
Khái quát:
-Máy lạnh & bơm nhiệt: tải nhiệt từ nơi nhiệt độ
thấp đến nơi nhiệt độ cao
-Làm việc theo CT ngược
-Tiêu thụ NL: công, nhiệt…
-Máy lạnh: q2: nhiệt lấy đi khỏi nơi làm lạnh
-Bơm nhiệt: q1: nhiệt cấp cho nơi làm nóng: sấy,
sưởi
-Riêng rẽ hoặc tích hợp: VD: điều hòa 2 chiều
Chương 6. Chu trình máy lạnh và bơm nhiệt 1

6.1 Một số phương pháp làm lạnh
-Sử dụng khí giãn nở:
• Khí giãn nở: nhiệt độ giảm
• VD: máy lạnh dùng không khí
-Sử dụng hiệu ứng tiết lưu Joule-Thomson:
• Khí, hơi qua tiết lưu (không chuyển pha): nhiệt
độ giảm
• VD: máy hóa lỏng khí (O2, CO2…)
Chương 6. Chu trình máy lạnh và bơm nhiệt 2

-Sử dụng hiệu ứng nhiệt-điện:
•Dòng điện chạy qua mạch
điện gồm hai dây kim loại
khác nhau hàn 2 đầu đặt ở 2
nơi
• Một đầu thu nhiệt, đầu kia nhả
nhiệt (ngược với cặp nhiệt
ngẫu đo nhiệt độ)
• Ứng dụng: con sò làm mát
CPU máy tính…
Chương 6. Chu trình máy lạnh và bơm nhiệt 3

-Sử dụng chuyển pha ở nhiệt độ thấp:
• Chất lỏng qua tiết lưu: áp suất giảm, nhiệt độ sôi
giảm
• Chất lỏng → hơi: thu nhiệt
• VD: máy lạnh thông thường
• Hiệu ứng tương tự: chuyển pha từ rắn → lỏng,
rắn → hơi: thu nhiệt
-Xét một số CT thông dụng:
Chương 6. Chu trình máy lạnh và bơm nhiệt 4

6.2 Chu trình máy lạnh/bơm
nhiệt dùng không khí
6.2.1 Nguyên lý làm việc
-Môi chất: không khí (KK)
-Buồng lạnh I: nhận nhiệt q2
- Máy nén II (piston, ly tâm…):
nén KK từ I vào III, nhiệt độ
tăng
- Bình làm mát III: nhả nhiệt q1
Chương 6. Chu trình máy lạnh và bơm nhiệt 5