5/31/2021
1
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
NỘI DUNG
2.1 Phân loại nguồn sáng
2.2 Các loại đèn nung sáng
2.3 Các loại đèn phóng điện
2.4 LED, đèn cảm ứng
2.5 Thiết bị khởi động
2.6 Các mạch đèn huỳnh quang
2.7 Các mạch đèn phóng điện cao áp
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
Các phương pháp tạo ra ánh sáng
Bình thường các điện tử trong
nguyên tử ở mức cơ bản với
năng lượng thấp
Khi nhận thêm NL, chúng nhảy lên
mức NL cao hơn (NL kích thích)
Trong thời gian ngắn chúng trở về
mức NL cơ bản và phát ra photon
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
Photon
a b c
E
2
E
1
1
2
3
4
5/31/2021
2
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
Điện
tử kích
thích
KT
điện
KT
quang
KT
chất bán
dẫn
KT
nhiệt
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
Điện
tử kích
thích
KT
điện
KT
quang
KT
chất bán
dẫn
KT
nhiệt
Tạo ra bởi dao động nhiệt
của các hạt vật chất trong
chất rắn khi bị nung nóng
(đèn sợi đốt)
Tạo ra bởi va chạm các hạt
mang điện được gia tốc
trong điện trường (đèn
phóng điện chất khí)
Tạo ra bởi sự hấp thụ photon (bức
xạ thứ cấp)
(đèn huỳnh quang)
Khi chuyển tiếp p-n của một số
chất bán dẫn được đặt vào điện
trường ngoài theo chiều thuận
sẽ phát photon (LED)
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
2.1. Phân loại nguồn sáng
CÁC LOẠI
ĐÈN
ĐÈN
SỢI ĐỐT
ĐÈN
PHÓNG ĐIỆN
ĐÈN
SỢI ĐỐT
THƯỜNG
ĐÈN
SỢI ĐỐT
HALOGEN
ĐÈN
HUỲNH
QUANG
ĐÈN
THỦY
NGÂN
ĐÈN
NATRI
ĐÈN
METAL
HALIDE
ĐÈN
HUỲNH
QUANG
ỐNG
ĐÈN
HUỲNH
QUANG
COMPACT
ĐÈN
NATRI
ÁP SUẤT
CAO
ĐÈN
NATRI
ÁP SUẤT
THẤP
ĐÈN
LED
ĐÈN
CẢM ỨNG
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
http://edisontechcenter.org/
5
6
7
8
5/31/2021
3
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
•Đèn phát sáng do dòng điện đi qua dây tóc.
•1879: T.A.Edison: phát minh đèn sợi đốt
với dây tóc cacbon.
•1909: Sử dụng dây tóc hình lò xo làm bằng
volfram.
•1912 – 1913: xuất hiện loại đèn nung sáng
được nạp khí nitơ và khí trơ (Ar, Kr)
2.2. Các loại đèn sợi đốt
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
2.2. Các loại đèn sợi đốt
Đèn sợi đốt gồm sợi đốt bằng kim lọai chịu nhiệt đặt trong
bóng thủy tinh trong môi trường chân không hoặc khí trơ.
2.2.1 Đèn sợi đốt thường
Vỏ bóng Dây tóc
Râu đỡ
Chân đỡ
Dây dẫn
Lỗ hút khí
Đui đèn
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
•Theo loại đèn: Kiểu B là đèn nung sáng chân không.
Kiểu C là đèn nung sáng chứa khí trơ.
•Theo hình dạng:
2.2. Các loại đèn sợi đốt
2.2.1 Đèn sợi đốt thường
Phân loại:
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
•Theo kiểu đui: đui xoáy và đui ngạnh.
•Theo mục đích sử dụng: đèn chiếu sáng chung,
đèn chiếu sáng chuyên dụng
Phân loại:
2.2. Các loại đèn sợi đốt
2.2.1 Đèn sợi đốt thường
9
10
11
12
5/31/2021
4
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
Statistics
*CRI 100 (best CRI possible)
*Color Temperature - comes in all variations,
but normally 2700 - 5000K
*Lumens per watt 8 - 24
*Lamp life: 750 - 1000 hrs (standard
household bulb)
life can be greatly extended by using the lamp
at a lower than normal voltage.
Common uses: used everywhere for almost
any application. From 1-10,000 W.
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
Advantages:
*Great for small area lighting
*Good color rendering: CRI of 100 which is the best possible
*Cheap to produce
*No quantity of toxic materials to dispose of (like mercury,
toxic alloys, or semiconductors)
*Is easily used in strobe or dimming circuits
Disadvantages:
*Not energy efficient (90% of energy goes to heat, 10%
makes visible light)
*Traditional incandescent light bulbs are not useful for lighting
large areas. It takes many to light a large area where as only
one HID lamp can light a large open area. Halogen
incandescent is useful for this purpose but it is not covered
on this page
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
•Nhiều loại công suất, kích thước ứng với nhiều cấp
điện áp khác nhau.
•Không đòi hỏi thiết bị phụ.
•Bật sáng tức thời.
•Không phụ thuộc nhiệt độ môi trường.
•Quang thông giảm không đáng kể khi bóng đèn làm
việc gần hết tuổi thọ.
•Giá thành rẻ.
Các ưu điểm:
2.2. Các loại đèn sợi đốt
2.2.1 Đèn sợi đốt thường
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
•Quang hiệu thấp < 20lm/W
•Tuổi thọ không cao < 2000 giờ
•Tiêu thụ năng lượng nhiều khi E cao.
•Gây phát nóng.
Các nhược điểm:
2.2. Các loại đèn sợi đốt
2.2.1 Đèn sợi đốt thường
13
14
15
16
5/31/2021
5
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
•Hiệu suất cao hơn 20% so với bóng sợi đốt thông thường
•Lớp tráng phản xạ tia hồng ngoại làm tăng hiệu suất lên
đến 25-30% so với bóng halogen thông thường.
2.2.2 Đèn sợi đốt Halogen
•Sử dụng chiếu sáng những nơi
cần sự diễn sắc cao: cửa kính,
tiệm, tiền sảnh, salons, triển
lãm, trang trí, bể bơi…
Trong đèn ngoài khí trơ còn có khí thuộc nhóm halogen
2.2. Các loại đèn sợi đốt
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
•HALOSTAR STARLITE
: áp suất thấp,
dùng để chiếu sáng trong công nghiệp,
dân dụng…
Công suất: 5, 10, 20, 35, 50, 75, 90W.
Điện áp: 6, 12V
Một số loại đèn halogen:
•HALOSPOT
: điện áp thấp, chóa nhôm,
dùng trong cửa hiệu, tủ kính…
Công suất: 20, 50W.
Điện áp: 12, 24V.
2.2.2 Đèn sợi đốt Halogen
2.2. Các loại đèn sợi đốt
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
Chương 2: CÁC LOẠI NGUỒN SÁNG
VIỆN KỸ THUẬT HUTECH
ThS. Nguyễn Cao Trí
KỸ THUẬT CHIẾU SÁNG
ThS. Nguyễn Cao Trí
•Ống thủy tinh
có tráng lớp bột
huỳnh quang ở
phía trong.
2.3 Các loại đèn phóng điện
2.3.1 Đèn huỳnh quang
Là đèn phóng điện trong hơi thủy ngân áp suất thấp
.
•Điện cực làm
bằng vonfram
phủ lớp oxit để
tăng khả năng
bức xạ các hạt
electron.
•Hg và một ít khí trơ (Ar,
Ne)
17
18
19
20