BỘ LAO ĐỘNG THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC LAO ĐỘNG - XÃ HỘI
KHOA GIÁO DỤC ĐẠI CƯƠNG
BỘ MÔN GIÁO DỤC THỂ CHẤT
BÀI GIẢNG
MÔN BÓNG CHUYỀN
CHỦ BIÊN: TH.S LÊ THỊ THU HƯƠNG
HÀ NỘI, NĂM 2019
Downloaded by VDOC Online Solutions (vdochcm@gmail.com)
lOMoARcPSD|42620215
MỤC LỤC
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU
CHƯƠNG 1: KHÁI QUÁT CHUNG NGUỒN GỐC, LỊCH SỬ HÌNH THÀNH
VÀ PHÁT TRIỂN MÔN BÓNG CHUYỀN.........................................................1
1.1.NGUỒN GỐC RA ĐỜI, LCH S HÌNH TNH MÔN BÓNG CHUYỀN...1
1.1.1.Nguồn gốc ra đời, lịch sử hình thành môn bóng chuyền trên thế giới.........1
1.1.2.Nguồn gốc ra đời, lịch sử hình thành môn bóng chuyền ở Việt Nam..........1
1.1.2.1.Giai đoạn trước cách mạng tháng Tám...................................................1
1.1.2.2. Giai đoạn từ năm 1945 đến năm 1964:....................................................2
1.1.2.3. Giai đoạn từ năm 1964 đến năm 1975.....................................................2
1.1.2.4. Giai đoạn từ năm 1975 đến năm 1987.....................................................2
1.1.2.5. Giai đoạn từ năm 1988 đến nay...............................................................3
1.2.QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN MÔN BÓNG CHUYỀN...................................3
1.2.1.Quá trình phát triển luật bóng chuyền..........................................................3
1.2.2. Quá trình phát triển kỹ, chiến thuật bóng chuyền.......................................5
CHƯƠNG 2. KỸ THUẬT CƠ BẢN CỦA MÔN BÓNG CHUYỀN...................8
2.1.PHÂN LOẠI KỸ THUẬT..............................................................................8
2.2.KỸ THUẬT CƠ SỞ........................................................................................9
2.2.1.Tư thế...........................................................................................................9
2.2.1.1 Tư thế chuẩn bị..........................................................................................9
2.2.1.2.Tư thế đánh bóng:....................................................................................10
2.2.1.2. Di động...................................................................................................10
2.3.KỸ THUẬT CHUYỀN BÓNG CAO TAY..................................................12
2.3.1.Khái niệm...................................................................................................12
2.3.2.Đặc điểm và vận dụng................................................................................12
2.3.3.Nguyên lý kỹ thuật chuyền bóng cao tay...................................................12
2.3.4. Phân tích k thut chuyn bóng cao tay cơ bn (chuyn bóng cao tay chính din) 13
2.3.4.1.Tư thế chuẩn bị........................................................................................13
2.3.4.2.Hình tay và điểm tiếp xúc khi chuyền bóng.............................................13
2.3.4.3.Chuyền bóng đi........................................................................................14
2.3.4.4.Kết thúc....................................................................................................14
2.3.5.Những điều cần chú ý khi chuyền bóng cao tay cơ bản.............................15
2.3.6.Những sai lm thường mc khi chuyền bóng cao tay và phương pháp sa chữa
Downloaded by VDOC Online Solutions (vdochcm@gmail.com)
lOMoARcPSD|42620215
.............................................................................................................................15
2.3.7. Độ dài đường chuyền bóng.......................................................................15
2.3.8. Độ cao đường chuyền bóng.......................................................................16
2.4. KỸ THUẬT CHUYỀN BÓNG THẤP TAY BẰNG HAI TAY (ĐỆM
BÓNG)................................................................................................................16
2.4.1.Khái niệm...................................................................................................16
2.4.2.Đặc điểm và vận dụng................................................................................17
2.4.3.Phân tích kỹ thuật đệm bóng bằng hai tay cơ bản......................................17
2.4.3.1.Tư thế chuẩn bị........................................................................................17
2.4.3.2.Đánh bóng:..............................................................................................17
2.4.3.3.Kết thúc....................................................................................................18
2.4.4.Những sai lầm phương pháp sửa chữa trong quá trình học tập luyện
kỹ thuật chuyền bóng thấp tay.............................................................................18
2.5. KỸ THUẬT PHÁT BÓNG..........................................................................19
2.5.1.Khái niệm...................................................................................................19
2.5.2.Đặc điểm vận dụng.....................................................................................19
2.5.3.Phân tích kỹ thuật phát bóng thấp tay trước mặt........................................19
2.5.3.1.Đặc điểm..................................................................................................19
2.5.3.2.Tư thế chuẩn bị:......................................................................................19
2.5.3.3.Tung bóng:..............................................................................................19
2.5.3.3.Đánh bóng:..............................................................................................20
2.5.3.4.Kết thúc:..................................................................................................20
2.5.4. Phân tích kỹ thuật phát bóng cao tay trước mặt........................................20
2.5.4.1.Đặc điểm..................................................................................................20
2.5.4.2.Tư thế chuẩn bị:......................................................................................20
2.5.4.3.Tung bóng:..............................................................................................21
2.5.4.4.Đánh bóng:..............................................................................................21
2.5.4.5.Kết thúc:..................................................................................................21
2.5.5.Những sai lầm thường mắc khi phát bóng và phương pháp sửa chữa.......21
CHƯƠNG 3. CHIẾN THUẬT THI ĐẤU BÓNG CHUYỀN.............................23
3.1.Khái niệm và phân loại chiến thuật bóng chuyền.........................................23
3.1.1.Khái niệm chiến thuật bóng chuyền...........................................................23
3.2.2.Phân loại chiến thuật:.................................................................................23
3.2.Chiến thuật tấn công......................................................................................24
Downloaded by VDOC Online Solutions (vdochcm@gmail.com)
lOMoARcPSD|42620215
3.2.1.Chiến thuật cá nhân....................................................................................24
3.2.1.1. Chiến thuật phát bóng.............................................................................24
3.2.1.2.Chiến thuật chuyền bước hai...................................................................25
3.2.1.3.Chiến thuật đập bóng...............................................................................26
3.2.2. Chiến thuật tập thể:....................................................................................27
3.2.2.1.Chiến thuật phối hợp nhóm.....................................................................27
3.2.2.1.1. Khái niệm và phân loại:.....................................................................27
3.2.2.1.2.Hệ thống chiến thuật tấn công trung 1 - 2 và toàn đội........................27
3.2.2.1.2.Hệ thống chiến thuật tấn công biên (1 - 2) và toàn đội........................29
3.3.Chiến thuật phòng thủ trong thi đấu bóng chuyền........................................31
3.3.1.Chiến thuật phòng thủ cá nhân...................................................................32
3.3.1.1.Chiếm vị trí phòng thủ trên sân...............................................................32
3.3.1.2.Lựa chọn kỹ thuật trong phòng thủ.........................................................33
3.3.2.Chiến thuật phòng thủ số 6 lùi....................................................................33
3.3.2.1.Khái niệm và đặc điểm............................................................................33
3.3.2.2.Đội hình chiến thuật phòng thủ số 6 lùi..................................................34
3.3..3.Chiến thuật phòng thủ số 6 tiến.................................................................36
3.3.3.1.Khái niệm và đặc điểm............................................................................36
3.3.3.2.Đội hình phòng thủ số 6 tiến...................................................................37
CHƯƠNG 4: CÁC ĐIỀU LUẬT CƠ BẢN CỦA MÔN BÓNG CHUYỀN......40
4.1.Sân bãi và dụng cụ thi đấu.............................................................................40
4.1.1. Sân thi đấu.................................................................................................40
4.1.2.Lưới và cột lưới..........................................................................................41
4.2.Những người tham gia...................................................................................42
4.2.1.Đội bóng.....................................................................................................42
4.2.2.Lãnh đạo đội:..............................................................................................44
4.3. Thể thức thi đấu............................................................................................45
4.3.1. Được 1 điểm, thắng 1 hiệp và thắng 1 trận...............................................45
4.3.2.Tổ chức trận đấu:........................................................................................46
4.4. Hoạt động thi đấu.........................................................................................49
4.4.1. Trạng thái thi đấu......................................................................................49
4.4.2.Động tác chơi bóng....................................................................................49
4.4.3.Bóng ở lưới.................................................................................................51
4.4.4.Phát bóng....................................................................................................51
Downloaded by VDOC Online Solutions (vdochcm@gmail.com)
lOMoARcPSD|42620215
4.4.5.Đánh bóng tấn công....................................................................................53
4.4.6.Chắn bóng:.................................................................................................54
4.5.Ngừng và kéo dài trận đấu............................................................................55
4.5.1.Ngừng trận đấu hợp lệ................................................................................55
4.5.2.Thay người.................................................................................................55
4.6. Cầu thủ Libero..............................................................................................56
4.6.1. Các chỉ định về Libero:.............................................................................56
4.6.2.Hoạt động thi đấu của Libero.....................................................................56
4.7. Hành vi của vận động viên...........................................................................57
4.7.1. Các yêu cầu về thái độ...............................................................................57
4.7.2.Thái độ xấu và hình phạt............................................................................57
CHƯƠNG 5: TỔ CHỨC THI ĐẤU VÀ TRỌNG TÀI......................................60
5.1. Phương pháp tổ chức thi đấu:.......................................................................60
5.1.1. Điều lệ thi đấu, đăng ký thi đấu và rút thăm.............................................60
5.1.2. Hình thức thi đấu.......................................................................................61
5.1.2.1.Hình thức thi đấu vòng............................................................................61
5.1.2.1.Hình thức thi đấu loại.............................................................................62
5.2. Phương pháp trọng tài..................................................................................63
5.2.1.Nhiệm vụ....................................................................................................63
5.2.2.Yêu cầu.......................................................................................................63
5.2.3.Thành phần trọng tài...................................................................................64
5.2.4. Quyền hạn và trách nhiệm của các trọng tài.............................................64
5.2.4.1.Quyền hạn và trách nhiệm của trọng tài thứ nhất..................................64
5.2.4.2.Quyền hạn và trách nhiệm của trọng tài thứ hai....................................65
5.2.4.3.Quyền hạn và trách nhiệm của thư ký.....................................................66
5.2.4.4.Quyền hạn và trách nhiệm của trọng tài biên.........................................67
CHƯƠNG 6. PHƯƠNG PHÁP TỔ CHỨC GIẢNG DẠY CÁC NGUYÊN
TẮC VỀ PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC THỂ CHẤT TRONG QUÁ TRÌNH...68
TẬP LUYỆN BÓNG CHUYỀN.........................................................................68
6.1.Phương pháp tổ chức giảng dạy....................................................................68
6.1.1.Các phương pháp tổ chức giờ học trình tự giảng dạy kỹ thuật bóng
chuyền.................................................................................................................68
6.1.1.1.Các phương pháp tổ chức giờ học..........................................................68
6.1.1.2.Trình tự giảng dạy kỹ thuật bóng chuyền................................................69
Downloaded by VDOC Online Solutions (vdochcm@gmail.com)
lOMoARcPSD|42620215