QUẢN LÝ ĐỔI MỚI CÔNG NGHỆ

PGS. TS. Nguyễn Văn Phúc

CHƯƠNG 5

CHIẾN LƯỢC CÔNG NGHỆ

NHỮNG NỘI DUNG CHÍNH

• Bản chất, vai trò của chiến lược phát triển,

ứng dụng công nghệ;

• Nội dung của chiến lược xây dựng, phát triển

công nghệ

• Phương pháp xây dựng chiến lược phát triển

và ứng dụng công nghệ

• Các nhân tố ảnh hưởng tới việc ứng dụng

công nghệ mới trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ và chiến lược phát triển, ứng dụng công nghệ của chúng

CẤU TRÚC CHƯƠNG 5

I- Bản chất và vai trò của chiến lược phát

triển và ứng dụng công nghệ

II- Nội dung của chiến lược phát triển và

ứng dụng công nghệ mới

III- Phương pháp xây dựng chiến lược phát triển và ứng dụng công nghệ của doanh nghiệp

IV-Chiến lược công nghệ của các doanh

nghiệp vừa và nhỏ

I- BẢN CHẤT VÀ VAI TRÒ CỦA CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ

1. Bản chất của chiến lược phát triển và ứng dụng

công nghệ

2. Phân loại chiến lược phát triển và ứng dụng

công nghệ

3. Vị trí của chiến lược phát triển và ứng dụng

công nghệ

1- BẢN CHẤT CỦA CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ

• Là một bộ phận của chiến lược phát triển • Là một kế hoạch phát triển, có tính định hướng cao cho toàn bộ các nhiệm vụ nghiên cứu, ứng dụng, tiếp nhận, chuyển giao và khai thác công nghệ • Được xây dựng cho những khoảng thời gian dài

ĐẶC ĐIỂM CẦN CHÚ Ý CỦA CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ

• Các hoạt động nghiên cứu và triển khai có tính rủi ro

• Công nghệ bao gồm một phần rất quan trọng các kiến

cao, đặc biệt là tính bất định của quá trình nghiên cứu. • Chu kỳ đổi mới công nghệ có xu hướng ngày càng rút ngắn, các hoạt động nghiêu cứu và phát triển thường phải đi trước

• Việc xây dựng chiến lược phát triển và ứng dụng công nghệ phải được đặt trong mối quan hệ với sự phát triển của khoa học và công nghệ trên thế giới.

• Chiến lược phát triển và ứng dụng công nghệ luôn bao gồm cả hai loại nhiệm vụ: Nghiên cứu, phát triển, cải tiến, hoàn thiện công nghệ và ứng dụng công nghệ mới

thức, hiểu biết gắn liền với phương pháp sản xuất/ cung ứng các dịch vụ, dựa trên một nền tảng căn bản ban đầu là kiến thức và trình độ của nguồn nhân lực

2- PHÂN LOẠI CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ

ế ư c ợ ệ

ạ Phân lo i chi n l ọ khoa h c công ngh

ụ ủ ế

Theo c p qu n lý

Theo nhi m v  ch  y u

1­ Chi n lế ư c khoa h c  ợ ệ ố công ngh  qu c gia

1­ Chi n lế ư c nghiên c u và  phát tri n công ngh

2­ Chi n lế ư c khoa h c và  ọ ợ ệ ủ công ngh  c a ngành

2­ Chi n lế ư c chuy n giao  ể và  ng d ng công ngh

ể ệ ủ

ề ự

ợ 3­ Chi n lế ư c phát tri n  ti m l c công ngh

3­ Chi n lế ư c phát tri n và  ụ ứ ng d ng công ngh  c a  doanh nghi p ệ

MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC LOẠI CHIẾN LƯỢC CÔNG NGHỆ

• Mỗi loại chiến lược nhằm vào một nhiệm vụ, một khía

• Các chiến lược bổ sung lẫn cho nhau và phải gắn với

cạnh trong phát triển, ứng dụng và khai thác công nghệ, tiến bộ công nghệ

• Xây dựng một loại chiến lược phải căn cứ, xem xét nội

nhau

dung các chiến lược khác

MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC LOẠI CHIẾN LƯỢC CÔNG NGHỆ

ể ể ề

ọ ứ Chuy n giao/  ng  ệ ụ d ng công ngh ự Phát tri n ti m l c  ệ khoa h c ­ công ngh

ể ứ Nghiên c u/phát  ệ tri n công ngh

ể Chi n lế ư c phát tri n và  ệ ớ ứ ng d ng công ngh  m i

Chi n lế ư c th  tr

ị ư ngờ

Chi n lế ư c phát tri n  ợ ự ngu n nhân l c

Chi n lế ư c phát tri n  ể ợ ệ ủ c a doanh nghi p

Chi n lế ư c ợ ả qu ng cáo, xúc  ả ế ti n và giá c

Chi n lế ư c ợ ậ ị ỹ trang b  k  thu t  và đ u tầ ư cho cơ  ấ ở ậ s  v t ch t

Chi n lế ư c kinh doanh  ệ ủ c a doanh nghi p

ể ụ

Chi n lế ư c cung  ng  ợ ấ ả và đ m b o v t ch t

Chi n lế ư c ợ đ m b o  ả tài chính

ợ ủ 3­ Chi n lế ư c phát  ứ tri n và  ng d ng  ệ ọ khoa h c công ngh   ế ệ ố trong h  th ng chi n  ệ lư c c a doanh nghi p

II- NỘI DUNG CỦA CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ MỚI

• Phân tích, đánh giá môi trường khoa học- công

nghệ

• Các mục tiêu và định hướng chủ yếu về phát

triển và ứng dụng công nghệ

• Các nguồn lực, phương tiện, biện pháp lớn nhằm thực hiện các mục tiêu và định hướng phát triển khoa học- công nghệ

• Tiến độ thực hiện chiến lược (phân đoạn và thời điểm thực hiện những mục tiêu bộ phận quan trọng)

• Cơ chế điều chỉnh chiến lược để thích ứng với

thay đổi của môi trường

PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ MÔI TRƯỜNG KHOA HỌC- CÔNG NGHỆ

• Các kịch bản phát triển/ biến động của môi

trường khoa học- công nghệ và tác động của chúng • Biến động của các yếu tố chính trong môi trường

• Các cơ quan, tổ chức chi phối các hoạt động khoa

khoa học công nghệ

• Cơ chế vận động/ biến đổi của môi trường khoa

học- công nghệ

• Năng lực thích ứng của doanh nghiệp trong

các kịch bản môi trường khoa học- công nghệ

• Hướng và giải pháp thích ứng của doanh

nghiệp với các kịch bản phát triển môi trường

học- công nghệ

PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ MÔI TRƯỜNG KHOA HỌC- CÔNG NGHỆ

ố ọ Môi trư ng khoa h c­  ệ công ngh  qu c gia

ờ ọ

Môi trư ng khoa h c­  ệ ủ công ngh  c a ngành

ọ Môi trư ng khoa h c­  ự ệ công ngh  khu v c

MỤC TIÊU, ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ

• Các chỉ tiêu chung về tác động của khoa học- công nghệ đối với sự phát triển của doanh nghiệp

• Lợi thế cạnh tranh về công nghệ- kỹ thuật cần

tạo lập/ củng cố

• Các chỉ tiêu kinh tế- kỹ thuật về tiềm lực khoa

học- công nghệ của doanh nghiệp

• Danh mục các công nghệ/ nhóm công nghệ cần đổi mới (và các mốc thời gian đổi mới) • Danh mục các địa chỉ ứng dụng tiến bộ khoa học- công nghệ (sản phẩm/ dịch vụ; xưởng/ phân xưởng sẽ ứng dụng, …)

NGUỒN LỰC, PHƯƠNG TIỆN, BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN KHOA HỌC- CÔNG NGHỆ

• Các nguồn lực

• Danh mục các nguồn lực cần đảm bảo (nhân sự,

• Nguồn đảm bảo các nguồn lực • Hướng đảm bảo các nguồn lực • Phân bổ các nguồn lực, phương tiện

• Các biện pháp chiến lược

• Phát triển năng lực khoa học- công nghệ • Huy động năng lực khoa học- công nghệ bên ngoài • Tiếp nhận chuyển giao thương mại (commercial transfer) • Hợp tác nghiên cứu, phát triển (outsourcing) • Đề xuất hỗ trợ (nguồn, mức độ, điều kiện, thủ tục)

• Phân công nhiệm vụ thực hiện/ triển khai các giải

vốn, cơ sở vật chất, phòng thí nghiệm, …)

pháp

TIẾN ĐỘ THỰC HIỆN CHIẾN LƯỢC

• Phân chia các giai đoạn và nhiệm vụ cần thực hiện,

• Các mốc thời gian chính và kết quả cần đạt ở những

các nguồn lực cần đảm bảo trong từng giai đoạn

• Tiến độ thực hiện các công nghệ/ hướng công nghệ

mốc thời gian chính

trọng điểm

TIẾN ĐỘ THỰC HIỆN CHIẾN LƯỢC

NhiÖm vô/ môc tiªu

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2020 2025

C¸c nhiÖm vô chung

1

2

3

C¸c nguån lùc cÇn ®¶m b¶o

1

2

NhiÖm vô träng ®iÓm

1

2

CƠ CHẾ ĐIỀU CHỈNH CHIẾN LƯỢC

• Các trường hợp, tình huống cần thực hiện

điều chỉnh

• Thẩm quyền quyết định điều chỉnh • Các chủ thể tham gia việc điều chỉnh • Quyền hạn, trách nhiệm của từng chủ thể

• Quy trình và thủ tục ra quyết định điều chỉnh

chiến lược

• Các biện pháp cần đảm bảo và nguồn lực

dành cho điều chỉnh chiến lược đổi mới công nghệ (dự trữ chiến lược và các quan hệ đối tác tiềm năng)

III- PHƯƠNG PHÁP XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG CÔNGNGHỆ

- Dự báo sự phát triển của công nghệ

- Phân tích cạnh tranh và những yêu cầu đặt ra đối với nghiên cứu, phát triển và ứng dụng công nghệ mới

- Xác định các nguồn lực có thể khai thác và

sử dụng

- Xác định nhiệm vụ chiến lược

- Xác định biện pháp và kế hoạch triển khai

Phân tích,  đánh giá  ự th c tr ng  công nghệ

Phân tích  các hư ng ớ phát tri n ể công nghệ

Phân tích  ạ c nh tranh  ự & d  báo  th  trị ư ngờ

Đánh giá   ồ ự ngu n l c  bên trong và  bên ngoài

ợ ế ư c phát  ệ ớ

B n ả đánh giá th c ự tr ng công ngh

ể ư ng phát tri n  ớ Đ nh h ệ ớ ổ và đ i m i công ngh

ụ ệ Nhi m v  chi n l ổ đ i m i công ngh tri n và

ụ ợ

Phương châm ch  ỉ ự ề ạ đ o v  xây d ng  chi n lế ư c CNợ

ế M c tiêu chi n  lư c phát tri n  ể và đ i m i CN

Chi n ế lư cợ phát tri nể t ngổ h pợ

ụ ể C  th  hoá  ư ng ớ ị đ nh h chi n lế ư cợ

ụ ể C  th  hoá  ụ m c tiêu  chi n lế ư cợ

Đ  xu t  phương châm  xây d ng ự chi n lế ư c CNợ