Bài giảng Pháp luật đại cương: Chương 2 - Nguyễn Minh Nhật
lượt xem 14
download
Bài giảng Pháp luật đại cương: Chương 2 Những nhận thức chung về pháp luật, cung cấp cho người học những kiến thức như: Khái niệm, thuộc tính, hình thức pháp luật; Quy phạm pháp luật, văn bản quy phạm pháp luật; Quan hệ pháp luật; Thực hiện pháp luật, vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lý;...Mời các bạn cùng tham khảo!
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Bài giảng Pháp luật đại cương: Chương 2 - Nguyễn Minh Nhật
- TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ BỘ MÔN LUẬT CHƯƠNG 2: NHỮNG NHẬN THỨC CHUNG VỀ PHÁP LUẬT
- nội dung 2.1. Khái niệm, thuộc tính, hình thức pháp luật 2.2. Quy phạm pháp luật, văn bản quy phạm pháp luật 2.3. Quan hệ pháp luật 2.4. Thực hiện pháp luật, vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lý 2
- 2.1. Khái niệm, thuộc tính, hình thức pháp 2.1.1. Khái ni luật ệm pháp lu ật Pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự chung do nhà nước ban hành hoặc thừa nhận, để điều chỉnh các quan hệ xã hội phù hợp với lợi ích của giai cấp thống trị và được nhà nước bảo đảm thực hiện. 3
- 2.1. Khái niệm, thuộc tính, hình thức pháp luật 2.1.2. Thuộc tính của PL Điều chỉnh tất cả các mối QH Tính quy phạm phổ biến quan trọng, cơ bản, phổ biến. Tính XĐ chặt chẽ về Đảm bảo tính tương quan HT HT và ND, tính thang bậc Tính quyền lực Đảm bảo thực hiện bằng bộ máy cưỡng chế Tính ý chí Thể hiện ý chí của gc thống trị Tính khách quan Phản ánh nhu cầu KQ của XH qua lăng kính gc thống trị 4
- 2.1. Khái niệm, thuộc tính, hình thức pháp luật 2.1.3. Hình thức pháp luật Hình thức bên trong Quy phạm pháp luật, chế định Là những bộ phận cấu pháp luật, ngành luật, hệ thống thành bên trong của hệ thống pháp luật pháp luật Hình thức bên ngoài Hình thức pháp luật là những dạng biểu hiện ra bên ngoài của pháp luật. 5
- 2.1. Khái niệm, thuộc tính, hình thức pháp luật 2.1.3. Hình thức pháp luật Văn bản quy phạm pháp luật (Điều 2 Luật BH VBQPPL 2015) Văn bản quy phạm pháp luật là văn bản có chứa quy phạm pháp luật, được ban hành theo đúng thẩm quyền, hình thức, trình tự, thủ tục quy định. VBQPPL được xem là hình thức pháp luật chính thống trong HTPL VN. Tập quán pháp Tập quán pháp là những phong tục tập quán, quy tắc xử sự chung được hình thành và tồn tại qua nhiều thế hệ, phù hợp với ý chí Nhà nước, được Nhà nước nâng lên thành luật. Tiền lệ pháp Tiền lệ pháp là việc Nhà nước thừa nhận các kết quả bản án giải quyết của tòa án, xem nó như là hình mẫu dùng để áp dụng cho các vụ việc có tình tiết tương tự trở về sau. 6
- 2.2 Quy ph ạm pháp lu 2.2.1.Khái ni ật, VB quy ph ệm quy ph ạm PL ạm pháp luật Quy tắc xử sự chung do NN ban hành hoặc thừa nhận nhằm điều chỉnh các mối quan hệ xã hội Điều 8. Điều kiện kết hôn (Luật Hôn nhân và Gia đình 2014) 1. Nam, nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau đây: a) Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên; b) Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định; c) Không bị mất năng lực hành vi dân sự; d) Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều 5 của Luật này. 2. Nhà nước không thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính. 7
- 2.2. Quy phạm pháp luật, VB quy phạm pháp luật 2.2.2. Đặc điểm quy phạm PL Là quy tắc xử sự chung Là quy tắc xử sự có tính bắt bu ộc Do nhà n ước ban hành hoặc công nh ận Là công cụ điều chỉnh các quan hệ xã hội Là ranh giới phân biệt hành vi hợp pháp và bất hợp pháp Có tính hệ thống và thang bậc pháp lý 8
- 2.2. Quy phạm pháp luật, VB quy phạm pháp luật 2.2.3. Cơ cấu quy phạm PL Giả định Quy định Chế tài "Người phạm tội trong Việc kết hôn phải được tình trạng mất khả năng "Người nào cướp đăng ký và do cơ quan nhà nhận thức hoặc khả giật tài sản của người nước có thẩm quyền thực hiện năng điều khiển hành vi khác, thì bị phạt tù từ theo quy định của Luật này và của mình do dùng rượu, pháp luật về hộ tịch. Việc kết 01 năm đến 05 năm" bia hoặc chất kích thích hôn không được đăng ký theo (Khoản 1 Điều 171 mạnh khác, thì vẫn phải quy định tại khoản này thì BLHS 2015 sửa đổi, bổ chịu trách nhiệm hình không có giá trị pháp lý. (Đ9 sự.” (Đ13 BLHS 2015, sung 2017) LHNGĐ 2014) sửa đổi bổ sung 2017) 9
- 2.2. Quy phạm pháp luật, VB quy phạm pháp luật 2.2.4. Văn bản quy phạm pháp luật Do cơ quan NN ban hành Văn bản Trình tự thủ tục theo luật quy phạm định pháp luật là gì? Chứa quy tắc xử sự chung Được NN đảm bảo thực hiện 10
- 2.2. Quy phạm pháp luật, VB quy phạm pháp luật 2.2.5. Phân loại văn bản quy phạm pháp luật Hiến pháp, luật, Chánh án TANDTC Quốc hội nghị quyết Viện trưởng Thông Pháp lệnh, nghị VKSNDTC tư UBTV Quốc hội quyết Bộ trưởng, Lệnh, quyết TTCQNB Chủ tịch nước định Tổng kiểm toán NN Quyết định Chính phủ Nghị định Hội đồng ND các Nghị quyết Thủ tướng CP Quyết định cấp HĐTP Quyết định, Nghị quyết Ủy ban ND các cấp TANDTC chỉ thị 11
- Cấ p Cơ quan ban hành Tên văn bản quy phạm pháp luật Trung 1 Quốc hội Hiến pháp, luật, nghị quyết ương 2 Ủy ban thường vụ Quốc hội Pháp lệnh, nghị quyết 3 Chủ tịch nước Lệnh, quyết định 4 Chính phủ Nghị định 5 Thủ tướng Chính phủ Quyết định 6 Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao Nghị quyết Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Thông tư 7 Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao 8 Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang Bộ 9 Tổng kiểm toán nhà nước Quyết định 10 UBTVQH với cơ quan Trung ương của TC CTXH Nghị quyết liên tịch CP với cơ quan Trung ương của tổ chức CTXH 11 CATANDTC với VTVKSNDTC BT, thủ trưởng cơ quan ngang Bộ với CATANDTC Thông tư liên tịch BT, thủ trưởng cơ quan ngang Bộ với VTVKSNDTC Bộ trưởng với thủ trưởng cơ quan ngang Bộ Địa 12 Hội đồng nhân dân các cấp Nghị quyết phương Ủy ban nhân dân các cấp Quyết định, chỉ thị. 12
- 2.2. Quy phạm pháp luật, VB quy phạm pháp luật 2.2.6. Hiệu lực của văn bản quy phạm pháp luật 3.2.6.1. Hiệu lực về thời gian Là phạm vi tác động của văn bản về mặt thời gian, phạm vi này được xác định từ thời điểm văn bản quy phạm pháp luật bắt đầu phát sinh hiệu lực cho đến thời điểm văn bản đó chấm dứt hiệu lực. a. Thời điểm bắt đầu có hiệu lực của văn bản quy phạm pháp luật (Đ151, LBHVBVPPL 2015) Thời điểm có hiệu lực của toàn bộ hoặc một phần văn bản quy phạm pháp luật được quy định tại văn bản đó nhưng không sớm hơn 45 ngày kể từ ngày thông qua hoặc ký ban hành đối với văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước trung ương; 13
- Không sớm hơn 10 ngày kể từ ngày ký ban hành đối với văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân; Ủy ban nhân dân cấp tỉnh; Không sớm hơn 07 ngày kể từ ngày ký ban hành đối với văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp huyện và cấp xã. Văn bản quy phạm pháp luật được ban hành theo trình tự, thủ tục rút gọn thì có thể có hiệu lực kể từ ngày thông qua hoặc ký ban hành, đồng thời phải được đăng ngay trên Cổng thông tin điện tử của cơ quan ban hành và phải được đưa tin trên phương tiện thông tin đại chúng.
- 3.2. Quy phạm pháp luật, VB quy phạm pháp luật b. Hiệu lực trở về trước của VBQPPL (hiệu lực hồi tố) Đ152, LBHVBQPPL 2015) Quy định trách nhiệm pháp lý mới Quy định trách nhiệm pháp lý nặng Loại trừ h ơn VBPL của HĐND, UBND 15
- 2.2. Quy phạm pháp luật, VB quy phạm pháp luật c. VBQPPL ngưng hiệu lực (Đ153, LBHVBQPPL 2015) Văn bản quy phạm pháp luật có dấu hiệu trái với văn bản cấp trên thì sẽ bị đình chỉ thi hành. Văn bản quy phạm pháp luật bị đình chỉ việc thi hành thì tạm ngưng hiệu lực cho đến khi có quyết định xử lý của cơ quan nhà nước có thẩm quyền d. Những trường hợp VBQPPL hết hiệu lực (Đ154, LBHVBQPPL 2015) Hết thời hạn có hiệu lực được quy định trong VB Được sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế bằng VB mới Không còn đối tượng điều chỉnh Bị hủy bỏ hoặc bãi bỏ 16
- 2.2. Quy phạm pháp luật, VB quy phạm pháp luật 2.2.6.2. Hiệu lực về không gian Đối với văn bản của cấp Trung ương ban hành ? Đối với văn bản của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân các cấp ban hành ? 2.2.6.3. Hiệu lực về đối tượng tác động Người có quốc tịch VN Người nước ngoài Người không quốc tịch 17
- 2.3. Quan hệ pháp luật 2.3.1. Khái niệm Quan hệ xã hội ? Mối quan hệ giữa người với người 18
- 2.3. Quan hệ pháp luật 2.3.1. Khái niệm Quan hệ pháp luật? Những quan hệ xã hội được pháp luật điều chỉnh 19
- 2.3. Quan hệ pháp luật Phân loại quan hệ pháp luật Ngành luật Nội dung Quan Quan Quan Quan Quan hệ hệ hệ hệ hệ pháp pháp pháp pháp pháp luật luật luật luật luật hành nội hình hình sự dân sự chính dung thức 20
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Bài giảng Pháp luật đại cương: Bài 2 - Ths. Đinh Thị Hoa
31 p | 358 | 86
-
Bài giảng Pháp luật đại cương: Bài 3 - Ths. Đinh Thị Hoa
24 p | 279 | 56
-
Bài giảng Pháp luật đại cương - Chương 1: Nhập môn pháp luật đại cương
6 p | 271 | 34
-
Bài giảng Pháp luật đại cương: Chương 2 - ThS. Nguyễn Thị Thu Trang
21 p | 21 | 9
-
Bài giảng Pháp luật đại cương: Chương 7 - ThS. Nguyễn Thị Thu Trang
12 p | 18 | 8
-
Bài giảng Pháp luật đại cương: Chương 1 - ThS. Nguyễn Thị Thu Trang
17 p | 10 | 6
-
Bài giảng Pháp luật đại cương: Bài 2 - ThS. Nguyễn Hoàng Vân
31 p | 89 | 6
-
Bài giảng Pháp luật đại cương: Bài 7 - ThS. Nguyễn Hữu Mạnh
26 p | 77 | 5
-
Bài giảng Pháp luật đại cương: Bài 3 - ThS. Nguyễn Hoàng Vân
27 p | 90 | 5
-
Bài giảng Pháp luật đại cương - Bài 2: Những vấn đề cơ bản về pháp luật (Trường ĐH Kiến trúc - ĐH Đà Nẵng)
32 p | 26 | 5
-
Bài giảng Pháp luật đại cương: Chương 8 - ThS. Nguyễn Thị Thu Trang
19 p | 17 | 5
-
Bài giảng Pháp luật đại cương: Chương 6 - ThS. Nguyễn Thị Thu Trang
14 p | 11 | 5
-
Bài giảng Pháp luật đại cương: Bài 4 - ThS. Nguyễn Hoàng Vân
30 p | 107 | 4
-
Bài giảng Pháp luật đại cương: Chương 4 - ThS. Nguyễn Thị Thu Trang
18 p | 12 | 4
-
Bài giảng Pháp luật đại cương: Chương 3 - ThS. Nguyễn Thị Thu Trang
16 p | 12 | 4
-
Bài giảng Pháp luật đại cương: Chương 5 - ThS. Nguyễn Thị Thu Trang
16 p | 6 | 3
-
Bài giảng Pháp luật đại cương: Chương 9 - ThS. Nguyễn Thị Thu Trang
16 p | 9 | 2
-
Bài giảng Pháp luật đại cương: Chương 10 - ThS. Nguyễn Thị Thu Trang
9 p | 11 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn