ể khi n  đ c  l p,  các   ử  ầ bánh xe c u sau s

8

ỉ ể

ề ệ ệ ố ả ế ượ ẽ ư ể ề ượ ừ t t

ả ể ấ

ở ầ c u sau.

ủ   ộ ụ d ng hai c  bi n riêng r  nh ng ch  có m t van đi u khi n chung. Các bánh xe c a ấ   ầ c đi u khi n chung theo tín hi u tr c u sau đ  bánh xe có h  s  bám th p ạ ở ể ề ơ h n (đi u khi n chung c  hai bánh xe b i m ch logic “đi u khi n SL”). C u trúc   ượ ự ả này gi m đ c s  xoay thân xe, nâng cao kh  năng ti p nh n l c bên  ế ấ ề ậ ự ả ầ Các bánh xe c u tr C u trúc (1+2):

ể ệ

ộ ề

ả ể

ế ả ư   ướ ử ụ c s  d ng hai c m bi n riêng nh ng ể ủ ầ   ề ề có m t van đi u khi n chung, làm vi c theo “đi u khi n SL”, các bánh xe c a c u ộ ậ ể sau đi u khi n đ c l p “IR”. ạ ế   c. Lo i có 3 c m bi n ể   ề –   3   kênh   đi u   khi n,   ki u ẫ ộ d n đ ng T: ạ ế ả

Lo i 3  c m  bi n  – 3 ể ề kênh đi u khi n trình bày trên hình 2.3.

ể ượ

ườ

ộ ậ ủ ặ

ầ ệ ố ả i nên mômen phanh t

ườ ủ ờ ể ề ướ ẫ

ầ

ộ ả ầ ố ỉ ấ   dùng trên  C u trúc (2+1) ấ   xe   c u   trúc   FR.   Hai   bánh   xe ộ   ề ướ c   đ tr c   đi u   khi n   đ c ả ậ   l p c i biên (IRM”. Khi phanh ệ ố ề   ng có h  s  bám trên n n đ cượ   khác   nhau,   các   bánh   xe   đ ớ ả ể ộ ả ề đi u khi n đ c l p đ m b o kh  năng tiêu hao l n đ ng năng c a ôtô, m t khác do   ậ   ướ ạ ả ự c có h  s  bám cao tăng ch m, i bánh xe c u tr s  tăng t ợ   ể ng phù h p i lái có đ  th i gian đ  đi u khi n các bánh xe d n h giúp cho ng ủ ộ ề   ặ ở ế ỉ ớ ự ề v i s  đi u ch nh trên vành lái. C u sau ch  đ ng có m t c m bi n đ t   truy n ự ng d u ra các bánh. c khi chia đ l c chính, còn van đi u ch nh b  trí tr

ướ ấ ộ ả ế ề dùng trên xe có c u trúc FF. M t van và m t c m bi n đ t  C u trúc (1+2)

ấ ướ ể ề ế ườ ộ ặ ở c, hai c m bi n và hai van đi u khi n đ t ặ ở  ộ ề    hai bánh xe sau (b  đi u

ể ạ

ề ớ ậ ố ườ ự t. S  gia tăng t ố ự ố ng t

ả ầ c u tr ộ ậ ể khi n đ c l p IR). ấ ả C u trúc hình thành kh  năng đi u khi n cân đ i l c phanh t ướ c khi chuy n đ ng v i v n t c cao, trên đ ả ứ ộ ướ ứ ế ạ

ụ ố

i hai bánh xe   ả ọ   ầ ể i tr ng c u tr ầ   ầ ẳ c cho phép h n ch  kh  năng bó c ng các bánh xe c u th ng đ ng trên c u tr ậ ự ướ i đa l c bám tr   c và t n d ng t ộ   ự ể đ  tăng l c phanh, tiêu hao đ ng năng ôtô khi phanh g p.ấ

ượ   c

ề ộ ộ

ể ề ể

ố

ế ướ ề ộ ố   ấ c. C u   trúc   ABS   đ i ớ ẫ ộ v i d n đ ng phanh   ể ẫ ộ ki u d n đ ng “K”: ơ ồ ử ụ Hai s  đ  s  d ng đ trình bày trên hình 2.4. ậ   B   đi u   khi n   đ c   l p   “IRM/IR” – 4 kênh đi u khi n 4 ả   c m   bi n   b   trí   chéo,   bánh   xe ậ   ể c   đi u   khi n   đ c   l p phía   tr

9

ố ạ ể ộ ậ

ố ả ề

ạ ế ề ườ ượ ử ụ

ể ệ ầ ố

ự ư ẻ ấ

ườ , c u trúc này không có kh  năng rút ng n quãng đ

ệ ạ

ề ề   ả ế Lo i 2 c m bi n 2 kênh đi u khi n b  trí trên c u sau, th c hi n “đi u ạ ượ ử ụ c s  d ng trên xe lo i FF có giá thành r . Cũng nh  các c u trúc   ả ắ   ng phanh khi phanh ầ   ế ự ườ ng phanh do vi c h n ch  l c phanh trên c u ổ ướ ế ấ ị ặ   ả ộ ề c i biên “IRM”, các bánh phía sau b  trí đ c l p “IR”. B  đi u khi n d ng 2+2 đ t ể ễ ả i lái xe d  dàng đi u khi n trong tình hu ng phanh chéo “IRM/IR” đ m b o ng   ợ   ơ ồ ầ c n thi c s  d ng nhi u trên các lo i xe có ABS và liên h p t. S  đ  (2+2) này đ TRC, VSC. ạ ể khi n IR”, đ ự ấ ươ ng t t ậ ấ g p (th m chí còn gia tăng quãng đ ả sau và  nh h ng).

ưở ấ ố

Các c u trúc theo s  đ  2 kênh, 1 kênh ngày nay không b  trí trên ôtô con ể ể ố ộ ể ả

ả ng x u đ n kh  năng  n đ nh h ơ ồ ẫ ữ n a, k  c  cho d ng b  trí d n đ ng phanh ki u K và ki u T. ủ

ố

ế

ạ ơ ồ ổ 3. S  đ  t ng quát c a ABS: Trên   hình  2.5   trình   bày   sơ  ấ ồ   trúc   c u   đ ệ  ủ chung   c a   h ạ   th ng   ABS   lo i “IR/IR”   có   4  ả   4 c m   bi n,   ể   ề kênh đi u khi n trên ôtô con phổ  thông.

ề

ỉ ể ủ ề ỗ ố đi u ch nh áp su t d n t i xy lanh bánh xe. M i kênh đi u khi n c a xe b  trí

ề ạ Các môđun  ể   đi u khi n ABS là   các   van   đi nệ   ừ ề t các môđun đi u khi n theo hai d ng:

ị

ấ ẫ ớ ể ử ụ ử ụ ồ ị

ỗ ỗ ấ ộ ị ị ­ M i kênh s  d ng 1 van 3 v  trí (môđun 3 v  trí). ị ­ M i kênh s  d ng 2 van 2 v  trí (môđun g m 2 van 2 v  trí). ệ 4. C u trúc, nguyên lý làm vi c m t môđun 3 v  trí:

10

ụ ộ

ộ ể ủ ề ượ ượ ả ị Toàn b  các c m van đ đi u khi n c a van 3 v  trí đ ạ   ủ ự ố c b  trí trong block th y l c. Tách riêng m t m ch c mô t trên hình 2.6a.

ị ụ ữ ủ ự Môđun (3a) là c m van th y l c đi n t

ề ề ệ ừ ệ

ấ ầ ụ

ờ ầ

ể ủ ầ ề ố

ể ệ ạ ơ ầ ầ

ố ộ ề ầ ề ủ ự ề ể ụ ổ ệ

ể ượ

ệ ứ ể

ặ ằ    3 v  trí, đ t n m gi a xy lanh chính ớ ơ ắ ế   t áp (4) và xy lanh bánh xe (2). Môđun làm vi c g n li n v i b m và van đi u ti ấ ệ ơ ơ ấ    b m có nhi m v  cung c p d u có áp su t cao su t (3c), b u tích năng (3b). Môt ế ể ượ ủ ộ c đi u khi n nh  tín t, cu n dây c a van đ (120 – 130) bar cho van khi c n thi   ớ   ầ ủ ự ủ ạ hi u đi u khi n c a ECU­ABS. M ch th y l c c a b m d u n i song song v i ấ m ch th y l c đi u khi n xy lanh bánh xe và cung c p d u hay chuy n d u qua hai   ườ   ớ ơ van m t chi u. B u tích năng b  trí song song v i b m làm nhi m v   n áp đ ng ữ ơ ề ầ    năng l d u trong quá trình đi u khi n và là n i tích tr ng khi xy lanh bánh xe ở ề ả  3 m c (0; 2; 5A). gi m áp. Đi n áp đi u khi n cu n dây  ố ệ ộ ộ ồ

ừ

ườ ạ ệ ừ ườ ng khi cho dòng đi n đi qua, lõi thép t  tr ể ng đ  t

ủ ị ị

ở ạ ằ ụ ầ ỏ

ụ ầ ầ

ừ

ệ ộ ử ầ ề ướ ạ ồ Các tr ng thái đi u khi n cho m t bánh xe bao g m: ch  đ  phanh tr ề   c đi u

ỉ

ế ộ ữ ch nh, ch  đ  gi ế ộ ướ ỏ ủ ụ ụ ộ   C m van (3a) bao g m: cu n dây đi n (4) b  trí trong v  c a c m van, cu n ặ ạ ộ dây 4 t o nên t    (5) đ t trong cu n dây ộ ừ ườ ị ừ ả  tr  luôn ch u tác có kh  năng di chuy n theo c   ng t o ra, lõi thép t ố ế ớ   ừ ộ đ ng c a lò xo đ nh v  các van A, van B b  trí n m trong lõi thép t , liên k t v i ệ ấ   nhau thông qua các lò xo nh . Van A có nhi m v  đóng m  m ch c p d u cho xy ở ạ lanh bánh xe, van B có nhi m v  đóng m  m ch thoát d u sang bình tích d u (3b).   ầ  có m t c a d u C c p d u thông qua lõi thép (2). Trong lõi thép t ế ộ ở ạ i. ườ ng): ấ ộ ế ộ  áp, ch  đ  gi m áp, ch  đ  tăng áp tr  l ỉ c đi u ch nh (phanh bình th

ể ế ộ ả ề ườ a. Ch  đ  phanh tr Ở ạ tr ng thái phanh bình th c phanh ch a t

ệ ộ t t i h n c a đ  tr

ệ ớ ạ ủ ộ ượ ố ư ậ ượ ng (hình 2.6a) khi bánh xe đ ử ế ể

ụ ư ị ề ở

ộ ử ế

ị ẩ ạ ư ớ  xilanh phanh chính (7) qua van A đ n c a C và đ a t ơ ệ ấ ừ ự ầ ở

ạ ộ ề ộ

ư ớ   i ủ i  u ECU­ABS không g i dòng đi n đ n cu n dây c a các gi   ố   ộ van đi n. Do v y các cu n dây ch a b  đi u khi n. Khi đó lõi thép 5 b  đ y xu ng ướ   i tác d ng lò xo nén, van A m , van B đóng. Khi tác đ ng lên bàn đ p phanh, d ầ   d u có áp su t t i xilanh   bánh xe (2) th c hi n tăng áp phanh bánh xe. D u phanh không đi qua b m b i van ơ m t chi u đóng kín. B m không ho t đ ng. 11

ầ ồ ừ xilanh bánh xe (2) v  xilanh phanh chính (7) thông

ề ư ườ qua c a C và van A. Lúc này môđun đóng vai trò nh  đ ng thông d n d u.

ầ ộ ớ ố ự ệ

Khi thôi phanh, d u h i t ử ớ ườ Khi xe chuy n đ ng v i t c đ  cao, th c hi n phanh v i c ả ộ ạ ộ ư

ế ả

ẵ

ch  đ  không t ị ấ ầ ủ ữ ể c đi u khi n gi

ẫ ớ   ộ ể ng đ  phanh l n ạ ượ ơ   c đ a vào ho t đ ng, quá trình tăng áp x y ra theo m ch bình h n, ECU­ABS đ ộ ượ ấ ỳ ệ ở ế ộ ơ ườ ng. B m làm vi c    t gia i. N u b t k  bánh xe nào có đ  tr th ủ ự   ả ượ ớ ạ ớ i h n tr i gi t trong kho ng đ nh s n (thông qua ECU­ABS) van th y l c tăng t ụ ề ệ ừ ẽ ượ    áp su t d u phanh tác d ng lên xilanh c a bánh xe  s  đ đi n t đó.

b.

ế ộ ữ Ch  đ  gi áp (hình 2.6b):

ộ ả ậ ấ ế

ấ ế ệ

ữ ộ ố  áp su t d u không đ i đ n xilanh công tác.

ở ứ m c 2A, l c đi n t

ở ẫ ữ ề  Khi áp su t bên trong xilanh công tác tăng, c m bi n đ  thu nh n thông tin v ị ạ ộ ố   t c đ  bánh xe đ t giá tr  mong mu n. ECU­ABS c p dòng đi n 2A đ n cu n dây ệ ừ ể ề ấ ầ ể  đ  đi u khi n van gi van đi n t ệ ộ ủ Đi n áp c a cu n dây do ECU­ABS  ữ  lõi thép

ổ ế ự ư ượ ở ị  v  trí gi a, đóng van A, van B ch a đ ạ ầ

ữ ấ ầ ừ ẫ ị ả ủ ử

ộ   ệ ừ  sinh ra trong cu n   c m  (v n đóng). Van A dây gi ộ   đóng giúp cho m ch d n đ ng d u ngăn cách gi a xilanh chính và xilanh bánh xe. ưở C a C s  không ch u  nh h    xilanh chính do van A đóng. ng c a áp su t d u t Áp su t d u trong xilanh bánh xe không gia tăng đ ư ế ượ ự ệ ằ ượ ữ   c n a. c th c hi n nh  th  khi bánh xe đang n m trong gi ẽ ấ ầ Ch  đ  gi áp cũng đ ớ   i

ế ộ ữ ượ   ộ ạ h n   đ   tr t ẵ ị   đ nh s n do quá ả trình   gi m   áp   gây nên.

c. Chế   độ   gi mả   áp   (hình   2.6c):

12

ị ướ ộ ượ ượ ị ng b  tăng đ  tr Khi m t bánh xe có xu h i h n đ nh tr t quá gi t v

ệ ế ộ

ộ ượ

ữ ầ

ấ ầ ử

ộ ớ ạ ướ   c, ệ ừ ệ ẽ ấ ự    sinh ra trong ECU­ABS s  c p tín hi u dòng đi n 5A đ n cu n dây. L c đi n t ở ở ị ữ  lõi thép  cu n dây gi   c m . Van A đóng  v  trí trên cùng, đóng van A, van B đ ầ   ộ ẫ ạ giúp cho m ch d n đ ng d u ngăn cách gi a xilanh chính và xilanh bánh xe. D u ồ ề ầ ừ phanh t    xilanh công tác qua c a B h i v  b u tích (3b), áp su t d u trong xilanh bánh xe gi m.ả

ầ ằ ế

ơ

ấ ỏ ộ ệ ừ ượ ử c b m chuy n qua van m t chi u quay tr  v c van đi n t

ượ ầ ấ ủ ả ả ng t

ặ ạ ề ỉ ấ ầ ượ ớ    xilanh bánh xe còn l n, ban đ u ch t l ng san b ng v i ở ề  ề ả    nên không  nh ớ   i quá trình gi m áp su t c a xilanh bánh xe gi m, ngăn không cho bánh xe ế  ứ ằ c đi u ch nh b ng cách l p l i các ch

ể ớ i giá tr  đ  tr v  trí này cho t

ữ ở ạ  l

i khi bánh xe chuy n đ ng t ế ộ i ch  đ  “gi ỳ ề ị ộ ượ   ộ t  áp” hay “tăng áp” tùy   ể ạ ặ ạ ộ ớ  quay tr  bánh xe, và chu k  đi u khi n l i l p l i.

ả ể ạ

ớ ấ ầ ừ N u áp su t d u t ể ầ ấ áp su t trong b u (3b), sau đó đ xilanh chính. Do c a A đóng, d u không vào đ ưở h ứ ộ ả ị b  khóa c ng. M c đ  gi m áp su t d u đ ữ ộ ả . đ  gi m áp và gi ệ ừ ở ị   Van đi n t ệ ừ ế cho phép. Ti p theo van đi n t ậ ượ ừ ệ thu c theo tín hi u nh n đ c t ở ạ ế ộ d. Ch  đ  tăng áp tr  l i: ỏ ầ ộ ượ Khi đ  tr ắ

ị tr ở ự ừ ườ ố

ử ấ

ượ

ự ờ ặ ạ ả

ệ ể ề c đi u khi n nh  l p l i ch  đ  tăng áp và gi ấ ỏ ờ ự  b m ho t đ ng. Đ ng th i s  tăng hay gi m áp su t ch t l ng có th ạ ươ ị ả ươ ự ộ ng pháp t ng t

ư  tr ng thái nh  trên hình 2.6a.

ệ ố ử ụ ể

ự t gi m nh  c n tăng áp trong xilanh công tác đ  t o nên l c phanh   ờ ự ồ   ệ ệ ấ ớ ng không còn, nh  l c h i l n. ECU ng t dòng đi n c p cho van đi n. L c t ầ ừ  ể ị ủ v  c a lò xo mà van phía trên d ch chuy n xu ng m  van A, van B đóng. D u t ả ế xilanh chính ch y qua c a C đ n xilanh công tác, th c hi n gia tăng áp su t, mômen   ộ ữ  ứ ế ộ trên bánh xe. M c đ  tăng áp đ ể  ạ ộ ơ ơ ồ ấ áp. Môt ả ằ ụ x y ra liên t c b ng ph    mà không b  x y ra m ch đ ng trong ơ ồ ở ạ ể ề đi u khi n. S  đ   ơ ồ ổ ơ ồ ệ ố ỉ

ị ộ ề ố ế ả ẫ ọ

ộ ố 4. S  đ  t ng quát h  th ng ABS s  d ng 3 van 3 v  trí (ki u T): ặ   ấ S  đ  h  th ng phanh ABS ch  ra trên (hình 2.7) có b  đi u hòa áp su t (đ t ể ố   ộ ngay sau xilanh chính) cho hai dòng d n đ ng. C m bi n gia t c d c có th  b  trí hay không trên m t s  xe 2WD.

13

ể ự ứ ạ ế ạ ấ ả ằ ả ẩ Các nhà s n xu t ch  t o theo tiêu chu n, nh m gi m thi u s  ph c t p trong

công ngh .ệ

ố ộ ệ ừ Các van th y l c đi n t

ớ ờ ủ ự

ơ ở ặ ệ ủ ủ ự ố c làm vi c trên c  s  tín hi u đi n c a ECU­ABS,

ớ ệ ươ ệ ấ ổ ợ

ạ ươ ữ ự ứ ố   ề  ngày nay trên ôtô con đ u b  trí trong m t kh i ư     m i van có ng  ng v i tr ng thái tín hi u c p: ON, OFF. T  h p các tr ng thái   ư ở ỗ ạ ng t ả  áp, gi m áp (t nh

ượ ứ ự ể ể ủ ị

ạ ặ ọ (block) th y l c. Kh i này đ t g n bên c nh (hay đ t tách r i) v i ECU­ABS. Nh ậ ả ệ v y c  hai van đ ạ ị hai v  trí t ệ ề m ch đi u khi n th c hi n ch c năng tăng áp, gi ề ạ môđun đi u khi n c a lo i van 3 v  trí). ệ ố ộ ệ ố ẩ ả ớ

H  th ng thu c h  th ng phanh ABS tiêu chu n v i 3 hay 4 c m bi n t c đ ỉ ế ố ề ể ề ẫ ớ ộ ộ ỉ

ố ế ự ả

ủ ự ử ụ ủ c đ c l p (IRM) cho phép s  d ng t

ạ ộ ậ ả ướ ề ể ộ ầ ướ c và tăng kh  năng đi u khi n h

ộ    và 3 kênh đi u ch nh (2+1), v i ki u b  trí d n đ ng phanh T. M t kênh đi u ch nh ả ầ   cho hai bánh xe sau đ m b o h n ch  s  khác nhau c a l c phanh trên c u sau. Hai ự ố ướ ố   i đa l c bám c a các kênh b  trí trên c u tr ủ ể ầ   ng chuy n đ ng c a bánh xe bánh xe c u tr ẫ ướ d n h ng.

ả ẫ ộ ấ ữ

ự ầ ủ ớ ượ ộ ề ả   Vi c s  d ng b  đi u hòa áp su t gi a hai dòng d n đ ng cho phép đ m b o ổ   ầ ng d u cho hai bánh xe c u sau mà không gây nên s  thay đ i

ộ

ứ ở ườ ầ

ị ễ ữ ạ ổ ợ ng d u. T  h p 2 van 2   ề   ủ ả  áp và gi m áp c a m ch đi u

ấ ỉ ệ ử ụ ấ cung c p đ  l n l ấ ẫ áp su t d n đ ng chung.   ự ộ ệ ­ M t van 2 v  trí th c hi n ch c năng đóng và m  đ ứ ệ ự ị v  trí th c hi n d  dàng các ch c năng tăng áp, gi ch nh áp su t.

ỉ ố ỗ ươ ớ c nhau (ON, OFF), t

ứ ộ

ị ầ ợ ả ủ ậ ầ

ề ệ ố ấ ắ ụ ể ế ạ ủ ị ứ   ng  ng v i các ỏ   ượ ể t di chuy n trong v .  hai m c, nâng cao đ  tin   ố  ụ ể

ượ ồ ­ M i van ch  bao g m 2 v  trí đ i ng ắ ườ ộ ạ ấ ng d u qua m t van khi con tr tr ng thái c p và ng t đ ệ ở ớ ệ ấ ể ạ M ch logic đi u khi n này phù h p v i h  c p tín hi u  ờ ậ c y c a h  th ng, rút ng n kho ng th i gian ch m tác d ng và nâng cao t n s ể ề đi u khi n. C u trúc c  th  van 2 v  trí dùng trên ABS c a các nhà ch  t o có th khác nhau, song đ uề

ấ ạ ộ ị

ấ

ấ ạ ệ ủ 5. C u t o, nguyên lý làm vi c c a m t modun 2 van 2 v  trí: ể ủ ầ ớ ấ ử ụ ị ớ ị ị

ệ ậ

ề ể ạ ị ệ S  d ng môđun hình thành b i t ả    h p 2 van 2 v  trí cho m ch đi u khi n đ m

ậ ị ề Ngày nay trên ôtô con ph n l n chuy n sang s  d ng c u trúc mô đun đi u chính   ơ ồ ấ   áp su t d ng 2 van 2 v  trí. C u trúc c a van 2 v  trí khác v i van 3 v  trí. S  đ  c u ỹ ạ ủ t o c a các van dùng trong các tài li u k  thu t hi n nay trình bày trên hình 2.8. ở ổ ợ  nh  lo i môđun 3 v  trí,

ử ụ ươ ứ nh n ch c năng t ề ư tuy nhiên có nhi u  u đi m n i b t:

ư ạ ổ ậ ề ệ ố ả

ằ

ố ượ ỉ ự ng t ể ổ ợ    h p ­ H  th ng ABS có nhi u kh  năng t ớ v i các tính năng khác (BAS, TRC,…), b ng cách   gia tăng thêm s  l ng môđun đi u ch nh.

ấ ầ ề ượ Khi phanh xe, áp su t d u đ

ở   ấ c cung c p b i ế ừ  ầ ầ ượ ấ   c c p cho b u tích

xilanh chính tăngđem đi qua van d u (A) đ n t ầ ộ xilanh bánh xe và m t ph n đ ế ư t l u. năng qua m t van ti

ướ ớ ạ a. Ch   đ   phanh   tr c   gi ề   i   h n   đi u

ộ ế ộ ỉ ch nh:

14

ườ ề Khi phanh bình th ệ ng (hình 2.9a), tín hi u đi u khi n không đ

ượ ệ ừ ệ ấ ể ệ ừ  A và van đi n t ư c đ a vào  B, van

ECU­ABS. ECU­ABS không c p đi n cho các van đi n t A m , còn van B đóng.

ề ầ

ư c gi

ng đ t l

ớ ộ ượ ườ ầ

ng tăng d n t

ầ ớ i gi ấ ả

ớ ạ ệ ầ ế ộ

ắ ể ế ộ

ở ế   ự ầ ừ  xilanh chính qua van A truy n tr c ti p D u t ề ơ   ắ ườ ớ ng d u v  b m, i xilanh bánh xe, van B ng t đ t ế ầ ệ ự  ạ ự th c   hi n   đ a   d u   tăng   áp   đ n   bánh   xe,   t o   s ở ơ ấ ỉ ề ớ ạ ướ    c  c u phanh. i h n đi u ch nh  phanh tr ở   ượ ườ ơ Bánh xe đang lăn tr n trên đ c phanh b i ệ ự ượ ế ấ ơ ấ   c  c u phanh và xu t hi n s  tr t bánh xe trên ự ề   t tăng d n theo s  gia tăng ng v i đ  tr n n đ ộ ượ ấ ầ ủ t bánh c a áp su t d u trong xilanh bánh xe. Đ  tr   ầ ế   ườ ề xe trên n n đ t i h n c n thi ệ ỉ ề   ph i đi u ch nh, ECU­ABS xu t tín hi u đi n, van ể ớ   ấ i A   chuy n   sang   ch   đ   đóng,   ng t   d u   c p   t ế ộ  ế xilanh, k t thúc ch  đ  tăng áp, chuy n sang ch  đ gi áp.ữ

ế ộ ữ

ớ b. Ch  đ  gi N u bánh xe b  phanh t

ỉ ừ ả ế

ế ề ộ

ể c m bi n v ấ ầ ẫ ệ ầ ế ắ

ấ ầ ổ ạ ườ ầ

áp (hình 2.9b): ộ ượ   ạ ớ ị t i h n  đ  tr i  gi ề  ớ ạ ộ ượ ặ ố ầ i h n), thông tin t c n đi u ch nh (gia t c phanh ho c đ  tr t gi ằ   ự ử ề ố t c đ  bánh xe g i v  ECU­ABS. ECU­ABS th c hi n duy trì áp su t d u b ng ấ ệ   cách: chuy n tín hi u đ n van A và ng t m ch c p d u, trong lúc van B v n đóng ế  kín đ ộ ữ đ  gi

c, duy trì đ  tr ườ ổ ạ ng thoát d u. Áp su t d u trong xilanh bánh xe không thay đ i t o nên ch ộ ượ ủ t c a bánh xe. ế ụ ng liên t c bi n đ i, đ  tr Trong th c t ộ ượ   t

ổ

ấ ầ ự ế bánh xe cũng thay đ i và d n t ộ ượ ể ầ ề ế ạ ượ  áp su t d u. Mômen phanh không tăng đ ủ ệ  quan h  lăn c a bánh xe trên đ ẫ ớ ạ i các tr ng thái: ộ ượ ỏ ơ t gi m nh  h n đ  tr ­ N u đ  tr t gi ể   i h n, m ch đi u khi n c n chuy n

ả ấ ầ ớ ạ ề ế ộ v  ch  đ  tăng áp su t d u trong xilanh phanh bánh.

ơ ạ ầ ể ề ớ ạ ộ ượ ộ ượ t gi ể   i h n, m ch đi u khi n c n chuy n t tăng cao h n đ  tr

ả ế ủ ế ố ấ ầ ộ

ề ư ệ ể ề  ể ệ ừ

ể ữ ử ợ

ắ

ế ố ộ ế ­ N u đ  tr ề ế ộ ả v  ch  đ  gi m áp su t d u trong xilanh phanh bánh. ậ Các c m bi n t c đ  quay c a bánh xe ti p nh n các tín hi u này, chuy n v ệ ộ b  vi x  lý (ECU­ABS) và ECU đ a ra các tín hi u đi u khi n các van đi n t ộ   ớ  áp có th  duy trì v i m t thích h p. Quá trình gi ự ế   ộ ờ ả kho ng th i gian dài hay ng n tùy thu c vào s  bi n ề ườ ổ ộ ượ ủ đ i đ  tr ng. c. Ch  đ  gi m áp (hình 2.9c): N u đ  tr

ạ

t c a bánh xe trên n n đ ế ộ ả ộ ượ ượ t   quá   gi ệ ấ ầ ỉ

ạ

ế ế ể ể

ấ ầ ự ữ ộ   ặ t (ho c gia t c) bánh xe đ t ng t ề   ạ ớ i   h n   cho   phép,   m ch   đi u gia   tăng   v ả ằ ự ch nh th c hi n gi m áp su t d u b ng cách: ECU­ ấ   ắ ệ ABS chuy n tín hi u đ n van A và ng t m ch c p ầ   ệ ở ườ ầ d u, chuy n tín hi u đ n van B m  đ ng thoát d u    (7). Áp su t d u trong xilanh bánh sang bình d  tr

15

ả ả ộ ượ ủ ớ ề ả ấ   t c a bánh xe v i n n.Khi gi m áp su t

xe và mômen phanh gi m, gi m đ  tr d u:ầ

ế ự ữ ầ ượ

ơ ề ấ ầ ả ­ N u áp su t d u sau van B cao, d u đ ộ ẩ

ầ ề ể ệ ơ ổ ể ề ế

ế ệ ấ ầ ẩ   c chuy n vào bình d  tr  (7) và đ y ị  ầ van m t chi u ch y vào b m. B m hút d u chuy n v  bình tích năng (4), chu n b ế ộ đáp  ng đi u ki n khi c n thay đ i ch  đ  làm vi c ti p sau. ầ ứ

ở ạ i:

ớ ạ ố ư ả ộ t c a bánh xe đ t ng t gi m quá gi i h n t

ừ ả ệ

ộ ế ử ề ế ệ ạ ấ

ầ ệ ủ ự ữ ầ ạ

ư ấ

ớ ạ ớ ứ ự ữ ấ ­ N u áp su t d u sau van B th p, d u ch a vào bình d  tr . ế ộ d. Ch  đ  tăng áp tr  l ộ ượ ủ ế i  u cho phép, thông N u đ  tr   ấ   ự ố ộ tin t c đ  bánh xe t  c m bi n g i v  ECU­ABS, ECU­ABS th c hi n tăng áp su t ế ệ ắ ắ ằ ầ   d u b ng cách: c t tín hi u đ n van A và đóng m ch c p d u, c t tín hi u đ n van ỉ ề ế ộ ắ ườ ng thoát d u sang bình d  tr . Ch  đ  làm vi c c a m ch đi u ch nh áp B ng t đ   ầ   ượ ệ ự c tăng d n, su t th c hi n nh  trên hình 2.9a. Áp su t d u trong xilanh bánh xe đ i h n yêu c u. mômen phanh trong c  c u phanh tăng, đ  tr i gi

ầ ự ỉ ề ấ ầ ộ ượ ạ t l ủ ơ ấ ạ

ấ ầ ấ i tăng t ạ ượ ng (qua áp su t d u) t

ệ ừ ơ  b m d u thông qua bình tích năng nên ng

ả ấ ấ ự ầ ạ ự S  tăng áp trong tr ng thái đi u ch nh này c a m ch ABS không có s  gia tăng   ừ ơ   ự ừ ạ  b m áp l c t ườ   ụ ờ ầ d u. Nh  tác d ng c p năng l i lái không c m th y s  thay đ i l c trên bàn đ p.

ự  bàn đ p phanh, mà th c hi n c p năng l ượ ng t ổ ự ỉ ượ ề ể ố ộ

ằ ấ ể ắ ở ộ ề Trong su t quá trình đi u ch nh ABS, các van đ ng chuy n tr ng thái t

ờ ỉ ự ấ ầ ạ

ớ ạ ệ ử ự i h n đ  tr ắ i  u.

ử ụ ị

c đi u khi n b ng cu n dây ở   ả t hay m  trong m t kho ng th i gian r t nhanh b i ủ   ề . S  đóng ng t m ch c p d u đi u ch nh theo s  quay c a ộ ượ ố ư t t ệ ố ạ ừ ườ ạ t  tr ể ệ ề h  đi u khi n đi n t ớ bánh xe v i gi ơ ồ ổ ơ ồ ổ ầ ớ ủ ự ợ ơ ị 6. S  đ  t ng quát h  th ng phanh ABS s  d ng môđun 2 van 2 v  trí: ể   a. S  đ  t ng h p m ch th y l c ABS đ n thu n v i 6 van 2 v  trí (ki u

ớ ể ộ

ủ ự ượ ị ộ ả ố ộ ớ

ế ố ị

T): ạ ệ ố ề ị ạ ị ộ ố ấ ẫ ạ ắ ượ ể ố ẫ M ch th y l c ABS v i 6 van 2 v  trí d n đ ng ki u T trình bày trên hình 2.10. ể c b  trí cho d n đ ng phanh ki u T v i 3 c m bi n t c đ  và 3   H  th ng đ ả  ớ ộ   t ng n, nên trên m t s  c u trúc không b  trí van m t

ề ỉ kênh đi u ch nh (2+1). So v i lo i môđun 3 v  trí, lo i môđun 2 van 2 v  trí có kh năng d ch chuy n con tr ồ ầ chi u h i d u nhanh.

ộ ậ ầ ộ Hai kênh b  trí trên c u tr

ộ ượ ớ ố ạ ế ấ ả c đ c l p (IRM). M t kênh cho hai bánh xe sau. ớ ạ   ầ i h n i gi t t

ể ả ề ử ụ ẫ ạ ấ ướ Đ  đ m b o h n ch  áp su t ra c u sau tránh b  s m tăng đ  tr ầ đi u ch nh, trên m ch d n ra c u sau s  d ng van gi m áp su t.

ả ủ ị ớ ả ử ụ C u t o c a van gi m áp su t lo i c  khí: s  d ng van con tr

ấ ẫ ạ ơ ầ ự ắ ỉ ấ ạ ầ t ti ng d u tùy thu c vào áp l c d n ra c u sau, theo nguyên t c càng tăng c ượ ế ư   t l u ườ   ng

ấ ầ

ể ả c s  d ng v i h  th ng 3 c m bi n 3 kênh đi u khi n. Khi s S  đ  đ

ượ ế ề ề ầ ử  ể   c đi u khi n

ơ ồ ượ ử ụ ớ ệ ố ở ứ ả ạ ướ ư ấ ượ ộ l ộ đ  phanh càng gi m áp su t ra c u sau. ề ớ ệ ố ả ể ụ d ng v i h  th ng đi u khi n 4 c m bi n, m ch d n ra c u sau đ  m c th p “SL” nh  đã trình bày tr theo logic ế ẫ c đây.

16

ớ ủ ủ ự

ộ ượ ơ ồ ạ ớ ẫ

c t

ờ ớ ộ ủ ự

ố ầ ố ớ ủ ự ị   S  đ  m ch th y l c ABS v i van 2 v  trí c a hãng BOSCH trình bày trên hình ệ ố ụ   c áp d ng trên ôtô con ượ ổ ợ   ủ ự ộ ủ ậ  h p ắ ệ ừ ượ c b  trí r i và l p ráp ngay trên    đ ể

ầ ẫ 2.11, v i d n đ ng phanh chéo (K). H  th ng ABS 5 này đ ạ ệ (năm 1994) v i ký hi u E38/M60. Các b  ph n c a m ch th y l c đ trong cùng m t block th y l c, các van đi n t ộ thân c a blok th y l c. Khi c n b  trí b  ECU­ABS v i các môđun th y l c có th liên k t v i nhau b ng các cáp d n, đ u n i.

ơ ầ ụ ủ ự ằ ủ ự ơ ả ụ ở

ộ r ng ch c năng ABS.

ơ ả ủ ế ớ ố ạ M ch th y l c chia thành 2 ph n c  ban: c m van ABS c  b n, c m van m ứ ụ ề ị

ể ỉ ở

ạ ầ ồ ầ ở ộ ệ ộ   ­ C m van ABS c  b n dùng v i 8 van 2 v  trí cho 4 bánh xe đi u khi n đ c ề ủ ầ  ph n trên. Van A c a m ch đi u ch nh có   ề   ồ ạ ườ ng d u h i, t o đi u

ệ ầ

ụ ạ ồ ị

ớ ậ l p “IR”, theo nguyên lý đã trình bày  ằ thêm van h i d u nhanh, nh m giúp cho vi c m  r ng đ ế ki n nhanh chóng ti n hành phanh l n sau. ở ộ ề ỗ ị ủ

ề

ứ ­ C m van m  r ng ch c năng ABS bao g m 4 van 2 v  trí. M i m ch phanh ể ầ ấ c p d u cho môđun đi u k hi n ABS c a bánh xe thông qua 2 van 2 v  trí và các van ấ ộ m t chi u, van an toàn áp su t. ế ộ ở ạ ườ ườ ầ ừ ở ộ ớ ụ   ằ ng các van 3 (n m trong c m   i các  xilanh chính t ng d u t

ở ạ ắ

ệ ở ứ ề ạ ệ ở ­ Khi làm vi c  ứ van m  r ng ch c năng)  ơ ả ụ c m van ABS c  b n, các van 4  ­ Khi làm vi c

ắ ệ ố ỉ ượ ầ ầ ớ ch  đ  phanh ABS thông th ở  tr ng thái m  thông đ  tr ng thái ng t. ở ộ ở c m  khi c n bù d u vào h  th ng ABS c ầ    các ch c năng m  r ng các van 3 và 4 đ u ng t m ch d u ơ

thông v i xilanh chính. Van 4 ch  đ b n.ả

17

ớ ạ ủ ự ề ạ ắ

ắ ế ộ

ệ ở ươ ỏ ể ứ ẽ ề ở ệ   ệ ố So v i các m ch th y l c khác trên h  th ng có l p van 3, van 4 t o đi u ki n    ch  đ  BAS, TRC, VSC. Các   ng trình ch c năng s  trình bày ầ c đi u khi n b i ECU­ABS và các ch

ạ ng t m ch d u ra kh i xilanh chính khi làm vi c  van này đ ở ượ  các bài sau.

ạ ế ậ ố ệ ấ ừ

ừ ậ ố M ch tín hi u l y t ể

ư ủ ế ậ ố

ẳ ườ ng h p đi th ng, t c đ  đ c tr ng n m g n cùng đ  tr

ư

ố

ộ ề

ấ ệ ử ượ  đ ệ ặ ử ể ạ ằ ể ầ

ạ

ể ể ề ả ạ ộ ờ

ệ ạ ỏ ướ ạ ầ

ệ ạ

ề ầ ơ ớ ụ ấ ơ ộ ỉ

ả  các c m bi n v n t c quay c a bánh xe và ECU­ABS   ị  ố ủ ả ộ tính toán v n t c chuy n đ ng c a ôtô (không có c m bi n gia t c G). T  giá tr ủ ặ ộ ượ ị ẻ ậ ố ủ ừ   t và v n t c đ c tr ng c a ôtô.  xác đ nh đ  tr v n t c c a t ng bánh xe riêng l ư ợ ệ ố ộ ượ ầ ằ ố ộ ặ t có h  s  bám Trong tr   ậ ố ặ ặ   ượ ừ ợ ườ ng h p quay vòng, v n t c đ c tr ng tính toán thu đ max. Trong tr  các c p c t ị ừ ậ ố ớ bánh xe chéo có v n t c l n nh t. T  giá tr  này tính toán gia t c bánh xe. ổ ợ ị ể    h p x  lý vi m ch song song c trang b  hai t B  đi u khi n đi n t ẽ ề ả (Microprocessor) có liên h  ch t ch  và c  ph n m m ki m soát, nh m có th  xác   ệ   ệ ể ề ị đ nh đúng các hàm và m ch logic đi u khi n. Khi có cùng tín hi u vào, các tín hi u ự ế ấ   ợ ạ i m t th i đi m b t ra đi u khi n ph i phù h p. N u có s  sai l ch m ch logic t ở ạ ắ   ượ ỳ k  nào đó, các tính toán tr c lo i b  và van m  m ch d u 3 t m ng t. c đó đ ố   ế Các hàm tính toán và m ch logic phân tích các tín hi u ti n hành liên t c và có t c ủ ự   ề ộ đ  tính toán nhanh h n nhi u l n s  v i m t chu trình đi u ch nh áp su t th y l c trên h  th ng.

ệ ử ụ

ệ ố ự ớ ượ ệ ố ị Nh  v y, vi c s  d ng các môđun 2 van 2 v  trí giúp cho h  th ng ABS có th ế ộ c ch c năng phanh v i ch  đ  ABS c  b n (khi đó s  phanh c a h

ể ệ ạ ờ ừ ơ ả ề ứ ế c ti n hành nh  tín hi u đóng m ch đi u khi n phanh t ể  ủ ệ  ắ    công t c

ượ ạ  bàn đ p phanh). ạ ộ ở ế ộ ư ậ ự ệ th c hi n đ ố th ng ABS đ ở ố b  trí  Khi ho t đ ng

ử ụ ả ạ ằ ấ ở ệ ể ẩ ấ kh n c p (BAS) hay kích ho t b ng phím b m ệ ố  ch  đ  BAS, TRC, VSC h  th ng s  d ng tín hi u phanh ề  trên b ng đi u khi n (TRC,

18

ợ ượ ấ ừ ơ ng cung c p phanh dùng t ầ    b m d u

ượ VSC). Trong tr ế mà không ti p nh n năng l ạ ườ ng h p này m ch năng l ạ ừ ậ ng t bàn đ p phanh và xilanh chính.

Ộ Ậ Ệ Ố Ủ Ầ PH N 4: CÁC B  PH N CHÍNH C A H  TH NG ABS

ề ề

ể    I   ­   ECU   đi u   khi n ể I   ­   ECU   đi u   khi n

t:ượ t:ượtr tr

ệ ừ các

1. Khái quát : ậ ­ ECU nh n tín hi u t ế ố ộ ả c m bi n t c đ .

­ ECU đánh giá m c tr

ữ ứ ượ   t ặ ườ   ng

gi a các bánh xe và m t đ khi phanh.

ề ể

­ ECU đi u khi n các van  c a b  ch p hành theo 3

ệ ừ ủ ộ ấ đi n t ế ộ ch  đ .

ể

ố ủ ỗ ề 2. Đi u khi n: ướ ố ộ c tính t c đ  bánh ­ ECU    ộ ố ằ   xe b ng cách tính toán t c đ  và ự ả s  gi m t c c a m i bánh xe.

19

ủ ự ủ ệ ẽ ả ấ ắ ­ ECU s  phát hi n và gi m áp su t th y l c trong xylanh c a bánh xe s p b ị

bó c ng.ứ

ỉ ố ộ

ệ ề 3. Đi u ch nh t c đ  bánh xe: ả  ­ Kho ng A :  ặ ECU   đ t   các   van   đi n   t

ế ộ ố ủ ả ừ  ứ   ả vào ch  đ  “gi m áp” theo m c gi m t c c a bánh xe.

ể

ệ   ECU  chuy n  các  van  đi n ữ  vào ch  đ  “gi ” sau khi áp   ự  ể ấ

ừ ế ộ t ố su t   h   xu ng   đ   theo   dõi   s thay đ i t c đ  bánh xe.

ạ ổ ố ộ ẽ ạ ECU   s   l ằ ả ầ ế

ấ   i   gi m   áp   su t ụ   ế n u   nó   cho   r ng   c n   ti p   t c gi m.ả

ự

ủ ả

ệ ặ

ả ­ Kho ng B : ấ Khi   áp   su t   th y   l c   tác   ả   ộ đ ng vào bánh xe gi m do gi m ự ủ ấ   áp   su t   th y   l c   trong   xylanh ả (kho ng A). ECU   đ t   các   van   đi n   t ế ộ

ị ắ

ượ ả c ECU tăng lên (kho ng B),bánh

ạ ủ ự ị ng b  khóa. xe l

ệ ừ ề ế ộ ể ả ấ ướ i chuy n các van đi n t v  ch  đ  “gi m áp”.

ủ ấ ạ ả ả i gi m (kho ng C),ECU l ạ   i

ừ  ầ ượ   l n l t vào ch  đ  “tăng áp” và ể ữ “gi ”   đ   bánh   xe   s p   b   khóa   ụ ố ộ ồ h i ph c t c đ . ả ­ Kho ng C: Khi áp su t th y l c trong xylanh bánh xe đ i có xu h ạ ECU l ả Kho ng D : Vì áp su t th y l c trong xylanh c a bánh xe l ư ủ ự ấ ầ

ắ b t   đ u   tăng   áp   su t   nh   trong ả kho ng B.

ứ ể 4.   Ch c   năng   ki m   tra   ban

đ u:ầ

ề ơ ơ ệ ừ  ể ECU đi u khi n các van đi n t ự ể    đ

ể ệ ố

b m   theo   trình   t và   các   môt ệ ủ ki m tra h  th ng đi n c a ABS. ạ ộ ỉ ứ

ệ ậ ị

ơ

Ch c năng này ch  ho t đ ng 1 ỗ ầ l n m i khi b t khóa đi n sang v  trí   ớ   ớ ộ ố ON,   t c   đ   xe   l n   h n   6km/h,   v i t.ắ đèn phanh t

20

ứ

ượ ư Đ ng th i,các mã ch n đoán h  trong b ẩ ữ c  l u gi ư  ộ

ẩ 5. Ch c năng ch n đoán: ế ở ấ ứ  ộ ự ố ả  b t c N u m t s  c  x y ra  ệ ố   ộ ệ ố m t h  th ng nào trong các h  th ng ồ  ồ ệ tín   hi u,đèn   báo   ABS   trên   đ ng   h táp lô sáng lên. ờ ồ ỏ h ng (DTC)   đ nh .ớ

ố ọ

ặ

ẩ ả ữ

ạ ố ầ

ằ Đ c   DTC   b ng   cách   n i   máy ch n   đoán   vào   DLC3   ho c   gây   ra ự đo n   m ch   gi a   c c   TC   và   CG   và ế đ m s  l n nháy đèn. ứ

6. Ch c năng an toàn: N u ECU phát hi n m t s  c

ộ ự ố  ờ   le,   ẽ ị ế ệ ệ ệ ặ ệ trong   h   tín   hi u   ho c   trong   r ộ ấ dòng đi n ch y đ n b  ch p hành s  b  ng t.

ạ ộ ờ ậ ạ ắ ả   Do đó,h  th ng phanh ho t đ ng m c dù ABS không ho t đông, nh  v y đ m

ả ượ b o đ c các ch c năng phanh bình th ặ ườ ng.

ạ ế ệ ố ứ ộ ấ II ­ B  ch p hành:

ộ

ả 1. Khái quát : ồ ấ B  ch p hành g m các van đi n t ấ ơ ơ ệ ừ      và   bình và   gi m   áp  su t,b m,môt

ECU,van   đi n   t

ệ ừ ấ ậ ặ ắ

ủ ự ở ố ệ ừ   xylanh   ữ ể   đ

ứ ữ gi ch a.ứ Khi   nh n   tín   hi u   t đóng ho c ng t,áp su t th y l c  ặ ả bánh xe tăng lên,gi m xu ng ho c gi ượ ố ư t i  u hóa m c tr ỗ t cho m i bánh xe.

21

ủ

ạ là m ch chéo.

ạ ộ 2. Ho t đ ng : ủ ự M ch th y l c ABS c a các xe FF ạ ủ   Sau đây là nguyên lý ho t đ ng c a ạ   i ho t

ươ ạ ộ ạ ộ m t nhánh m ch chéo,nhánh còn l ộ đ ng t ạ ự . ng t

ạ

ả đi n t b. Khi phanh g p ấ ế ộ ả ­ Ch  đ  gi m áp : ề ể ECU đi u khi n đóng m ch các van  và gi m.

ử

ệ ừ ữ  gi ử ở C a (a) đóng và c a (b) m . ầ ứ   ế ả ừ ử  c a (b) đ n bình ch a D u ch y t ề ượ ơ c b m hút v  xylanh chính. và đ

:

ắ ữ ­ Ch  đ  gi ECU  đi u khi n  đóng van   đi n  t ệ ừ ả ệ ừ  ấ gi gi m áp su t.

ử

ấ

ế ộ ữ ể ề  và ng t van đi n t ề C a (a) và (b) đ u đóng. ủ ự ở ả Áp su t th y l c  ứ ị

ủ ự ở ấ c  2 phía xylanh ắ ể ữ  nguyên  xylanh bánh xe chính và bình ch a b  ng t đ  gi áp su t th y l c

22

ể ắ

ế ộ ­ Ch  đ  tăng áp : ề ệ   ECU đi u khi n ng t các van đi n ả t ừ ữ  gi

ấ  và gi m áp su t. ử ở ử ủ ự ủ ấ C a (a) m  và c a (b) đóng. Áp su t th y l c c a xylanh bánh xe

tăng lên.

3. M t s  lo i b  ch p hành : Van   đi n   t

ệ ể ư ượ ề ộ ố ạ ộ ấ ừ ng đ

ể ề ể ấ

ề   ị   2   v   trí   có   van   đi u ằ   ể ượ c đi u khi n b ng khi n l u l ơ ọ ị ự   ỉ ậ c  h c (v n hành không theo ch  th  tr c ủ   ế ừ  ECU) đ  đi u khi n áp su t th y ti p t ự ủ ừ l c c a t ng phanh

ị

ề ơ ọ ể

ấ ể

ệ ừ Van đi n t ể ấ ủ ệ ừ ủ 2 v  trí có van tăng áp ề   ằ su t   đi u   khi n   b ng   c   h c   đ   đi u khi n áp su t c a phanh bánh sau cùng   ớ v i van đi n t c a bánh sau.

23

ể ề ấ

3 v  trí đi u khi n áp su t  ệ ự ị ỗ

ệ ừ Van đi n t ủ ự ủ th y l c c a m i phanh d a vào tín hi u  ừ  ECU. t

ủ

ề t v  t c đ  góc c a bánh xe trong   ộ ử

ộ

ạ ả ỉ

ả ế ố ộ III ­ C m bi n t c đ : ụ ệ 1. Nhi m v  : ộ ế ề ố ậ Nh n bi ạ ộ quá trình ôtô ho t đ ng và báo v  cho b  x lý trung tâm ABS ECU.  ề ế ố   Có nhi u lo i c m bi n t c đ  bánh xe khác ở ế   ề ạ ả ể  đây ch  tìm hi u v  lo i c m bi n nhau,  ượ ử  ạ ệ ệ ừ , vì hi n nay lo i này đang đ đi n t c s ổ ế ụ d ng ph  bi n

ử

ộ ấ ạ 2. C u t o : ộ   ộ ồ G m   m t   nam   châm   vĩnh   c u,   m t cu n dây và lõi t ừ .

24

ọ ộ

ế

3. Nguyên lý h a đ ng : ủ Phía ngoài c a roto có các răng, nên khi ộ ừ  thông trong cu n dây bi n thiên ộ ề roto quay t ệ nó sinh ra m t đi n áp xoay chi u.

l

ệ ộ ủ

ế ố t t c đ

ầ ố ỷ ệ  ề Đi n áp xoay chi u này có t n s  t ớ ố v i t c đ  quay c a roto và trong quá trình   ộ  ạ ộ ho t đ ng nó báo cho ABS ECU bi ủ quay c a bánh xe.

ồ

ồ

IV­Đ ng h  táp lô:

ủ ẽ

ệ ố ặ ở ặ ệ ụ Đèn báo c a ABS: đèn này s  sáng lên khi ECU   ổ ABS ho c h  th ng h

ợ ấ phát hi n th y tr c tr c  tr  phanh.

ệ ố

ườ ­ Đèn báo h  th ng phanh:  đèn này cùng   ế ằ   t r ng i lái bi có

ặ ở ệ ố ớ v i đèn ABS thông báo cho ng ụ tr c tr c

ườ h  th ng ABS. ị ỏ ­ Khi ECU b  h ng :  ạ ộ Khi ECU ho t đ ng bình th ng,đèn báo

này không sáng lên.

ế ị ỏ ệ

ệ ố

ậ N u ECU b  h ng và không có tín hi u,đèn   ắ   báo ABS,đèn báo h  th ng phanh,đèn báo ng t TRC luôn b t sáng.

ắ

ắ ạ ượ ề ạ ố V­ Công t c đèn phanh ệ Công t c này phát hi n bàn đ p phanh đã đ ệ   c đ p xu ng và truy n tín hi u

ế đ n ECU.

ị ỏ ệ ố ượ ắ ắ ầ ử ụ ệ ệ ố ị ẫ   ABS s  d ng tín hi u này, tuy nhiên dù công t c đèn phanh b  h ng, ABS v n ở ư ứ   t đã tr  nên c th c hi n khi các l p b  bó c ng nh ng b t đ u khi h  s  tr

ự ượ đ cao h n.ơ

ố ả ả ế VI ­ C m bi n gi m t c:

25

Ệ Ố

Ệ H  TH NG ĐI N ABS Ơ Ồ Ệ S  Đ  ĐI N

26

Ộ Ầ H P C U CHÌ

27

Ộ Ậ Ệ Ị V  TRÍ CÁC B  PH N VÀ DÂY ĐI N

28

Ố Ự Ủ Ệ Ể PH N 5: H  TH NG ABS CÓ KI M SOÁT S  QUAY C A BÁNH XE

Ầ Ủ Ộ

ệ

ề ệ ố ự ể ủ ộ ế ố

CH  Đ NG (TRC) ệ ủ ộ ượ ủ ố ư ả ể Ký hi u TRC (hay TRAC­ Traction Control) là ký hi u v  h  th ng ki m soát   ượ ế   t, t l ả   i  u, x y ự s  quay c a bánh xe ch  đ ng. N u trên xe đã b  trí ABS, s  ki m soát tr theo đ  tr

t c a các bánh xe theo phanh trong vùng có kh  năng bám t 29

ố ử ụ

ế ộ ượ ớ ấ ả t c  bánh xe khi phanh. Trên ô tô con s  ABS + TRC cũng s  d ng nguyên ư ủ

ư ườ ườ

ra v i t ể lý đó nh ng ki m soát ch  đ  tr ề ể ủ ộ ng  có h  s  bám th p nh :   đ ỗ ể

ạ c. Đi u này th

ở ộ ể ề ườ ả ể ủ ộ ế   ấ ng tuy t, ể ị ư   i ch  nh ng xe không th  d ch ặ   ỗ i ch  ho c  khi xe kh i đ ng t ể  ộ

ế t quay c a bánh xe ch  đ ng. ộ ệ ố Ô tô chuy n  đ ng trên n n đ ạ ầ ườ đ ng l y, các bánh xe ch  đ ng có th  quay t ể ượ ự ế ườ ng x y ra trong th c t chuy n đ ả ạ ố i lái không th  qu n lý đúng tr ng thái chuy n đ ng và có th khi tăng t c, ng ị ượ ẫ ạ ti p ga quá m nh d n đ n bánh xe b  tr t quay.

ế ệ ượ ạ ắ ể ị

ườ ể ự ố

ế

ệ

ả ệ ử ụ ị ườ ấ ố ng có kh  năng bám th p.

ệ

A. Khái ni m c  s  v  TRC: ộ ỳ ấ ượ ủ ệ ệ ụ ạ Đ  kh c ph c hi n t ng này, trên các lo i xe hi n đ i có trang b  ABS, ượ ớ ộ ề t quay bánh xe). Khi ng đi kèm v i b  đi u khi n l c kéo TRC (ch ng tr th ệ ộ ụ ặ ườ ắ ủ ng (không ph  thu c vào vi c ti p ga bánh xe và gi m mô men xo n c a m t đ ở ủ ẽ c a lái xe). Vi c s  d ng ABS + TRC s  giúp cho vi c kh i hành và tăng t c ô tô ả ộ m t cách êm d u, nhanh chóng và chính xác trên đ ơ ở ề ứ Ngày nay tu  theo m c đ  hoàn thi n ch t l ệ ố   ng kéo c a ô tô, h  th ng

ồ

ộ ậ ề đ ng đi u khi n l c phanh 4 kênh đ c l p

ể ự ượ ể ố t quay (Anti Spin Regulator)

ấ ộ ể ơ ể ABS + TRC có th  bao g m: ộ ự ộ + ABS: B  t ộ ề + ASR: B  đi u khi n ch ng tr ộ ề + EMS: B  đi u khi n công su t đ ng c  (Electronic Engine­Mangement

System).

ề ự ệ ố ộ ề ể + MSR: B  đi u khi n khoá vi sai bên trong h  th ng truy n l c (Automatic

ả ự ượ t quay x y ra khi mômen t

ớ ạ ươ ự ạ ả i h n mômen bám t

ơ ề t quay x y ra t ấ ớ nh  s ủ ự ượ ả t khi phanh, s  tr

ụ ề ả

ộ Barking Differentia). ố ừ ộ  đ ng c  truy n bánh xu ng bánh xe   S  tr ư ự  ượ ự ượ i bánh xe. S  tr ng t t quá gi v ộ ượ ế   i kh  năng bám c a bánh t quay cũng có tác đ ng x u t t l tr ồ ể   ấ ệ xe, đ ng th i gây nên tiêu th  nhiên li u vô ích, làm m t kh  năng đi u khi n ướ ng chuy n đ ng và gay mài mòn nhanh l p.  h

ờ ể ậ ứ ề ả ờ ị ỉ ố Do v y trên xe trang b  ABS+TRC có kh  năng đi u ch nh t c th i mô men

ủ ộ

ứ ả ặ ườ ng (t c là làm t

ế ị ố

ủ   ch   đ ng   theo   kh   năng   bám   c a ớ ố   bánh xe v i m t đ t ậ   ự ủ ố ộ  đ ng l c c a ôtô) do v y các yês t ỉ ượ t b  TRC ch  đ các thi   c b  trí cho ủ ộ các bánh xe ch  đ ng.

ơ ả ủ Nguyên lý c  b n c a TRC

ả ể có th  mô t

trên hình 1. ộ ể

ề ụ

ố ả

ằ đ ng   c

ề ố ộ ờ Khi ô tô chuy n đ ng, mô men ượ   c   coi truy n   xu ng   bám   tr c   đ ỉ  ề 100%,   kh   năng   bám   trên   n n   ch ẽ ị ượ ằ t quay b ng 30%, bánh xe s  b  tr   ể   ớ ệ ố ượ ớ t l n, xe không chuy n v i h  s  tr ơ  ấ ừ ộ ộ đ ng   b ng   công   su t   t ị ự ỉ ằ truy n xu ng, mà ch  b ng giá tr  l c kéo do bám tác đ ng (30%). Nh  thi ế ị  t b

30

ự ả ả ạ ơ ấ i bán tr c và c  c u phanh, t o nên s  gi m kho ng 70% mô men ch ủ

ụ TRC, t ẽ ộ đ ng, bánh xe s  không còn b  tr ạ t l n.

ề ề ầ ả ỉ ượ ự ị ượ ớ Mô men c n gi m là mô men đi u ch nh, đi u này đ ằ   ệ c th c hi n b ng

cách.

ề ừ ộ ơ ớ ằ đ ng c  t ủ ộ i bánh xe ch  đ ng b ng thi ế ị ề   t b  đi u

ể

ạ ự ạ ụ ả ­ Gi m mô men truy n t ệ ử khi n đi n t  EMS. ­ T o l c phanh t

ự ụ ạ   i bán tr c thông qua c  c u phanh có ABS. Nhi m v  t o ệ ơ ấ ự ớ

ươ thêm l c phanh đ i v i bánh xe ch  đ ng, c n th c hi n v i ph ớ ủ ộ ủ ộ ố ớ ẹ ệ ứ ng th c. ế ị ầ ạ ơ ấ + Phanh nh  cho bánh xe ch  đ ng l i c  c u phanh, v i thi ọ   t b  có tên g i

là ASR.

ạ ơ ấ ề ớ ế ị + Phân chia l i mô men truy n qua c  c u phanh, v i thi ế   t b  khoá liên k t

ệ ở ơ ấ ế ả ạ ch  đ  TRC c n thi

ế ộ ạ ả

ộ vi sai ABD. ố ể   ầ Mu n làm vi c  t ph i có c  c u kích ho t chuy n ủ   ủ ế ộ sang ch  đ  có TRC. Các lo i đèn báo c a xe có ABS+TRC trên b ng tablo c a m t xe con.

ấ ệ ủ ườ ườ Ng

ộ ể ủ ề ệ

ộ

ạ ở ạ ẽ ử ụ ệ

ộ ể t) đ  phát huy t c đ  ô tô t

ả ỉ

i ph m vi đ  tr ố ộ ạ ộ ờ ự ộ ở ế ộ ế ị ự ứ ấ   ộ ng, khi th y tác đ ng c a vi c nh n ượ   t ế  ở ạ   ộ ượ ố ư i t t ấ   ả  đ ng nh  phím  n Ở  ươ   ng ch  đ  phanh ABS.  t b  ABS, theo ph

ệ ạ

ể

ơ ơ ố ỉ

ế ấ ự ề ả i pháp k t c u khác nhau, v i các trình t

ề ệ ạ ơ

ể ụ ể ộ ố ụ ả ộ

ể i lái xe đi u khi n ô tô trên đ ả ố ộ sâu chân ga không có hi u qu  tăng t c đ  chuy n đ ng c a ô tô hay đèn báo tr ể ạ ấ 5 sáng, s  s  d ng m t phím  n kích ho t TRC, đèn TRC sáng, xe chuy n sang ch ộ ượ ộ t bánh xe tr  l đ  làm vi c có TRC. Khi đ  tr i  u (tr  l ế ộ ố ườ ể ng t ch  đ  chuy n đ ng trên đ ấ ườ ặ i lái nh  phím  n) khi đó ô tô ch  ho t đ ng  (ho c do ng ạ ộ ế ộ ch  đ  ho t đ ng này, ch c năng phanh th c hi n nh  thi ạ ự ự ủ  kích ho t, không có s  tham gia c a bàn đ p phanh. pháp t ế ị ề ấ ộ t b  đi u khi n công su t đ ng c  EMS: B. Thi ủ ộ   ế ệ ề ộ ề Vi c ti n hành đi u ch nh mô men đ ng c  truy n xu ng bánh xe ch  đ ng ự ớ ằ ệ   th c hi n b ng nhi u gi  khác nhau. Các ấ ộ ỹ ả   i pháp k  thu t đi u khi n mô men đ ng c  trên các lo i ô tô hi n nay r t đa gi ạ ể d ng. Trên các lo i ô tô c  th , có th  áp d ng toàn b  hay m t s  các gi   i pháp ư nh  trình bày d ậ ạ ướ i đây.

ơ

ớ ế i các bánh xe ti n hành trên ô tô thông qua.

ố ớ ộ ể ế ậ

ờ

ệ ổ ứ ổ i  u c a b m ga. ở ộ ơ

ị ờ ử ể ộ ơ

ủ ộ ế ớ

i các bánh xe ti n hành thông qua: ơ i  u c a thanh ranh b m cao áp,

ố ư ủ ng phun. ằ ớ ử ơ

ệ ộ ng xy lanh làm vi c.

ể ơ ộ ơ ạ t l p tr ng thái t ể ư ượ ể ớ ố ượ ể ạ a. Đ i v i đ ng c  xăng: ủ ộ ề Đi u khi n mô men ch  đ ng t ố ư ủ ướ ạ + Thi t l p tr ng thái t + Thay đ i t c th i quá trình cháy (đóng m  xu pap) + Thay đ i quá trình phun nhiên li u cho đ ng c  phun xăng. + D ch chuy n th i đi m đánh l a cho đ ng c  xăng. ộ ơ b. Đ ng c  đ ng c  diezel: ố ớ ộ Đ i v i đ ng c  diêzel, mômen ch  đ ng t ế ậ + Thi ề + Đi u khi n l u l ề ả + Đi u khi n phanh b ng đ ng c  MSR (đóng b t c a khí x ) ả + Gi m b t s  l ề c. Đi u khi n bàn đ p chân ga:

31

ạ ị ả ể ả ưở Đ  đ m b o bàn đ p chân ga không ch u  nh h

ộ

ủ ế ơ ơ ấ ề ể ơ ộ ố

ể ừ ề ấ ơ

ấ ộ ủ ủ ể ợ ố

ươ ề ộ ị ọ ủ i lái. Tên g i c a thi t b  tu  thu c vào ph

ớ   ế ơ ả ng c a liên k t c  khí v i ơ ớ ườ ướ i lái tăng ga trên đ ng c  xăng (hay liên k t c  khí v i thanh răng b m ga khi ng   ệ ố ủ ơ ệ   c a b m cao áp trong đ ng c  diezel) h  th ng EMS b  trí c  c u đi u khi n đi n ị  ệ ử  ECU­EMS các giá tr  công su t đ ng c . EMS cung c p thêm l nh đi u khi n t t ư ự ề ủ   ạ thích h p c a v  trí c a bàn đ p chân ga sao cho: gi ng nh  s  đi u khi n c a ấ   ể ế ị ỳ ườ ng ng pháp đi u khi n công su t ơ ộ đ ng c .

ơ ơ ớ ộ ớ ộ

ề ướ ử ụ +V i đ ng c  diezel có tên EDC (Electronic Diezel Control + V i đ ng c  xăng – EGAS hay ETC (Electronic Throttle Control) Trên m t s  đ ng c  xăng s  d ng ph

ớ ả ơ ơ ề c l p tr

ể ướ

ơ ế ộ ủ ộ ở ế ộ

ạ ộ ủ ộ ạ ộ ự ị

ộ ố ộ ụ   ể ươ ng pháp đi u khi n b m ga ph . ụ ướ ụ ượ ắ ướ   ướ ế B m ga ph  mô t c  đi u khi n v i c m bi n. B m ga ph   đ ụ ở ướ ườ ề   ướ b m ga chính. Bình th ng b m ga ph  m  hoàn toàn, b m ga chính đi u ướ ử ụ ể    ch  đ  TRC, b m ga chính khi n ch  đ  ho t đ ng c a đ ng c . Khi s  d ng  ệ ủ ướ   ộ ụ ơ ở m  hoàn toàn, s  ho t đ ng c a đ ng c  ph  thu c vào v  trí làm vi c c a b m ga ph .ụ ị ượ ệ ạ V  trí bàn đ p chân ga đ c n i v i c m bi n v  trí chân ga (d ng đi n tr

ể ế ộ

ố ớ ả ệ ệ ộ ố ạ

ệ ướ ề ệ ị ơ ướ  b ơ ướ  b

ủ ơ ị

ể .

ủ ơ ượ ạ ấ c cung c p ng c l ể ề ệ ử ề ể

ướ ể ộ

ượ ị

ơ ệ ở  ị ế ạ ớ   ệ ổ ườ ng đ  dòng đi n), cùng v i bi n thiên), và chuy n thành tín hi u ra (thay đ i c ể   ư ớ ộ ề ẳ ệ i b  đi u khi n t đ , s  vòng quay…) đ a t các tín hi u khác (ch ng h n: nhi ế ề   ệ ị ẵ ị ượ ậ ớ ệ ử ủ c l p trình s n) xác đ nh hi u đi n th  đi u  c a EMS (v i các giá tr  đ đi n t ị  ể ậ ế ể c ti p nh n tín hi u đi u khi n v  trí b m ga hay v khi n mô t c. Mô t ị ủ ướ   trí thanh răng c a b m cao áp. V  trí c a b m ga hay v  trí thanh răng c a b m cao ộ ề ệ ử ạ ượ i cho b  đi u khi n đi n t i đ áp l ệ ể ự ệ ố  gián   H  th ng đi u khi n có th  th c hi n hoàn toàn theo đi u khi n đi n t ấ   ệ ố ơ ạ ế ẳ ti p (ch ng h n trên đ ng c  diezel). H  th ng có 1 b m ga đi u khi n công su t ơ ằ ể   ổ ượ ộ đ ng c  b ng các thay đ i l c d ch chuy n ộ ằ b ng m t mô t ề ệ ng c p nhiên li u. Thanh răng đ ơ ướ  b đi n DC (mô t ấ c).

ế ệ ứ ả

ệ ử ụ ớ ệ ố ệ ử ổ ợ ẵ ủ ấ ể ộ ề t

ị

ả ổ ế ỏ

ế c đ  tr

ự ướ t c a bánh xe, s  d n t ệ ả ỉ ợ

ệ ố ớ

ệ ể ấ ế ở ạ ớ Trên ô tô con BMW v i h  th ng ABS có ASR2 (th  h  th  hai, s n xu t năm  h p s n c a hãng BOSCH. B  đi u khi n công   ả ụ ể   c th c hi n v i m c đích chính là đ m b o  n đ nh chuy n ả   ử ớ ả c h t c n gi m nh  góc đánh l a s m. N u không gi m ử ắ   i gi m xung đánh l a và ti p theo là rút ng n ệ   ớ ệ ố t nhiên ch  phù h p v i  h  th ng phun nhiên li u ạ ừ ừ  ử  t i t ng. 1992) s  d ng linh ki n đi n t ệ ơ ượ ớ ấ ộ su t đ ng c  đ ế ầ ầ ộ đ ng. Theo yêu c u tr ẽ ẫ ớ ượ ộ ượ ủ đ ấ ờ th i gian phun nhiên li u (t ấ Motronic). n u nh  c n tăng công su t, h  th ng đánh l a, góc phun s m l ườ tăng tr  l i  u theo quan đi m công su t và thân thi n môi tr

i t ộ ề ặ

ệ ề ớ ư ầ ị ố ư i giá tr  t ể C. B  đi u khi n ASR: a. Các đ c đi m làm vi c c a ASR: Vi c h n ch  mô men đ ng c  truy n t

ủ ộ ậ ế

ể ế ề ỉ ỉ ự ượ ầ ủ ộ

ườ ệ ầ ờ   ơ ồ i bánh xe ch  đ ng còn đ ng th i ộ ượ ạ   t có thêm t t i các bánh xe này. Do v y c n thi ẽ ủ ừ ể ả   t quay riêng r  c a t ng bánh xe ch  đ ng, k  c  trên ủ ộ t c  các bánh xe ch  đ ng (4WD, AWD). ế ả ộ i lái tăng ga đ t ng t, c n thi

ệ ủ ạ ộ ệ kèm theo vi c đi u ch nh đ  tr ề ả kh  năng đi u ch nh s  tr ấ ả ô tô có t ế N u ng ề ở ự ượ t b o v  bánh xe kh i s  tr ị ượ ể ố ộ ơ ộ ộ ASR đi u khi n t c đ  mô men đ ng c  sao cho bánh xe không b  tr t quay.   ớ   t quay l n

32

ề ạ ằ

ủ ượ ườ t quay trên các bánh xe ch  đ ng trong tr

ườ ườ ự ạ ộ ệ ượ ự t đ ể

ả ự ế ng cong hay đ ạ i lái đ

ằ ợ ở ườ ạ ộ ề

ị ố ư ể ớ ạ ắ ắ i giá tr  t

ượ ố ầ ể ể và t    ho t đ ng khi có yêu c u (kích ho t b ng phím đi u khi n). ASR có th  phân ợ   ủ ộ c s  khác nhau c a tr bi ng h p ộ ớ ệ ố ng tròn. Cùng v i h  th ng khoá vi sai ADS chuy n đ ng trên đ   ượ ỗ  ồ ứ ủ c h nh m không x y ra s  bi n d ng quá m c c a bánh xe đàn h i. Ng ẽ  ấ tr  b i đèn báo ASR và cung c p thông tin v  các tr ng thái ho t đ ng. ASR s ả ả ự ượ ủ t c a bánh xe trong kho nh kh c ng n chuy n t giúp gi m s  tr i  u. ể ộ ề B  đi u khi n ch ng tr

ề ở ộ ỷ ự ủ ơ

ư ậ ả ộ i các bánh xe (IR/IR). Nh  v y h

ộ ự ở ộ ủ ể

ứ

t đ i v i bánh xe ch  đ ng đ ươ  ch  đ  ASR, ECU có s n ch ằ ị ộ ượ ể ằ   t quay b ng cách đi u khi n mô men phanh (phanh ổ ế   ớ ỏ b t mô men quay c a bánh xe quay tr n) đòi h i m  r ng blok thu  l c. Ph  bi n ộ ậ ớ ơ ệ  h n c  là s  d ng b  ABS tác đ ng đ c l p t ộ ề ấ ố th ng đi u khi n ABS + ASR th c ch t là b  đi u khi n m  r ng c a ABS. ủ ộ ượ c đánh giá theo công th c riêng. Khi ẵ ng trình logic và tính toán cho ASR theo t tính toán theo công

ứ ủ ị ử ụ ề ể ộ ượ ố ớ Đ  tr ạ ở ế ộ kích ho t  ủ ộ ứ ố ớ công th c đ i v i bánh xe ch  đ ng, nh m tránh giá tr  đ  tr th c c a bánh xe b  phanh.

ả

ử ấ ớ ộ ượ ố ư ở ớ t quay x y ra v i kho ng đ  tr t t ng t

ố ọ ố ờ ử ứ ồ ườ i giá tr  bám d c t ế  vùng 15% đ n 40% trên i  u  ệ ố t. H  s  bám l n nh t khi x  lý bài i đa, t c là đ ng th i x  lý công ả ự ượ S  tr ơ ng tr n và ­10% đ n ­30% trên đ ị ự ượ t quay th c hi n t

ườ đ toán tr ứ th c tính toán theo giá t c bánh xe.

ở ế ộ

ế ự ố ạ ạ ộ ừ ự ế ệ ớ ố ủ ộ Khi bánh xe ch  đ ng ho t đ ng  t tr n trên n n đ ng do th a l c vòng ch  đ ng. H n ch  l c vòng x y ra t

ệ ệ ề ườ ự ượ

ậ ả i c  c u phanh (do ABS đ m nh n). Nh  v y đ  tr

ư ậ ệ

ễ ề ự ủ ộ ộ ượ ả ị ả

ỉ ớ ệ ố

ả ế ậ ở ế ộ ớ ượ t l p,

ạ ự ậ ủ

ả ủ ộ ẽ ầ ả

ả ị ộ ủ

ấ ệ ấ ầ ơ

ướ

ể Khi ô tô chuy n đ ng trên n n đ

ộ ậ ố ệ ố ư ủ ệ ạ ố ộ

ệ ụ ấ ả t c  các bánh xe đ  kh c ph c ch ề ệ ố ể ể ầ ể ậ ả ố ộ

ề ạ

ng trình đi u khi n trong ECU. Ch ng h n: trên xe BMW, trong vùng t c đ ự ủ ộ ệ ể

ề ạ ộ ộ

ườ ườ ố ố ế ề

ể ị  ch  đ  tăng t c, bánh xe có th  b  quay   ượ ơ ủ ộ ạ   ả tr i ế ế ờ   ả ồ v t ti p xúc đ c th c hi n thông qua vi c gi m mômen ch  đ ng, đ ng th i ẹ ạ ơ ấ ị  ở t đang  phanh nh  t  giá tr ỏ ộ ượ ầ   ầ ỏ ị ể ượ ớ ự c chuy n d n sang giá tr  nh . Quá trình th c hi n gi m nh  đ  tr l n đ t c n ấ ị ả ệ ự ờ ể    nh t đ nh. Đ  không b  gi m nhi u l c kéo, th c hi n sau kho ng th i gian tr ị ề ươ ế ậ ng trình đ c thi ch t l p v i giá tr  đi u ch nh theo bánh xe có h  s  bám cao. ả ệ ể   ả ằ  ch  đ  SH nh m đ m b o kh  năng t o l c kéo l n có th , Vi c thi ề ệ   ơ ộ ụ ứ đáp  ng m c đích nâng cao kh  năng c  đ ng c a ô tô. Tuy v y, trong đi u ki n ử ụ ệ   ặ s  d ng SH cho bánh xe ch  đ ng s  làm gi m m t ph n kh  năng bám, đ c bi t ự ế ố   ổ ả , t c là kh  năng bám ngang, và làm x u tính  n đ nh c a ô tô. Song trong th c t ả   ơ ộ ủ đ  c a ô tô làm vi c khi xu t hi n quay tr n bánh xe là không cao, c n h n c  là ắ ạ ạ ự ng ng i. t o l c kéo trên t ượ   ườ ấ ng h  s  bánh th p, h  th ng TRC đ c ộ   kích ho t làm vi c, v n t c chuy n đ ng c a ô tô không cao, nh ng t c đ  quay ể ớ ủ ế t phân vùng t c đ  ô tô đ  qu n lý các c a bánh xe có th  l n, do v y c n thi   ộ  ố ẳ ể ươ ch ượ ượ ế   t quá c th c hi n đi u khi n theo SH, v đ n 60km/h các bánh xe ch  đ ng đ ề ở ạ ạ ủ ộ ố ng. Đi u này t c đ  này bánh xe ch  đ ng tr  l i tr ng thái ho t đ ng bình th   ệ ố  ả ả ả đ m b o cho ô tô phát huy h t kh  năng gia t c t ng có h  s i đa, trên n n đ bám cao.

ộ ậ ủ ệ ố ủ ủ ộ ị t quay c a bánh xe ch  đ ng b t đ u v

ắ ầ ạ ượ b. Các b  ph n c a h  th ng phanh ABS có TRC: ắ ầ ượ ộ ượ t giá tr  cho phép đèn báo Khi đ  tr   ạ   ậ t quay b t sáng, kích ho t ASR, đèn ASR sáng, các van ASR b t đ u ho t tr

33

ớ ơ ả ề ượ

ỷ ự ủ

ộ ố ả ẫ ộ ủ ộ ậ ỷ ự ố ạ ế

ấ ụ ấ   ể ấ ộ ộ c đi u khi n. Áp su t đ ng, EMS gi m công su t đ ng c  cùng v i van ABS đ ạ   thu  l c c a các xy lanh thu  l c trong xy lanh bánh xe phanh tăng lên t heo m ch ề ể đi u khi n đ c l p. Do đó, t c đ  c a bánh xe d n đ ng gi m xu ng đ t đ n giá   ị ượ ố ư i  u. t t tr  tr ấ ỏ

ộ ộ ề ư ầ ớ ố ằ

ộ ờ

ụ ộ ấ ơ ể ướ ế

d n đ ng b  ch p hành đi u khi n b m ga. ề ầ ấ ừ ộ ỷ ự Áp su t thu  l c do b m t o ra đ ờ ồ

ể ấ ở ể Công su t tiêu th  cho b  đi u khi n ASR và EMS r t nh . Ph n l n các ô tô ố con ngày nay b  trí ASR nh  là m t môđun tính toán n m trong kh i chung ECU. ộ ố ạ Trên m t s  lo i khác, c m ECU­ABS và ECU­ASR tách r i nhau. M t trong các ề ơ ẫ ụ c m có môt ấ ỉ ượ ấ ấ c c p đ n van đi u ch nh áp su t ABS cho  xy lanh chính. Do đó ấ ữ  áp su t và ạ  ASR tách m ch d u c p t c đi u khi n theo 3 ch  đ  gi m áp su t, gi

ế ộ ả ủ ộ t c a t ng bánh xe ch  đ ng.

ạ ệ ừ các bánh xe, đ ng th i van đi n t ượ ề  các bánh xe đ xy lanh  ấ ể ạ ế ộ ượ ủ ừ tăng áp su t đ  h n ch  đ  tr ề

ế ộ ả ch  đ  làm vi c t ng tr c

ể ố ộ c. Đi u khi n t c đ  ô tô: ườ ạ ộ Trong ho t đ ng ABS th ế ố ệ ố ụ ậ ủ ừ ở ộ   ệ ừ  kho ng t c đ  ô ộ  ậ

ự ở  8km/h tr  lên. Các c m bi n c a bánh xe liên t c c p nh t tín hi u t c đ ề ủ ả tô t ố ọ ế quay c a bánh xe (và gia t c d c n u có) v  ECU­ABS.

ả ủ ấ

ể ự ượ S  tr ượ ở ậ ố ở ế ộ

ệ ố ắ ầ ề ử ụ ụ ố

ế ệ ế ộ ả ở ơ    v n t c ô tô th p h n,    ch  đ  ASR, đèn ASR ủ  ượ t quay cho bánh xe ch ể   i lái th  chân ga chuy n ch  đ  ASR, ng

ụ ế ề ố ỉ Các tín hi u c a c m bi n liên t c xác đ nh ng

t quay c a các bánh xe x y ra khi tăng ga  ấ t quay sáng, lái xe  n nút chuy n v  s  d ng  đèn báo tr ự ệ báo sáng, h  th ng b t đ u th c hi n nhi m v  ch ng tr ử ụ ườ ộ đ ng. N u trong quá trình s  d ng  ẽ ở ề ế ộ ử ụ ệ ố sang chân phanh, h  th ng s  tr  v  ch  đ  s  d ng có ABS. ưỡ ủ ộ ả ệ ế ố ộ ủ ẩ ủ ố ộ ị ả

ng t c đ c đi u ch nh (còn g i là t c đ  chu n c a ô tô) thông qua: các c m bi n t c đ  c a bánh xe hay ả c m bi n gia t c d c.

ệ ế ấ ượ ệ ượ

ọ ế ố ọ ấ Khi xu t hi n t ể ướ ng tr ụ ồ ề

ệ ế ộ ủ ộ ữ ấ ả t qua c a bánh xe, ECU­ASR c p tín hi u đ n mô  đi u khi n b m ga ph , đ ng th i c p tín hi u đi u khi n van ASR và các van   ỷ ể ự  các bánh xe ch  đ ng, th c hi n các ch  đ  tăng, gi , gi m áp su t thu

ấ ệ ặ ệ ừ ắ ầ ủ ờ ấ ơ ề t ệ ở ABS  ị ượ ủ ộ ự l c tránh cho các bánh xe ch  đ ng b  tr ể Các đi m làm vi c đ c bi 1. Van đi n t

ể

ứ ướ ề ị ụ t quay. ồ ị ệ t trình bày trên đ  th : ề   ấ ạ ộ  b t đ u ho t đ ng, cho phép c p áp su t cho các van đi u ệ ạ ở ự  các bánh xe,  các bánh xe ch  đ ng th c hi n t o mô men phanh    ạ   ể t.2. B m ga ph  chuy n v  v  trí h n

ế ượ ở khi n ABS  ầ theo yêu c u đáp  ng đ  tr ch  l

ế ộ ữ ứ

ể

ả , gi m áp. ế ộ ả ệ ệ ố ụ

ố ư

ủ ộ ế ộ ượ ầ t quay c n thi ả ạ ơ ấ ộ ng khí n p, gi m công su t đ ng c . ể ộ ượ ẽ t đã đáp  ng các van s  chuy n sang ch  đ  gi 3. Khi đ  tr ộ ượ ẽ t đã gi m giá, các van ABS s  chuy n sang ch  đ  gi m áp, 4. Khi đ  tr ự ậ ố ả ụ hôi ph c kh  năng t c đ  c a bánh xe, t n d ng l c bám.H  th ng làm vi c liên ộ ượ ụ t c theo đ  tr t quay t ệ ố ả ộ ủ i  u. ề ỷ ự H  th ng thu  l c đi u khi n c a ABS và ASR đòi h i m  r ng blok thu

ề

ơ ồ ộ ệ ố ộ ự l c. S  đ  m t h  th ng đi u khi n t ượ ố đ

ể ủ ỷ  ỏ ỷ ự   ể ổ ợ  h p ABS, ASR, EMS. Ph n m ch thu  l c ạ ể c b  trí thêm các b  van chuy n m ch ASR cho các bánh xe ch  đ ng. ộ ể ạ ớ

Khi phanh v i ch  đ  ABS, b  van chuy n m ch ASR  ầ ấ ừ ớ ộ ở ạ ạ ả ạ ở ộ ạ ầ ủ ộ ở ạ  tr ng thái thông  tr ng thái thông m ch. ế ộ  xy lanh chín t i b  van ABS: c  hai van m ch d u c p t

34

ộ ệ ở ở ạ ể ắ ạ Khi làm vi c ch  đ  ASR b  van chuy n m ch ạ    tr ng thái ng t m ch

ầ ấ ừ d u c p t ơ ầ ầ

ể ủ ề ệ

ố ư i  u (theo ch ủ ế t quay t ự ị ộ ị

ể ề ế ộ ớ ộ i b  van ABS.  xy lanh chính t ộ ấ ụ ệ B m d u làm nhi m v  cung c p d u cho b  van ABS và các van ABS làm   ươ   ộ ượ ạ ng vi c theo đi u khi n c a ECU­ASR và t o nên đ  tr ệ ố   ộ ẵ ậ trình l p s n). Các bánh xe b  đ ng không ch u tác đ ng tr c ti p c a h  th ng đi u khi n.

ỉ ơ ộ

ế ị ể ượ ổ ộ ề t b  ASR có th  đ

C. B  đi u ch nh mô men phanh b ng đ ng c  MSR Thi

ơ ạ ề ấ  s  truy n th p, hay khi nh

ơ ạ ạ ề ể ẫ ớ c b  sung b  đi u ch nh mô mem phanh MSR trên các   ả    i tăng

ỉ ệ ở ố ả ng tr n h n ch  kh  năng có th  d n t ộ ơ

ộ lo i ô tô con đ ng c  diezel. Thi nhanh bàn đ p chân ga trên n n đ ộ ượ ủ đ  tr ộ

ệ ổ ộ ứ ượ ế t l

ủ ộ ự

ậ

ầ ấ ộ ự ỏ ế ưỡ ả

ể ộ ị

ớ ể ả ằ ộ ơ ơ ộ

c gi m nh  đ n ng ộ ộ ề ắ ủ

ằ ộ ề ế ị t b  MSR làm vi c  ế ườ ằ ệ ượ ị ng phanh b ng đ ng c ). t c a bánh xe b  phanh (hi n t ệ ự   ộ ả B  MSR làm vi c theo nguyên lý chung: Khi th  chân ga đ t ng t, t c là th c ả ề   ệ ượ ự hi n thay đ i nhanh l c kéo, bánh xe ch  đ ng x y ra hi n t ng tr t nhi u. ả ậ ế ị ả Khi đó, c n làm ch m quá trình gi m l c kéo, thi   t b  MSR có kh  năng nâng cao ướ ổ ơ ằ ượ ơ công su t đ ng c  b ng cách thay đ i ch m b m ga (hay thanh tr   t b m cao áp) ượ ủ ấ   ả ng không x y ra m t sao cho s  phanh c a các bánh xe đ ự   ả ơ ộ ổ n đ nh chuy n đ ng. Trên đ ng c  diezel còn có thêm b  đóng b t van x  khí th c ệ   hi n gi m mômen đ ng c  (phanh b ng đ ng c ). B  đi u khi n ABS có ASR, ớ   EMS và MSR c a hãng BOSCH trình bày trên hình 8 l p trên xe BMW (1993) v i tên ASR3.

ợ ẳ ạ ộ ố ế ị ượ t b  đ Ngày nay các thi

ố ế ị ủ

ủ ơ ấ

ộ ẫ

ồ ự i các modum đi u ch nh áp l c phanh và có 4 van đi n t

ể ể ề ổ ợ h p đi u khi n đ

ươ ậ ẵ

ơ ụ ế ị ề ầ Thi

ụ ệ  c tích h p trên m t s  ô tô con, ch ng h n trên h ử ụ t b  c a hãng BOSCH và phân chia thành hai modem th ng ABS+ABD s  d ng thi   ệ ố ủ ộ   3.0 và 3.3.Trên h  th ng ABS/ABD này, các c  c u phanh c a bánh ch  đ ng ạ ộ ậ ủ ự ượ   c kích ho t đ c l p (IR/IR). Blok th y l c bao g m hai dòng d n đ ng phanh đ ệ ừ  ệ ừ ẫ ớ ỉ ề  d n t có 8 van đi n t ượ   ấ ạ chuy n m ch có áp su t cao dùng cho ASR và ABD. Các t c ổ ng trình l p s n. b  sung theo các ch ấ ộ ể ộ ế ị ề ộ ủ ể ủ ệ ố   t b  đi u khi n công su t đ ng c  ph  thu c vào yêu c u c a h  th ng ơ  ấ t b  đi u khi n mô t

ươ ể

t l p l

ệ ở ộ ố m t s  xy lanh,

ư ế ậ ố ABS có ASR, EMS, MSR và ph  thu c vào c u trúc c a thi ề ướ ớ ng pháp đi u khi n sau: b c v i các ph ủ ướ i v  trí c a b m ga. + Thi ử ả + Lo i b  kh  năng đánh l a và phun nhiên li u  ớ + Gi m b t góc phun s m. H  th ng ABS+ASR, EMS nh  th  giúp làm t

ứ ạ t quá trình v n hành ô tô, do   ộ

ề ậ

ầ ư

ệ ố ả ằ ạ ấ i nhà s n xu t, còn đ i v i ô tô con có t

ấ ượ ố ớ ệ ấ ặ

ộ ố

ấ ể ượ ướ ệ ọ ắ ế ị ế ị ủ ẩ ế ậ ạ ị ạ ỏ ớ ả ệ ố ơ ở ứ ậ ộ ứ v y m c đ  ph c t p cũng tăng lên. Tuy nhiên trên xe đã có ABS c  s  m c đ ử ụ ứ ạ ph c t p không tăng quá nhi u, do v y ngày nay trên ô tô còn r t hay s  d ng. ẩ c tiêu chu n hoá và   ổ ợ    h p ớ ầ   t trên ô tô con v i c u ỉ ử ụ   c ch  đ ng và không th  l p ch n. Các nhà s n xu t ch  s  d ng m t s  linh   c ch n l p theo tiêu Cũng c n l u ý r ng: trên ô tô con h  th ng ABS đã đ ọ ắ ạ ể ử ụ có th  s  d ng theo d ng ch n l p t ể ề ỏ ABS+ASR đòi h i áp su t đi u khi n phanh khá cao, đ c bi ể ắ ủ ộ tr ki n tiêu chu n c a thi ả t b  ABS có th  đ ọ t b  ABS (thi

35

ỉ ơ ạ ầ ề ư ỷ ự ế ị t b  chính i các ph n thu  l c nh  blok van đi u ch nh, b m và thi

ệ ử ABS+ABD:

ủ ộ ủ

ỉ ế ề ạ ặ ể ự ủ ệ ệ ộ

ệ ỉ ộ

ệ ừ ạ ợ ệ  ABS+ABD đu c thi

ể ả ố

ủ ộ ế

ng có h  s  bám c a hai v t bánh xe khác nhau. Giá tr  đ ự ủ ế ị ệ ố ở ủ ộ ủ ệ ử ự  .S  phanh các bánh xe ch  đ ng đ  làm t ườ ệ t trên đ ệ ượ ầ c th c hi n b i thi c yêu c u đ

ẩ chu n) còn l ế ạ ượ c ch  t o riêng. đ ộ D. B  khoá vi sai đi n t ự   Đi u ch nh l c kéo trên các bánh xe ch  đ ng c a ô tô con g p khó khăn trong ề   vi c h n ch  tác đ ng quay c a các bánh xe có liên h  vi sai. Đ  th c hi n đi u ố ệ ử  ữ ch nh gi a các bánh xe này, các xe hi n đ i có b  trí thêm b  khóa vi sai đi n t ủ ự   ơ ơ ệ ố ế ế ộ t k  trên c  s  h  th ng th y l c ABD.B  khóa vi sai đi n t ề   t kh  năng truy n khóa vi sai đi n t ị ộ  ụ ặ l c, đ c bi ượ   t b  ABS+ASR c a các bánh ch  đ ng trên tr xe.

ị ạ s  d ng van đi n khi n d ng 3 v  trí.

ớ B  khóa vi sai đi n t B  khóa vi sai đi n t

ộ ộ ụ ụ ệ ề ể ố ớ ệ ố ầ ấ

ợ ớ ệ ộ

ợ đ ườ ố ứ ươ ớ

ỉ ệ ậ ố ầ

ủ ự ể ầ

ầ ệ

ứ ể ồ ấ ộ ủ ệ ố ượ ơ ả ẩ ủ ố ộ ưỡ ệ ử ượ   Hi u qu  đi u ch nh t c đ  c a h  th ng phanh và khóa vi sai đi n t  đ c ươ ị   ng thích t c  b n theo t c đ  chu n c a ô tô ,t

ệ ử ử ụ ệ ừ  ệ ử ượ c n i v i h  th ng phanh ABS, v i van đi n t ộ   ở ng d u c p cho ly h p khoá các phanh xe trên b  vi ph c v  vi c đóng m  các đ ề ợ ố   sai .Các ly h p khoá b  trí đ i x ng và làm vi c v i đi u ki n ch  khoá m t bên. ượ ố ng  ng v i trên bánh xe có v n t c góc quay cao. Ly h p khóa đ   c b  trí khóa t ệ ộ   ề ấ ượ Đ  hoàn thi n ch t l ng đi u khi n khóa vi sai (khóa toàn ph n hay khóa m t ố ế ả ph n) c n b  trí thêm c m bi n áp su t ngu n th y l c. ả ề ố ỉ ợ ớ xác đ nh phù h p v i ng ng tr ố ộ ớ v i các vùng t c đ  khóa nhau.

ố ằ ế ệ ố

ậ ố ậ ố ệ

ế ằ ơ ạ ạ ộ ệ ố ỉ ệ ố ạ ớ

ủ ộ ư ậ ộ ề ể ộ ấ N u v n t c n m trong vùng t c đ  th p, h  th ng EMS và ASR, ABD kích ế ho t làm vi c. N u v n t c Vc n m trong vùng trung bình, h  th ng ASR, ABD ậ ố ho t đ ng. N u v n t c Vc l n h n 80km/h, h  th ng ASR ch  kích ho t cho 2 ệ bánh ch  đ ng làm vi c. ệ ố Nh  v y h  th ng ABS+TRC là t h p bao g m các b  đi u khi n ABS,

ể ủ ủ ệ

ỉ ờ ệ ơ ế ượ ề ồ ớ ư ASR, EMS, MSR, ABD v i  u đi m n i b t c a TRC. ề ấ ộ c công su t đ ng c , ti ổ ợ ổ ậ ủ ớ   ơ ộ + Đi u ch nh mômen xo n c a đ ng c  theo đi u ki n bám c a bánh xe v i ệ   ả t ki m ắ ề ỉ ng. Nh  vi c đi u ch nh này mà gi m đ

ố ự ả + Đ m b o duy trì đ

ặ ặ ườ m t đ nhiên li u.ệ ả ể

ị ộ ả ướ ở ư ượ ự ọ ộ ổ

Ầ ậ   ệ c l c d c và l c ngang t t theo đi u ki n bám, do v y ố xe có th  kh i hành và tăng t c m t cách nhanh chóng khi kh i hành ho c khi tăng   ố t c, cũng nh  nâng cao kh  năng  n đ nh h Ệ Ố Ị

ề ấ ộ

ộ ệ ố ế ể ể ằ ả ộ

ế ộ ị

ệ ố ẳ ơ ở ổ ồ ổ ị

ổ ủ ự ổ ị

ề ở ể ng chuy n đ ng. PH N 6: H  TH NG ABS CÓ TRANG B  VSC ự ộ    đ ng VSC ­ (Vehicle Stability Contral) là m t nhóm v n đ  thu c h  th ng t ữ ế   ề t đi u khi n nh m nâng cao kh  năng an toàn chuy n đ ng cho ô tô. N u ch  vi ắ ọ   ổ t trong ti ng Anh VDC (Vehicle Dynamic Control) là h  th ng  n đ nh đ ng h c t ứ ự ọ   ị ả ọ ị ủ i tr ng th ng đ ng,  n đ nh l c d c c a ô tô: bao g m  n đ nh trên c  s   n đ nh t ượ ử  ụ ầ ớ ở c s  các bánh xe… thì VSC ph n l n các c m c a ABS đ và  n đ nh l c ngang  ớ ươ ặ ụ ng trình đi u khi n VSC v i tên là ESP.  d ng và đ t thêm ch ọ ể ắ ặ ớ ơ V i VSC h  th ng đ

ệ ố ổ ề ể ể ượ ề ệ ố ử ụ ươ ị c hi u ng n g n h n (m c dù không hoàn toàn chính ng pháp xác) là h  th ng  n đ nh đi u khi n theo góc quay vành lái, s  d ng ph

36

ế ươ ng pháp

ệ ể ề ề ự ự ề ặ ạ ể ự ọ ằ ể

ủ

ạ ề

đi u khi n l c d c và l c ngang trên các bánh xe. V  m t lý thuy t, ph ả đi u khi n này nh m th c hi n kh  năng chuy n các tr ng thái quay vòng đúng.  ồ ạ Ngoài ra, trong quá trình quay vòng c a ô tô luôn luôn t n t ế ứ ả ế ử ụ ạ i gi ể

ầ ổ

ị ộ ề ỉ

ộ ố ệ ố ố ư ể ộ

ả ổ ủ ớ ộ ị ị ề   i các giá tr  đi u ớ ạ ể ậ   ể ớ ạ khi n gi i h n, t i h n đó, kh  năng đi u khi n ô tô h t s c khó khăn, th m ị  ượ ề ể c. Các tr ng thái nguy hi m này, n u s  d ng các giá tr chí không đi u khi n đ ả ậ ả ườ ệ ng không đ m b o tính t ng quát, do v y trên ô tô c n xác đ nh góc nghi m th   ọ   ẫ ớ ượ ớ t bên ô tô. M t s  h  th ng đi u ch nh đ ng h c i tr quay vành lái l n d n t ể ỗ ợ ủ   ki m   soát   tình   hu ng   nh :   Continental   –   Teves chuy n   đ ng   c a   ô   tô   h   tr   ể ả ụ ASMS… hình thành v i m c đích đ m b o  n đ nh chuy n đ ng c a ô tô.

ượ ố ấ ả VSC đ c b  trí trên xe Toyota Corolla S 008, s n xu t 2008­2009

Ổ ị

ọ n đ nh đ ng h c VSC và ABS: ọ ộ ổ ườ ươ ng dùng ch

ử ị ể H  th ng  n đ nh đ ng ch  liên h p v i ABS th ọ ủ ệ

ộ ệ ố ộ ệ ố ề ỉ

ượ ọ

ớ ợ ng trình ESP   ổ ấ ộ   trong b  vi x  lý đ  hoàn thi n tính ch t đ ng h c c a ô tô. ESP và ASM b  sung ế  ệ ử ự vào h  th ng ABS, ASR, EBD (phân chi l c phanh đi n t ), MSR (đi u ch nh ch ọ ủ ộ ộ c g i chung là h  th ng VSC. đ  đ ng h c c a ô tô và đ ổ ượ ệ ố ổ ợ T  h p h  th ng VSC trên ô tô con đ

ử ụ

ố ổ ộ

ế ư ươ  ch ơ ở ệ ố ệ ế ậ ị ứ ượ ủ

ệ ố   c trình bày t ng quát trên hình 1. Trong ậ   ả ệ ố h  th ng s  d ng thêm 3 c m bi n: góc quay vành lái, gia t c bên thân xe và v n ọ ủ   ố t c góc quay thân xe cùng voí ng trình ESP. H  th ng  n đ nh đ ng h c c a ự   t l p trên c  s  ABS và ASR th c hi n các ch c năng c a ABS, c thi ô tô VSC đ MSR, ASR, ESP theo công th c:ứ

VSC = ABS + MSR + ASR + ESP

ả ượ t khi phanh hay tr ượ ế t l

ệ ố ố

ể ằ ỉ ả ng ngang b ng ch

t c a bánh xe (tr ủ ọ ọ ng d c và ph ươ ươ ẵ ự ầ ề ớ ộ ượ ủ   t quay Các h  th ng qu n lý đ  tr ề   ươ ng d c c a bánh xe. ESP qu n lý và đi u khi tăng t c) ABS và ASR theo ph ươ   ươ ả ộ ng ch nh s  chuy n đ ng ô tô theo c  ph trình ph n m m máy tính (cùng v i các ch ng trình có s n trong ECU + TRC).

37

ướ ấ i m t kh  năng d n h

ự ượ S  tr ượ ạ

ẫ ớ ủ t ngang quá l n c a bánh xe d n t ế ả ớ ề

ẫ ả ề ự ọ ể ộ ố ề ổ ả ồ

t trên ô tô v  mot ị ủ ự ượ t không an toàn khi phanh, tăng t c và c  khi xe lăn t ộ ề ả ệ ử ể ổ ợ ủ ể ề ậ ầ ỹ ớ   ng, gaya ọ  phía và h n ch  kh  năng truy n l c d c. ESP cho phép   ườ   ng ự     có công h p c a ESP, yêu c u có b  đi u khi n đi n t

ấ nên tr ả nâng cao kh  năng  n đ nh c a bánh xe v i n n khi ô tô chuy n đ ng trong đ ờ cong, đ ng th i gi m s  tr do. K  thu t đi u khi n t su t cao.

Ả ọ

ị nh minh h a: trang b  VSC cho Corolla S ượ ọ ủ ề ạ ư ế ộ ị N u nh  các thông tin v  tr ng thái đ ng h c c a ô tô đ

ồ ượ

ố ở ả ượ ị ờ ả   c xác đ nh nh  c m ụ ứ   c xác   c xác đ nh là “quay vòng không

ế ờ bi n gia t c bên, đ ng th i mô men quay thân xe xung quanh tr c đ ng (đ ậ ố ị đ nh b i c m bi n v n t c góc quay thân xe) đ ố ư ộ t

ể ề ọ H  th ng VSC t

ạ ự ầ

ủ ế ượ ể

ế i  u đ ng h c”.  ệ ố ơ ằ ệ ế ả ả ự ộ ế t trong ESP còn xác đ nh đ ả ể ể ộ

ố ộ ế ị ả ơ

ấ   ộ ậ  đ ng phanh đ c l p các bánh xe và đi u khi n công su t ạ ộ   đ ng c  nh m h n ch  các tr ng thái này, mà không c n có s  tham gia c a lái xe. ạ ị ặ Đ c bi   c tr ng thái quay vòng nguy hi m, ti n hành ấ ạ h n ch  đ m b o gi m thi u m t an toàn trong chuy n đ ng. ớ ự ả ở ạ ủ ộ ị i c a ô tô. H  th ng còn vài ph n trăm tgây b  vi x

ấ ộ ầ ầ ả ệ ổ ứ ộ ị ị

ấ ộ ứ ổ ầ   t b  VSC cùng v i s  gi m t c đ  (do gi m công su t đ ng c ) góp ph n Thi ử  ệ ố ể ớ đáng k  t i vi c  n đ nh tr  l ị   lý xác đ nh m c đ  và v  trí bánh xe b  phanh quá c ng và câ  gi m bao nhiêu công ể ơ ể su t đ ng c  đ  ô tô có th  l

ộ ủ ể ể ạ ượ ộ c chuy n đ ng  n đ nh. i đ ỷ ự ờ ị ộ ề ệ Tác đ ng h  tr  th c hi n nh  blok thu  l c và b  đi u khi n ESP c a VSC.

ộ ậ

ự ư ươ ị nh  ABS). ng t

ỗ ợ ự ấ ESP cho phép tăng áp su t phanh bánh xe. ừ ấ ỉ ề ở hai tr

ư ớ

ả ả

ộ ạ ướ ượ ự ế ế ở + Đ c l p cho t ng bánh xe. ệ ự + Nâng cao áp su t phanh quá giá tr  do lái xe th c hi n (t ợ ườ ng h p: Quá trình đi u ch nh góc quay thân xe  ặ ườ ủ ợ Khi đã quay vành lái thích h p v i cung cong c a m t đ ơ ế ẫ ể c ti n hành ạ   ng nh ng tình tr ng ầ ớ ớ   chuy n đ ng x y ra v i bán kính quay vòng l n h n d n đ n c n ph i quay thêm   c phía  bánh xe tr thân xe (tr ng thái quay vòng thi u). S  phanh đ

38

ả ạ ự ồ ỹ ạ ề ỉ ủ   ề  đ ng đi u ch nh thân xe v  đúng qu  đ o cong c a

ngoài giúp t o nên kh  năng t ườ đ

ự ỗ ợ ứ ạ ứ ộ ỳ

ệ ử ề ổ ợ ộ ể ể ấ ỷ ự ng. ủ   ả S  h  tr  quay thân xe (tăng hay gi m) tu  thu c vào m c đ  ph c t p c a    đi u khi n. C u trúc có th  chia thành hai h p đi n t

ế ấ k t c u blok thu  l c và t lo i.ạ

ủ ộ ầ

ầ ệ ệ ự ự ự ỗ ợ ượ ự ỗ ợ ượ

ệ ừ c th c hi n đ c l p trên t ng bánh xe c a m t c u. ả c th c hi n đ c l p trên c  hai c u. ả ỗ ợ ầ

ườ ườ ộ ậ + S  h  tr  đ ộ ậ + S  h  tr  đ ẽ ệ ố ự Trên hình v  h  th ng VSC th c hi n h  tr  trên c  hai c u xe. ậ ủ C  s  lý lu n c a VSC: S  quay thân xe th ng x y ra khi xe quay vòng trên đ

ả ứ ư ừ ự

ế ả ố ả ả ợ i trên các bánh xe không phù h p (x p t ố   i, tăng gi m t c

ơ ở ố ộ ự ng có t c đ  cao. Các ủ ế ố y u t  gây nên s  tăng quá m c (quay vòng th a) hay quay ch a đ  (quay vòng ề ế thi u) do nhi u nguyên nhân. ự + Do s  phân b  t ộ

ế ố ủ ủ ộ ng c a các y u t

ạ ả  tác đ ng ngo i c nh c a môi tr ườ ổ ề ề ạ ợ ườ ng có kh ng xung ả

ể ộ đ  chuy n đ ng…) ưở ả + Do  nh h ườ quanh (n n đ ng nghiêng không phù h p, gió bên th i m nh, n n đ năng kém khác nhau…)

ườ

ể ủ ệ ố ạ ư ả ộ ố ộ + Do t c đ  duy chuy n trên đ ưở ả + Do  nh h M c dù khi thi

ặ ề ễ ả ộ

ả ậ ồ ủ ủ   ượ c qu n lý, nh ng tác đ ng c a ườ   ự ề ng c, đi u này trong th c ti n th ự ả ẫ ớ   i là s  quay thân xe không ng “m t lái”. H u qu  d n t

ụ ộ ng cong ng c a h  th ng treo, đàn h i c a bánh xe… ế ế t k  các tr ng thái này đã đ ướ ể nó nhi u khi thu c vùng không th  qu n lý tr ấ ệ ượ ọ g i là x y ra các hi n t hoàn toàn ph  thu c vào vành lái.

ớ ạ

ả ả ế ả ờ ự ạ ự ổ ươ

ả

ứ ủ ỗ ợ ặ ườ ớ

ỗ ợ ươ ượ ụ ề ẳ ng ng

ở i khi nào b ng v i giá tr  mô men quay tính toán b i ESP.

ặ ẵ ườ ị ế ừ ố ầ   ể ả Mô men gây quay thân xe này có th  x y ra v i hai tr ng thái t ng quát, c n ả thi   t đ m b o kh  năng gi m mômen quay nh  s  t o l c phanh t ng  ng trên ậ ặ ạ ế ế ự các bánh xe, do VSC đ m nh n. L c phanh do VSC đ t t   i v t ti p xúc c a bánh ố ớ ụ ủ ứ xe v i m t đ   ng gây nên đ i v i tr c t h ng đ ng c a ô tô mô men h  tr . Mô ộ men hô tr  tác đ ng liên t c theo ph   c chi u mô men quay thân xe cho ớ ớ t ng h  th ng cài đ t s n tính toán tr c ti p t ằ Thông th

ị ệ ố ầ

ế ị ệ ừ ả ự ệ ự  giá tr  gia t c bên ị ố ư i  u mô men quay thân xe. Giá ặ ả ả ố  c m bi n gia t c bên (ho c c  b m bi n gia

ờ c th c hi n nh  các tín hi u t ậ ố ế ả

ủ c a thân xe mà không c n tính toán xác đ nh giá tr  t ế ị ượ tr  đ ố t c bên và c m bi n v n t c góc quay thân xe). ộ ị ố ể ừ i  u trong chuy n đ ng đ

ố ư ế ượ c rút ra t ộ ố ộ

ế ố ể ở ộ

ể ượ ừ ơ ở ủ ả ố

ổ

ề  đó rút ra.Các thông s  chi u dài c  s  c a ô tô (l) t ố ế ấ ủ ủ ẫ ướ ố góc quay vành lái Giá tr  gia t c bên t ể ủ ở ả ượ c ki m soát b i c m bi n góc quay vành lái) và t c đ  chuy n đ ng c a thân   (đ ế ị  ố t b c ki m soát b i các c m bi n t c đ  banhbánh xe, đã b  trí cho thi xe v (đ ệ  ủ ề ỷ ố ABS) t  s  truy n c a h ố th ng lái là các thông s  k t c u c a ô tô (không thay đ i. Các thông sóo bán kính   quay vòng R, góc quay c a bánh xe d n h ng là các thông s  trung gian tính toán.

ườ ế ố

ECU th ệ ậ ố ư ự ế ượ ự ố ng xuyên ti p nh n thông tin c a góc quay vành lái, gia t c bên tìm ự ữ c và d a theo ra s  sai l ch gi a gia t c bên t ủ ố i  u và gia t c bên th c t đo đ

39

ươ ư ề ể ệ ng trình logic (ESP) đ a ra tín hi u đi u khi n phanh các bánh xe t ươ   ng

các ch ng.ứ

ệ ố Ch ế ng trình tính toán còn cho phép. N u xu t hi n các gia t c bên th c t

ạ ừ ấ ể ư ể ạ

ờ ộ ề ệ ề

ươ ầ ậ ố ờ ế ị ạ ể ỏ ự ế  ả   quá cao c n lo i tr  tình tr ng này đ  tránh nguy hi m, ECU đ a ra tín hi u gi m ể   ệ ể t b  EMS. Hai tín hi u đi u khi n ngay v n t c ô tô nh  b  đi u khi n trong thi ể ồ đ ng th i giúp xe nhanh chóng thoát kh i tình tr ng nguy hi m k  trên.

ố ế ế ố ả ạ ả ả ế ệ ử ụ

ố ệ ề ượ ế ự ể

ạ bên c a xe trong quá trình quay vòng. Tín hi u gia t c bên đ xác đ nh tr ng thái quay vòng.

ố ắ ả ế ượ ụ ế   ủ c g n theo tr c ngang c a xe và là lo i c m bi n

ả Các lo i c m bi n dùng cho xe có VSC + C m bi n gia t c ngang ố   ự Vi c s  d ng c m bi n gia t c ngang cho phép ECU đo tr c ti p s  gia t c ủ   c chuy n v  ECU ị C m bi n gia t c ngnag đ ế ạ ả ơ ệ ặ ả

ạ d ng phototransistor. C m bi n này có m t trên h  ABS + TRC + VSC đ n gi n. ả ể ế ả ộ ố ị

ả ờ ự ệ ứ ể ắ ị ngang d a trên nguyên t c hi u  ng Hall (đo chuy n v  nh  s  thay đ i t

ự ệ ủ ố

ủ

ế ả ọ ắ ố

ệ ố ệ ế

ể ớ ụ ấ

ệ ố ẩ ế ả ả ế ệ ệ ạ ả ố ố

ọ ố   + M t ki u c m bi n khác có kh  năng xác đ nh c  gia t c d cv à gia t c ổ ừ ườ  tr ng). ủ ế ế ở ộ ả ị ạ   Vi c đo gia t c bên c a thân xe b  h n ch  b i đ  chính xác c a k t qu  đo, ọ ọ ự ặ ả ị do v  trí đ c c m bi n trên xe không đích th c là tr ng tâm c a ô tô (tr ng tâm ô tô   ả   ườ ổ ế thay đ i theo t i trên xe). B  tría thêm các c m i tr ng và s p x p hàng hoá, ng ể ề   bi n đo góc quay thân xe giúp cho vi c đi u khi n chính xác các h  th ng VSC, tuy ả   nhiên nâng cao công su t tiêu th  và giá thành s n ph m đáng k . V i các lý do trên   các h  th ng hi n đ i hi n nay đã b  trí c  c m bi n gia t c bên và c m bi n góc quay thân xe.

ặ ầ ượ

ế ả ả ể + C m bi n đo góc quay thân xe v i d ng đ u đo đ ử ụ ố

ể ế ộ ề

ể ề ớ ng dùng cho xe có h  th ng đi u khi n VSC v i ch

ớ ố ẫ

ế ử ụ ộ ề ế

ớ ạ   c đ t trên giá con quay ặ ồ   h i chuy n. C m bi n đo s  d ng nguyên lý đo gia t c Coriolis. Giá đ t trên thân ả ế   ụ xe tham gia chuy n đ ng quay theo hai tr c (trong không gian 3 chi u). C m bi n ể   ề ươ ệ ố ng trình đi u khi n này th ằ   ộ ượ c d n đ ng b ng ESP. C m bi n s  d ng bánh đà quay v i s  vòng quay cao đ ệ ấ ớ ậ ổ ộ đ ng c  đi n m t chi u, do v y t n hao công su t đi n r t l n. ế ặ ườ ả ơ ệ ả ắ ấ ạ ả ằ ủ ố ế ả ệ ộ + C m bi n đo góc quay thân xe thu c lo i c m bi n áp đi n làm vi c trên   ố   ệ ụ  áp đi n b  trí

ố ệ ầ ử nguyên t c đo. C m bi n đo góc c a  ng tr  5 b ng các c p ph n t ụ ố ị c  đ nh bao quanh  ng tr .

ồ ặ ầ

ệ ụ ư ỡ ố ị ế ệ ạ ộ

ờ ộ ể ệ ồ ố

ề ả ự ế

ế ạ ừ ợ ứ ằ   ố  h p kim g m s  nh m

áp đi n đ ả ế ả ể Ố ng tr  quay đ t trên con quay h i chuy n. Ph n giá đ  c  đ nh 6 có các chân   ể   ệ ố n i đi n 7 đ a các tín hi u đi n ra ngoài thông qua các b  khuy ch đ i và chuy n ụ ự ả   ệ tín hi u v  ECU. Th c hi n quay  ng tr  nh  b  giá con quay h i chuy n. C m ệ ộ ố t đ .  bù sai s  đo do nhi bi n có kh  năng t ượ ệ ầ ử ặ Ngày nay các c p ph n t ế ệ ạ h n ch  kh  năng sai l ch k t qu  đo do nhi c ch  t o t ệ ộ t đ .

ằ ớ ệ + M i đây xu t hi n c m bi n do góc quay thân xe b ng các vi ph n t

ầ ử    c tính chính xác thông qua các phép

ẵ ở

ế ượ ặ ạ ọ i tr ng tâm đ ố ả  kh i c m bi n này. ề ể ổ ợ ế  h p

ả ấ ị ố silicon. Giá tr  gia t c bên đ t t ổ ơ ố tính t ng véct , b  trí s n  ấ ệ ố C u trúc h  th ng đi u khi n t ơ ồ ổ S  đ  t ng quan

40

ế ớ ấ ệ ố ỷ ự ề ạ ố ố ể   H  th ng b  trí các kh i liên k t v i c u trúc. Các m ch thu  l c đi u khi n

ể ề ộ ậ đ c l p (IR/IR), m ch đi u khi n tách làm hai ph n.

ầ ế ằ ầ ề

ạ ể ộ ộ ủ ổ ữ ệ ầ

ố

ả ằ ệ

ươ ả ạ   ư ộ Ph n đi u khi n EMS n m riêng và liên k t trao đ i d  li n nh  m t m ng ổ ợ   ạ  h p thông tin n i b  c a ô tô( CAN: Control Area Network), ph n còn l i các t ộ ộ ượ   c b  trí trong block ECU: ABS, ASR, ESP, VSC, ECU là m t b  đôi máy tính đ ạ ả kép cho phép tính toán theo ph   ng pháp so sánh k t qu  nh m đ t hi u qu  tính toán xác đ nh chính xác và có kh  năng d  phòng h  h ng.

ế ế ằ ở ị ố ả ế ư ỏ ấ

ấ ệ ờ ủ ả ệ ứ

ị ượ

ư ươ ề ẵ ạ ư ị c đ a v  ECU. ECU s  d ng các ch ng trình đ nh s n và đ a ra tín hi u đi u khi n t

ệ ươ ể ớ ỗ

ỗ ả ế ữ ủ ằ ẩ ố ể i trong kh i l u tr  c a ECU. M t đ u n i ch n đoán n m ch

ỗ ỗ i.

ự  các   Kh i c m bi n (1,2,3,4,5,6 và c m bi n áp su t sau xy lanh chính) n m  ề ạ   ầ ị v  trí c n xác đ nh tr ng thái làm vi c t c th i c a ô tô, cung c p tín hi u v  tr ng ử ụ ủ   ng trình logic và tính toán thái c a xe đ ệ ỷ ự ề   i block thu  l c, EMC, theo ch ạ ẽ ệ ố i các đèn báo s  thông báo và các tín hi u ki m soát tr ng thái. N u h  th ng có l   ờ ở  ộ ầ ố ư và qu n lý các l ể i và mã l sau tablo đ  thông tin l ố ấ ả ợ

ỏ ớ ầ ậ ố ở ị ố c b  trí

ậ ố ố

ượ ộ ổ ị ị

ở ọ ạ ộ

ủ

ế   ủ ệ ố C u trúc c a h  th ng b  trí trên xe cua Dailamber­Benz. T o h p c m bi n ượ ố    v  trí sát v i c u sau cho phép gia t c bên, v n t c góc quay thân xe đ ọ ủ ị   xác đ nh chính xác. Gia t c bên c a tr ng tâm và v n t c góc quay thân xe. Xe ả   c trang b  khá hoàn h o cho phép  n đ nh thu c lo i ô tô con giá thành cao, đ chuy n đ ng  ấ ệ ố ể ộ ố ườ ầ

ấ ủ ấ ứ ơ

ể ự ạ ượ ề ứ   ơ ơ  b m có ch c ầ   ợ ượ ng d u ng h p l ổ  ấ ệ    bàn đ p phanh và xy

ừ ng t ế t.

ể ố ộ  m i vùng t c đ . ỷ ự ệ ố C u trúc h  th ng thu  l c ứ ứ H  th ng đáp  ng các ch c năng c a ABS, TRC, VSC, Mô t ề ạ năng chuy n d u v  m ch áp su t cao áp. Trong m t s  tr năm trong bình ch a 7 không đ  c p cho b m 6, van 4 có th  th c hi n c p b ử ụ sung. Đi u này giúp cho khi không s  d ng năng l ớ ủ ượ ạ ộ ầ ầ ng d u c n thi lanh chính, h  th ng ho t đ ng v i đ  l ư ậ ể ợ ủ ỷ ự ầ ố ơ ả   Kh i thu  l c có th  coi nh  t p h p c a hai ph n: blok thu  l c ABS c  b n

ệ ố ỷ ự ỷ ự ổ và block thu  l c b  sung ABS, ARS, VSC.

ạ ể ủ ệ ố ư t nh  sau:

ở ạ ệ ớ

ầ ạ ộ Các tr ng thái ho t đ ng c a h  th ng có th  tóm t + Làm vi c v i ABS: ng d u, các van 4 đóng, các van 1 m  đ

ả ữ Ở ở , gi m áp. , các van 1, 2 đóng,

ở ở ườ  quá trình gi ườ ề

ộ

ầ ở

ượ ự

ẽ ệ ớ ệ ố ề ả ệ ở ắ ạ  CB bàn đ p bàn đ p phanh đóng, các van 3 m  thông   ầ ớ ự   ườ ng d u t i xy lanh bánh xe. ABS th c đ ữ ệ    quá trình hi n các quá trình tăng, gi ứ ả ầ ả ng d u v  bình ch a 7. Khi nh  bàn gi m các van 1 đóng, các van 2 m , thông th   ứ   ụ ồ ầ ở ạ đ p phanh, các van 1 đóng, các van 2 m , van h i d u nhanh 9 ph  thu c vào m c ở ộ ồ ề đ  nh  phanh s  đóng hay m , van 3 m , van 4 đóng, d u h i v  xy lanh chính. ầ ẩ ấ  các van 3, van 4 đóng. B m d u 6 ơ ờ ệ ượ c th c hi n nh  các  blok thu  l c ABS tăng cao (120130

ấ ấ ả ệ ề ỉ

ệ ấ   t b  gi m công su t đ ch  đ  ASR + Làm vi c

ả + Làm vi c v i BAS (phanh kh n c p): ả ầ ấ c p d u cho h  th ng. Kh  năng tăng và gi m l van 4 và van đi u áp 3. ÁP su t làm vi c  bar), vi c đi u ch nh áp su t x y ra nh   ệ ở ế ộ ỉ ầ ng d u đ ỷ ự ư ở ệ ủ  quá trình làm vi c c a ABS. ế ị ả ự c th c hi n thông qua thi ủ ộ ượ ạ ớ ơ ộ đ ng c  EMS. H  th ng ch  kích ho t v i các bánh xe ch  đ ng.

ệ ố ỏ ộ ệ ố ở ạ Các van 3,4

ỷ ự ụ ạ ấ ầ ơ ủ    tr ng thái đóng, tách h  th ng thu  l c ABS kh i tác đ ng c a ệ ầ   xy lanh chính và bàn đ p phanh. B m d u làm nhi m v  cung c p d u cho các xy

41

ườ ị ộ ắ ở ạ ợ ng h p này các xy lanh bánh xe b  đ ng đ u b  ng t

ủ ộ ượ ư ị ề ệ ở ế ộ c đ a vào làm vi c ch  đ  ASR theo ch tr ng thái đóng, ươ ng trình

lanh. Tr còn các bánh xe ch  đ ng đ ị đ nh s n.

ươ ệ ở ế ộ ự ư ạ ộ ế ộ t ng t

ẵ + Làm vi c  ả ặ ủ ế ộ ở ch  đ  phanh theo ch

ớ ớ ầ ướ ế ố c. N u gia t c bân và v n t c quay quá l n t i g n gi

ỉ ộ ủ ể ị ệ ố ể ờ ộ ư    nh  ho t đ ng c a ch  đ  ASR nh ng ươ   ạ ộ ng ớ ạ   i h n ẹ

ch  đ  VSC: ch  m t (ho c c  hai) bánh xe tham gia ho t đ ng  ậ ố trình c a ESP đ nh tr ố ế ộ ả nguy hi m h  th ng chuy n sang ch  đ  gi m t c đ  ô tô nh  EMS và phanh nh ABS.

ệ ệ ủ ệ ố

ề ệ ỉ ằ ấ ả ỉ

ườ ỏ ơ ủ ệ ố ỉ

ầ ớ ạ ợ

ề ố

ể ệ ố ể ề ọ

ệ ố ệ ố ự ữ ệ ề

ủ

ệ ả Quá trình làm vi c c a h  th ng x y ra r t nhanh, các tín hi u  đi n trên   ệ ố ỷ  ườ ng truy n ch  n m trong vùng (1/10)ms, các kh  năng hi u ch nh h  th ng thu đ ằ   ườ ậ ầ ố ề ự ng n m ng nh  h n (1/10)s, do v y t n s  đi u ch nh c a h  th ng th l c th ự ẫ ệ ố i h n 3­10l n/phút.Nhìn chung các h  th ng liên h p k  trên v n d a trên   trong gi ệ ố ơ ở ủ ệ ố   c  s  c a h  th ng phanh truy n th ng và h  th ng ABS. Các h  th ng này còn có tên g i chung là h  th ng EBD.Trong quá trình phanh xe, đi u khi n EBD dùng   ệ   ể ự ABS đ  th c hi n vi c phân ph i l c phanh gi a các bánh xe.+ Theo đi u ki n ộ chuy n đ ng c a xe. Ổ ị ủ

ượ ướ ệ ể ậ ố ể ặ +  n đ nh quay vòng c a xe khi phanh, ho c không phanh. ẩ ấ c: phanh kh n c p, ch ng tr + Theo đi u ki n nguy hi m xác l p tr t quay

cho bánh xe ch  đ ng.

ề ủ ộ ệ ử ụ ớ ậ

ứ ạ V i vi c s  d ng ABS + VSC giúp cho xe v n hành an toàn trong nhi u tình   ộ ố ề c ta m t s ở ướ  n

ố ạ ượ

ủ hu ng ph c t p, song giá thành c a xe cùng khá cao. Tuy nhiên  ị ệ ố lo i xe cũng đã đ c trang b  h  th ng này. Ệ Ỗ Ợ Ớ Ố Ẩ   Ứ H  TH NG PHANH ABS V I CH C NĂNG H  TR  PHANH KH N

Ấ C P (BAS HAY BA)

t b  h  tr  ng

ả ế ị ỗ ợ BA ­ (Brake Assist) – B  h  tr  phanh là thi ế ả i lái khi phanh   ộ   bên trong b

ố ể

ế ị ử ụ ự ạ ấ ầ ườ ướ ể

ượ ư ự ầ i lái.  ủ i lái đ

ỗ ợ ậ ủ ạ

ờ ự ả ượ ư ề ộ ề ế ị ỗ ợ ệ ử ể c đ a v  b  đi u khi n đi n t . Thi

ườ ộ ỗ ợ ộ ệ ố ấ ấ ở g p (do ho ng h t). Là m t h  th ng s  d ng c m bi n áp su t  ườ ệ ố ộ ấ ủ ch p hành ABS đ  phát hi n t c đ  và l c đ p bàn phanh c a ng ộ   Thi i tác đ ng c a ng t b  này có th  nâng cao áp su t d u phanh d i lái. ệ ố ườ ệ   c kích H  th ng h  tr  phanh th c hi n nh  sau: yêu c u phanh c a ng ị ạ   ho t (c m nh n) nh  l c phanh (hay hành trình) trên bàn đ p phanh, và giá tr  tín ứ   ệ hi u đ t b  h  tr  phanh BAS có các ch c năng sau:

ấ ể ượ

ở ượ ấ ả ậ ­ Nh n đ ế các bánh xe sao cho t ầ   c theo yêu c u   t c  các bánh xe có

ớ ạ i h n.

ạ ấ t gi ế ự ề ể ấ

i lái.

ạ ườ phanh gi m v  tr ng thái yêu c u c a ng ữ ờ ố

ể ả ệ ế ấ ố

ộ ạ ấ ế ể ế ố

ệ ố ế ư ể ấ

ả ị ộ ượ ệ ả ậ ấ c tình tr ng phanh g p, đ  tăng áp su t phanh đ ứ ủ c a lái xe đ n m c áp su t phanh cao  ể ạ ớ ị ộ ượ i giá tr  đ  tr th  đ t t ủ ể   ể ượ ậ c đi m k t thúc c a tr ng thái phanh g p đ  áp l c đi u khi n ­ Nh n đ ầ ủ ề ạ ả ấ ườ ể ng, nh ng tình hu ng b t ng  có th  x y ra và Khi xe chuy n đ ng trên đ   ả   ớ ẩ ế ườ i lái ti n hành đ p phanh kh n c p v i mong mu n phát huy h t hi u qu . ng ạ ườ i đa ng, n u nh n h t bàn đ p phanh, h  th ng ABS có th  phát huy t Bình th   ớ   ư ủ ớ ứ ệ tính hi u qu , nh ng nó có th  không đáp  ng n u áp su t phanh ch a đ  l n. V i ầ ủ ế   c tín hi u yêu c u c a lái xe xe có trang b  b  ABS+BAS, các c m bi n nh n đ

42

ị ấ

ằ ổ ấ ỗ ợ ể ấ ớ ụ

ả ườ ử ụ ế ộ ệ t nh t theo yêu c u c a ng

ằ ấ ề ượ ệ

ắ ệ ườ ế   và so sánh quá trình bi n đ i áp su t v i giá tr  tăng nhanh áp su t phanh h  tr  lái ộ   ẩ ở  ch  đ  phanh kh n c p, nh m m c đích tăng tính an toàn trong chuy n đ ng xe  ầ ủ ạ ố và đ t hi u qu  phanh t ườ ẽ ạ B ng cách đó s  t o đi u ki n cho ng ấ ng phanh ng n nh t trong tr

ẩ ấ ở

ạ

ả ặ Ở ườ ụ ế ạ

i s  d ng. c quãng i lái xe ít kinh nghi m có đ ố ố ấ ợ ườ đ ng h p phanh kh n c p, lái xe xu ng d c hay khi xe kéo theo khoang ch  hành khách, hàng hoá. T t nhiên trong khi phanh lái xe ph i đ t chân lên bàn đ p phanh. ế ấ  các k t c u ABS thông th ể ệ ộ ề ạ ị

ệ ố ệ ạ ơ ồ ỳ ề ể ạ ố

ư ả   ng c m bi n bàn đ p phanh, có nhi m v  đóng ộ ợ ự m ch đi u khi n ECU – ABS còn b  tr  l c phanh làm vi c tu  thu c voà v  trí   ả   bàn đ p phanh. Trên h  th ng ABS + BAS, s  đ  kh i m ch đi u khi n và gi n ồ đ  phanh nh  sau:

ả ồ Gi n đ  phanh ABS có BA

ố ế ả

ế ấ ả ế ­ B  trí các c m bi n: ấ C m bi n áp su t có c u trúc t

ố ạ ả ườ ư ươ ng t ượ ệ ừ ả  c m bi n đ ng xuyên đ

c th ạ ế ả ấ

ượ ẩ ấ ạ ả ằ ớ ệ  ự  nh  các lo i c m bi n dùng cho h ấ ế ề  c c p v th ng phanh ABS khác, tín hi u t ượ ố  ạ ECU – ABS. C m bi n áp su t gây nên do tr ng thái đ p phanh kh n c p đ c b ỷ ự   trí sau xy lanh chính ngay sát v i block thu  l c nh m ph n ánh đúng tr ng thái áp

43

ở ườ ỗ ợ ượ ố ự ế ng d u h  tr  đ

ấ ủ ệ ố su t c a h  th ng. Các van m  đ ủ th y ầ c b  trí tr c ti p trong block ự l c.

ố ế ợ ự ằ

ượ ệ ợ

ồ c b  trí trong bu ng xy lanh tr ể ủ ự ị ự ế ổ ủ ệ ệ ạ

ế ạ ả ng là d ng c m bi n đi n tr  v i hành trình bàn đ p.

ả    l c b ng chân không C m bi n hành trình 1 đ ả   ủ ợ ự c a xy lanh chính, và tín hi u thu đu c là s  d ch chuy n c a màng tr  l c 8. C m ườ ở ế ế bi n th    bi n thiên. S  bi n đ i c a đi n áp tín ệ ỷ ệ ớ  l hi u t ặ ặ ạ ộ ắ ủ ệ ố ả ủ ắ Đ c tính và nguyên t c ho t đ ng c a BAS. ạ ộ Đ c tính phanh và nguyên t c ho t đ ng c a h  th ng ABS+BAS mô t trên

ồ ị đ  th  hình.

ơ ầ ế ầ ậ

ử ụ ạ ợ ự ườ ầ ấ Ph n c  khí s  d ng xy lanh có tr  l c chân không ti p nh n yêu c u phanh   ậ   ng, áp su t phanh tăng d n theo quy lu t

ộ ủ c a lái xe. Khi lái xe đ p phanh bình th ợ ự tr  l c do lái xe tác đ ng.

ấ ẩ

ớ ơ ạ ấ ể

ắ ấ ễ ạ ề ự ậ

ỉ ả ưỡ

ề ủ ộ ộ

ố ữ

ấ ủ ệ ố ạ ở ự ớ ạ ố ư ủ i h n t

ỏ ượ

ỏ ơ ầ ị ị  giá tr  cao, đ  tr ườ c quãng đ ấ M i khi áp su t đo đ

ấ   Khi lái xe đ p phanh kh n c p, áp su t sinh ra sau xy lanh chính không tăng ị ứ ể ệ ố k p, h  th ng đi u khi n nhanh chóng chuy n m ch t   i m c áp su t cao h n. Quá ấ ầ ể ạ ả ớ   i trình x y do s  ch m ch  chuy n m ch r t ng n và áp su t d u gia tăng nhanh t ả   ả ộ ượ ị ề t. Quá trình gi m áp, gi m áp và tăng áp x y ng c a giá tr  đi u ch nh đ  tr ng ố ầ ộ ượ ậ ở ỉ   t yêu c u, t c đ  ô tô  vùng lân c n đ  tr ra trong m t vài chu trình đi u ch nh  ả ự ươ ả ớ ả   ng thích gi a hành trình bàn nhanh chóng gi m xu ng, cho t i khi đ m b o s  t ế ạ ệ ờ   đ p và áp su t c a h  th ng, k t thúc pha 1. Trong th i gian th c hi n phan này, áp ộ ượ ấ   i  u c a ABS nên t bánh xe trong gi su t phanh đ t  ả ng phanh. gi m nh  đ ượ ủ ả ấ ầ

ụ ề ả ng h p đó ECU – ABS + BAS tác d ng chuy n m ch đi u khi n sang ch  đ

ạ ự ề ườ

ể ượ ạ ế ụ ệ ạ ệ ố   c nh  h n giá tr  yêu c u (nh  chân phanh) h  th ng ầ   c yêu c u c a lái xe và gi m d n áp su t phanh (pha 2). Trong ế ộ  ể ỉ ể c chuy n êm   ớ   i ti p t c phanh v i ể ượ c và t o đi u ki n. Lái xe l

ệ ố

ỗ ế ượ ậ nh n bi t đ ợ ườ tr ể ng (theo ki u A hay Ki u B). S  đi u ch nh đ phanh theo thông th ề ấ ệ ị d u theo tín hi u áp su t đo đ các   h   th ng   không   có thi

ơ ế ị ỗ ợ t b  h  tr . ế   ỗ ợ ự H   tr   tr c   ti p ể xy lanh chính (Ki u A)   khí   s

ế ủ

ạ

ườ ể

ệ ấ

ệ ừ ử  ầ Ph n   c ợ ự   ụ d ng xy lanh có tr  l c ậ   chân   không   ti p   nh n yêu câu phanh c a lái xe.   ề   Trong   tr ng   thái   đi u ủ   ng   c a khi n   bình   th ợ  ự ạ bàn   đ p   phanh,   l c   tr ườ   ự ng l c phanh thông th ạ   xu t hi n. Khi lái xe đ p ấ   ẩ phanh   nhanh   kh n   c p ệ    7 làm vi c van  đi n t

44

ự ầ ớ ự ẩ ầ ạ ẩ ứ i có m c cao

tăng thêm l c đ y cho c n đ y pittông xy lanh chính t p áp l c d u t h n.ơ

ủ ự ả ở

ị hình. ả ộ

ế ộ ụ ử ụ ấ ơ ồ ộ ệ ố ệ ố ả ộ ợ ự ạ đ p, c m bi n áp su t và m t c m van đi n t

ể S  đ  m t h  th ng th y l c ABS + BAS ki u A mô t ố ớ ộ ợ ự ế ố H  th ng s  d ng 8 van 2 v  trí v i b  tr  l c có b  trí c m bi n t c đ  bàn ệ ừ  bên trong b  tr  l c phanh. ề ề Nhìn chung toàn h  th ng không có nhi u sai khác v  nguyên lý so v i h

ệ ủ ệ ố

ố ạ ậ ớ ệ  ệ ố ự ặ   ng. Đ c tính làm vi c c a h  th ng ph  thu c vào s  kích ể   ộ . Đ  ch m tác đ ng c a h  th ng khi chuy n

ả ạ ượ ơ c áp su t cao nh t ch m.

ườ th ng ABS thông th ệ ừ ệ ủ ụ ho t làm vi c c a c m van đi n t ư sang ch  đ  h  tr  nhanh h n, nh ng hi u qu  đ t đ ị ậ ộ ố

ế ộ ỗ ợ ệ ố ả ử ụ ấ ế ạ đ p, c m bi n áp su t và m t c m van đi n t

ộ ụ ủ ệ ố ấ ấ ả ế ố ợ ự  bên trong hõ tr  l c phanh. ề ề ộ ệ ớ ộ ợ ự H  th ng s  d ng 8 van 2 v  trí v i b  tr  l c có b  trí c m bi n t c đ  bàn ệ ừ Nhìn chung toàn b  h  th ng không có nhi u sai khác v  nguyên lý so v i h

ệ ủ ệ ố ụ ộ ườ ộ ụ ớ ệ  ộ ệ ố ự   ng. Đ c tính làm vi c c a h  th ng ph  thu c vào s  kích

ố ạ th ng ABS thông th ệ ủ ụ ho t làm vi c c a c m van đi n t

ặ ệ ừ . ể  b m d u (Ki u B)

ả ế ế ầ ạ

ố ầ ư ể

ạ ự ế ườ ệ ạ ng d u kích ho t hi u qu ỗ ợ ừ ơ H  tr  t ạ ấ   ế ả C m bi n đóng m ch phanh, c m bi n hành trình bàn đ p, c m bi n áp su t ủ   ậ  k t c u này s  ti p nh n yêu c u phanh c a ả  ầ

ạ ề ợ ự ự ạ

ấ ả ở ế ấ sau xy lanh chính gi ng nh  ki u A,  ấ ờ ả lái xe x y ra nh  hành trình bàn đ p và áp su t trên đ ợ ự ủ c a tr  l c phanh. ườ Trong tr ng thái đi u khi n bình th ổ ệ ể ự ạ ơ

ế ắ t b  h  tr

ơ ồ ụ ố

ộ ụ ộ

ượ ể ề ở

ữ ặ ả  ệ ừ    c   đi u   khi n   b i   ECU   –   ABS.   Van ằ ỷ ự   c đ t trong blok thu  l c n m gi a xy lanh chính và blok

ủ ng c a bàn đ p phanh, l c tr  l c phanh   ị  ườ ng xu t hi n. Khi s  thay đ i hành trình bàn đ p nhanh h n các giá tr thông th ạ   ạ ấ ự ệ ế ị ỗ ợ ượ ạ ầ t b  h  tr  đ c kích ho t làm vi c. N u lái xe h  th p l c bàn đ p yêu c u thi ể ạ ế ị ỗ ợ ượ ạ ướ  đ c ng t. Lái xe l i hành trình kích ho t, thi d   i có th  phanh xe ệ ượ ạ ỗ ợ ụ ng nháy bàn đ p phanh). không có tác d ng h  tr  ph  (không có hi n t ủ ệ ố ọ ể ộ S  đ  kh i rút g n m t nhánh c a h  th ng phanh ABS+BAS ki u B mô t ệ ố ủ ậ ấ trên hình. B  ph n ch p hành c a h  th ng ABS có thêm m t c m van đi n t ể ấ ẩ ỗ ợ ạ chuy n   m ch   h   tr   phanh   kh n   c p   đ ể ượ ạ chuy n m ch BAS đ ỷ ự thu  l c.

ể

ẩ ấ ế ộ ạ ị t xác đ nh ng ẹ ấ chuy n m ch h  tr

ơ ạ ự ệ ừ ấ ệ   i lái đang th c hi n ch  đ  phanh ỗ ợ     xy lanh các

ạ ượ kh n c p, ECU – ABS ng t dòng đien  c p đ n van đi n t phanh, đóng m ch d u t bánh xe t o nên áp l c d u l n đ  h  tr  phanh kh n c p.

ườ ề Khi ECU đi u khi n tr ể ắ ế ầ ừ ầ ừ  xy lanh chính. B m d u cung c p d u t ự ầ ớ ượ ể ỗ ợ ớ ờ ớ ề ệ ạ ấ ầ ẩ ấ ể   ồ c làm vi c v i áp su t cao, đ ng th i v i m ch đi u khi n

ườ ABS thông th

ỗ ợ ử ế ế ệ ờ

ỷ ự ừ ơ ế ắ ạ

ạ ư ư ấ Các bánh xe đ ng. ị chuy n m ch đ  ng t dòng thu  l c t tr  l

ụ ề ộ ở

Sau khi xác đ nh h t th i gian h  tr  phanh, ECU g i dòng đi n đ n đóng van ể ể  b m đ n xylanh bánh xe. Tr ng thái phanh ở ạ i nh  ch a phanh g p. ế ấ Van an toàn BAS có k t c u là van đi u áp, s  đ ấ ủ ự ằ ổ

ấ ầ ớ ạ ượ ứ ạ ẽ ượ ả ữ t quá m c gi ễ   c m  ph  thu c vào di n ả   ầ , gi m áp yêu c u, nh m b o   i h n.BAS lo i này ế bi n c a s  thay đ i áp su t theo các quá trình gi ả đ m áp su t d u trong xylanh bánh xe không v

45

ề ả ặ ỗ ợ đ  làm cho c m giác v  phanh càng t ự

ầ ứ  và m c h  tr ỉ ề t b ng cách đi u ch nh h  tr  theo yêu c u:

ư ắ ợ ờ ỗ ợ ể ỗ ợ ấ ẩ ấ ầ   ng h p phanh kh n c p (th i gian ng n) nh ng  áp su t d u

ủ ớ

ờ cũng đ t th i gian h  tr ố ằ nhiên càng t ườ 1. Trong tr ố phanh mong mu n không đ  l n. ỗ ợ ủ ố ộ ạ ể

ự

ể ộ ấ ế ờ ắ ạ ả

2. Khi có h  tr  c a BAS, d a trên t c đ  đ p phanh, b  đi u khi n trung tâm ự tính toán đ  b  ch p hành th c hi n tăng l c phanh l n trong th i gian ng n. Trong kho ng th i gian ti p theo áp su t d u phanh có th  gi m nh  h n giai đo n đ u. ườ ạ

ộ ề ờ ỏ ơ ầ ủ   i lái xe nh  bàn đ p chân phanh có ch  ý, ấ ả 3. Khi BAS đã ho t đ ng, n u ng ế ớ ể ả ả ứ ạ ộ ứ ộ ợ ẽ ả ự ệ ấ ầ ế ệ ố h  th ng s  gi m m c đ  tr  giúp.K t qu  nghiên c u cho th y:

ườ ủ Quãng đ

ng phanh c a ô tô khi có BA và không có BA ớ ệ ề Ở ố ộ ng, th  nghi m so sánh cho

ỗ ợ ừ ấ ệ ươ ườ ắ ươ ng đ ng phanh t ử  46 m (không h  tr )

Ệ t c đ  100 km/h, v i các đi u ki n t ệ ử ụ th y vi c s  d ng BA giúp rút ng n quãng đ còn 40 m.  H  THÔNG

ầ

Ể Ắ Ữ Ử

Ầ Ụ Ợ ự Ph n  th c hành : Ệ Ố KI M TRA & S A CH A H  TH NG TH NG ABS Ụ Ấ

Ụ ể

ẩ

ể ề ể ế ả

ườ ạ ộ ữ ạ ộ ạ ệ ể và đ

ủ ỉ ề

ạ ộ

c c u t o và ho t đ ng c a h  th ng ABS ẫ ủ ủ ệ ố ng d n c a giáo viên

ự ướ Ụ Ấ

ụ

ộ ấ ế ị ể M C ĐÍCH ­ YÊU C U ­ TR  HU N C 1. M C ĐÍCH ủ ệ ố ­ Ki m tra ho t đ ng c a h  th ng ABS ệ ố ự ố ­ Chu n đoán nh ng s  c  trong h  th ng ABS ả ế ủ ­ Ki m tra ho t đ ng c a các c m bi n vòng c m bi n mô đun đi u khi n  ắ ng dây c a m ch đi n có th  tháo l p ệ ố ậ ộ ­ Đi u ch nh các b  ph n trong h  th ng ABS 2. YÊU C UẦ ể ượ ấ ạ ­ Hi u đ ệ ự ­ Th c hi n theo s  h Ợ 3.TR  HU N C a. D ng cụ ồ ồ ­ Đ ng h  đo đi n t b  chuyên dùng ki m tra b  ch p hành ABS ệ 9 Thi

46

ắ ố ệ ỡ ị

Ể ơ ố ­ C  lê tháo các đai  c ố ụ ế ­ Ti p và n  tháo đai  c b. V t tậ ư ấ ắ ầ ­ D u th ng, m  bò , cúp pen gi y nhám m n, dây đi n, gi c n i... II. KI M TRA S  B  TRÊN XE

Ơ Ộ ả ẽ

 N u h  h ng x y ra trong h  th ng phanh, đèn báo ABS s  không sáng ệ ố ể ế ư ỏ ế ữ , nên ti n hành nh ng thao tác ki m tra sau

Ự

ỉ ầ ườ ố các đ t khí

ộ ơ ọ  chân phanh có quá l n không.

ng  ng hay l ớ ầ ề ỡ Ủ 1. L C PHANH KHÔNG Đ : ừ a. Ki m tra rò r  d u phanh t b. Ki m tra xem đ  gi c. Ki m tra chi u dày má phanh và xem có d u hay m  trên má phanh

d. Ki m tra tr  l c phanh xem có h  h ng không. e.

ể ể ể không? ể ợ ư ư ỏ

ư ỏ

Ộ ể Ỉ

ề ế Ạ Ộ ề

ỏ

2. a. Ki m tra má phanh mòn không đ u hay ti p xúc không đ u. b. Ki m tra xem xi lanh phanh chính có h ng không. ỏ c. ồ ị ự ề d. Ki m tra s  đi u ch nh hay h i v  kém c a phanh tay. ự e. Ki m tra xem van đi u hòa l c

Ki m tra xi lanh bánh xe có h ng không. ỉ ủ ề

Ạ Ộ

ể

ơ

ặ ư ỏ ệ ố

ề

ộ

ắ ằ ư ỏ ẫ ỉ ắ c trên. Ch  khi ch c ch n r ng h  h ng không

ớ ả ướ  các h  th ng đó m i ki m tra x y ra ABS

ướ ể Ể Ệ Ố Ử Ữ Ki m tra xi lanh phanh chính xem có h  h ng không. CH  CÓ M T PHANH HO T Đ NG HAY BÓ PHANH: ể ể ể ể ể CHÂN PHANH RUNG (KHI ABS KHÔNG HO T Đ NG) 3. ộ ơ a. Ki m tra đ  r  đĩa phanh ộ ơ ể b.   Ki m tra đ  r  moay  bánh xe Ể 4.  KI M TRA KHÁC ể a. Ki m tra góc đ t bánh xe  ể b. Ki m tra các h  h ng trong h  th ng treo  ố ể c. Ki m tra l p mòn không đ u ự ơ ỏ ể ủ d. Ki m tra s  r  l ng c a các thanh d n đ ng lái. ế Tr c tiên ti n hành các b ệ ố ở ƯƠ III. PH NG PHÁP KI M TRA S A CH A H  TH NG ABS

47

Ủ

Ệ Ố ể Ể ướ ạ ộ ủ ế ữ 1. KI M TRA H  TH NG C A ĐÈN BÁO * Tr

ỉ ự ị

ố ố ầ   c khi ti n hành ki m tra ho t đ ng c a đèn báo, ta quan sát nh ng đ u ị ị ỏ ủ ướ ho t đ ng c a đèn báo:

ồ ị ể ắ a. Đ  công t c kh i đông xe

ứ ự ạ ộ ở ị  v  trí “ ặ ệ m i dây có b  l ng không, quan sát m c dung d ch và s  rò r  dung d ch trong h   th ng. Các b ể ế c ki m tra trình t ở “RUN” n u đèn sáng trong 3 giây ho c ít h n l p l

ơ

ắ c này. ộ ị ể i thi u.

ơ ạ v  trí

ả “PARK” và đ  đ ng c  ch y không t ư ắ ủ ự ả ố ấ OFF” ít nh t 15 giây, r i xoay qua v  trí  ơ ậ ạ ướ i b ơ ở ộ ị ắ START” và kh i đ ng đ ng c . b. Xoay công t c qua v  trí “ ắ ở ộ ộ c. Ngay khi đ ng c  kh i đ ng. Xoay công t c sang v  trí “ RUN”. ạ ớ ố ộ ố ả ộ d. Lái xe ch y m t kho ng ng n v i t c đ  t ừ ắ e. Th ng d ng xe ặ ầ ố ở ị f. Đ t c n s   ờ Trong su t th i gian này trình t i trong vài giây. ướ i t c a đèn ph i nh  trong hình d ể ộ  sáng t

đây:

Tr ng thái xe

B c 2ướ B c 4ướ B c 5ướ B c 5ướ ạ c 3ướ B

Xe ch y.ạ Xe ng ng.ừ v  trí ơ ộ Đ ng c   cượ đ ở ộ kh i đ ng. ơ ộ Đ ng c   ho tạ đ ng.ộ Xe ng ng, ừ ơ ộ đ ng c   ạ ộ ho t đ ng. c 1ướ B ơ ộ Đ ng c   ừ ng ng công  ắ ở ị t c  “ON”.

ủ ạ Tr ng thái c a đèn

Sáng T tắ T tắ T tắ T tắ

Sáng Sáng 3 – 6s T tắ T tắ T tắ

Đèn màu đỏ  (*). ổ Đèn h  phách sáng 3 đ nế   6s.

48

ặ

Ể

Ứ Ầ

ộ ế

ơ

ế ấ ộ ơ (*) Đèn sáng trong 30 s ho c ít h n. Ẩ Ệ Ố 3. KI M TRA H  TH NG CH N ĐOÁN Ể 3.1 CH C NĂNG KI M TRA BAN Đ U ệ ủ ộ ấ Ki m tra ti ng đ ng làm vi c c a b  ch p hành ớ ố ộ ớ a. N  máy và lái xe v i t c đ  l n h n 6 Km/h. ệ   b. Ki m tra xem có nghe th y ti ng đ ng làm vi c

ầ ể

ể ổ ể ủ ộ ấ c a b  ch p hành không. ư c. L u ý:  ổ ộ ế ầ

ể ượ ệ

ủ ế

ị ể ẽ ắ ầ ự ệ

ỗ   ABS ECU ti n hành ki m tra ban đ u m i ố   t quá 6 Km/h. Nó cũng khi n  máy và t c đ  ban đ u v ứ ơ ơ    b m ki m tra ch c năng c a van đi n 3 v  trí và môt ẽ  ộ ầ ạ ấ trong b  ch p hành, n u đ p phanh ki m tra ban đ u s ả  ư ượ c th c hi n, nh ng nó s  b t đ u sau khi nh không đ chân phanh. ế ế ắ ộ d. N u không có ti ng đ ng làm vi c, ch c ch n b

ượ ố ệ ụ ắ ể ế ặ ộ    c n i. N u không có tr c tr c gì ki m tra

ấ ch p hành đã đ ộ ấ b  ch p hành.

Ứ Ọ Ẩ

Ẩ ắ ể ệ

ể ệ

ậ

ậ ể ậ ử ế ể 3.2 CH C NĂNG CH N ĐOÁN Đ C MàCH N ĐOÁN a.  Ki m tra đi n áp  c qui ả ắ Ki m tra đi n áp  c qui kho ng 12V ể b. Ki m tra đèn báo b t sáng ệ B t khóa đi n Ki m tra đèn ữ ầ   ABS b t sáng trong 3s. N u không thì ki m tra và s a ch a c u

ọ ậ

ắ ử ố

ắ

ẽ ườ ạ ộ ng đèn s  nháy

ợ

chì GAUGE, bóng đèn báo hay dây đi n.ệ ẩ Đ c mã chu n đoán ữ ệ ON”. Rút gi c s a ch a B t khóa đi n “ ủ   ụ ụ Dùng d ng c  chuyên dùng, n i chân Tc và E1 c a ể gi c ki m tra. ệ ố ế N u h  th ng ho t đ ng bình th ộ ầ trong 0,5s m t l n. ườ Trong tr ế

ữ ố ầ ủ ư ầ

i). ẽ ằ ừ

ố ở ầ ứ

ạ ẽ ằ ề ỗ ơ ế

ệ

ữ ừ ẽ ắ   ư ỏ ng h p có h  h ng sau 4s đèn báo s  b t ủ ố ầ ầ đ u nháy, đ m s  l n nháy c a nó ẩ ướ (Xem mã ch n đoán trang d ố ầ   L u ý: s  l n nháy đ u tiên s  b ng ch  s  đ u c a mã ế   ẩ i nháy ti p. ẩ   ữ ố ố ầ  l n th  2 s  b ng ch  s  sau c a mã chu n ừ ẽ   i h n, s  có kho ng d ng 2,5s ạ    đ u sau 4s t m i l p l ấ   ỏ  mã nh  nh t ả ạ ặ ạ ừ ầ i t ầ ừ ứ ự  tăng d n t

ạ chu n đoán hai s  sau khi t m d ng 1,5s, đèn l ủ S  l n nháy  đoán. N u có 2 hay nhi u l gi a hai mã và vi c phát mã l ẽ ng ng. Các mã s  phát theo th  t ấ ớ ế đ n mã l n nh t ử ệ ố ­ S a h  th ng

49

ẩ ứ t b  h ng, xóa mã chu n đ n ch a trong ECU

ứ ữ ế ị ỏ ố ử ­ Sau khi s a chi ti ế ẹ ọ L u ý: N u tháo k p c c ăc qui trong quá trình   ị  ECU  đ u bề ấ ả t c  các mã ch a trong

ư ử s a ch a, t xóa

ụ ụ ỏ ự

ằ ­ Tháo d ng c  chuyên dùng ra kh i c c Tc và ủ ể ắ E1 c a gi c ki m tra ữ ắ ử ố N i gi c s a ch a  B t khậ ể óa đi n ệ ON ki m tra r ng đèn ABS

ắ t t sau khi sáng trong 3s.

OÁN

ả ự ư ỏ MàCH N ĐẨ ệ D i tín hi u

ạ Mã 11

ấ

ạ 12

ẩ Ch n  đoán ở ạ H  m ch trong m ch  role đi nệ ạ ậ Ch p m ch trong m ch  role van đi nệ

ơ ạ

ạ 13

ấ

ạ 14

ở ạ H  m ch trong m ch  role b mơ ở ạ H  m ch trong m ch  role b mơ

ạ

ạ ơ ơ ộ ấ 21 ủ ệ ệ

ạ 22 Khu v c h  h ng (cid:149) M ch bên trong c a b   ủ ộ ạ ch p hành (cid:149) R le đi u khi n ể ề ơ (cid:149) Dây đi n và gi c n i c a  ắ ố ủ ệ ệ m ch r le van đi n (cid:149) M ch bên trong c a b   ủ ộ ạ ch p hành (cid:149) R le đi u khi n ể ề ơ (cid:149) Dây đi n và gi c n i c a  ắ ố ủ ệ ơ m ch r le môt  b m (cid:149) Van đi n b  ch p hành (cid:149) Dây đi n và gi c n i c a  ắ ố ủ ộ ấ ệ ạ m ch van đi n b  ch p  hành ủ

ị c trái

ạ 23 ở ệ ướ ở ệ ướ ở ệ ủ

ạ 24 ủ ị

31 ướ

ắ H  hay ng n m ch van  ị đi n 3 v  trí c a bánh xe  ả tr c ph i ắ H  hay ng n m ch van  đi n 3 v  trí c a bánh xe  tr ậ H  hay ch p m ch van  ị đi n 3 v  trí c a bánh xe  sau ph iả ở ậ H  hay ch p m ch van  ệ đi n 3 v  trí c a bánh xe  sau trái ế ố ộ ả C m bi n t c đ  bánh  ả ỏ c ph i h ng xe tr ế ố ộ ả C m bi n t c đ  bánh 32

50

ỏ ướ ả

33

(cid:149) C m bi n t c đ  bánh xe ế ố ộ   (cid:149) Dây đi n và gi c n i c a  ắ ố ủ ệ ế ố ộ ả c m bi n t c đ  bánh xe ả 34

35 ế ố ả

c trái

36 ướ ế ố ả c ph i

ả ả ả 37

(cid:149) 41 ỏ ơ ế (cid:149) Rôto c m bi n t c đ   ế ố ộ bánh xe cĂ  qui (cid:149) B  ti ộ ế t ch c trái h ng xe tr ế ố ộ ả C m bi n t c đ  bánh  ả ỏ xe sau ph i h ng ế ố ộ C m bi n t c đ  bánh  xe sau trái h ngỏ ả ở ạ H  m ch c m bi n t c  ộ đ  bánh xe sau ph i hay  ướ tr ả ở ạ H  m ch c m bi n t c  ộ đ  bánh xe tr hay sau trái ỏ H ng c  hai rôto c m  ế ố ộ bi n t c đ ắ ệ Đi n áp  c qui không  ườ ng (nh  h n  bình th ơ ớ 9,5V hay l n h n 16,2V)

51

ế ạ ủ ộ ấ ơ ơ  b m c a b  ch p hành

(cid:149) Môt ơ ơ ắ ơ  b m  c qui và r le (cid:149) Dây đi n gi c n i và bu  ắ ố ệ lông ti p mát hay m ch  môt (cid:149) ECU

ố

XÓA MàCH N ĐOÁN  a.B t khậ  b.Dùng d ng c  chuyên dùng n i chân  ể ớ ủ ắ Ẩ óa đi n ệ ON ụ ụ Tc v i E1 c a gi c ki m tra

ẩ ứ

ạ c. Xóa mã ch n đoán ch a trong  ề ầ

ớ

ằ ỉ ECU  ơ ằ b ng cách đ p phanh 8 l n hay nhi u h n  ố ới  ặ trong vòng 3 giây (ho c trong 5 giây đ i v ờ xe đ i m i)  Ki m tra r ng đèn báo ch  mã bình

ể ngườ th

ể ằ ỉ

ườ d. Ki m tra r ng đèn báo ch  mã bình  ng. th

51

ụ ụ ỏ e. Tháo d ng c  chuyên dùng ra kh i

ể ắ ủ ự c c Tc và E1 c a gi c ki m tra

ể f. Ki m tra đèn báo tắ ABS t

Ả Ả Ứ Ứ Ế Ế Ố Ộ

ệ ể

ả ắ ệ

ể

óa đi n ệ ON

ABS sáng trong vòng bao 3s.  ế ầ ữ ệ ế

tắ ử ABS t

ủ ể ắ ố ớ Ể 4. CH C NĂNG KI M TRA C M BI N Ể 3.1. CH C NĂNG KI M TRA C M BI N T C Đ ắ 3.1 Ki m tra đi n áp  c qui Đi n áp  c qui kho ng 12V 3.2 Ki m tra đèn báo ABS  a. B t khậ ể b.Ki m tra đèn  ể N u không ki m tra và s a ch a thay th  c u chì bóng đèn hay giây đi n ằ ể  c.Ki m tra r ng đèn  óa đi n ệ  d. T t khắ ụ ụ e. Dùng d ng c  chuyên dùng, n i chân E1 v i chân Tc và Ts c a gi c ki m

tra

ư

ể (xem hình v )ẽ

ổ ượ ạ ABS nháy kho ng 4 l n/1s ứ c đ p phanh  ả ệ ả

ớ ố ộ ể ạ ẳ ậ f. Kéo phanh tay và n  máy  L u ý : không đ ầ g. Ki m tra đèn  ế   ể 3.3 Ki m tra m c tín hi u c m bi n Lái xe ch y th ng v i t c đ  4­6 km/h và ki m tra xem đèn ABS có b t sáng

ừ

ố ộ ả ằ sau khi ng ng 1s không.  ư N u đèn sáng nh ng không nháy khi t c đ  xe không n m trong kho ng tiêu

ế ẩ ừ ẩ

ế ư ỏ

ể ọ chu n d ng xe và đ c mã ch n đoán , ữ  Sau đó s a ch a các chi ti L u ýư : N u đèn b t sáng khi t c đ  xe t

ượ ậ t quá 6km/h, đèn ệ  4­6 km/h vi c ki m tra đã hoàn   ả   ạ Ở ạ  tr ng thái này c m i. t h  h ng. ừ ộ ố ẽ ABS s  nháy l

ế ố ộ ố ử ế ố ộ  đ  xe v t. thành. Khi t bi n t c đ  t

ượ t, không đ Chú ý: Trong khi  ABS  t

ả ố ố ổ ở c gây ra rung đ ng m nh nào lên xe    trên ạ ữ  nh ng gà

ộ ắ ư ậ ừ nh  tăng t c, gi m t c, phanh, sang s , đánh lái hay va đ p t ặ ườ m t đ ố ng.

ệ ả ự ổ ể 3.4 Ki m tra s  thay đ i tín hi u c m bi n ố ộ ấ   ế ở t c đ  th p

52

ẳ

ừ

ậ

ộ ằ

ẩ ả ẩ

ộ ớ ố ả Lái xe ch y th ng v i t c đ  45­ ể ABS  có  55 km/h và ki m tra xem đèn   ạ   sáng sau khi t m ng ng 1 giây không. ế   N u đèn b t sang mà không nháy khi ố   t c   đ   xe   n m   ngoài   kho ng   tiêu ừ chu n, d ng xe và đ c mã ch n đoán .   ử Sau đó s a các chi ti

ế

ằ

ẩ ể Khi t đ  xe không n m trong dãy tiêu chu n , đèn ạ Ở ạ    tr ng i. ẽ ABS s  nháy l

ọ ế ỏ t h ng L u ýư : N u đèn b t sáng khi t c ố   ậ ẩ   ả ộ đ   xe   n m   trong   kho ng   tiêu   chu n ệ vi c ki m tra đã hoàn thành. ố ộ ằ ả ế ố thái này rôto c m bi n t t

ượ t , không đ Chú ý: trong khi  ABS  t

ả ố ở ố ổ c gây ra rung đ ng m nh nào lên xe  trên ạ ữ  nh ng gà

ộ ắ ư ậ ừ nh  tăng t c, gi m t c, phanh, sang s  , đánh lái hay va đ p t ặ ườ m t đ ố ng

ể ệ ả ế ở ố ộ t c đ  cao

ể ể ở ố ộ ở ố ộ ế ế ả ả t c đ  kho ng 110 đ n 130 km/h  t c đ  kho ng 80 đ n 90 km/h

ự ng t ng t ẩ

ừ ế ẩ ố ổ 3.5 Ki m tra s  thay đ i tín hi u c m bi n  ự ư ươ  nh  trên   Ki m tra t ự ư ươ  nh  trên   Ki m tra t ọ   3.6 Đ c mã ch n đoán ẽ ắ ầ D ng xe đèn báo s  b t đ u nháy đ m s  nháy và xem mã ch n đoán ở ả    b ng

d iướ

ử ế ỏ t h ng

ử ế ị ỏ t b  h ng

ườ   ng

ắ

ệ OFF  ụ ỏ ự ủ ể ắ ữ 3.7 S a ch a các chi ti ế  S a hay thay th  các chi ti ề ạ ư ệ ố 3.8 Đ a h  th ng v  tr ng thái bình th a. T t khóa đi n  ụ b.Tháo d ng c  chuyên dùng ra kh i c c E1,Tc và Ts c a gi c ki m tra

Ẩ Ả B NG MàCH N ĐOÁN

ư ỏ ạ ẩ Mã ể Các ki u nháy Ph m vi h  h ng

ả

ườ

ế ố cướ ộ  tr 71

ộ  phía   tr

ấ

ế ố ế ộ ướ   c 72 ế

ế ắ Ch n đoán ả ế   ấ T t   c   các   c m   bi n ộ ố ả   t c   đ   và   rôto   c m ề ế ng bi n d u bình th ế   ủ ả ệ Đi n áp c a c m bi n t c   đố cướ   bên  ả ph i th p ệ   ủ ệ Đi n   áp   c a   tín   hi u ộ ả ố c m   bi n   t c   đ   phía   ấ ướ c bên trái th p tr ả 1.C m bi n t c đ bên ph iả ặ ả ắ 2. L p đ t c m bi n ả 3. C m bi n t c đ  tr trái  ặ ả 4. L p đ t c m bi n

53

ệ ố ộ ả ế 73

ế

ệ ộ ố 74 ộ

ế ắ 5.   C m   bi n   t c   đ   sau ph iả ặ ả ắ 6. L p đ t c m bi n ế ả 7.   C m   bi n   t c   đ   sau trái  ặ ả 8. L p đ t c m bi n

75 ế ướ   c

ộ ế ả 9.   Rôto   c m   bi n   tr ph iả

76 ế ướ   c

ộ ả 10.   Rôto   c m   bi n   tr trái

77 ế

ế ộ ả 11.   Rôto   c m   bi n   sau ph iả

ổ 78 ế ả 12. Rôto c m bi n sau trái

ế ộ

ệ   ủ Đi n   áp   c a   tín   hi u ộ ố ế ả c m   bi n   t c   đ   phía   ấ ả sau bên ph i th p ệ   ủ Đi n   áp   c a   tín   hi u ố ế ả c m   bi n   t c   đ   phía   sau bên trái th pấ ổ   Thay   đ i   không   bình ệ   ủ ườ th ng   c a   tín   hi u ả ố   c m   bi n   t c   đ   phía ả ướ c bên ph i tr ổ Thay   đ i   không   bình   ệ   ủ ườ ng   c a   tín   hi u th ả ế ố c m   bi n   t c   đ   phía   ướ c bên trái tr ổ   Thay   đ i   không   bình ệ   ủ ườ th ng   c a   tín   hi u ố ả c m   bi n   t c   đ   phía   sau bên trái Thay   đ i   không   bình   ệ   ủ ườ th ng   c a   tín   hi u ố ả   c m   bi n   t c   đ   phía sau bên ph iả

Ể ể Ấ ắ ả ệ Đi n áp  c quy kho ng 12V

ắ ố ỏ ộ ấ ề ể

ộ ấ

ộ ấ ể ộ ấ ề

ụ ấ ộ

ơ ụ ủ ắ ệ ỏ ủ

ụ ệ ắ ắ ố

ủ ộ ấ ạ ộ 4. KI M TRA BÔ CH P HÀNH ABS ắ ệ  a. Ki m tra đi n áp  c quy:  ỏ ộ ấ b. Tháo v  b  ch p hành ơ ắ ố Tháo các gi c n i, tháo gi c n i ra kh i b  ch p hành và r le đi u khi n ế ị ề ố   c. N i thi t b  ki m tra b  ch p hành và b  ch p hành ể   ụ ụ ố     Dùng d ng c  chuyên dùng ki m tra b  ch p hành n i vào r le đi u khi n ụ  ộ ệ b  ch p hành và dây đi n phía thân xe qua b  dây đi n ph  c a d ng c ố ự ươ ế ị ể ố   ng  c qui và dây t b  ki m tra v i c c d chuyên dùng N i dây đ  c a thi ự ủ ộ ự đen c c âm  c qui. N i dây đen c a b  dây đi n ph  vào c c âm  c qui hay   mát thân xe ể d. Ki m tra ho t đ ng c a b  ch p hành

54

i

ổ ậ ắ ự ạ ố ộ ọ ủ ả ế ị ể   t b  ki m

ị

ơ FRONTRH”  ắ  công t c môt ộ    trong m t

N  máy và cho ch y t c đ  không t B t công t c l a ch n c a thi ế tra đ n v  trí “ ữ ấ Nh n và gi vài giây

ế

ể ạ ấ

ạ   công   t c

ơ ể

ố

ấ ữ

ằ ắ  MOTOR trong vài  ả

ắ

ữ

ắ ằ ấ ể

ị ứ ữ    nó đ n khi hoàn thành Đ p nhanh và gi ắ POWER  và   ki m   tra Nh n   công   t c     ố   ằ r ng   bàn   đ p   phanh   không   đi   xu ng ắ POWER  h n   10 ữ   (không   gi ắ POWER và ki m tra ả   giây ) nh  công t c  ằ r ng chân phanh đi xu ng   công t c Nh n và gi ể giây sau đó ki m tra r ng chân phanh tr ề ị ả v  v  trí cũ nh  chân phanh ấ ữ   công   t c   motor   vài   giây Nh n   và   gi ả ạ  trong kho ng 15s. Khi Đ p nhanh và gi ữ đang gi  chân phanh,  n công t c motor trong   vài   giây   và   ki m   tra   r ng   chân phanh không b  c ng

ể

e. Ki m tra các bánh xe Xoay công t c l a ch n đ n v  trí

ắ ự ế ọ ị

ộ

ớ

ắ

ữ gi ạ   ể c và ki m tra ho t ể   p   hành   ki m   tra   các ọ ở ị ắ ự  v  trí   ự ươ ng t ấ ấ     Nh n   và ắ  MOTOR trong vài giây

ế ị “FRONT LH”  ư ướ ặ ạ i nh  tr L p l ấ ủ ộ đ ng   c a   b   ch bánh sau v i công t c l a ch n  “REAR  RH” và theo qui trình t f.   Nh n   công   t c   motor  công t c g.   Tháo   thi

t   b   chuyên   dùng   ra   55

kh i b  ch p hành

ẩ

Ố Ả Ế

ế ố ộ ả

ế ố ộ ắ ả ỏ ộ ấ ố ắ ộ ấ h. N i các gi c b  ch p hành ắ ố ắ i. L p các gi c n i ắ ỏ ộ ấ j. L p v  b  ch p hành k. Xóa mã ch n đoán Ộ Ể 5. KI M TRA C M BI N T C Đ   BÁNH XE ể a. Ki m tra c m bi n t c đ  bánh xe *Tháo gi c c m bi n t c đ

c)

ệ ở ở Ω Ω

ệ ệ ế ự ở ữ * Đo đi n tr  gi a các c c ướ Đi n tr  :0,8­1,3k  (bánh xe tr Đi n tr  :1,1­ 1,7k  (bánh xe sau) ớ N u khác thay m i

ư ủ

ế

ụ

ể

ư ủ ặ ế

ơ ể ầ c. Ki m tra ph n răng c a c a  ả rôto c m bi n ơ ­ Tháo c m moay  sau ả   ­ Ki m tra các răng c a c a rôto c m ấ ị ứ bi n xem có b  n t , v n hay m t  ắ ụ răng không L p c m moay  sau

Ệ Ố Ắ IV. QUI TRÌNH THÁO, RÁP H  TH NG TH NG ABS

56

ử ấ ầ ư ữ ệ ố ABS c n l u ý các v n đ  sau:

ướ ề ệ ố Khi tháo ráp s a ch a h  th ng  ỷ ự b. Tr

ả ả c khi m  m ch thu  l c ph i b o đ m r ng h  th ng đã đ ấ ươ ằ ộ ố ầ ở ạ ả ằ ượ ỳ ắ ợ ị ả c x  b ng cách nh p pedal th ng m t s  l n phù h p tu  theo h ả c x  áp   ệ

ấ su t. áp su t đ ố th ng.

ệ ố

ầ

ễ ợ t b  thích h p đ  rút khí h th ng. ườ ố ng  ng chuyêng dùng đ  d n d u th ng.  ỉ ạ ầ ể ẫ ủ ắ ả ắ ấ ị c. Dùng thi ỉ  d. Ch  dùng nh ng đ ỉ e. Ch  dùng nh ng lo i d u th ng theo ch  đ nh c a nhà s n xu t.không dùng

ầ d u silicone trong h  th ng  ả ả ố t tr

ế ị ữ ữ ệ ố ABS.  ở ộ ể ắ f. B o đ m công t c kh i đ ng xe đ ệ ủ ệ ố ABS đ  tránh  ố n i đi n c a h  th ng

ượ ắ ướ ố   ặ c t c khi tháo ho c n i các m i ỷ ị EBCM b  phá hu .  ủ ồ ạ ồ ỗ ố ớ   i g. Không dùng tay s  vào ho c ch m que đo c a đ ng h  vào các ch  n i t

ừ ờ ượ ướ c h EBCM tr  khi đ

ế ắ ệ ả ả ế ặ ặ ẫ ủ ng d n c a giáo viên ộ ư ệ ậ  h. Tháo m ch ạ EBCM và các b  ph n máy tính khác khi hàn đi n trên xe.  ả i. N u l p các thi

ằ   ả ế ị t b  nh  đi n tho i ho c c m bi n, ph i b o đ m r ng ệ ạ ễ ầ ố

ế ả ả ộ j. Không đóng búa ho c tarô lên c m bi n t c đ  ho c vòng c m bi n, chúng

ệ ố ABS.  ăngten và các đ u n i đi n không gây nhi u cho h  th ng  ặ ệ ị ử ừ ủ ệ ế ố ng đ n s  chính xác c a tín hi u đi n. có thể b  kh  t

ể ở ả  và  nh h ế ả ặ ưở ế ế ự ặ

ế

ả k. Khi thay th  c m bi n ho c vòng c m bi n t c đ  bánh xe ki m tra khe h  l. Si ố ế ặ ố ạ ế

ho c tr ng th ng bi n d ng  nh h ượ ệ t. c làm cho ế ố ộ ặ ẽ ế ợ ớ t ch t các đai  c bánh xe t i momen thích h p xi t quá ch t s  làm roto ế ố ộ ệ ủ ả ưở ả ng đ n tín hi u c a c m bi n t c đ   ị EBCM b  quá nhi

Ộ

Ấ

ặ ắ m. Không đ 1. THÁO a. THÁO B  CH P HÀNH ABS

57

ấ

ướ ề ẫ ồ

ế ả ­  Tháo t m lót tài x  trong phía tr c bên ph i ẹ ố ­  Tháo bu lông giá k p , ng d n đi u h  không khí

ẫ ộ ng d n đ ng phanh

ườ ­ Tháo các đ ắ ố ­ Tháo gi c n i ộ ấ ­ Tháo b  ch p hành ABS

Ả Ộ Ố

ế ố ố ủ ả CƯỚ   ắ ộ

cướ

ả

Ả

Ế  T C ĐỐ Ộ PHÍA SAU ế ố ắ ộ

ế ố ộ ả Ế b.   THÁO   C M   BI N   T C   Đ   PHÍA TR ­ Tháo gi c n i c a c m bi n t c đ  bánh xe tr ế ố ộ ­ Tháo c m bi n t c đ C. THÁO C M BI N ố ủ ả ­ Tháo gi c n i c a c m bi n t c đ  bánh xe sau ­ Tháo c m bi n t c đ

ượ ớ 2. Quy trình ráp.  Ng c v i quy trình tháo

ệ ậ ủ ộ ầ ố  Nh n di n 37 chân c a h p đ u n i

ạ

ứ

Lỗ

M ch/Màu

Ch c năng

ế ố ộ

ả

B7WT

C m bi n t c đ  bánh xe (+)

ộ

ề

ơ ơ

ể ơ

ả

ộ

B116GY  G84LB/BK  D1VT/BR  A20RD/DK  B28VT/WT

3 4 5 7 8

Đi u khi n r le đ ng c  b m Đèn báo TCS Bus C2D (+) ……………….. ể ế C m bi n chuy n đ ng quay (+)

58

ề

ể ự

ả ả ố ố

ả ả

ế ố ộ ế

ắ

ể

ề ả

ế ố ộ

ả

ộ

ố

ế ố ộ ế ố ộ ế ố ộ ế ố ộ ể ơ

ả ả ả ả ề

ứ ầ

ắ

ắ ế

ắ

9 10 11 12 13  15  16 17 18 19 20 21 22 24 25 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36

B27RD/YL  B30RDWT  Z1BK  Z1BK  B120BR/WT B9RD G19LG/OR  B21DR/WT  G9GY/BK  B3LG/DB (­) G83GY/BK  B29YL/WT  L50WT/TN  Z1BK  B12OBR/WT  D2WT/BK  B4LG   B2YL B8RD/DB  B1YL/DB  B58OR/BK  F20WT  B20DB/WT  B31PK   B120BR/WT

ế C m bi n đi u khi n l c kéo ắ ế C m bi n hành trình pedal th ng N i mát N i mát …………………… C m bi n t c đ  bánh xe LF (+) ổ C m bi n đèn báo ABS màu h  phách ………………………. ỏ Đi u khi n đèn báo th ng màu đ   C m bi n t c đ  bánh xe LR ………….. ế ể C m bi n chuy n đ ng quay (+) ắ Công t c đèn STOP N i mát ………………… Bus C2D (­) C m bi n t c đ  bánh xe LR(­) C m bi n t c đ  bánh xe RR(+) C m bi n t c đ  bánh xe LF(­) C m bi n t c đ  bánh xe RR(­) Đi u khi n r le chính ABS Đánh l aử ở ề Tr  v  công t c m c d u th ng #2 ở ề ả Tr  v  c m bi n hành trình pedal th ng …………………..

ố ộ ầ ớ ệ ố

N i h p đ u v i h  th ng ABS

ả ướ ự ố ể ẫ ườ B ng h ng d n cách ki m tra nhanh các s  c  thông th ng

59

ụ ể M c ki m tra Thang đo ố ệ S  li u ậ ỹ k  thu t Đo gi aữ các  chân Kiể m tra

Công  t cắ kh iở đ nộ g

ồ ắ Ngu n  c qui

Đánh l a ử

ế c m   bi n   LF

ế ế ế ở ả ệ Đi n   tr ở ả ệ Đi n tr  c m bi n RF ở ả ệ Đi n tr  c m bi n LR  ở ả ệ Đi n tr  c m bi n RR

ự

ụ ủ S  liên t c c a  ố sensor N i mát

ả ệ

ế   Đi n   áp   c m   bi n bánh xe quay 1 vòng  1 giây

ế ẩ ố Liên k t chu n đ n

Đèn báo ABS

ố ấ N i đ t OFF  1 và 13 DC volt  10 V min 10 V min ON 2 và 14 DC volt 0 V OFF 15 và 3 DC volt 10 V min DC volt ON 15và 3 0,8 – 1,4 kOhm  kOhm OFF 5 và 6 0,8 – 1,4 kOhm kOhm OFF  7 và 8 0,8 – 1,4 kOhm kOhm OFF 9 và 10 0,8 – 1,4 kOhm kOhm OFF 11và 2 không liên t cụ liên t cụ LF  OFF 5 và 13 không liên t cụ liên t cụ RF  OFF 6 và 13 liên t cụ không liên t cụ LR  OFF 7 và 13 không liên t cụ liên t cụ RR OFF 8 và 13 acmVolt 100– 3500mV LF OFF 5 và 6  acmVolt 100– 3500mV RF  OFF 7 và 8 100– 3500mV ac Volt LR  OFF 9 và 10  100– 3500mV ac Volt RR OFF 11và 2 10 V min dc volt 28và 3 ON dc volt OFF 21và13 0 V  ON 10 V min dc volt 21và 3 OFF 13,14và22 B B B B C  D  F  E C D E F C D F E A G G A

Ư Ỏ

Ụ

Ắ

V. NGUYÊN NHÂN H  H NG VÀ CÁCH KH C PH C

ề V n đấ ẩ Mã ch n đoán ể ư ỏ Ki u h  h ng

ắ ạ Ng n m ch Đèn báo ABS sáng  không có lý do Nguyên nhân có thể ộ ậ Các b  ph n Đèn   báo   và   m chạ   đi nệ

ệ ơ R le van đi n 11,  12

ơ ơ R le môto b m 13, 14

ộ ệ 21, 22, 23, 24

ộ ắ   ở H   hay   ng n m chạ ắ   ở H   hay   ng n m chạ ắ   ở H   hay   ng n m chạ H ngỏ

ấ   Van   đi n   b   ch p hành  ế ố ả C m bi n t c đ  và rôto 31, 32, 34, 35, 36,  37

60

ỏ ạ   c   qui   và   m ch ở c   qui   h ng,   h 41 ạ

ả

43,44 51

Ắ ngu n ồ ố ế ả C m bi n gi m t c  ộ ấ ơ B m b  ch p hành  ECU

ệ ạ Đèn báo m ch đi n Ắ ắ hay ng n m ch H ngỏ H ngỏ H ngỏ ắ   ở H   hay   ng n m chạ

ơ ơ R le b m và ECU H ngỏ

ộ

ế ố ả C m bi n t c đ  và rôto (71,72,73,74) (71,72,73,74) (75,76,77,78)

ế ả ả ố C m bi n gi m t c ặ ắ L p đ t sai  B n ẩ ẫ G y răng rôto  H ngỏ

ộ ề B  đi u hành ABS H ngỏ

ườ

ECU H ngỏ

ườ

Đèn báo ABS  không sáng trong 3s  ậ sau khi b t khóa  đi nệ ủ   ộ ạ Ho t   đ ng   c a phanh  14. Phanh l ch ệ 15.   Phanh   không  ệ ả   hi u   qu   16.   ABS ộ ạ     đ ng   khi ho t ng  phanh bình th ạ ộ   17. ABS ho t đ ng ướ   c   khi ngay   tr ừ d ng   trong   quá   trình   phanh   bình    ng   18.   Chân th phanh   rung   không  ườ ng   trong bình   th   ạ ộ khi ABS ho t đ ng

ắ Công t c đèn phanh

ạ ộ ABS khó ho t đ ng

ắ Công t c phanh tay ắ   ở H   hay   ng n m chạ ắ   ở H   hay   ng n m chạ

61