Bài giảng hoá học THPT
lượt xem 19
download
CÂU TO NGUYÊN T – HE THÔNG TUÂN HOÀN CÁC NGUYÊN TÔ I. Câu to nguyên t. Nguyên t gôm ht nhân tích dien dưng (Z+) tâm và có Z electron chuyen dong xung quanh ht nhân. 1. Ht nhân: Ht nhân gôm: − Proton: Dien tích 1+, khôi lư ng bang 1 d.v.C, ký hieu (ch sô ghi trên là khôi lư ng, ch sô ghi dưi là dien tích). − Ntron: Không mang dien tích, khôi lư ng bang 1 d.v.C ký hieu Như vay, dien tích Z ca ht nhân bang tong sô proton. * Khôi lưng ca ht nhân coi như bang khôi lưng ca nguyên t...
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Bài giảng hoá học THPT
- Chương I. C U T O NGUYÊN T – H TH NG TU N HOÀN CÁC NGUYÊN T I. C u t o nguyên t . Nguyên t g m h t nhân tích i n dương (Z+) tâm và có Z electron chuy n ng xung quanh h t nhân. 1. H t nhân: H t nhân g m: − Proton: i n tích 1+, kh i lư ng b ng 1 .v.C, ký hi u (ch s ghi trên là kh i lư ng, ch s ghi dư i là i n tích). − Nơtron: Không mang i n tích, kh i lư ng b ng 1 .v.C ký hi u Như v y, i n tích Z c a h t nhân b ng t ng s proton. * Kh i lư ng c a h t nhân coi như b ng kh i lư ng c a nguyên t (vì kh i lư ng c a electron nh không áng k ) b ng t ng s proton (ký hi u là Z) và s nơtron (ký hi u là N): Z + N ≈ A. A ư c g i l à s kh i . * Các d ng ng v khác nhau c a m t nguyên t là nh ng d ng nguyên t khác nhau có cùng s proton nhưng khác s nơtron trong h t nhân, do ó có cùng i n tích h t nhân nhưng khác nhau v kh i lư ng nguyên t , t c là s kh i A khác nhau. 2. Ph n ng h t nhân: Ph n ng h t nhân là quá trình làm bi n i nh ng h t nhân c a nguyên t này thành h t nhân c a nh ng nguyên t khác. Trong ph n ng h t nhân, t ng s proton và t ng s kh i luôn ư c b o toàn. Ví d : V y X là C. Phương trình ph n ng h t nhân. 3. C u t o v electron c a nguyên t . Nguyên t là h trung hoà i n, nên s electron chuy n ng xung quanh h t nhân b ng s i n tích dương Z c a h t nhân. Các electron trong nguyên t ư c chia thành các l p, phân l p, obitan. a) Các l p electron. K t phía h t nhân tr ra ư c ký hi u: B ng s th t n = 1 2 3 4 5 6 7 … B ng ch tương ng: K L M N O P Q … Nh ng electron thu c cùng m t l p có năng lư ng g n b ng nhau. L p electron càng g n h t nhân có m c năng lư ng càng th p, vì v y l p K có năng lư ng th p nh t. S electron t i a có trong l p th n b ng 2n2. C th s electron t i a trong các l p như sau: L p: KLMN… S electron t i a: 2 8 18 32 … b) Các phân l p electron. Các electron trong cùng m t l p l i ư c chia thành các phân l p. L p th n có n phân l p, các phân l p ư c ký hi u b ng ch : s, p, d, f, … k t h t nhân tr ra. Các electron trong cùng phân l p có năng lư ng b ng nhau. L p K (n = 1) có 1 phân l p : 1s. 1
- L p L (n = 2) có 2 phân l p : 2s, 2p. L p M (n = 3) có 3 phân l p :3s, 3p, 3d. L p N (n = 4) có 4 phân l p : 4s, 4p, 4d, 4f. Th t m c năng lư ng c a các phân l p x p theo chi u tăng d n như sau : 1s, 2s, 2p, 3s, 3p, 4s, 3d, 4p, 5s, 4d, 5p, 6s… S electron t i a c a các phân l p như sau: Phân l p : s p d f. S electron t i a: 2 6 10 14. c) Obitan nguyên t : là khu v c không gian xung quanh h t nhân mà ó kh năng có m t electron là l n nh t (khu v c có m t ám mây electron l n nh t). S và d ng obitan ph thu c c i m m i phân l p electron. Phân l p s có 1 obitan d ng hình c u. Phân l p p có 3 obitan d ng hình s 8 n i. Phân l p d có 5 obitan, phân l p f có 7 obitan. Obitan d và f có d ng ph c t p hơn. M i obitan ch ch a t i a 2 electron có spin ngư c nhau. M i obitan ư c ký hi u b ng 1 ô vuông (còn g i là ô lư ng t ), trong ó n u ch có 1 electron ta g i ó là electron c thân, n u 2 electron ta g i các electron ã ghép ôi. Obitan không có electron g i là obitan tr ng. 4. C u hình electron và s phân b electron theo obitan. a) Nguyên lý v ng b n: trong nguyên t , các electron l n lư t chi m các m c năng lư ng t th p n cao. Ví d : Vi t c u hình electron c a Fe (Z = 26). 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 4s2 N u vi t theo th t các m c năng lư ng thì c u hình trên có d ng. 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 Trên cơ s c u hình electron c a nguyên t , ta d dàng vi t c u hình electron c a cation ho c anion t o ra t nguyên t c a nguyên t ó. Ví d : C u hình electron c a Fe2+ : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 Fe3+ : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5. i v i anion thì thêm vào l p ngoài cùng s electron mà nguyên t ã nh n. Ví d : S(Z = 16) : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p4. S2- : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 C n hi u r ng : electron l p ngoài cùng theo c u hình electron ch không theo m c năng lư ng. 5. Năng lư ng ion hoá, ái l c v i electron, âm i n. a) Năng lư ng ion hoá (I). Năng lư ng ion hoá là năng lư ng c n tiêu th tách 1e ra kh i nguyên t và bi n nguyên t thành ion dương. Nguyên t càng d như ng e (tính kim lo i càng m nh) thì I có tr s càng nh . b) Ái l c v i electron (E). Ái l c v i electron là năng lư ng gi i phóng khi k t h p 1e vào nguyên t , bi n nguyên t thành ion âm. Nguyên t có kh năng thu e càng m nh (tính phi kim càng m nh) thì E có tr s càng l n. âm i n (χ). c) âm i n là i lư ng c trưng cho kh năng hút c p electron liên k t c a m t nguyên t trong phân t . âm i n ư c tính t I và E theo công th c: − Nguyên t có χ càng l n thì nguyên t c a nó có kh năng hút c p e liên k t càng m nh. 2
- − âm i n χ thư ng dùng tiên oán m c phân c c c a liên k t và xét các hi u ng d ch chuy n electron trong phân t . − N u hai nguyên t có χ b ng nhau s t o thành liên k t c ng hoá tr thu n tuý. N u âm i n khác nhau nhi u (χ∆ > 1,7) s t o thành liên k t ion. N u âm i n khác nhau không nhi u (0 < χ∆ < 1,7) s t o thành liên k t c ng hoá tr có c c. II. H th ng tu n hoàn các nguyên t hoá h c. 1. nh lu t tu n hoàn. Tính ch t c a các nguyên t cũng như thành ph n, tính ch t c a các ơn ch t và h p ch t c a chúng bi n thiên tu n hoàn theo chi u tăng i n tích h t nhân. 2. B ng h th ng tu n hoàn. Ngư i ta s p x p 109 nguyên t hoá h c ( ã tìm ư c) theo chi u tăng d n c a i n tích h t nhân Z thành m t b ng g i là b ng h th ng tu n hoàn. Có 2 d ng b ng thư ng g p. a. D ng b ng dài: Có 7 chu kỳ (m i chu kỳ là 1 hàng), 16 nhóm. Các nhóm ư c chia thành 2 lo i: Nhóm A (g m các nguyên t s và p) và nhóm B (g m nh ng nguyên t d và f). Nh ng nguyên t nhóm B u là kim lo i. b. D ng b ng ng n: Có 7 chu kỳ (chu kỳ 1, 2, 3 có 1 hàng, chu kỳ 4, 5, 6 có 2 hàng, chu kỳ 7 ang xây d ng m i có 1 hàng); 8 nhóm. M i nhóm có 2 phân nhóm: Phân nhóm chính (g m các nguyên t s và p - ng v i nhóm A trong b ng dài) và phân nhóm ph (g m các nguyên t d và f - ng v i nhóm B trong b ng dài). Hai h nguyên t f (h lantan và h actini) ư c x p thành 2 hàng riêng. Trong chương trình PTTH và trong cu n sách này s d ng d ng b ng ng n. 3. Chu kỳ. Chu kỳ g m nh ng nguyên t mà nguyên t c a chúng có cùng s l p electron. M i chu kỳ u m u b ng kim lo i ki m, k t thúc b ng khí hi m. Trong m t chu kỳ, i t trái sang ph i theo chi u i n tích h t nhân tăng d n. - S electron l p ngoài cùng tăng d n. - L c hút gi a h t nhân và electron hoá tr l p ngoài cùng tăng d n, làm bán kính nguyên t gi m d n. Do ó: âm i n χ c a các nguyên t tăng d n. + + Tính kim lo i gi m d n, tính phi kim tăng d n. + Tính bazơ c a các oxit, hi roxit gi m d n, tính axit c a chúng tăng d n. - Hoá tr cao nh t i v i oxi tăng t I n VII. Hoá tr i v i hi ro gi m t IV (nhóm IV) n I (nhóm VII). 4. Nhóm và phân nhóm. Trong m t phân nhóm chính (nhóm A) khi i t trên xu ng dư i theo chi u tăng i n tích h t nhân. - Bán kính nguyên t tăng (do s l p e tăng) nên l c hút gi a h t nhân và các electron l p ngoài cùng y u d n, t c là kh năng như ng electron c a nguyên t tăng d n. Do ó: + Tính kim lo i tăng d n, tính phi kim gi m d n. + Tính bazơ c a các oxit, hi roxit tăng d n, tính axit c a chúng gi m d n. - Hoá tr cao nh t v i oxi (hoá tr dương) c a các nguyên t b ng s th t c a nhóm ch a nguyên t ó. 5. Xét oán tính ch t c a các nguyên t theo v trí trong b ng HTTH. Khi bi t s th t c a m t nguyên t trong b ng HTTH (hay i n tích h t nhân Z), ta có th suy ra v trí và nh ng tính ch t cơ b n c a nó. Có 2 cách xét oán.: 3
- Cách 1: D a vào s nguyên t có trong các chu kỳ. Chu kỳ 1 có 2 nguyên t và Z có s tr t 1 n 2. Chu kỳ 2 có 8 nguyên t và Z có s tr t 3 → 10. Chu kỳ 3 có 8 nguyên t và Z có s tr t 11→ 18. Chu kỳ 4 có 18 nguyên t và Z có s tr t 19 → 36. Chu kỳ 5 có 18 nguyên t và Z có s tr t 37 → 54. Chu kỳ 6 có 32 nguyên t và Z có s tr t 55 → 86. Chú ý: - Các chu kỳ 1, 2, 3 có 1 hàng, các nguyên t u thu c phân nhóm chính (nhóm A). - Chu kỳ l n (4 và 5) có 18 nguyên t , d ng b ng ng n ư c x p thành 2 hàng. Hàng trên có 10 nguyên t , trong ó 2 nguyên t u thu c phân nhóm chính (nhóm A), 8 nguyên t còn l i phân nhóm ph (phân nhóm ph nhóm VIII có 3 nguyên t ). Hàng dư i có 8 nguyên t , trong ó 2 nguyên t u phân nhóm ph , 6 nguyên t sau thu c phân nhóm chính. i u ó th hi n sơ sau: D u * : nguyên t phân nhóm chính. D u • : nguyên t phân nhóm ph . Ví d : Xét oán v trí c a nguyên t có Z = 26. Vì chu kỳ 4 ch a các nguyên t Z = 19 → 36, nên nguyên t Z = 26 thu c chu kỳ 4, hàng trên, phân nhóm ph nhóm VIII. ó là Fe. Cách 2: D a vào c u hình electrong c a các nguyên t theo nh ng quy t c sau: - S l p e c a nguyên t b ng s th t c a chu kỳ. - Các nguyên t ang xây d ng e, l p ngoài cùng (phân l p s ho c p) còn các l p trong ã bão hoà thì thu c phân nhóm chính. S th t c a nhóm b ng s e l p ngoài cùng. - Các nguyên t ang xây d ng e l p sát l p ngoài cùng ( phân l p d) thì thu c phân nhóm ph . Ví d : Xét oán v trí c a nguyên t có Z = 25. C u hình e: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5 4s2. - Có 4 l p e → chu kỳ 4. ang xây d ng e phân l p 3d → thu c phân nhóm ph . Nguyên t này là kim lo i, khi tham gia ph n ng nó có th cho i 2e 4s và 5e 3d, có hoá tr cao nh t 7+. Do ó, nó phân nhóm ph nhóm VII. ó là Mn. 4
- BÀI T P CHƯƠNG I. D. Ion kali K+. 1. Electron ư c tìm ra vào năm 1897 b i nhà C. Ngt S. bác h c ngư i Anh Tom - xơn (J.J. Thomson). 10. Ngt c a nguyên t có i n tích h t nhân c i m nào sau ây không ph i c a 13, s kh i 27 có s electron hoá tr là: electron? A. 13 B. 5 A. M i electron có kh i lư ng b ng kho ng C. 3 D. 4 11. Ngt c a nguyên t hoá h c nào có c u 1 kh i lư ng c a ngt nh nh t là H. hình electron dư i ây: 1840 C u hình electron Tên nguyên B. M i electron có i n tích b ng -1,6 .10-19 C, t nghĩa là b ng 1- i n tích nguyên t . (1) 1s22s22p1 ……………... C. Dòng electron b l ch hư ng v phía c c âm (2) 1s22s22p5 ……………... trong i n trư ng. (3) 1s22s22p63s1 ……………... D. Các electron ch thoát ra kh i ngt trong (4) 1s22s22p63s23p2 ……………... nh ng i u ki n c bi t (áp su t khí r t th p, 12. Hãy vi t c u hình electron c a các ion sau: i n th r t cao gi a các c c c a ngu n i n). Ion cu hình electron 2. Các ng v ư c phân bi t b i y u t nào sau ây? (1) Na+ …………………………. A. S nơtron. B. S electron hoá tr . (2) Ni2+ …………………………. C. S proton D. S l p electron. (3) Cl- …………………………. 3. Kí hi u nào trong s các kí hi u c a các (4) Fe2+ ……… ………………. obitan sau là sai? (5) Ca2+ …………………………. A. 2s, 4f B. 1p, 2d (6) Cu+ C. 2p, 3d D. 1s, 2p ………………………… 13. Ngt c a nguyên t hoá h c có c u hình 4. phân l p 3d s electron t i a là: electron 1s22s22p63s23p64s1 là: A. 6 B. 18 A. Ca B. K C. 10 D. 14 C. Ba D. Na 5. Ion, có 18 electron và 16 proton, mang s 14. Chu kỳ bán rã, th i gian c n thi t lư ng i n tích nguyên t là: 32 P là 14,3 A. 18+ B. 2 - ch t ban u m t i m t n a, c a 15 C. 18- D. 2+ ngày. C n bao nhiêu ngày m t m u thu c 6. Các ion và ngt : Ne, Na , F_ có i m + 32 P gi m i ch còn l i có tính phóng x ch a 15 chung là: 20% ho t tính phóng x ban u c a nó. A. S kh i B. S electron A. 33,2 ngày B. 71,5 ngày C. S proton D. S notron C. 61,8 ngày D. 286 ngày 7. C u hình electron c a các ion nào sau ây 238 U là nguyên t g c c a h phóng x t 15. 92 gi ng như c a khí hi m ? nhiên uran, k t thúc c a dãy này là ng v b n A. Te2- B. Fe2+ 206 Pb , s l n phân rã α và β là : c a chì C. Cu+ D. Cr3+ 82 A. 6 phân rã α và 8 l n phân rã β 52 3+ 8. Có bao nhiêu electron trong m t ion 24 Cr ? B. 8 phân rã α và 6 l n phân rã β A. 21 B. 27 C. 8 phân rã α và 8 l n phân rã β C. 24 D. 52 D. 6 phân rã α và 6 l n phân rã β 9. Ti u phân nào sau ây có s proton nhi u 16. S h phóng x t nhiên là : hơn s electron? B. Ion clorua Cl-. A. Ngt Na. 5
- A. 2 B. 3 A. H t nhân có cùng s nơtron nhưng C. 4 D. 5. khác nhau v s proton. 17. Trong các c u hình electron sau, c u hình B. H t nhân có cùng s proton. nhưng nào sai ? khác nhau v s nơtron A.1s22s22p2x2py2pz B.1s22s22p2x2p2y2p2z3s C. H t nhân có cùng s nơtron nhưng C.1s22s22p2x 2py D.1s22s22px2py2pz khác nhau v s electron 18. Các electron thu c các l p K, M, N, L D. Phương án khác trong ngt khác nhau v : A. Kho ng cách t electron n h t nhân 23. Ngt kh i trung bình c a ng kim lo i là B. bên liên k t v i h t nhân 63,546. ng t n t i trong t nhiên v i hai lo i C. Năng lư ng c a electron ng v là Cu và 65Cu. S ngt 63 63 Cu có trong D. T t c A, B, C u úng. 32g Cu là: 19. Trong ngt , các electron quy t d nh tính A. 6,023. 1023 B. 3,000.1023 ch t hoá h c là : C. 2,181.1023 D. 1,500.1023 A. Các electron hoá tr . 24. Ngt c a nguyên t A có t ng s electron B. Các electron l p ngoài cùng. C. Các electron l p ngoài cùng i v i trong các phân l p p là 7. Ngt c a nguyên t các nguyên t s,p và c l p sát ngoài cùng v i B có t ng s h t mang i n nhi u hơn t ng s các nguyên t h d, f. h t mang i n c a A là 8. A và B là các D. T t c A, B, C u sai. nguyên t : 20. Khoanh tròn vào ch n u phát bi u A. Al và Br B. Al và Cl úng, ch S n u phát bi u sai trong nh ng B. C. Mg và Cl D. Si và Br dư i ây: A. Năng lư ng c a các electron thu c các 25. in y các thông tin vào các ch obitan 2px, 2py 2pz là như nhau tr ng trong nh ng sau: cho hai nguyên t A và -S B có s hi u ngt l n lư t là 11 và 13. B. Các electron thu c các obitan 2px, 2py, 2pz - C u hình electron c a A: ……… ch khác nhau v nh hư ng trong không gian - C u hình electron c a B……….. -S - A chu kỳ………, nhóm………, phân nhóm……… A có kh năng t o ra ion A+ C. Năng lư ng c a các electron các phân l p -S 3s, 3p, 3d là khác nhau và B có kh năng t o ra ion B3+. Kh năng D. Năng lư ng c a các electron thu c các kh c a A là………..so v i B, kh năng oxi hoá c a ion B3+ là………..so v i ion A+. obitan 2s và 2px như nhau -S 26. M t ngt R có t ng s h t mang i n và - S E. Phân l p 3d ã bão hoà khi ã x p không mang i n là 34, trong ó s h t mang -S y 10 electron i n g p 1,833 l n s h t không mang i n. 21. C u hình electron bi u di n theo ô lư ng t Nguyên t R và v trí c a nó trong b ng HTTH nào sau ây là sai? là: ↑↓ ↑↓ ↑↓ B. ↑↓ ↑↓ ↑↓ ↑ A. A. Na ô 11, chu kỳ III, nhóm IA B. C. Mg ô 12, chu kỳ III, nhóm IIA C. F ô 9, chu kỳ II, nhóm VIIA C. ↑↓ ↑ ↑↑ D. ↑↓ ↑↓ ↑↓ ↑↓ D. Ne ô 10, chu kỳ II, nhóm VIIIA 22.M t nguyên t hoá h c có nhi u lo i ngt có kh i lư ng khác nhau vì lí do nào sau ây ? 6
- 27. Ngt c a m t nguyên t X có t ng s h t A. S nơtron. B. S electron hoá tr . cơ b n là 82, trong ó s h t mang i n nhi u C. S l p electron D. S e l p ngoài cùng. hơn s h t không mang i n là 22. 33. Các ơn ch t c a các nguyên t nào sau S hi u ngt c a X là: ………S kh i: …… ây có tính ch t hoá h c tương t nhau? và tên nguyên t .là: ………. A. As, Se, Cl, Fe. B. F, Cl, Br, I. C u hình electron c a ngt X:………………. C. Br, P, H, Sb . D. O, Se, Br, Te. 34. Dãy nguyên t hoá h c có nh ng s hi u C u hình electron c a các ion t o thành t X: ngt nào sau ây có tính ch t hoá h c tương t ……………………………………………… kim lo i natri? Các phương trình hoá h c x y ra khi: A. 12, 14, 22, 42 B. 3, 19, 37, 55. X tác d ng v i Fe2(SO4)3; C. 4, 20, 38, 56 D. 5, 21, 39, 57. …………………………………………… 35. Nguyên t nào sau ây có tính ch t hoá h c X tác d ng v i HNO3 c, nóng tương t canxi? …………………………………………… 28. Cation X3+ và anionY2- u có c u hình A. C B. K electron phân l p ngoài cùng là 2p6. Kí hi u C. Na D. Sr 36. Ngt c a nguyên t nào trong nhóm VA có c a các nguyên t X,Y và v trí c a chúng bán kính ngt l n nh t? trong b ng HTTH là: A. Nitơ B. Photpho A. Al ô 13, chu kỳ III, nhóm IIIA và C. Asen D. Bitmut O ô 8, chu kỳ II, nhóm VIA. 37. Dãy ngt nào sau y ư c x p theo chi u B. Mg ô 12, chu kỳ III, nhóm IIA và bán kính ngt tăng? O ô 8, chu kỳ II, nhóm VIA. A. I, Br, Cl, P B. C, N, O, F C. Al ô 13, chu kỳ III, nhóm IIIA và C. Na, Mg, Al, Si D. O, S, Se,Te. F ô 9, chu kỳ II, nhóm VIIA. 38. S bi n i tính ch t kim lo i c a các D. Mg ô 12, chu kỳ III, nhóm IIA và nguyên t trong dãy Mg - Ca - Sr - Ba là: F ô 9, chu kỳ II, nhóm VIIA. A. tăng B. không thay i 29. Nh ng c trưng nào sau ây c a ngt các C. gi m D. v a gi m v a tăng nguyên t bi n i tu n hoàn: 49. S bi n i tính ch t phi kim c a các A. i n tích h t nhân ngt . B. T kh i. nguyên t trong dãy N - P - As -Sb -Bi là: C. S l p electron. D. S e l p ngoài A. tăng B. không thay i cùng. C. gi m D. v a gi m v a tăng 30. Xác nh tên nguyên t theo b ng s li u 40. C p nguyên t hoá h c nào sau ây có tính sau: ch t hoá h c gi ng nhau nh t: Nguyên STT Proton Nơtron Electron A. Ca, Si B. P, A t C. Ag, Ni D. N, P 1 15 16 15 ……… 41. M c oxi hoá c trưng nh t c a các 2 26 30 26 ……… nguyên t h Lantanit là: 3 29 35 29 ……… A. +2 B. +3 C. +1 D. +4 31. Ngt c a nguyên t nào luôn cho 1e trong 42. Các nguyên t hoá h c nhóm IA c a các ph n ng hoá h c? b ng HTTH có thu c tính nào sau ây ? A. Na S th t 11. B. Mg S th t 12. A. ư c g i là kim lo i ki m. C. Al S th t 13. D. Si S th t 14. B. D dàng cho electron. 32. Các ngt c a nhóm IA trong b ng HTTH C. Cho 1e t c u hình b n v ng. có s nào chung ? D. T t c u úng. 7
- 43. Tính ch t bazơ c a hi roxit c a nhóm IA b. Tính phi kim c a các nguyên t thu c theo chi u tăng c a s th t là: nhóm VIIA .............. theo chi u tăng c a A. tăng B. không thay i i n tích h t nhân. C. gi m D. v a gi m v a tăng c. âm i n c trưng cho kh năng 44. Nhi t sôi c a các ơn ch t c a các .................. c a ngt nguyên t ó trong pht . nguyên t nhóm VIIA theo chi u tăng s th d. Ngt có âm i n l n nh t là t là: A. tăng B. không thay i ............., ngt có âm i n nh nh t C. gi m D. v a gi m v a tăng là....................... 45. S hi u ngt c a các nguyên t trong b ng 52. Nguyên t Cs ư c s d ng ch t o t tu n hoàn cho bi t: bào quang i n vì: A. S electron hoá tr A. Giá thành r , d ki m. B. S proton trong h t nhân. B. Có năng lư ng ion hoá th p nh t. C. S electron trong ngt . D. B, C úng. C. Có bán kính ngt l n nh t. 46. Trong 20 nguyên t u tiên trong b ng h D. Có tính kim lo i m nh nh t. th ng tu n hoàn, s nguyên t có ngt v i hai 53. C u hình electron c a nguyên t X là electron c thân tr ng thái cơ b n là: 2 2 6 2 1 1s 2s 2p 3s 3p , i n t , hay nhóm t thích A. 1 B. 2 h p vào các kho ng tr ng sau: C. 3 D. 4 A. Nguyên t X thu c chu kì ………, phân 47. âm i n c a dãy nguyên t F, Cl, Br, I nhóm ……… nhóm ………. bi n i như sau: B. Nguyên t X có kí hi u……… A. tăng B. không thay i C. Trong các ph n ng hoá h c X th hi n C. gi m D. v a gi m v a tăng tính……….m nh 48. âm i n c a dãy nguyên t Na, Al, P, Cl, bi n i như sau: 54. M t nguyên t thu c nhóm VIIA có t ng A. tăng B. không thay i s proton, nơtron và electron trong ngt b ng C. gi m D. v a gi m v a tăng 28. C u hình electron c a nguyên t ó là: 49. Tính ch t bazơ c a dãy các hi roxit: 2 2 6 2 5 B. 1s 2s22p5 2 A. 1s 2s 2p 3s 3p NaOH, Mg(OH)2, Al(OH)3 bi n i như sau : C. 1s22s22p63s23p6 D. 1s22s22p6 A. tăng B. không thay i 55. Hai nguyên t A và B ng k ti p nhau C. gi m D. v a gi m v a tăng trong m t chu kỳ có t ng s proton trong hai 50. Tính ch t axit c a dãy các hi roxit : h t nhân ngt là 25. A và B thu c chu kỳ và H2SiO3, H2SO4, HClO4 bi n i như sau : các nhóm: A. tăng B. không thay i A. Chu kỳ 2 và các nhóm IIA và IIIA C. gi m D. v a gi m v a tăng B. Chu kỳ 3 và các nhóm IA và IIA. 51. Ch n các t và c m t thích h p in C. Chu kỳ 3 và các nhóm IIA và IIIA. vào nh ng ch tr ng trong các sau: D. Chu kỳ 2 và các nhóm IVA và VA. a. Tính bazơ c a các oxit và hi roxit c a 56. Cho 6,4g h n h p hai kim lo i thu c hai chu kỳ liên ti p, nhóm IIA tác d ng h t v i dd các nguyên t thu c nhóm IIA ............ theo HCl dư thu ư c 4,48 l khí hi ro ( ktc). Các chi u tăng c a i n tích h t nhân. kim lo i ó là: A. Be và Mg B. Mg và Ca C. Ca và Sr D. Sr và Ba 8
- 61: Ch n úng nh t: A- H t nhân ngt c u t o b i các h t n A- Nguyên t ư c c u t o b i 3 lo i h t : B- H t nhân ngt c u t o b i các h t p, n, e prôton B- Nguyên t ư c c u t o b i h t nhân C- H t nhân nguyên t c u t o b i các h t và v e nơtron mang i n (+) và các h t prôton C- Nguyên t c u t o b i h t nhân mang không mang i n i n (+) và l p v mang i n (-) D- H t nhân nguyên t c u t o b i các h t D- Nguyên t c u t o b i các h t mang proton mang i n (+) và các h t nơtron i n (+) và các h t mang i n (-) không mang i n 62: Ch n phát bi u không úng : 67: Ch n úng: A- Nguyên t là thành ph n nh bé nh t A- S kh i là kh i lư ng c a m t ngt c a v t ch t, không b chia nh trong các B- S kh i là kh i lư ng c a các h t ph n ng hoá h c prôton và nơtron B- Nguyên t là m t h trung hoà i n C- S kh i mang i n dương tích D- S kh i có th không nguyên C- Trong nguyên t , n u bi t i n tích h t 68: Trong m t nguyên t Iũu kh ng nh sau nhân có th suy ra s prôton, nơtron, ây bao gi cũng úng: electron trong nguyên t y A- S hi u ng t b ng i n tích h t nhân D- Nguyên t c a m t nguyên t hoá h c B- S proton b ng s nơtron thì thu c m t lo i và ông nh t như nhau C- S prton trong h t nhân bàng s 63: Trong nguyên t ta s bi t s p, n, e n u : electron l pv A- Bi t s p, e C. Bi t s e, n D- Ch có B là sai B- Bi t i n tích h t nhân 69: S hi u nguyên t c trưng cho m t D. C 3 u úng nguyên t hoá h c do: 64: Ch n phát bi u sai: A- Là kí hi u c a m t nguyên t hoá h c A- Trong m t nguyên t luôn luôn s B- Là thn c a m t ngt hoá h c proton b ng s electron b ng s i n tích C- Cho bi t tính ch t c a m t nguyên t h t nhân hoá h c B- T ng s prôton và s electron trong D- Luôn thay i trong m t ph n ng m t h t nhân ư c g i là s kh i hoá h c C- S prôton b ng i n tích h t nhân 70: M nh nào sau ây là úng: D- ng v là các nguyên t có cùng s A- Ch có h t nhân nguyên t Nitơ m i có prôton nhưng khác nhau v s nơtron 7 proton 65: Ch n úng: B- Ch có h t nhân nguyên t Nitơ m i có A- Kh i lư ng riêng c a h t nhân l n hơn 7 nơtron kh i lư ng riêng c a nguyên t C- Ch có h t nhân nguyên t Nitơ m i có B- Bán kính nguyên t b ng bkính h t s proton = s nơtron nhân D- Ch có nguyên t Nitơ m i có s kh i C- Bán kính ngt b ng t ng bkính e, p, n b ng 14 D- Trong nguyên t các h t p, n, e x p 71: Ch n nh nghĩa úng c a ng v : khít nhau thành m t kh i b n ch t A- ng v là nh ng ngt có cùng s kh i 66: Ch n phát bi u úng v c u t o h t nhân B- ng v là nh ng nguyên t có cùng nguyên t : i n tích h t nhân 9
- ng v 6C12 và 6C14 và 3 ng v 8O16, C- ng v là nh ng nguyên t có cùng 77: V i 2 17 18 i n tích h t nhân và có cùng s kh i 8O , 8O thì s phân t CO2 ư c t o ra là: D- ng v là nh ng nguyên t có cùng A- 6 lo i C. 9 lo i s prôton, khác nhau s nơtron B- 18 lo i D. 12 lo i 72: Ch n nh nghĩa úng v nguyên t hoá 78 : M t nguyên t có t ng s h t là 40 h t h c: trong ó s h t mang i n nhi u hơn s h t A- T t c các nguyên t có cùng s không mang i n là 12 h t . V y nguyên t ó nơtron u thu c m t nguyên t hoá h c là : B- T t c các nguyên t có cùng i n tích A- Ca B. Al h t nhân u thu c m t nguyên t hoá h c B- C. Mg D. Na C- T t c các nguyên t có cùng s kh i 79 : M t ôxit có công th c X2O trong ó t ng u thu c m t nguyên t hoá h c s h t c a phân t là 92 h t, s h t mang i n D- C 3 nh nghĩa trên u úng nhi u hơn s h t không mang i n là 28 h t, 1 2 3 73 : Hi rô có 3 ng v : 1H , 1H , 1 H v y ôxit này là: 16 17 18 Ô xi có 3 ng v : 8O , 8O , 8O A- Na2O B. K2O S phân t H2O ư c hình thành là: B- C. Cl2O D. H2O A- 6 phân t C- 9 phân t 80 : Trong m t h t nhân t s c a t ng s các B- 12 phân t D. 10 phân t h t nơtron và t ng s h t proton (n/p ) là : 12 74: Các bon có kí hi u 6C . nh nghĩa nào A- n/p = 1 C. 0< n/p < 1 úng nh t: B- 1< n/p < 1,52 . 1 < n/p< 2 23 A- 1 VC là kh i lư ng c a 6,02. 10 81: Nguyên t Na có 11 proton, 12 nơtron, 11 nguyên t các bon electron thì kh i lư ng c a nguyên t Na là : B- 1 VC có giá tr = 1.12 gam A- úng b ng 23 g B. G n b ng 23 g C- 1 VC có giá tr = 1. 12 kh i lư ng C. úng b ng 23 VC D. ~ b ng 23 VC nguyên t cac bon 82 : S proton c a O, H, C, Al l n lư t là 8, 1, D- 1 VC có giá tr g n b ng 1. 12 kh i 6, 13 và s nơtron l n lư t là 8, 0, 6, 14 xét lư ng nguyên t cac bon xem kí hi u nào sau ây là sai : A- 6C12 B. 1H2 75; Trong t nhiên Cu có 2 ng v : 65 B- C. 8O16 D. 13Al27 29 Cu chi m 27% 63 23 23 29 Cu chi m 73% 83 Cho 2 kí hi u nguyên t : 11A và 12B V y nguyên t lư ng trung bình c a Cu là: ch n tr l i úng : A- 63,45 B. 63,54 A- A và B cùng có 23 electron B- C. 64,21 D.64,54 B- A và B có cùng i n tích h t nhân 76 : Ô xi trong t nhiên là h n h p các ng C- A và B là ng v c a nhau v: D- H t nhân c a A và B u có 23 h t 16 84 : Trong kí hi u ZXA thì : 8O chi m 99,757 % 17 8O chi m 0,039% A- Z là s i n tích h t nhân 18 8O chiêm 0,204 % B- Z là s proton trong h t nhân 18 Khi có 1 nguyên t 8O thì có : C- Z là s electron l pv 16 A- 5 nguyên t 8O D- C 3 trên u úng 16 85 : Cho kí hi u c a Clo là : 17Cl35 và 17Cl37 . B- 10 nguyên t 8O 16 C- 500 nguyên t 8O Ch n tr l i sai: 16 D- 1000 nguyên t 8O A- Hai nguyên t trên là ng v c a nhau 10
- B- Hai nguyên t trên có cùng s electron B- Các electron có m c năng lư ng g n C- Hai nguyên t trên có cùng s nơtron b ng nhau ư c x p vào 1 phân l p D- Hainguyên t trên có cùng m t s hi u C- M i l p n có 2n phân l p D- M i l p n có t i a 2n2 e nguyên t 80 86: Cho kí hi u nguyên t 35Br . Ch n sai: 91:Y u t nh hư ng t i tính ch t hoá h c c a A- S hi u nguyên t là 35, s electron là 1 nguyên t 35 A- i n tích h t nhân B- S n trong h t nhân hơn s proton là 10 B- S electrôn l p ngoài cùng C- S kh i c a nguyên t là 80 C- S electrôn l p trong cùng D- N u nguyên t này m t 1e thì s có kí D- Toàn b s electrôn l p v nguyên 80 hi u là 34X t 87 : Hãy cho bi t trong các ng v sau ây 92:S phân b electrôn vào các l p và phân c a M thì ng v nào phù h p l p căn c vào A- i n tích h t nhân tăng d n sô proton 13 = v it l : B- S kh i tăng d n sô notron 15 C- M c năng lư ng tăng d n 55 B. 56M A. M D- S bão hoà các l p và phân l p C. 57M D. 58M electron 88 : Ch n phát bi u úng: 93:S e t i a trong l p th 3 là: A- Chuy n ng c a electron trong A- 9 e B. 18 e nguyên t theo m t quĩ o nh t nh hình B- C. 32 e D. 8 e tròn hay hình b u d c 94:Obitan nguyên t là: B- Chuy n ng c a eletron trong nguyên A- Kh i c u mà tâm là h t nhân t trên các obital hình tròn hay hình b u B- Khu v c không gian h t nhân mà ta có dc th xác nh ư c v trí e t ng th i i m C- Electron chuy n ng xung quanh h t C- Khu v c xung quanh h t nhân mà xác nhân không theo m t quĩ o xác nh t o su t có m t electrôn là l n nh t ám mây electron D- T p h p các l p và các phân l p D- Các electron chuy n ng có năng 95: Hình d ng c a obitan nguyên t ph thu c vào: lư ng b ng nhau A- L p electrôn 89. Ch n tr l i sai: B- Năng lư ng electrôn A- Trong ám mây electron, m t C- S electrôn trong v nguyên t electron là như nhau D- c i m m i phân l p electrôn D. B- M i electron chuy n ng quanh h t Kh i lư ng nguyên t nhân nguyên t theo các m c năng lư ng 96:S lư ng obitan nguyên t ph thu c vào riêng A- S kh i C- Nh ng eletron g n h t nhân nh t có B- i n tích h t nhân m c năng lư ng th p nh t C- S lư ng l p electrôn D- Nh ng electron xa h t nhân nh t có D- c i m m i phân l p electrôn năng lư ng cao nh t 97: C u hình electrôn là : s s p x p các 90 :Ch n tr l i úng : electrôn vào các l p và phân l p theo th t A- Các electron có m c năng lư ng b ng A- Tăng d n c a năng lư ng nhau ư c x p và 1 l p B- C a l p và phân l p t trong ra ngoài 11
- C- Tăng d n c a nguyên t lư ng A: L p ngoài cùng có 2 electron D- Tăng d n c a i n tích h t nhân B : L p ngoài cùng có 13 electron 98 : D a vào nguyên lí v ng b n, xét xem s C : Có 5 electron c thân x p x p các phân l p nào sau ây sai : D: Là kim lo i A- 1s < 2s C. 4s > 3s 107 : Nguyên t Clo có s hi u nguyên t B- 3d < 4s D. 3p < 3d là17 thì s electron c thân là: 45 99 : Kí hi u c a nguyên t : 21 X s có c u A : Có 5 electron c thân hình electron là: B : Có 3 electron c thân 2 2 6 2 6 2 1 A- 1s 2s 2p 3s 3p 4s 3d C : Không có electron c thân 2 2 6 2 6 1 2 B- B. 1s 2s 2p 3s 3p 4s 3d D : Có 1 electron c thân 2 2 6 2 6 3 C- 1s 2s 2p 3s 3p 3d 108 : T c u hình electron ta có th suy ra: 2 2 6 2 6 1 2 D- 1s 2s 2p 3s 3p 3d 4s A: Tính kim lo i phi kim c a 1 nguyên t 100 : Nguyên t có s e là 13 thì c u hình B : Hoá tr cao nh t v i Oxi hay v i Hy ro l p ngoài cùng là : C: V trí c a nguyên t trong b ng h 3s23p2 C. 3s23p1 A- th ng tu n hoàn 2s22p1 D. 3p14s2 B- D: T t c u úng. 101: T ng s h t p,n,e trong m t nguyên 109: thn c a các nguyên t là:X (Z= 6), t là 21 thì c u hình electron là: Y(Z= 7 ), M(Z= 20), N(Z= 19) 2 2 4 2 2 2 A- 1s 2s 2p B. 1s 2s 2p Nh n xét nào sau ây úng 2 2 3 2 2 5 B- C. 1s 2s 2p D. 1s 2s 2p A.X, Y là phi kim -- M,N là kim lo i 102: Xét các nguyên t 1 H, 3 Li, 1 1Na, 7N, 19 F, B.X,Y,N là phi kim -- N là kim lo i 2He, 10 Ne, 8O . Hãy xác nh nguyên t có s C.X là phi kim -- Y là khí trơ -- M,N là electron c thân = 0 kim lo i A : H, Li, Na, F B:O D. T t c u là phi kim C: N D: He, Ne 110:T 49 nh n xét nào úng 103 : Cơ c u b n c a khí trơ là: A. X thu c phân nhóm chính nhóm V A: Có 2 hay 8 electron ngoài cùng B. Y,M thu c phân nhóm chính nhóm II B: M t trong các c u hình b n thư ng g p C. M thu c phân nhóm ph nhóm II C: Có 2 l p tr lên v i 18 electron l p D. N thu c phân nhóm chính nhóm I ngoài cùng 111:T 49 nh n xét nào úng D: B-C úng A. C 4 nguyên t trên thu c 1 chu kì 104. S e l p ngoài cùng c a các halogen: B. M, N thu c chu kì 4 A : Có 7 electron C. Y,M thu c chu kì 3 B : Có 7 nơtron D. N thu c chu kì 3 C : Không xác nh ươc s nơtron 112:Nguyên t X có s th t Z=16 v trí D : Có 7 proton c a nguyên t X trong b ng HTTH là 105: Xét c u hình electron c a Bo có gì là sai : A-Chu kì 3, nhóm IV A A: Có 2 Obitan tr ng B- Chu kì 4, nhóm VI A B : Có 1 electron c thân C- Chu kì 3, nhóm VI A C : Có 3 electron c thân D-K t qu khác D : Có 3 electron l p ngoài cùng 113:Ch n m nh úng 106 : Nguyên t M có i n tích h t nhân là 25, thì i u kh ng nh nào sai 12
- A. F (Z= 9) 1s22s22p5 A. Khi nguyên t A nh n thêm m t s B. F1-- (Z= 9) 1s2222p6 electron, nguyyen t A s bi n thành nguyên C. Na (Z= 11) 1s22s22p63s1 t khác D. Na+ (Z= 11) 1s22s22p63s2 B. Khi nguyên t A mt bt 1 s 120: Các iôn Na+, Mg2+, Al3+ có cùng electron, nguyên t A s bi n thành nguyên t khác A. S electron ngoài cùng B. S proton C. Khi nguyên t A nh n thêm 1 s C. S nơtron D. C 3 u úng 2-- electron, nguyên t As bi n thành iôn 121:Iôn A có c u hình l p ngoài cùng là 2 6 mang i n (-) 3s 3p . C u hình l p ngoài cùng c a D. Khi nguyên t A mt bt 1 s nguyên t A là A. 3s23p4 B. 3s23p6 electron, nguyên t As bi n thành iôn 2 D. 3s23p5 mang (-) C. 4s 112: C u hình e c a Ar là :1s22s22p63s23p6. 114:Ch n phát bi u sai Mg và iôn Mg2+ có cùng s A. Nguyên t C u hình tương t c a Ar là A. Ca2+ B. Na+ proton trong h t n B. Nguyên t Mg có s e nhi u hơn iôn Mg2+ C. F-- D. Mg2+ C. KLNT Mg g n b ng KLNT iôn Mg2+ 113 : C u hình e c a nguyên t X3919 là D. Nguyên t Mg, iôn Mg2+ có cùng tính ch t 1s22s22p63s23p64s1. V y nguyên t X có c im hoá h c A. Thu c chu kì 4, nhóm I A 115: Ch n c u hình e sai B. S nơtron trong h t nhân nguyên t là 20. 2 2 4 A. O (Z=8) 1s 2s 2p C. X là nguyên t kim lo i có tính kh m nh, -- 2 2 6 c u hình c a electron c a Catrion X+ là B. F (Z=9) 1s 2s 2p C. Mg (Z=12) 1s22s22p63s2 1s22s22p63s23p6 D. Mg2+ (Z=12) 1s22s22p63s23p4 D. C A,B, C u úng. + 116: Iôn Y có cu hình e: 114 : C u hình electron c a 1 ion gi ng 2 2 6 2 6 như c u hình electron c a Ne (1s22s22p6 ). V y 1s 2s 2p 3s 3p V trí c a Y trong b ng h th ng tu n hoàn là c u hình c a electron c a nguyên t ó có l p A. Chu kì 6 nhóm IIIA v ngoài cùng có th là : A. 3s1 B. 3s2 B. Chu kì 3, nhóm IA C. 2s22p5 C. Chu kì 4, nhóm II A D. A, B, C u úng. D. Chu kì 4, nhóm I A 115: Tìm phát bi u sai : -- 2 2 6 117: Iôn A có c u hình e : 1s 2s 2p V trí A - Trong chu kỳ, các nguyên t ư cs px p c a A trong b ng h th ng tu n hoàn là theo chi u tăng d n c a i n tích h t nhân. A. Chu kì 3, nhóm VI A B- Trong chu kỳ các nguyên t có s lp B. Chu kì 2, nhóm VII A electron = nhau. C. Chu kì 2, nhóm VI B C. Trong chu kỳ s electron ngoài cùng tăng D. Chu kì 3, nhóm VII A d nt 1 n8 + 118: Natri có Z= 11, v y iôn Na có nh n D. Chu kỳ nào cũng m u là kim lo i i n x t nào là sai hình, k t thúc là m t phi kim i n hình. A. Có 10 proton B. Có 10 e C. Có 11 proton D. Có 12 nơtron 119: Ch n c u hình e sai 13
- CHƯƠNG II. LIÊN K T HÓA H C 1. Liên k t ion. Liên k t ion ư c hình thành gi a các nguyên t có âm i n khác nhau nhi u (∆χ ≥ 1,7). Khi ó nguyên t có âm i n l n (các phi kim i n hình) thu e c a nguyên t có âm i n nh (các kim lo i i n hình) t o thành các ion ngư c d u. Các ion này hút nhau b ng l c hút tĩnh i n t o thành phân t . Ví d : Liên k t ion có c i m: Không bão hoà, không nh hư ng, do ó h p ch t ion t o thành nh ng m ng lư i ion. Liên k t ion còn t o thành trong ph n ng trao i ion. Ví d , khi tr n dd CaCl2 v i dd Na2CO3 t o ra k t t a CaCO3: 3. Liên k t c ng hoá tr : 3. 1. c i m. Liên k t c ng hoá tr ư c t o thành do các nguyên t có âm i n b ng nhau ho c khác nhau không nhi u góp chung v i nhau các e hoá tr t o thành các c p e liên k t chuy n ng trong cùng 1 obitan (xung quanh c 2 h t nhân) g i là obitan phân t . D a vào v trí c a các c p e liên k t trong phân t , ngư i ta chia thành : 3.2. Liên k t c ng hoá tr không c c. − T o thành t 2 nguyên t c a cùng m t nguyên t . Ví d : H : H, Cl : Cl. − C p e liên k t không b l ch v phía nguyên t nào. − Hoá tr c a các nguyên t ư c tính b ng s c p e dùng chung. 3. 3. Liên k t c ng hoá tr có c c. − T o thành t các nguyên t có âm i n khác nhau không nhi u. Ví d : H : Cl. − C p e liên k t b l ch v phía nguyên t có âm i n l n hơn. − Hoá tr c a các nguyên t trong liên k t c ng hoá tr có c c ư c tính b ng s c p e dùng chung. Nguyên t có âm i n l n có hoá tr âm, nguyên t kia hoá tr dương. Ví d , trong HCl, clo hoá tr 1−, hi ro hoá tr 1+. 3.4. Liên k t cho - nh n (còn g i là liên k t ph i trí). ó là lo i liên k t c ng hoá tr mà c p e dùng chung ch do 1 nguyên t cung c p và ư c g i là nguyên t cho e. Nguyên t kia có obitan tr ng (obitan không có e) ư c g i là nguyên t nh n e. Liên k t cho - nh n ư c ký hi u b ng mũi tên (→) có chi u t ch t cho sang ch t nh n. Ví d quá trình hình thành ion NH4+ (t NH3 và H+) có b n ch t liên k t cho - nh n. Sau khi liên k t cho - nh n hình thành thì 4 liên k t N - H hoàn toàn như nhau. Do ó, ta có th vi t CTCT và CTE c a NH+4 như sau: 14
- CTCT và CTE c a HNO3: t o thành liên k t cho - nh n gi a 2 nguyên t A → B là: nguyên t A i u ki n có 8e l p ngoài, trong ó có c p e t do(chưa tham gia liên k t) và nguyên t B ph i có obitan tr ng. 3.5. Liên k t δ và liên k t π. V b n ch t chúng là nh ng liên k t c ng hoá tr . a) Liên k t δ. ư c hình thành do s xen ph 2 obitan (c a 2e tham gia liên k t)d c theo tr c liên k t. Tuỳ theo lo i obitan tham gia liên k t là obitan s hay p ta có các lo i liên k t δ ki u s-s, s-p, p-p: Obitan liên k t δ có tính i x ng tr c, v i tr c i x ng là tr c n i hai h t nhân nguyên t . N u gi a 2 nguyên t ch hình thành m t m i liên k t ơn thì ó là liên k t δ. Khi ó, do tính i x ng c a obitan liên k t δ, hai nguyên t có th quay quanh tr c liên k t. b) Liên k t π. ư c hình thành do s xen ph gi a các obitan p hai bên tr c liên k t. Khi gi a 2 nguyên t hình thành liên k t b i thì có 1 liên k t δ, còn l i là liên k t π. Ví d trong liên k t δ (b n nh t) và 2 liên k t π (kém b n hơn). Liên k t π không có tính i x ng tr c nên 2 nguyên t tham gia liên k t không có kh năng quay t do quanh tr c liên k t. ó là nguyên nhân gây ra hi n tư ng ng phân cis-trans c a các h p ch t h u cơ có n i ôi. 3.6. S lai hoá các obitan. − Khi gi i thích kh năng hình thành nhi u lo i hoá tr c a m t nguyên t (như c a Fe, Cl, C…) ta không th căn c vào s e c thân ho c s e l p ngoài cùng mà ph i dùng khái ni m m i g i là "s lai hoá obitan". L y nguyên t C làm ví d : C u hình e c a C (Z = 6). N u d a vào s e c thân: C có hoá tr II. Trong th c t , C có hoá tr IV trong các h p ch t h u cơ. i u này ư c gi i thích là do s "lai hoá" obitan 2s v i 3 obitan 2p t o thành 4 obitan q m i (obitan lai hoá) có năng lư ng ng nh t. Khi ó 4e (2e c a obitan 2s và 2e c a obitan 2p)chuy n ng trên 4 obitan lai hoá q và tham gia liên k t làm cho cacbon có hoá tr IV. Sau khi lai hoá, c u hình e c a C có d ng: − Các ki u lai hoá thư ng g p. 15
- a) Lai hoá sp3. ó là ki u lai hoá gi a 1 obitan s v i 3 obitan p t o thành 4 obitan lai hoá q nh hư ng t tâm n 4 nh c a t di n u, các tr c i x ng c a chúng t o v i nhau nh ng góc b ng 109o28'. Ki u lai hoá sp3 ư c g p trong các nguyên t O, N, C n m trong phân t H2O, NH3, NH+4, CH4,… b) Lai hoá sp2. ó là ki u lai hoá gi a 1 obitan s và 2obitan p t o thành 3 obitan lai hoá q nh hư ng t tâm n 3 nh c a tam giác u. Lai hoá sp2 ư c g p trong các phân t BCl3, C2H4,… c) Lai hoá sp. ó là ki u lai hoá gi a 1 obitan s và 1 obitan p t o ra 2 obitan lai hoá q nh hư ng th ng hàng v i nhau. Lai hoá sp ư c g p trong các phân t BCl2, C2H2,… 4. Liên k t hi ro Liên k t hi ro là m i liên k t ph (hay m i liên k t th 2) c a nguyên t H v i âm i n l n (như F, O, N…). T c là nguyên t hi ro linh ng b hút nguyên t có b i c p e chưa liên k t c a nguyên t có âm i n l n hơn. Liên k t hi ro ư c ký hi u b ng 3 d u ch m ( … ) và không tính hoá tr cũng như s oxi hoá. Liên k t hi ro ư c hình thành gi a các phân t cùng lo i. Ví d : Gi a các phân t H2O, HF, rư u, axit… ho c gi a các phân t khác lo i. Ví d : Gi a các phân t rư u hay axit v i H2O: ho c trong m t phân t (liên k t hi ro n i phân t ). Ví d : Do có liên k t hi ro to thành trong dd nên: + Tính axit c a HF gi m i nhi u (so v i HBr, HCl). + Nhi t sôi và tan trong nư c c a rư u và axit h u cơ tăng lên râ r t so v i các h p ch t có KLPT tương ương. 16
- C. 1s22s22p63s23p64s24p1 D. 1s22s22p63s23p64s2 BÀI T P 8. Khoanh tròn vào ch n u phát bi u úng, 1. Các nguyên t c a các nguyên t , tr khí ch S n u phát bi u sai trong nh ng câu dư i hi m, có th liên k t v i nhau thành phân t ây: ho c tinh th vì: a. Mu i NaCl có liên k t ion, tan nhi u trong A. Chúng có c u hình electron l p ngoài cùng nư c -S chưa bão hoà, kém b n v ng. b. Phân t HCl có liên k t c ng hoá tr không B. Chúng liên k t v i nhau t c u hình phân c c -S electron l p ngoài b n v ng c. Phân t CO2 có có d ng ư ng th ng. C. Chúng liên k t v i nhau b ng cách cho, -S nh n electron ho c góp chung electron. d. Phân t nư c có liên k t c ng hoá tr phân c c D. A, B úng. -S 2. Các phân t sau u có liên k t c ng hoá tr e. Dung môi không c c hoà tan ph n l n các không phân c c : ch t không c c -S A. N2, Cl2, HCl, H2, F2 .B. N2, Cl2, I2, H2, F2 . 9. Nguyên t natri và nguyên t clo u c C. N2, Cl2, CO2, H2, F2 .D. N2, Cl2, HI, H2, F2. h i, nguy hi m cho s s ng. Tuy nhiên, h p Các ion Na+, Mg2+, F- có i m chung là : ch t t o nên t hai nguyên t này là mu i ăn A. Có cùng s proton. B. Có cùng s (NaCl) l i là th c ăn không th thi u trong electron. cu c s ng. i u gi i thích nào sau ây là C. Có cùng s nơtron. úng? D. Không có i m gì chung. A. C u hình electron c a nguyên t khác c u 4. Các ion S2-, Cl- và nguyên t Ar có i m hình electron c a ion. chung là : B. Tính ch t c a ơn ch t khác v i h p ch t. A. Có cùng s proton. B. Có cùng s nơtron. C. H p ch t b n hơn so v i ơn ch t. C. Có cùng s electron. D. A, B úng. D. Không có i m gì chung. 10. Khoanh tròn vào ch n u phát bi u 5. Tinh th nư c á c ng và nh hơn nư c úng, ch S n u phát bi u sai trong nh ng câu l ng, i u này ư c gi i thích như sau : dư i ây: A. Nư c l ng g m các phân t nư c chuy n a. Liên k t ơn b n hơn liên k t ôi -S ng d dàng và g n nhau. b. Liên k t ôi b n hơn liên k t ba -S B. Nư c á có c u trúc t di n u r ng, các c. Các ch t có ki u liên k t ion có nhi t phân t nư c ư c s p x p các nh c a t nóng ch y, nhi t sôi cao hơn các ch t có di n u. ki u liên k t c ng hoá tr i u ó ch ng t C. Liên k t gi a các phân t nư c trong tinh r ng liên k t ion b n hơn liên k t c ng hoá tr . th nư c á là liên k t c ng hóa tr , m t lo i -S liên k t m nh. d. Các ch t SO2, H2SO3, KHSO3 có i m chung là D. A, B úng. trong phân t lưu huỳnh có s oxi hoá +4 6. i u ki n hình thành liên k t c ng hoá tr –S không phân c c là: e. Tinh th nguyên t bên hơn tinh th phân t A. Các nguyên t hoàn toàn gi ng nhau. -S B. Các nguyên t c a cùng m t nguyên t và 11. Cho các ch t sau: NH3, HCl, SO3, N2. có s electron l p ngoài cùng l n hơn ho c Chúng có ki u liên k t hoá h c nào sau ây: b ng 4 và nh hơn 8. A. Liên k t c ng hoá tr phân c c. C. Các ngt c a các nguyên t g n gi ng nhau B. Liên k t c ng hoá tr không phân c c. D. Các nguyên t có hi u âm i n < 0,4. C. Liên k t c ng hoá tr . 7. Cho nguyên t canxi (Z = 20), c u hình D. Liên k t ph i trí. electron c a ion Ca2+ là: A. 1s22s22p63s23p64s1 B. 1s22s22p63s23p6 17
- 12. Khi c p electron chung ư c phân b m t D. toàn b không gian c a phân t clo cách i x ng gi a hai nguyên t liên k t, 17. Cho các ch t HCl, C2H4, Cl2, C2H2, C2H6, ngư i ta g i liên k t trong các phân t trên là: BeH2, H2O. A. Liên k t c ng hoá tr phân c c. a. Các phân t có hình d ng c u t o th ng là: B. Liên k t c ng hoá tr không phân c c. …………………. C. Liên k t c ng hoá tr . b. Các phân t có hình d ng c u t o góc là: D. Liên k t ph i trí …………………… 1 i n các t hay c m t cho s n, sao cho c. Các phân t có liên k t ôi trong phân t là: o n văn sau có nghĩa: ………………… âm i n là ……(1)…….. c trưng d. Các phân t ch có liên k t ơn trong phân cho kh năng c a nguyên t trong phân t hút t là: …………… electron v phía mình. Liên k t c ng hoá tr 18. A, B, C, D là các nguyên t có s hi u gi a hai nguyên t gi ng nhau u là liên k t nguyên t l n lư t là 8, 9, 11, 16 ……(2)…………., hi u âm i n càng l n, a. C u hình electron c a A, B, C, D là: phân t càng………(3)……..Ngư i ta quy ư c ……………………………………… n u hi u s âm i n nh hơn 0,4 và l n hơn ……………………………………… hay b ng 0 thì phân t có ki u liên k t c ng ……………………………………… hoá tr ……(4)..N u hi u s âm i n l n ……………………………………… hơn 0,4 nhưng nh hơn 1,7 thì phân t có ki u b. Liên k t hoá h c có th có gi a A và liên k t c ng hoá tr ……(5)…..N u hi u s C, A và D, B và C là: âm i n l n hơn 1,7 thì phân t có ki u liên ……………………………………… k t ……(6)….. ……………………………………… a. có c c b. không c c c. ion ……………………………………… d. i lư ng e. phân c c 19. Trong các h p ch t sau, lưu huỳnh có tr ng Th t i n t : thái oxi hoá +4 là dãy ch t nào? 1………; 2………;3………; A. H2SO3, SO3, Na2SO3, KHSO 4………; 5………; 6……… B. H2SO4, SO3, Na2SO4, KHSO 14. Cho các ch t NaCl, HBr, MgCl2, Br2, H2O, O2. C. H2SO3, SO2, Na2SO3, KHSO a. Các ch t có ki u liên k t c ng hoá tr phân D. H2SO3, H2S, Na2SO3, KHSO c c là…………….. 20. Phân t metan có nguyên t cacbon tr ng b. Các ch t có ki u liên k t c ng hoá tr không thái lai hóa t di n. Kí hi u c a lai hóa t di n phân c c là……….. là: B. sp2 c. Các ch t có ki u liên k t ion là A. sp C. sp3 D. sp3d2 …………………………………… Cho bi t âm i n c a các nguyên t trên 3,21. Phân t BeH2 có nguyên t Be tr ng như sau: thái lai hóa sp. Nguyên t Be trong phân t O = 3,44, Br = 2,96, Cl = 3,16, BeH2 thu c ki u lai hóa nào sau ây? Mg =1,31 H = 2,20, Na = 0,93 A. Lai hóa ư ng th ng. 15. Các c p phân t nào sau ây có hình d ng B. Lai hóa tam giác. phân t gi ng nhau nhi u nh t C. Lai hóa t di n. A. BeH2 và H2O B. BF3 và NH3 D. Lai hóa bát di n. C. CO2 và SiO2 D. BeH2 và C2H2 22. Liên k t xich ma (σ) là liên k t hóa h c, 16. Trong phân t clo, xác su t tìm th y trong ó xác su t tìm th y electron dùng chung electron dùng chung t p trung l n nh t : t p trung : A. khu v c cách u hai h t nhân nguyên t clo. A. khu v c cách u hai h t nhân nguyên t . B. l ch v phía m t trong hai nguyên t clo. B. l ch v phía m t trong hai nguyên t . C. khu v c n m v hai phía trên ư ng n i hai C. khu v c n m v hai phía trên ư ng n i hai h t nhân nguyên t clo. h t nhân nguyên t . 18
- D. trên o n th ng n i hai h t nhân nguyên tư. C. M t liên k t xich ma và ba liên k t pi. D. Liên k t ba r t b n v ng. 2 Liên k t pi (π) là liên k t hóa h c, trong ó 30. C ng hóa tr c a m t nguyên t trong phân xác su t tìm th y electron dùng chung t p t ư c tính b ng : trung : A. S electron hóa tr c a nguyên t . A. khu v c cách u hai h t nhân nguyên t . B. S electron l p ngoài cùng c a nguyên t . B. l ch v phía m t trong hai nguyên t . C. S liên k t hóa h c c a nguyên t trong C. khu v c n m v hai phía trên ư ng n i hai phân t . h t nhân nguyên t . D. S obitan nguyên t tham gia lai hóa. D. trên o n th ng n i hai h t nhân nguyên tư. 31. i n hóa tr c a m t nguyên t trong các 24. Liên k t pi (π) là liên k t hóa h c, trong ó h p ch t ion ư c tính b ng: các obitan xen ph theo ki u nào sau ây? A. i n tích c a ion trong h p ch t. A. Xen ph tr c. B. Xen ph bên. B. S electron mà nguyên t c a nguyên t ó C. Xen ph bên p - p. D. Xen ph tr c s - p. như ng i. 25. Liên k t ơn gi a hai nguyên t là lo i liên C. S electron mà nguyên t nguyên t ó k t nào sau ây? nh n thêm. A. Liên k t xich ma (σ). B. Liên k t pi (π). D. S c p electron dùng chung c a nguyên t C. Liên k t ion. D.Liên k t cho, nh n. nguyên t ó v i các nguyên t c a nguyên t 26. Liên k t ôi là liên k t hóa h c g m: khác. A. Hai liên k t pi (π). 32. S oxi hóa c a nitơ trong NH4+, HNO3, B. Hai liên k t xich ma (σ). NO2, N2O l n lư t là: C. M t liên k t xich ma và m t liên k t pi. A. +5, +4, +1, -3 B. +4, +1, -3, +5. D. M t liên k t pi và hai liên k t xich ma. C. -3, +5, +4, +1. D. +4, +5, +1, - 27. Liên k t ba là liên k t hóa h c g m : 3 M t nguyên t có t ng s electron thu c các A. Hai liên k t pi (π) và m t liên k t xich ma (σ). phân l p d là 7. Công th c phân t c a h p B. Hai liên k t xich ma (σ) và m t liên k t pi (π). ch t nguyên t này v i hi ro là: C. M t liên k t xich ma và m t liên k t pi. A. H2S B. HBr D. Hai liên k t pi và hai liên k t xich ma. C. HF D. HCl 28. Khi xét b n c a các liên k t ơn, liên 34. Lo i tinh th nào sau ây có th d n i n k t ôi và liên k t ba, i u kh ng nh nào sau khi hòa tan trong nư c ho c nóng ch y? ây luôn luôn úng ? A. Tinh th nguyên t . B. Tinh th phân t . A. Liên k t ơn b n hơn liên k t ôi. C. Tinh th ion. D. Tinh th kim lo i. B. Liên k t ôi b n hơn liên k t ba. 35. Mu i ăn (NaCl) có nhi t nóng ch y là C. Liên k t ôi b n b ng hai l n liên k t ơn. 801 C, trong khi ó nư c á nóng ch y 00C. 0 D. Liên k t ba b n hơn liên k t ôi và liên k t T s li u th c nghi m trên, hãy cho bi t nh n ôi b n hơn liên k t ơn. xét nào sau ây là sai? 29. Phân t nitơ (N2) r t b n, h u như trơ v A. Tinh th ion b n hơn tinh th phân t . m t hóa h c nhi t thư ng. Lí do nào sau B. Tinh th nư c á là tinh th phân t . ây có th gi i thích ư c s b n v ng, kém ho t C. Liên k t trong tinh th phân t là liên k t ng hóa h c c a ơn ch t nitơ ? Trong phân t y u. nitơ có : D. Liên k t ion b n hơn liên k t c ng hóa tr . A. M t liên k t pi (π) và hai liên k t xich ma (σ). B. Hai liên k t xich ma (σ) và hai liên k t pi (π). 19
- CHƯƠNG III. DUNG D CH - I N LI – pH I. DUNG D CH 1. nh nghĩa. Dd là h ng th g m hai hay nhi u ch t mà t l thành ph n c a chúng có th thay i trong m t gi i h n khá r ng. Dd g m: các ch t tan và dung môi. Dung môi là môi trư ng phân b các phân t ho c ion ch t tan. Thư ng g p dung môi l ng và quan tr ng nh t là H2O. 2. Quá trình hoà tan. Khi hoà tan m t ch t thư ng x y ra 2 quá trình. − Phá hu c u trúc c a các ch t tan. − Tương tác c a dung môi v i các ti u phân ch t tan. Ngoài ra còn x y ra hi n tư ng ion hoá ho c liên h p phân t ch t tan (liên k t hi ro). Ngư c v i quá trình hoà tan là quá trình k t tinh. Trong dd, khi t c hoà tan b ng tc k t tinh, ta có dd bão hoà. Lúc ó ch t tan không tan thêm ư c n a. 3. tan c a các ch t. tan ư c xác nh b ng lư ng ch t tan bão hoà trong m t lư ng dung môi xác nh. N u trong 100 g H2O hoà tan ư c: >10 g ch t tan: ch t d tan hay tan nhi u.
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Bài giảng Hóa học lớp 10 bài 3: Luyện tập thành phần nguyên tử - Trường THPT Bình Chánh
21 p | 16 | 8
-
Bài giảng Hóa học lớp 10 bài 16: Luyện tập Liên kết cộng hóa trị - Trường THPT Bình Chánh
17 p | 12 | 7
-
Bài giảng Hóa học lớp 10 bài 10: Luyện tập bảng tuần hoàn, sự biến đổi tuần hoàn cấu hình electron nguyên tử và tính chất của các nguyên tố hóa học - Trường THPT Bình Chánh
13 p | 9 | 6
-
Bài giảng Hóa học lớp 10 bài 6: Luyện tập cấu tạo vỏ nguyên tử - Trường THPT Bình Chánh
13 p | 14 | 6
-
Bài giảng Hóa học lớp 10: Luyện tập chương 1 và 2 - Trường THPT Bình Chánh
22 p | 13 | 6
-
Bài giảng Hóa học lớp 10 bài 19: Luyện tập Phản ứng oxi hóa khử - Trường THPT Bình Chánh
18 p | 15 | 5
-
Bài giảng Hóa học lớp 10 bài 5: Protein - Trường THPT Bình Chánh
29 p | 11 | 5
-
Bài giảng Hóa học lớp 10 bài 22: Clo (Tiếp theo) - Trường THPT Bình Chánh
17 p | 7 | 4
-
Bài giảng Hóa học lớp 10 bài 15: Hóa trị và số oxi hóa - Trường THPT Bình Chánh
18 p | 9 | 4
-
Bài giảng Hóa học lớp 10 bài 5: Cấu hình electron nguyên tử - Trường THPT Bình Chánh
21 p | 10 | 4
-
Bài giảng Hóa học lớp 10 bài 8: Sự biến đổi tuần hoàn cấu hình electron nguyên tử và tính chất của các nguyên tố hóa học - Trường THPT Bình Chánh
20 p | 12 | 4
-
Bài giảng Hóa học lớp 10 bài 9: Ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học - Trường THPT Bình Chánh
11 p | 14 | 4
-
Bài giảng Hóa học lớp 10 bài 12: Liên kết ion - Trường THPT Bình Chánh
22 p | 13 | 3
-
Bài giảng Hóa học lớp 10 bài 13: Liên kết cộng hóa trị - Trường THPT Bình Chánh
22 p | 7 | 3
-
Bài giảng Hóa học lớp 10 bài 17: Phản ứng oxi hóa khử - Trường THPT Bình Chánh
20 p | 10 | 3
-
Bài giảng Hóa học lớp 10 bài 22: Clo - Trường THPT Bình Chánh
14 p | 12 | 3
-
Bài giảng Hóa học lớp 10 bài 21: Khái quát về nhóm halogen - Trường THPT Bình Chánh
10 p | 5 | 3
-
Bài giảng Hóa học lớp 10 bài 7: Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học - Trường THPT Bình Chánh
17 p | 13 | 3
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn