8/19/2008
1
PHƯƠNG PHÁP TIẾP CẬN HỆ THỐNG
CẢNH QUAN NÔNG LÂM KẾT HỢP
Dr. Ho Dac Thai Hoang
Bộ công cụ tiếp cận hệ thống cảnh quan
nông lâm kết hợp
Lịch sử sử dụng tài nguyên
Lát cắt cảnh quan có sự tham gia
Sơđồ tài nguyên cảnh quan
Sơ
đồ
tài
nguyên
cảnh
quan
Bản đồ sử dụng tài nguyên cảnh quan
Phân tích cơ cấu cây trồng
…
8/19/2008
2
Lịch sử sử dụng tài nguyên
•Mục đích
ồ ắ ố ế
• Giúp cho các thành viên trong cộng đ
ồ
ng n
ắ
m được một s
ố
bi
ế
n
đổi trong thôn bản, phạm vi cảnh quan theo thời gian
• Làm cơ sở để tìm ra một số nguyên nhân biến đổi, giúp cho
nông dân thay đổi nhận thức.
•Kết quả xây dựng biểu đồ hướng thời gian là cơ sở cho việc xác
ế ả
định mục tiêu, định hướng k
ế
hoạch phạm vi c
ả
nh quan và còn
là tài liệu cho việc giám sát đánh giá sau này.
Lịch sử sử dụng tài nguyên
• Yêu cầu:
ầ ề
• Thành ph
ầ
n tham gia: lão nông tri đi
ề
n, cán bộ phụ trách nông
nghiệp địa chính xã
•Đối tượng tham gia: cán bộ khuyên nông khuyến lâm và các bên
liên quan đánh giá tài nguyên và phát triển tiềm năng xây dựng
hệ thống cảnh quan nông lâm kết hợp
ố ả
•
Đố
i tượng c
ả
nh quan tác động: thôn, xã
8/19/2008
3
Lịch sử sử dụng tài nguyên
•Điều kiện thực hiện
•
Có mụctiêukhảosátlịch sửsửdụng tài nguyên để tìm ra các
•
Có
mục
tiêu
khảo
sát
lịch
sử
sử
dụng
tài
nguyên
để
tìm
ra
các
giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên hợp lý và bền
vững
•Đối tượng tham gia có hiểu biết về lịch sử sử dụng và các biến
động chính về lịch sử sử dụng tài nguyên
Lịch sử sử dụng tài nguyên
•Các bước thực hiện
•
Bước1:Tổchức nhóm các thành viên tham gia khảosátđánh
Bước
1:
Tổ
chức
nhóm
các
thành
viên
tham
gia
khảo
sát
đánh
giá lịch sử sử dụng tài nguyên của khu vực.
•Bước 2: Khảo sát thực địa để có những khái niệm và nhận xét
tổng quan về địa bàn nghiên cứu
•Bước 3: Xây dựng thang thời gian bao gồm các mốc thời gian
chính của địa phương.
•Bước 4: Trên các mốc thời gian chính thảo luận sự biến động
của việc sử dụng tài nguyên đ
ng thời rút ra bài học hoặc phân
tích nhược điểm, trở ngại chính xuất hiện trong các giai đoạn
•Bước 5: Thảo luận phương pháp, chiến lược khắc phục trở ngại
định hướng sử dụng tài nguyên bền vững và có hiệu quả
8/19/2008
4
Lịch sử sử dụng tài nguyên
• Báo cáo kết quả
•
Biềumẫuđiều tra trên hiệntrường
•
Biều
mẫu
điều
tra
trên
hiện
trường
• Thang lược sử thời gian
• Biên bản thảo luận nhóm
•Biểu mẫu báo cáo kết quả
• Báo cáo lịch sử sử dụng tài nguyên, phân tích các biến động và
các trở ngại
•Bài học rút ra và giải pháp khả thi
•Các bước hoạt động tiếp theo
Lát cắt cảnh quan có sự tham gia
• Là công cụ để thảo luận thông tin liên quan đến việc sử dụng đất
của thôn, cộng đồng hoặcxã.
của
thôn,
cộng
đồng
hoặc
xã.
•Đi lát cắt được thực hiện theo cấu trúc địa hình của địa bàn nghiên
cứu
•Đi lát cắt có thể thực hiện chỉ một phần hay toàn bộ thôn, trong
khoảng 1 đến 3 giờ.
ắ ồ ế ố ồ ể
•
Đ
i lát c
ắ
t g
ồ
m hai y
ế
u t
ố
: đi dạo thôn và sơ đ
ồ
đ
ể
ghi chép lại thông
tin trên đường đi.
8/19/2008
5
Lát cắt cảnh quan có sự tham gia
•Mục đích
•
Xây dựng các tuyếnđilátcắtsẽcung cấphìnhảnh sâu sắcvề
•
Xây
dựng
các
tuyến
đi
lát
cắt
sẽ
cung
cấp
hình
ảnh
sâu
sắc
về
tiềm năng đất đai, cây trồng,vật nuôi và tiềm ẩn nội bộ của cộng
đồng.
•Xác định phân loại sử dụng đất và đặc điểm của từng loại về
chất lượng đất, cây che phủ, quyền sử dụng đất, kinh tế xã hội,
v.v…
Từ đólàmcơsởđể đánh giá và lậpkếhoạch phát triểncảnh
•
Từ
đó
làm
cơ
sở
để
đánh
giá
và
lập
kế
hoạch
phát
triển
cảnh
quan
Lát cắt cảnh quan có sự tham gia
•Các bước thực hiện
•
Bước1:Thảoluận trên sa bàn hoặctrênbảnđồ sơđồ để xác
•
Bước
1:
Thảo
luận
trên
sa
bàn
hoặc
trên
bản
đồ
,
sơ
đồ
để
xác
định các hướng đi lát cắtgiải thích thật rõ mục đích đi lát cắt, yêu
cầu nông dân dẫn đường và sẵn sàng thảo luận.
•Bước 2: Tiến hành đi lát cắt từ vùng thấp đến vùng cao, đến mỗi
vùng đặc trưng cho cả khu vực dừng lại thảo luận. Phác hoạ
nhanh địa hình và đặc điểm của vùng đó tạo điều kiện nông dân
thảlậhặtiếhà h hỏ ấ
thả
o
l
u
ậ
n
h
o
ặ
c
tiế
n
hà
n
h
p
hỏ
ng v
ấ
n.
•Bước 3: Vẽ sơ đồ mặt cắt