Lê Thị Thanh Tâm 1
1
CHƯƠNG 2
CUNG, CẦU VÀ GIÁ THỊ TRƯỜNG
I. Cầu thị trường
II.Cung thị trường
III.Trạng thái cân bằng của thị trường
IV. Sự can thiệp của Nhà nước vào giá cả thị
trường
2
I.Cầu thị trường
1. Khái niệm cầu
2. Các nhân tố ảnh hưởng đến cầu
3. Qui luật cầu
4. Di chuyển và dịch chuyển đường cầu
5. Độ co giãn của cầu
3
Cầu thị trường
1.Khái niệm
Cầu thị trường mô tả số lượng hàng hóa hay
dịch vụ mà người tiêu dùng sẽ mua ở các mức
giá khác nhau trong một thời gian cụ thể, trong
điều kiện là các yếu tố khác không đổi.
Cầu được biểu thị bằng:
- Hàm số cầu
- Biểu cầu
- Đường cầu
4
Gía đơn vị của chính hàng hóa đó
Gía đơn vị của hàng hóa liên quan
Thu nhập của dân cư
Thị hiếu của người tiêu thụ
Qui mô của thị trường
Gía sản phẩm dự kiến trong tương lai
3. Qui luật cầu
Các yếu tố khác không đổi, người tiêu thụ thường
sẽ mua số lượng hàng hóa nhiều hơn khi giá
giảm, mua ít hoặc không mua khi giá tăng
2. Các nhân tố ảnh hưởng đến cầu
Lê Thị Thanh Tâm 2
5
P
Q
(D)
B
P2
Q2
A
P1
Q1
(3) (2)(1)
(D)
P
Q
Dòch chuyeån ñöôøng caàu
Di chuyeån doïc theo ñöôøng caàu
Giaù thay ñoåi
4. Di chuyển và dịch chuyển đường cầu
- sang phaûi giaù nhö cuõ, QD
- sang traùi giaù nhö cuõ, QD
Q2
Q3Q1
P1
Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán
caàu (khaùc giaù) thay ñoåi
6
Di chuyển và dịch chuyển đường cầu
Nhân tố thay đổi D → tăng D → giảm
Thu nhập bình quân của dân cư
Thị hiếu của người tiêu dùng
Gía hàng hóa thay thế
Gía hàng bổ sung
Qui mô thị trường
Gía sản phẩm dự kiến trong tương
lai
Tăng
Tăng
Tăng
Gỉam
Tăng
Tăng
Gỉam
Gỉam
Gỉam
Tăng
Gỉam
Gỉam
7
5. Độ co giãn của cầu
5.1 Độ co giãn của cầu theo giá là %
thay đổi của lượng cầu của sản phẩm X
khi giá sản phẩm X thay đổi 1%
Tính theo điểm cầu
Q
P
P
Q
P
P
Q
Q
P
Q
E
DD
D
D
D
%
%
8
Tính theo đoạn cầu
12
21
21
12
PP
PP
QQ
QQ
E
D
12
12
12
12
PP
PP
QQ
QQ
E
D
Lê Thị Thanh Tâm 3
9
Các trường hợp co giãn của cầu theo giá
|ED |> 1 → Cầu co giãn nhiều
| ED |< 1 → Cầu co giãn ít
| ED |= 1 → Cầu co giãn đơn vị
| ED |= 0 → Cầu hoàn toàn không co giãn
| ED |= ∞→ Cầu hoàn toàn co giãn
10
Q
PP
Q
(D)
(D)
Cầu hoàn toàn không
co giãn Cầu co giãn hoàn toàn
Q0
P1
P0
11
Mối quan hệ giữa tổng doanh
thu và ED
EDP Q TR
1
D
E
1
D
E
: TR vaø P nghòch bieán
: TR vaø P ñoàng bieán
1
D
E
1
D
E
12
Những nhân tố chính ảnh hưởng đến độ co giãn của
cầu theo giá
Tính chất thay thế của sản phẩm
@ Có nhiều sản phẩm thay thế tốt: |ED |> 1
@ Không có nhiều sản phẩm thay thế: |ED |< 1
Tính chất của sản phẩm
@ Sản phẩm thiết yếu: |ED |< 1
@ Sản phẩm cao cấp: |ED |> 1
Lê Thị Thanh Tâm 4
13
Những nhân tố chính ảnh hưởng đến độ
co giãn của cầu theo giá
Thời gian
@ Đối với một số hàng lâu bền: (TV, xe ô tô…)
lEDl ngắn hạn > |ED |dài hạn
@ Đối với mặt hàng khác: (xăng, dầu…)
|ED|ngắn hạn < lEDl dài hạn
Tỷ phần chi tiêu của sản phẩm trong thu nhập:
chiếm tỷ trọng chi tiêu lớn → lEDl càng lớn
Vị trí của mức giá trên đường cầu:
P càng cao → lEDl càng lớn
14
Q
P
D
Co giãn đơn vị
Co giãn nhiều
Co giãn ít
ED= -
ED= 0
15
5.2 Độ co giãn của cầu theo thu nhập là % thay
đổi của lượng cầu khi thu nhập thay đổi 1%
Công thức
EI= % ∆Q / % ∆I
Q
I
I
Q
I
I
Q
Q
I
Q
E
DD
D
D
I
%
%
12
12
12
12
II
II
QQ
QQ
E
I
16
Các trường hợp co giãn của cầu theo thu nhập
EI < : hàng cấp thấp
EI > 0 : hàng thông thường
EI > 1: hàng cao cấp/ xa xỉ
EI ≤ 1: hàng thiết yếu
Lê Thị Thanh Tâm 5
17
Cầu thị trường
5.3 Độ co giãn chéo cầu là % thay đổi của
lượng cầu của sản phẩm nầy khi giá sản
phẩm kia thay đổi 1%
Công thức
Exy = % ∆Qx/%∆Py
YPYP
YPYP
XQXQ
XQXQ
E
XY
21
21
21
21
18
Cầu thị trường
Các trường hợp co giãn chéo của cầu
EXY < 0 : X & Y là 2 sản phẩm bổ sung
EXY > 0 : X & Y là 2 sản phẩm thay thế
EXY = 0 : X & Y là 2 sản phẩm không có liên
quan
19
1. Khái niệm cung
2. Các nhân tố ảnh hưởng đến cung
3. Qui luật cung
4. Di chuyển và dịch chuyển đường cung
5. Độ co giãn của cung
II. Cung thị trường
20
Cung thị trường
1.Khái niệm cung
Cung thị trường mô tả số lượng hàng hóa
hay dịch vụ mà các doanh nghiệp sẽ
cung ứng ở các mức giá khác nhau trong
một thời gian cụ thể, trong điều kiện là
các yếu tố khác không đổi.