Bài giảng Kỹ năng của luật sư trong giai đoạn thi hành án dân sự - ThS. Lê Thị Lệ Duyên

KỸ NĂNG CỦA LUẬT SƯ TRONG GIAI ĐOẠN THI HÀNH ÁN DÂN SỰ

ThS. Lê Thị Lệ Duyên

Phó trưởng Phòng Nghiệp vụ - Cục THADS TP. HCM

Ths. Nguyễn Thị Hương Giang

Giảng viên Cơ sở TP HCM– Học viện Tư pháp

NỘI DUNG

Giới thiệu khái quát các quy định cơ bản của pháp luật THADS;

Một số kỹ năng của luật sư tham gia giai đoạn THADS

I. KHÁI QUÁT CÁC QUY ĐỊNH CƠ BẢN CỦA PHÁP LUẬT VỀ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ

Các văn bản pháp luật về thi hành án

 Luật Thi hành án dân sự số 26/2008/QH12 ngày 28/11/2008  Nghị định 58/2009/NĐ-CP ngày 13/7/2009 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thi hành án dân sự về thủ tục thi hành án dân sự

 Nghị định 74/2009/NĐ-CP ngày 09/9/2009 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật THADS về cơ quan quản lý THADS, cơ quan thi hành án dân sự và công chức làm công tác thi hành án DS

 Nghị định 61/2009/NĐ-CP ngày 24/7/2009 về tổ chức và hoạt động

của Thừa phát lại thực hiện thí điểm tại TP Hồ Chí Minh.

 TTLT 14/2010/TTLT-BTP-TAND-VKSND ngày 26/7/2010 hướng dẫn một số vấn đề về thủ tục thi hành án dân sự và phối hợp liên ngành trong thi hành án DS.

 TTLT 144/2010/TLT-BTP-BTC ngày 22/9/2010 hướng dẫn chế độ

thu, nộp, quản lý và sử dụng phí thi hành án dân sự….

Ví dụ:

Phần quyết định của Bản án số 1261/2011/HSPT ngày: 29/11/2011 của Tòa án nhân dân tỉnh Bình Thuận tuyên: “- … - Về trách nhiệm dân sự: + Buộc bị cáo Nguyễn Quốc Điệp phải có nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi ba người con của người bị hại (Phan Hùng Anh) và chị Nguyễn Thị Thanh Lâm, gồm:

Phan Thị Bích Hạnh –Sinh ngày 11/10/1993 Phan Hồng Phúc –sinh ngày 30/5/1995 Phan Ngọc Hân –sinh ngày 08/8/1997

(Do chị Nguyễn Thị Thanh Lâm nhận để nuôi con) Mỗi cháu 500.000 đ/tháng, thời gian trợ cấp tính từ ngày 25/12/2010 cho đến khi các cháu trên tròn 18 tuổi. + Bị cáo Điệp phải bồi thường tiền tổn thất về tinh thần cho chị Nguyễn Thị Thanh Lâm là 33.000.000 đ (ba mươi ba triệu đồng), không tính khoản tiền 50.000.000 đồng gia đình của bị cáo Điệp đã đưa trước. Ghi nhận sự tự nguyện giữa gia đình bị cáo Nguyễn Quốc Điệp về việc trợ cấp cho mẹ bị hại là bà Nguyễn Thị Xuân 500.000 đ/tháng. Thời gian trợ cấp là 05 năm kể từ ngày tuyên án phúc thẩm. Bị cáo Nguyễn Quốc Điệp phải nộp 200.000 đồng án phí hình sự phúc thẩm theo quy định pháp luật”.

Ngay sau khi nhận được bản án, Chị Nguyễn Thị Thanh Lâm đến Văn phòng Luật sư A và các cộng sự đề nghị: Luậtsư tưvấnvàlàmđạidiệntheoủyquyềnđối vớiviệc thihànhánnóitrêncho chị, các concủa chịvàmẹchồngchị.

QUY TRÌNH THADS

Không đủ điều kiện

Không nhận Hoặc Thông báo = VB cho người nộp đơn

Đủ điều kiện

Vào sổ nhận BA, hoặc nhận đơn

Kiểm tra điều kiện để nhận BA, QĐ hoặc đơn YCTHA

Ra quyết định thi hành án (Đ35,36)

nhận bản án, QĐ hoặc nhận đơn yêu cầu THA

QUY TRÌNH THADS

10 ngày, kể từ ngày ra QĐTHA

Chủ động xác minh (loại việc chủ động)

10 ngày, kể từ ngày nhận được yêu cầu

- Ra giấy báo tự nguyện THA (Đ45); Thông báo QĐTHA, Giấy báo (Đ38,39)

Xác minh theo yêu cầu của người được THA (Đ 44)

CHV tổ chức thi hành quyết định THA

QUY TRÌNH THADS

Ra quyết định cưỡng chế

Có tài sản, không tự Xác minh Xác minh nguyện thi hành

Xử lý kết quả xác minh

Không có tài sản THA

- Hoãn THA - Trả đơn YCTHA - Đình chỉ

1. Những bản án, quyết định được thi hành theo thủ tục thi hành án dân sự

1.Những bản án, quyết định được thi hành theo thủ tục THADS (Đ1,Đ2 LTHADS)

 Bản án, quyết định dân sự (dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại, lao động) - Điều 25 đến Đ32 BLTTDS.

 Hình phạt tiền, tịch thu tài sản, truy thu tiền, TS thu lợi bất chính, xử lý vật chứng, tài sản, án phí và QĐ dân sự trong bản án, QĐ hình sự, phần tài sản trong BA, QĐ hành chính của TA.

1.Những bản án, quyết định được thi hành theo thủ tục THADS (Đ1,Đ2 LTHADS)

 Quyết định của trọng tài thương mại Việt Nam.

 Quyết định của Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh có liên quan đến tài sản của Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh.

1. 2.Các loại bản án, quyết định dân sự được thi hành (Đ2 LTHADS)

Bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật (khoản 1 Điều 2 Luật THADS)

Bản án, quyết định của TA cấp sơ thẩm được thi hành ngay mặc dù có thể bị kháng cáo, kháng nghị (khoản 2 Điều 2 Luật THADS)

2. THỦ TỤC THADS

1

2

3

TỔ CHỨC THI HÀNH ÁN

RA CÁC QUYẾT ĐỊNH THI HÀNH ÁN

NHẬN BA QĐ HOẶC NHẬN ĐƠN YÊU CẦU THI HÀNH ÁN

2.1. Thủ tục nhận bản án, QĐ

 Thời hạn chuyển bản án, quyết định

 Thủ tục nhận bản án, quyết định

Thời hạn chuyển BA, QĐ (Điều 28 Luật THADS)

30 ngày, kể từ ngày BA, QĐ có HLPL đối với các BA,QĐ qui định tại điểm a,b,c,d, khoản 1 điều 2 Luật THADS

15 ngày, kể từ ngày ra BA, QĐ đối với BA,QĐ quy định tại điểm a khoản 2 điều 2

Chuyển ngay, đối với quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời

Thủ tục nhận BA, QĐ (Điều 29 Luật THADS) Kiểm tra điều kiện để tiếp nhận

Ký nhận hoặc thông báo = VB

Vào sổ nhận bản án, quyết định

2.2. QUYỀN YÊU CẦU THADS Đ7 LTHADS

1

2

NGƯỜI PHẢI THI HÀNH ÁN

NGƯỜI ĐƯỢC THI HÀNH ÁN

THỜI HIỆU YÊU CẦU THA (Điều 30 Luật THADS)

 05 năm, kể từ ngày bản án, quyết định

có lực pháp luật .

Cách tính hời hiệu yêu cầu THA

1

2

3

Được trừ thời gian trở ngại khách quan (K3Đ2NĐ58)

Đ.với n.vụ theo định kỳ thì được áp dụng cho từng định kỳ kể từ ngày n. vụ đến hạn .

Đối với nghĩa vụ đã được ấn định thì tính từ ngày nghĩa vụ đến hạn.

Thủ tục gửi đơn yêu cầu THA (Điều 32 Luật THADS)

Nộp đơn trực tiếp tại cơ quan thi hành án

Trình bày trực tiếp tại cơ quan thi hành án

Gửi đơn qua đường bưu điện

Thủ tục nhận đơn yêu cầu THA

Điều 33 Luật THADS

Thông báo = VB cho người nộp đơn

Không đủ điều kiện (Điều 34)

Kiểm tra điều kiện để nhận đơn

Đủ điều kiện (Đ31,34)

Vào sổ nhận đơn (Đ33)

Cấp giấy biên nhận hoặc TB (Đ33)

Nhận đơn

2.3. Ra các Quyết định về THA

1

2

Quyết định thi hành án Các loại quyết định khác

2.3.1. Thủ tục ra quyết định thi hành án

Thẩm quyền ra quyết định thi hành án

Bản án, quyết định sơ thẩm của Toà án cấp huyện nơi cơ quan THA dân sự có trụ sở.

Bản án, quyết định phúc thẩm của Tòa án cấp tỉnh đối với bản án, quyết định sơ thẩm của Toà án cấp huyện nơi cơ quan THA dân sự cấp huyện có trụ sở.

Quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm của Tòa án cấp tỉnh đối với bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Toà án cấp huyện nơi cơ quan THA dân sự cấp huyện có trụ sở.

K1Đ35 LTHADS

Bản án, quyết định do cơ quan THA dân sự cấp huyện nơi khác, cơ quan THA dân sự cấp tỉnh hoặc cơ quan THA cấp quân khu ủy thác

Thủ trưởng cơ quan THA cấp huyện

Thẩm quyền ra QĐ thi hành án

1. BA, QĐ sơ thẩm của Toà án cấp tỉnh trên cùng địa bàn

K2 Đ 35 LTHADS,

5. QĐ xử lý vụ việc cạnh tranh của HĐXL vụ việc cạnh tranh 6. BA, QĐ do cơ quan THADS nơi khác hoặc CQTHA cấp quân khu ủy thác

2. BA, QĐ của TANDTC chuyển giao cho cơ quan THADS cấp tỉnh

Thủ trưởng CQ THADS cấp tỉnh

7. BA, QĐ thuộc thẩm quyền thi hành của CQ THADS cấp huyện mà thấy cần thiết lấy lên để thi hành

3. BA, QĐ của TANN, QĐ của Trọng tài NN được TA công nhận và cho thi hành tại VN

4. Quyết định của Trọng tài thương mại

8. BQ, QĐ thuộc TQcaaps huyện mà có ĐS hoặc TS ở nước ngoài hoặc cần phải uỷ thác tư pháp

THẨM QUYỀN RA QĐTHA

QĐ về hình phạt tiền, tịch thu TS, truy thu tiền, TS thu lợi bất chính, xử lý vật chứng, TS, AP và QĐDS trong BA,QĐHS của TAQKvà TĐ trên địa bàn

QĐ về hình phạt tiền, tịch thu TS, truy thu tiền, TS thu lợi bất chính, xử lý vật chứng, TS, AP và QĐDS trong BA,QĐ HS của TAkhu vực trên địa bàn

QĐ về hình phạt tiền, tịch thu TS, truy thu tiền, TS thu lợi bất chính, xử lý vật chứng, TS, AP và QĐDS trong BA,QĐ HS của TAQSTU chuyển giao

Thủ trưởng cơ quan THA cấp quân khu (K3Đ35)

Bản án, QĐ dân sự của TANDTC chuyển giao

Bản án, QĐ do cơ quan THADS cấp tỉnh, cấp huyện, cấp quân khu khác ủy thác

Thời hạn ra quyết định thi hành án (Đ36 Luật THADS)

ngày

làm

Đối với loại việc THA chủ động ra quyết định thi hành

05 việc

Đối với quyết định về biện pháp khẩn cấp tạm thời

ngày

làm

Đối với loại việc THA ra quyết định thi hành theo đơn yêu cầu

05 việc

24 giờ

PHẠM VI RA QĐTHA

 Đối với bản án, quyết định thuộc diện chủ động ra quyết định thi hành án.

 Đối với bản án quyết định thuộc diện

thi hành án theo đơn yêu cầu.

Hình phạt tiền, truy thu tiền, tài sản thu lời bất chính, án phí.

Trả lại tiền, tài sản cho đương sự

Tịch thu SCQNN, tịch thu tiêu hủy vật chứng, tài sản.

Thu hồi quyền sử dụng đất và TS khác thuộc diện SCQNN.

QĐ áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời

Các khoản ra quyết định thi hành án chủ động (K1 Đ36 LTHADS)

Ngoài các trường hợp chủ động ra quyết định thi hành án, Thủ trưởng cơ quan THA chỉ ra QĐ theo đơn yêu cầu khi có đơn yêu cầu THA của đương sự

Các khoản ra quyết định thi hành án theo đơn yêu cầu THA (K2 Đ36 LTHADS)

2.3. 2. Tổ chức thi hành

1

2

Thông báo thi hành án (Đ 39 LTHADS)

Ra giấy báo tự Nguyện THA với thời gian tự nguyện 15 ngày, kể từ Ngày nhận được hoặc TB hợp lệ QĐTHA (Đ45 LTHADS)

2.3.2. Tổ chức thi hành

3

4

Xác minh điều kiện THA (Đ 44 LTHADS)

Xử lý kết quả xác minh điều kiện THA

Áp dụng các biện pháp THA

1

2

TỰ NGUYỆN THI HÀNH ÁN

CƯỠNG CHẾ THA

1

2

ÁP DỤNG CÁC BIỆN PHÁP BẢO ĐẢM THA, CƯỠNG CHẾ THA

CÁC BIỆN PHÁP BẢO ĐẢM THA CÁC BIỆN PHÁP CƯỠNG CHẾ THA

CÁC BIỆN PHÁP BẢO ĐẢM THA (ĐIỀU 66 LTHADS)

 Phong tỏa tài khoản  Tạm giữ tài sản, giấy tờ  Tạm dừng việc đăng ký, chuyển dịch,

thay đổi hiện trạng tài sản

CÁC BIỆN PHÁP CƯỠNG CHẾ THA (Đ 71)

 ĐIỀU KIỆN ÁP DỤNG BIỆN PHÁP

 CÁC BIỆN PHÁP CƯỠNG CHẾ CỤ THỂ

CƯỠNG CHẾ THA

1

2

Người phải thi hành án có điều kiện THADS

Hết thời hạn tự nguyện THA hoặc đương sự tẩu tán, huỷ hoại tài sản, trốn tránh THA

ĐIỀU KIỆN ÁP DỤNG BIỆN PHÁP CƯỠNG CHẾ THADS

CÁC BiỆN PHÁP CƯỠNG CHẾ THADS

4.2.2. CÁC BIỆN PHÁP CƯỠNG CHẾ THI HÀNH ÁN (Đ 71 LTHADS)

1

2

3

Trừ vào thu nhập của người phải THA

Kê biên, xử lý tài sản của người phải THA, kể cả TS đang do người thứ ba giữ

Khấu trừ tiền trong tài khoản, xử lý tiền, giấy tờ có gía của người phải THA

4.2.2. CÁC BIỆN PHÁP CƯỠNG CHẾ THI HÀNH ÁN (Đ 71 LTHADS) 4 5

6

Buộc chuyển giao vật, chuyển giao quyền tài sản, giấy tờ

Khai thác tài sản của người phải THA (mới BS)

Buộc người phải THA thực hiện hoặc không được thực hiện 1 công việc nhất định

Điểm mới của Luật THA về cưỡng chế THA

- Bổ sung biện pháp khai thác TS của người

- Chuyển biện pháp phong tỏa tài khoản

phải THA

- Chia các biện pháp cưỡng chế thành các nhóm theo đối tượng tài sản cưỡng chế

của người phải THA sang nhóm biện pháp bảo đảm THA

Các nhóm tài sản cưỡng chế

 Tài sản là tiền (Mục 3, từ Đ76 – Đ81)  Tài sản là giấy tờ có giá (Mục 4 – Đ82,83)  Tài sản là quyền sở hữu trí tuệ (Mục 5)  Tài sản là vật (Mục 6, từ Đ87 – 106)  Tài sản là quyền sử dụng đất (Mục 8)

Điểm mới về định giá tài sản Các hình thức định giá TS

1

2

3

DO ĐƯƠNG SỰ THỎA THUẬN

DO CHẤP HÀNH VIÊN XÁC ĐỊNH GIÁ

DO TỔ CHỨC THẨM ĐỊNH GIÁ THỰC HIỆN

Thanh toán tiền THA (Đ47)

1. Chi phí THA và khoản tiền quy định tại

K5 Điều 115 Luật THADS

3. Án phí 4. Các khoản phải THA khác

2. Tiền cấp dưỡng, tiền lương, công LĐ, trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất việc, trợ cấp mất sức lao Động, bồi thường thiệt hại về TM,SK, tổn thất về tinh thần.

Trường hợp có nhiều người được THA

 Chia theo tỷ lệ số tiền mà họ được hưởng  Chia theo quyết định cưỡng chế nào thi

 Số tiền còn lại trả cho người phải THA

thanh toán cho những người được THA đã có đơn yêu cầu. Số tiền còn lại được thanh toán cho những người được THA theo các QĐ thi hành án khác tính đến thời điểm thanh toán.

Lưu ý

1. Số tiền thu được từ việc bán TS cầm cố, thế chấp hoặc TS mà BA,QĐ tuyên kê biên để bảo đảm TH một nghĩa vụ cụ thể được ưu tiên thanh toán cho nghĩa vụ được bảo đảm đó sau khi trừ các chi phí cưỡng chế.

THỜI HẠN THANH TOÁN

10 ngày, kể từ ngày thu được tiền

CÁC QUYẾT ĐỊNH KHÁC

1

2

3

ĐÌNH CHỈ THA (Đ50) HOÃN THA (Đ48)

TẠM ĐÌNH CHỈ THA (Đ49)

CÁC QUYẾT ĐỊNH KHÁC

1

4

ỦY THÁC THA (Đ55,56,57)

TRẢ ĐƠN YÊU CẦU THA (Đ51)

II. KỸ NĂNG CỦA LUẬT SƯ TRONG GIAI ĐOẠN THADS

1

2

Kỹ năng tư vấn cho Người Phải THA

Kỹ năng tư vấn cho người được THA

MỘT SỐ CÔNG VIỆC CẦN THỰC HIỆN

KHI TƯ VẤN CHO NGƯỜI ĐƯỢC THA

1.Hướng dẫn soạn thảo đơn yêu cầu thi hành án Đơn khiếu nại và chuẩn bị tài liệu có liên quan

2. Khuyến khích các đương sự thỏa thuận,

tự nguyện thi hành án

3. Khi CQTHA ra các quyết định: THA, hoãn, tạm đình chỉ, đình chỉ, trả đơn yêu cầu, ủy thác THA ...

MỘT SỐ CÔNG VIỆC CẦN THỰC HIỆN

KHI TƯ VẤN CHO NGƯỜI ĐƯỢC THA

4. Khi CQTHA áp dụng biện pháp cưỡng chế THA

5. Khi thanh toán tiền thi hành án

MỘT SỐ CÔNG VIỆC CẦN THỰC HIỆN

KHI TƯ VẤN CHO NGƯỜI PHẢI THA

1.Thực hiện thông báo THA của CQTHA

2. Khi xác minh tài sản của người phải THA

3. Khi áp dụng các biện pháp bảo đảm, cưỡng chế THA

4. Khi giải quyết các khiếu nại

Bổ sung

 Lịch sử hình thành cơ quan thi hành án  Cơ cấu, Tổ chức thi hành án dân sự  Thừa phát lại thí điểm tại TPHCM

TH 1về thời hiệu YC

 Bản án số 09 ngày 10/2/2004 tuyên A phải cấp dưỡng nuôi cháu C sinh ngày 01/2/2002 mỗi tháng 800 nghìn kể từ tháng 2/2004 cho B. Ngày 10/02/2010 B có đơn yêu cầu THA. CQTHA từ chối nhận đơn yêu cầu THA của B với lý do hết thời hiệu.

 Là LS của B anh chị tư vấn cho B như thế

nào?

Tình huống 2

 Quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh: Buộc

 Luật sư hãy tư vấn cho công ty B soạn

công ty A có trụ sở tại 123 Trần Đăng Ninh, Cầu Giấy HN phải trả cho công ty B ở 120 đường trường chinh, TPNĐ, tỉnh NĐ 500 triệu đồng.

thảo đơn yêu cầu THA và gửi đơn yêu cầu đến đâu?

Tình huống 3

 Quyết định của trong tài thương mai VN tuyên: Ông A cư trú tại Tiệp khắc phải thanh toán cho công ty XNK Thái Bình Dương có trụ sở tại thành phố Ninh Bình tỉnh ninh Bình 2 tỷ

LS. xác định cơ quan THA nào có thẩm

quyền thi hành án và tư vấn cho Cty TBD gửi đơn yêu cầu THA.

GVKL:

Tình huống 4

 A phải trả B 100 triệu, trả cho C 50 triệu, trả cho D 40 triệu. ngày 01/7/2009 B có đơn yêu cầu THA ngày 06/7/2009 CQTHA Ra QĐTHA

 Việc ra quyết định của CQTHA đúng hay

sai

Tình huống 5

 A phải trả B 100 triệu, trả cho C 50 triệu,

trả cho D 40 triệu.

- Ngày 01/7/2009 B có đơn yêu cầu THA - Ngày 1/8/2009 CHV ra QĐ kê biên nhà ở

- Ngày 22/7/2009, C có đơn yêu cầuTHA - Ngày 01/9/2009, D có đơn yêu cầu

của A để THA.

Tiếp theo

- Ngày 12/01/2010 CHV đã thu được 120

triệu do bán đấu giá nhà của A

CHV đã chi trả cho B 100 tr, cho C 20 tr Là Luật sư tư vấn của C, anh chị có nhận

xét gì về cách chi trả cho của CHV.

Tình huống 6

 A phải trả B 50 triệu. B có đơn yều cầu. Xác

minh tài sản của A hiện đang sở hữu 1 xe máy có biển KS là 30-T1- 2345. chiếc xe này đang do con gái A quản lý, sử dụng. Chưa hết thời gian tự nguyện, CHV ra quyết định AD biện pháp BĐTHA “tạm giữ chiếc xe máy” và đã tiến hành tạm giữ tại cơ quan con gái A.

 LS cho biết việc tạm giữ trên đúng hay sai?

TH7

 A trả cho B 100 triệu, xác minh TS hiện A có ô tô trị giá 150 triệu và 01 nhà đất trị giá 150 triệu. Hiện A đang bị ốm nằm viện. CHV ra quyết định hoãn THA theo K1Đ48. Là người tư vấn cho B anh chị có ý kiến gì về QĐ hoãn trên.