QUẢN LÝ ĐỔI MỚI CÔNG NGHỆ
PGS. TS. Nguyễn Văn Phúc
CHƯƠNG 5
CHIẾN LƯỢC CÔNG NGHỆ
NHỮNG NỘI DUNG CHÍNH
• Bản chất, vai trò của chiến lược phát triển,
ứng dụng công nghệ;
• Nội dung của chiến lược xây dựng, phát triển
công nghệ
• Phương pháp xây dựng chiến lược phát triển
và ứng dụng công nghệ
• Các nhân tố ảnh hưởng tới việc ứng dụng
công nghệ mới trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ và chiến lược phát triển, ứng dụng công nghệ của chúng
CẤU TRÚC CHƯƠNG 5
I- Bản chất và vai trò của chiến lược phát
triển và ứng dụng công nghệ
II- Nội dung của chiến lược phát triển và
ứng dụng công nghệ mới
III- Phương pháp xây dựng chiến lược phát triển và ứng dụng công nghệ của doanh nghiệp
IV-Chiến lược công nghệ của các doanh
nghiệp vừa và nhỏ
I- BẢN CHẤT VÀ VAI TRÒ CỦA CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
1. Bản chất của chiến lược phát triển và ứng dụng
công nghệ
2. Phân loại chiến lược phát triển và ứng dụng
công nghệ
3. Vị trí của chiến lược phát triển và ứng dụng
công nghệ
1- BẢN CHẤT CỦA CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
• Là một bộ phận của chiến lược phát triển • Là một kế hoạch phát triển, có tính định hướng cao cho toàn bộ các nhiệm vụ nghiên cứu, ứng dụng, tiếp nhận, chuyển giao và khai thác công nghệ • Được xây dựng cho những khoảng thời gian dài
ĐẶC ĐIỂM CẦN CHÚ Ý CỦA CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
• Các hoạt động nghiên cứu và triển khai có tính rủi ro
• Công nghệ bao gồm một phần rất quan trọng các kiến
cao, đặc biệt là tính bất định của quá trình nghiên cứu. • Chu kỳ đổi mới công nghệ có xu hướng ngày càng rút ngắn, các hoạt động nghiêu cứu và phát triển thường phải đi trước
• Việc xây dựng chiến lược phát triển và ứng dụng công nghệ phải được đặt trong mối quan hệ với sự phát triển của khoa học và công nghệ trên thế giới.
• Chiến lược phát triển và ứng dụng công nghệ luôn bao gồm cả hai loại nhiệm vụ: Nghiên cứu, phát triển, cải tiến, hoàn thiện công nghệ và ứng dụng công nghệ mới
thức, hiểu biết gắn liền với phương pháp sản xuất/ cung ứng các dịch vụ, dựa trên một nền tảng căn bản ban đầu là kiến thức và trình độ của nguồn nhân lực
2- PHÂN LOẠI CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
ế ư c ợ ệ
ạ Phân lo i chi n l ọ khoa h c công ngh
ấ
ả
ụ ủ ế
ệ
Theo c p qu n lý
Theo nhi m v ch y u
ọ
ứ
ợ
1 Chi n lế ư c khoa h c ợ ệ ố công ngh qu c gia
ể
ệ
1 Chi n lế ư c nghiên c u và phát tri n công ngh
ợ
2 Chi n lế ư c khoa h c và ọ ợ ệ ủ công ngh c a ngành
ụ
ứ
ệ
2 Chi n lế ư c chuy n giao ể và ng d ng công ngh
ợ
ể
ể ệ ủ
ề ự
ệ
ợ 3 Chi n lế ư c phát tri n ti m l c công ngh
3 Chi n lế ư c phát tri n và ụ ứ ng d ng công ngh c a doanh nghi p ệ
MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC LOẠI CHIẾN LƯỢC CÔNG NGHỆ
• Mỗi loại chiến lược nhằm vào một nhiệm vụ, một khía
• Các chiến lược bổ sung lẫn cho nhau và phải gắn với
cạnh trong phát triển, ứng dụng và khai thác công nghệ, tiến bộ công nghệ
• Xây dựng một loại chiến lược phải căn cứ, xem xét nội
nhau
dung các chiến lược khác
MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC LOẠI CHIẾN LƯỢC CÔNG NGHỆ
ể ể ề
ọ ứ Chuy n giao/ ng ệ ụ d ng công ngh ự Phát tri n ti m l c ệ khoa h c công ngh
ể ứ Nghiên c u/phát ệ tri n công ngh
ợ
ụ
ể Chi n lế ư c phát tri n và ệ ớ ứ ng d ng công ngh m i
ể
ợ
Chi n lế ư c th tr
ị ư ngờ
ồ
Chi n lế ư c phát tri n ợ ự ngu n nhân l c
Chi n lế ư c phát tri n ể ợ ệ ủ c a doanh nghi p
Chi n lế ư c ợ ả qu ng cáo, xúc ả ế ti n và giá c
ợ
Chi n lế ư c ợ ậ ị ỹ trang b k thu t và đ u tầ ư cho cơ ấ ở ậ s v t ch t
Chi n lế ư c kinh doanh ệ ủ c a doanh nghi p
ợ
ể ụ
ứ
ậ
ả
Chi n lế ư c cung ng ợ ấ ả và đ m b o v t ch t
ả
Chi n lế ư c ợ đ m b o ả tài chính
ợ ủ 3 Chi n lế ư c phát ứ tri n và ng d ng ệ ọ khoa h c công ngh ế ệ ố trong h th ng chi n ệ lư c c a doanh nghi p
II- NỘI DUNG CỦA CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ MỚI
• Phân tích, đánh giá môi trường khoa học- công
nghệ
• Các mục tiêu và định hướng chủ yếu về phát
triển và ứng dụng công nghệ
• Các nguồn lực, phương tiện, biện pháp lớn nhằm thực hiện các mục tiêu và định hướng phát triển khoa học- công nghệ
• Tiến độ thực hiện chiến lược (phân đoạn và thời điểm thực hiện những mục tiêu bộ phận quan trọng)
• Cơ chế điều chỉnh chiến lược để thích ứng với
thay đổi của môi trường
PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ MÔI TRƯỜNG KHOA HỌC- CÔNG NGHỆ
• Các kịch bản phát triển/ biến động của môi
trường khoa học- công nghệ và tác động của chúng • Biến động của các yếu tố chính trong môi trường
• Các cơ quan, tổ chức chi phối các hoạt động khoa
khoa học công nghệ
• Cơ chế vận động/ biến đổi của môi trường khoa
học- công nghệ
• Năng lực thích ứng của doanh nghiệp trong
các kịch bản môi trường khoa học- công nghệ
• Hướng và giải pháp thích ứng của doanh
nghiệp với các kịch bản phát triển môi trường
học- công nghệ
PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ MÔI TRƯỜNG KHOA HỌC- CÔNG NGHỆ
ờ
ố ọ Môi trư ng khoa h c ệ công ngh qu c gia
ờ ọ
Môi trư ng khoa h c ệ ủ công ngh c a ngành
ờ
ọ Môi trư ng khoa h c ự ệ công ngh khu v c
MỤC TIÊU, ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
• Các chỉ tiêu chung về tác động của khoa học- công nghệ đối với sự phát triển của doanh nghiệp
• Lợi thế cạnh tranh về công nghệ- kỹ thuật cần
tạo lập/ củng cố
• Các chỉ tiêu kinh tế- kỹ thuật về tiềm lực khoa
học- công nghệ của doanh nghiệp
• Danh mục các công nghệ/ nhóm công nghệ cần đổi mới (và các mốc thời gian đổi mới) • Danh mục các địa chỉ ứng dụng tiến bộ khoa học- công nghệ (sản phẩm/ dịch vụ; xưởng/ phân xưởng sẽ ứng dụng, …)
NGUỒN LỰC, PHƯƠNG TIỆN, BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN KHOA HỌC- CÔNG NGHỆ
• Các nguồn lực
• Danh mục các nguồn lực cần đảm bảo (nhân sự,
• Nguồn đảm bảo các nguồn lực • Hướng đảm bảo các nguồn lực • Phân bổ các nguồn lực, phương tiện
• Các biện pháp chiến lược
• Phát triển năng lực khoa học- công nghệ • Huy động năng lực khoa học- công nghệ bên ngoài • Tiếp nhận chuyển giao thương mại (commercial transfer) • Hợp tác nghiên cứu, phát triển (outsourcing) • Đề xuất hỗ trợ (nguồn, mức độ, điều kiện, thủ tục)
• Phân công nhiệm vụ thực hiện/ triển khai các giải
vốn, cơ sở vật chất, phòng thí nghiệm, …)
pháp
TIẾN ĐỘ THỰC HIỆN CHIẾN LƯỢC
• Phân chia các giai đoạn và nhiệm vụ cần thực hiện,
• Các mốc thời gian chính và kết quả cần đạt ở những
các nguồn lực cần đảm bảo trong từng giai đoạn
• Tiến độ thực hiện các công nghệ/ hướng công nghệ
mốc thời gian chính
trọng điểm
TIẾN ĐỘ THỰC HIỆN CHIẾN LƯỢC
NhiÖm vô/ môc tiªu
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2020 2025
C¸c nhiÖm vô chung
1
2
3
C¸c nguån lùc cÇn ®¶m b¶o
1
2
NhiÖm vô träng ®iÓm
1
2
CƠ CHẾ ĐIỀU CHỈNH CHIẾN LƯỢC
• Các trường hợp, tình huống cần thực hiện
điều chỉnh
• Thẩm quyền quyết định điều chỉnh • Các chủ thể tham gia việc điều chỉnh • Quyền hạn, trách nhiệm của từng chủ thể
• Quy trình và thủ tục ra quyết định điều chỉnh
chiến lược
• Các biện pháp cần đảm bảo và nguồn lực
dành cho điều chỉnh chiến lược đổi mới công nghệ (dự trữ chiến lược và các quan hệ đối tác tiềm năng)
III- PHƯƠNG PHÁP XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG CÔNGNGHỆ
- Dự báo sự phát triển của công nghệ
- Phân tích cạnh tranh và những yêu cầu đặt ra đối với nghiên cứu, phát triển và ứng dụng công nghệ mới
- Xác định các nguồn lực có thể khai thác và
sử dụng
- Xác định nhiệm vụ chiến lược
- Xác định biện pháp và kế hoạch triển khai
ạ
Phân tích, đánh giá ự th c tr ng công nghệ
Phân tích các hư ng ớ phát tri n ể công nghệ
Phân tích ạ c nh tranh ự & d báo th trị ư ngờ
Đánh giá ồ ự ngu n l c bên trong và bên ngoài
ị
ệ
ạ
ợ ế ư c phát ệ ớ
ể
B n ả đánh giá th c ự tr ng công ngh
ể ư ng phát tri n ớ Đ nh h ệ ớ ổ và đ i m i công ngh
ụ ệ Nhi m v chi n l ổ đ i m i công ngh tri n và
ụ ợ
Phương châm ch ỉ ự ề ạ đ o v xây d ng chi n lế ư c CNợ
ớ
ổ
ế M c tiêu chi n lư c phát tri n ể và đ i m i CN
Chi n ế lư cợ phát tri nể t ngổ h pợ
ấ
ề
ụ ể C th hoá ư ng ớ ị đ nh h chi n lế ư cợ
ụ ể C th hoá ụ m c tiêu chi n lế ư cợ
Đ xu t phương châm xây d ng ự chi n lế ư c CNợ

