N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

PGS.TS. §Æng §×nh Thèng PGS TS §Æng §×nh Thèng Trung T©m NC n¨ng l−îng míi §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ néi

Néi dung Néi dung

¹ g g

Ö

1. Nguån vµ tiÒm n¨ng 2. HiÖn tr¹ng nghiªn cøu øng dông g ô g 3. TriÓn väng ph¸t triÓn

1

N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

(cid:132) N¨ng l−îng t¸i t¹o:

(cid:132) C¸c nguån NL cã kh¶ n¨ng t¸i sinh (cid:132) Kh«ng g©y « nhiÔm m«i tr−êng

(cid:132) Nguån tµi nguyªn NLTT kh¸ dåi dµo vµ ®a d¹ng

(cid:132) Nguån:

î g Þ g

(cid:132) N¨ng l−îng mÆt trêi (cid:132) N¨ng l−îng c¸c dßng n−íc (cid:132) N¨ng l−îng giã (cid:132) N¨ng l−îng sinh khèi (cid:132) N¨ng l−îng ®Þa nhiÖt Ö (cid:132) N¨ng l−îng ®¹i d−¬ng (cid:132) Thuû triÒu (cid:132) Sãng biÓn g (cid:132) NhiÖt ®¹i d−¬ng Ö

¹

(cid:132) TiÒm n¨ng rÊt lín.

2

N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

î

¹

Ö

1.1- N¨ng l−îng mÆt trêi

(cid:132) Lµ NL sãng ®iÖn tõ do mÆt trêi ph¸t ra vµ truyÒn ®Õn qu¶ ®Êt (cid:132) ViÖt nam cã nguån NLMT kh¸ dåi dµo v× ë khu vùc nhiÖt ®íi

(cid:132) Vïng §«ng B¾c: thÊp nhÊt; mËt ®é: 250 ®Õn 400 cal/cm2.ngµy, sè giê n¾ng: 1600 – 1900 giê/n¨m. T©y B¾c vµ B¾c Trung bé: trung b×nh so víi c¶ n−íc, 300 ®Õn 500 (cid:132) T©y B¾c vµ B¾c Trung bé: trung b×nh so víi c¶ n−íc, 300 ®Õn 500 cal/cm2.ngµy, 1800 ®Õn 2100 giê. MiÒn B¾c NLMT ph©n bè kh«ng ®Òu trong n¨m, cã 2 mïa râ rÖt. (cid:132) Tõ §µ N½ng trë vµo: NLMT cao vµ ph©n bè t−¬ng ®èi ®ång ®Òu trong (cid:132) Tõ §µ N½ng trë vµo: NLMT cao vµ ph©n bè t−¬ng ®èi ®ång ®Òu trong c¶ n¨m, 350 ®Õn 500 cal/cm2.ngµy, 2000 ®Õn 2500-2600 giê/n¨m.

(cid:132) So víi thÕ giíi ViÖt nam cã NLMT lo¹i cao.

3

N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

î

¹

Ö

Thuû ®iÖn nhá

(cid:132)

(cid:132)

(cid:132) (cid:132)

Thuû ®iÖn nhá (T§N): c«ng suÊt ≤ 10 000 kW/tr¹m Tæng tiÒm n¨ng T§N ®−îc x¸c ®Þnh kho¶ng 1800 ®Õn 2000 MW Trong ®ã: Trong ®ã:

(cid:132)

(cid:132)

100 kW ã kh ¶

2500

(cid:132)

ô g

¹

Lo¹i CS 100-10 000 kW cã 500 tr¹m, tæng c«ng suÊt ~ 1400-1800 MW, chiÕm h¬n 90% tæng tiÒm n¨ng T§N. Lo¹i CS < 100 kW cã kho¶ng 2500 tr¹m víi tæng íi æ L i CS c«ng suÊt ~ 100-200 MW, chiÕm 7-10% tæng c«ng suÊt T§N. Lo¹i CS ≤ 5 kW ®· ®−îc khai th¸c sö dông rÊt î réng r·i ®Ó cÊp ®iÖn sinh ho¹t cho c¸c hé gia ®×nh miÒn nói.

(cid:132)

Lµ nguån −u tiªn trong ch−¬ng tr×nh §KHNT

4

N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

ë Ö

¸

1.3- N¨ng l−îng giã (wind energy) (cid:132) Nãi chung NLG ë VN kh«ng cao so víi thÕ giíi ä (cid:132) Nh÷ng khu vùc cã tiÒm n¨ng NLG lín gåm: däc bê

g

ù

g

g biÓn, trªn c¸c ®¶o, c¸c khu vùc cã giã ®Þa h×nh. VËn tèc giã trung b×nh n¨m kho¶ng V = 2 – 7.5 m/s (®é cao 10- 12 m).

4.5 7.5 m/s; mËt ®é (cid:132) Däc bê biÓn vµ c¸c ®¶o: V = 4 5 - 7 5 m/s; mËt ®é (cid:132) Däc bê biÓn vµ c¸c ®¶o: V

NLG: 800 to 4,500 kWh/m2.

(cid:132) Khu vùc cã NLG tèt nhÊt: B¹ch Long VÜ, Tr−êng Sa, Kh¸nh Hoµ, Qui Nh¬n, Ninh ThuËn, B×nh ThuËn,… V= 4.5- 7.5 m/s V= 4 5 7 5 m/s

(cid:132) ThiÕu sè liÖu NLG ë ®é cao > 20 m (cid:132) HiÖn nay cã kho¶ng h¬n 10 tr¹m ®o giã ®ang ®o ë c¸c

é

®é cao 20 – 60 m

5

N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

ë Ö

−î

¸

¨

¹

,

,

,

1.4- Sinh khèi (biomass) (cid:132) Tæng tr÷ l−îng ~ 70-80 triÖu tÊn/n¨m (cid:132) Tõ gç lµ 25 triÖu tÊn 33% (cid:132) Tõ gç lµ 25 triÖu tÊn, 33% (cid:132) PhÕ th¶i n«ng c«ng l©m nghiÖp ~ 54 triÖu tÊn, 67%, trong ®ã tÝnh theo n¨ng l−îng: gç cñi lµ 38,5%, r¬m r¹: 35,5%, trÊu: 9,4%, b· mÝa: , , , 3,6% vµ phÕ th¶i c«ng nghiÖp 13%.

(cid:132)

(cid:132) 2 nguån rÊt quan träng: y

Ö

Ö

Ö

trÊu 100 nhµ m¸y xay, 6,5 triÖu tÊn/n¨m ~ 75-100 MW ®iÖn; hiÖn chØ sö y dông 7- 9% cho thñ c«ng, ®un nÊu.

(cid:132) B· mÝa: 43 nhµ m¸y ®−êng, 4.5 triÖu tÊn/n¨m; 200-250 MW ®iÖn; 80% ®·

dïng ph¸t ®iÖn

6

N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

g ) 1.5- KhÝ sinh häc (biogas)

ä (

(cid:132) Tæng tiÒm n¨ng 10 000 triÖu m3/n¨m,

Trong ®ã:

(cid:132) Tõ ng−êi: 624 triÖu m3/n¨m, 6.3%

(cid:132) Gia sóc: 3 062 triÖu m3/n¨m, 31%

(cid:132) PhÕ th¶i kh¸c: 6 269 triÖu m3/n¨m, 63% 63%

PhÕ h¶i kh¸ 6 269 i

3/

(cid:132) §ang ph¸t triÓn rÊt m¹nh ë n−íc ta do c«ng nghÖ phï hîp

7

N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

ë Ö

¸

1.6- N¨ng l−îng ®Þa nhiÖt (geothermal energy)

(cid:57)

(cid:57)

(cid:57)

300 Nguån n−íc nãng, T = 30 – 110 oC: T©y B¾c: 78 ng., 26%; Nam Trung Bé: 61 ng. T©y B¾c: 78 ng., 26%; Nam Trung Bé: 61 ng. 20%; 61% nguån nhiÖt ®é cao ë Nam T.Bé. TiÒm n¨ng 200 – 250 MW. Ch−a nghiªn cøu khai th¸c. Ch−a nghiªn cøu khai th¸c.

1.7- N¨ng l−îng ®¹i d−¬ng (ocean energy)

(cid:57)

(cid:57) (cid:57)

(cid:57)

Thuû triÒu Sãng biÓn Sãng biÓn ch−a cã ®¸nh gi¸ ch−a cã ®¸nh gi¸ NhiÖt ®¹i d−¬ng

8

N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

ë Ö

¸

II- HiÖn tr¹ng nghiªn cøu øng dông II HiÖn tr¹ng nghiªn cø øng d ng 2.1- C¸c c«ng nghÖ ®· ®−îc NC¦D

N¨ng l−îng mÆt trêi: N¨ng l−îng mÆt trêi: • §iÖn mÆt trêi (pin mÆt trêi) • NhiÖt mÆt trêi. Thuû ®iÖn nhá vµ cùc nhá há há µ Th û ®iÖ N¨ng l−îng giã Sinh khèi KhÝ sinh häc

9

N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

2.1.1- N¨ng l−îng mÆt trêi A- §iÖn (pin) mÆt trêi

(cid:132) HÖ nguån ®éc lËp tõ 20 Wp - 100kWp

(cid:132) Hé gia ®×nh: 20-200Wp (cid:132) Hé tËp thÓ (c¬ quan, tr−êng häc, tr¹m x¸,…) 200 (cid:132) Hé tËp thÓ (c¬ quan, tr−êng häc, tr¹m x¸,…) 200-

Sö dông:

(cid:132) Th«ng tin viÔn th«ng: 200-10 000 Wp (cid:132) Giao th«ng ®−êng thuû: 10- 600Wp (cid:132) C¸c øng dông kh¸c: b¬m n−íc, giao th«ng, chiÕu s¸ng (cid:132) C¸c øng dông kh¸c: b¬m n−íc giao th«ng chiÕu s¸ng

2000Wp

(cid:132) HÖ nguån nèi l−íi: 5-150 kWp

c«ng céng,…

(cid:132) EVN, ViÖn N¨ng l−îng (cid:132) Trung t©m Héi nghÞ QG (150 kWp) hÞ QG (150 kW ) t© Héi Tæng c«ng suÊt l¾p ®Æt:1.5 MWp

(cid:132) (cid:132) Gi¸ c¶

10

T

N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

î

¹

Ö

2.1.1- N¨ng l−îng mÆt trêi B- NhiÖt mÆt trêi trªn c¬ së hiÖu øng nhµ kÝnh

ThiÕt bÞ ®

(cid:132) ThiÕt bÞ ®un n−íc nãng:

ã

−í (cid:132) Mét sè lo¹i: tÊm èng ph¼ng, èng ch©n kh«ng (cid:132) Sö dông: hé gia ®×nh, kh¸ch s¹n, tr−êng häc,

bÖnh viÖn,... bÖnh viÖn

(cid:132) Kho¶ng 1.5 triÖu m2 ®· ®−îc l¾p ®Æt. (cid:132) ThiÕt bÞ sÊy: trong gia ®×nh, c«ng nghiÖp,… (cid:132) Ch−ng cÊt n−íc (cid:132) Ch−ng cÊt n−íc

11

N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

2.1.2- Thuû ®iÖn nhá

(cid:132) §· l¾p ®Æt 507 tr¹m, 97.3 MW; 69 tr¹m ngõng ho¹t §· l¾p ®Æt 507 tr¹m 97 3 MW; 69 tr¹m ngõng ho¹t ®éng, ph©n bè chñ yÕu khu vùc miÒn nói phÝa B¾c.

u vùc

Ò

(cid:132)

(cid:132) ~ 130 000 -140 000, 35-65 MW, CS 200-5000W ®ang ®−îc c¸c gia ®×nh khu vùc miÒn nói sö dông. ó sö dô g. ®a g ®−îc c¸c g a ® 80 % T§N s¶n xuÊt tõ Trung Quèc, gi¸ rÎ (m¸y 300 W gi¸ ~ 300 000 ®) tuæi thä thÊp;

(cid:132) Nh−îc ®iÓm: mçi n¨m th−êng chi dïng ®−îc 5 – 6

g

g

th¸ng; CS rÊt h¹n chÕ.

12

N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

î

¹

Ö

2.1.3- N¨ng l−îng giã (cid:132) Ph¸t ®iÖn: 1x 800 kW (B¹ch Long VÜ, háng tõ ®Çu

2007) + 1000 m¸y x (150-200W);

(cid:132)

(cid:132) B¬m n−íc: ~120 m¸y; iã t ª 20 ®

20 ®iÓm ®o giã trªn 20m 20 ®iÓ

(cid:132)

(cid:132) §ang x©y dùng c¸c dù ¸n víi tæng CS ~ 100 MW. SuÊt ®Çu t−: 1200-2000 USD/kW; gi¸ 6 – 8 USCents/kWh USCents/kWh

13

N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

2.1.4- Sinh khèi vµ khÝ sinh häc

(cid:132)

(cid:132) (cid:132)

Sinh khèi Sinh khèi 63% (2.8/4.5 triÖu tÊn) b· mÝa ®· ®−îc sö dông ®Ó ph¸t ®iÖn 150-200 MW. Gi¸ ®iÖn b¸n cho EVN chØ 4 cents ! 23% (1 45/6 5 triÖu tÊn) trÊu ®−îc dïng cho môc ®Ých 23% (1.45/6.5 triÖu tÊn) trÊu ®−îc dïng cho môc ®Ých n¨ng l−îng (®un nÊu, lß gèm sø, g¹ch ngãi,…).

(cid:132) Dù ¸n ®ang thùc hiÖn: Nhµ m¸y xö lý r¸c ®Ó s¶n xuÊt

p ®iÖn 2.4MW vµ ph©n h÷u c¬ NPK 1500-3000 tÊn/ n¨m ®ang thùc hiÖn ë TP. Hå ChÝ Minh. KhÝ Sinh häc:

(cid:132) Kho¶ng 60,000 hÇm KSH cã thÓ tÝch tõ 3 ®Õn 30 m3 ®·

®−îc x©y dùng vµ ®ang s¶n xuÊt kho¶ng 110 triÖu m3 khÝ/n¨m , 70% lµ qui m« gia ®×nh; nhiªn liÖu ®un nÊu lµ chÝnh.

14

N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

î

¹

Ö

C¸c ch−¬ng tr×nh lín ®ang triÓn khai hiÖn nay:

Ó

(cid:132) Ch−¬ng tr×nh hµng ®éng NLTT (REAP) do WB trî vÒ ph¸t triÓn NLTT phôc vô ®iÖn khÝ ho¸ n«ng th«n (400 triÖu USD). Bé C«ng Th−¬ng chñ ®Çu t−.

(cid:132) Ch−¬ng tr×nh ®iÖn mÆt trêi cho 300 x· miÒn nói khã kh¨n nhÊt; 30 triÖu

USD ODA PhÇn Lan; UB D©n téc chñ ®Çu t−.

(cid:132) Ch−¬ng tr×nh ®iÖn khÝ ho¸ n«ng th«n ViÖt nam- Thuþ ®iÓn (VSRE): 5 triÖu USD, viÖn trî kh«ng hoµn l¹i cña chÝnh phñ Thuþ §iÓn, Bé C«ng Th−¬ng chñ ®Çu t−.

(cid:132) ViÖn N¨ng l−îng, Bé C«ng Th−¬ng chñ tr× §Ò ¸n: ChiÕn l−îc, Qui ho¹ch

tæng thÓ ph¸t triÓn NLTT ë VN ®Õn n¨m 2015, tÇm nh×n ®Õn 2025.

(cid:132) C¸c ch−¬ng tr×nh kh¸c.

15

N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

III- TriÓn väng

(cid:132)

Nhu cÇu tiªu dïng n¨ng l−îng cña nh©n lo¹i vµ ViÖt nam t¨ng nhanh Nhu cÇu tiªu dïng n¨ng l−îng cña nh©n lo¹i vµ ViÖt nam t¨ng nhanh chãng:

(cid:132)

(cid:132)

(cid:132)

ThÕ giíi (xem tµi liÖu) ) ViÖt nam (next slide) ( Ö

Nguån n¨ng l−îng ho¸ th¹ch c¹n kiÖt

(cid:132)

(cid:132)

(cid:132)

(cid:132)

ThÕ giíi (xem tµi liÖu) ViÖt nam (xem tµi liÖu)

« ï

KhÝ hËu toµn cÇu ®· trë nªn mÊt c©n b»ng dÉn ®Õn c¸c thiªn tai, th¶m ho¹ (xem tµi liÖu) N¨ng l−îng t¸i t¹o lµ nguån NL s¹ch, kh«ng g©y « nhiÔm m«i tr−êng vµ ã t ÷ l cã tr÷ l−îng v« cïng lín ⇒ NLTT lµ xu thÕ & sù lùa chän cña t−¬ng lai

16

N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

g

Energy production & consumption (cid:132) Present status and future forecast (medium scenario) (cid:132) Demand growth rate 7.56%/y; /y; (cid:132) Average Elect. Production growth:10%/y

Table 1

2005 2010 2015 2020 2025 2030 2040

Total energy demand (MTOE) demand (MTOE)

18.1 26.0 37.5 50.5 67.0 87.7 130.0

Electricity Production (Bill.kWh)

52.0 85.0 130.0 187.0 264.3 361.7 600.0

Average Consump. (kgOE/year.person)

17

218.5 295.4 402.0 516.3 661.2 836.0

N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

Structure of energy resource of supply (Medium scenario), demand/import Table 2:

(cid:132)

(cid:132)

Coal: import from 2025; Oil: import of processing product but export cruse oil; From 2030 have nuclear energy; up to 2015 import electricity; From 2030 have nuclear energy; up to 2015 import electricity; Renewable energy still very small portion

Unit Mill.TOE 2010 12/0 2015 18/0 2020 26/0 2025 2030 37/5.7 52/18 Coal

Mill.TOE Mill.TOE

51/25

Bill kWh Bill.kWh Bill.kWh

6.9/0 21.1/3 26/8 Oil Gas

Mill.TOE

Bill.kWh Bill kWh

Hydro Hydro Nuclear 2005 6.35/ 0 0 11/11 15.3/9 23/10 32/13 40/15 11.9/ 4.2/0 0 36 36 0 16.4/ 0 58 58 0 69 69 0 19 19 0 26 26 0 79 79 35

18

0.9 -0.6/4 0 6/4 1.65 -1/5 1/5 2.75 -1.2/7 1 2/7 4.4 -1.6/8 1 6/8 Renewables Electricity: Electricity: Export/Import 0.21 - 0.25/0 0.46 - 0.35/0

y

y

Q

p

g

Some Systems for telecom. Left : Hybrid system of 6.6 kWp SPV + 12 kW Diesel generator for Quan Lan Island Telecom-Station. Right: System of 1000 Wp SPV + diesel minigrid for Telecom-post station in Island Cu Lao Cham

19

New hybrid system project of 28 kW SPV + 20 Diesel Gen.

The projected system will supply electricity for Village Bai Huong with 100 HH.

The village belongs Hoi An Dstrict,

Quang Nam Province.

20

N¨ng l−îng t¸i t¹o ë ViÖt nam

Xin c¶m ¬n Thank you for your attention

21